مترجم: زهرا هدایت منش
منبع:راسخون


 

به گفتة دانشمندان پژوهشی که در آن ادعا شده بود افراد چپ ¬دست نُه سال زودتر از فراد راست دست می¬میرند، مبتنی بر روش¬های آماری نادرست بود. این پژوهشی که مدتی پیش در مجلة پزشکی نیوانگلند به چاپ رسیده، توجه بسیاری از رسانه¬های خبری را به خود جلب کرده بود.
محققان امریکایی در پژوهش¬ خود به آمارهای مرگ و میر استناد کرده بودند. آنان سوابق 987 نفر را که در دو ناحیه از کالیفرنیای جنوبی فوت کرده بودند، جمع¬آوری کردند که در آ¬ها اطلاعات لازم در مورد اینکه آیا اشخاص فوت شده راست¬ دست یا چپ ¬دست بوده¬اند، وجود داشت. آنگاه سن متوسط مرگ افراد راست ¬دست و چپ دست محاسبه شد و معلوم شد که راست دست¬ها در سن متوسط 75 سالگی فوت می¬کردند، در حالی که سن متوسط افراد چپ دست 66 سال بود.
اما پژوهشگران هرگز تعیین نکردند که اصلا چند نفر در آن دو ناحیه از کالیفرنیا راست دست یا چپ دست هستند، چه رسد به اینکه سن آن¬ها را مشخص کنند. در نتیجه به گفتة تریشیا هارج، متخصص همه¬گیری شناسی، نتیجه¬گیری¬های آنان «کاملا بی¬معنی است».
هارج می¬گوید امکان دارد این نتایج فقط بیانگر واقعیتی باشد که از مدت¬ها پیش دانسته بود، یعنی اینکه سن متوسط افراد چپ دست به طور چشم¬گیری کمتر از سن متوسط افراد راست¬دست است. البته ممکن است که این تفاوت هیچ ربطی به طول عمر متوسط افراد چپ دست نداشته باشد بلکه احتمالا ناشی از این باشد که تا چند دهة پیش افراد چپ دست را در مدرسه مجبور می¬کردند با دست راست بنویسند. هارج می¬گوید به همین دلیل از آنجا که جمعیت چپ دست¬ها جمعیت جوان¬تری است، افراد چپ دستی که فوت می¬کنند به طور متوسط جوانتر از راست دست-هایی خواهند بود که می¬میرند.
یکی از دو محقق این احتمال را که روش¬های گذشتگان در مجبور کردن چپ دست¬ها باعث این داده¬ها شده است، رد می¬کند. او می¬گوید نمی¬توان به سادگی افراد را مجبور کرد تا با دست دیگرشان بنویسند و حتی آن موقع هم امکان دارد افراد با وجود آنکه با دست راست می¬نویسند، اکثر کارهای دیگرشان را مانند گذشته با دست چپ انجام دهند.
اما در بررسی¬های خود او هم معلوم است که والدین و آموزگاران توانستند بسیاری از کودکان خردسال را مجبور کنند تا با دست راستشان بنویسند. ظاهرا این کار در دختران موفقیت بیشتری داشت. از میان کودکان زیر نه سالی که تحت این فشارها قرار گرفتند، 60 درصد دختران با دست دیگرشان نوشتند، در حالی که تنها 20 درصد پسران به آن تن دادند.
البته این پژوهنده مدارک دیگری جمع¬آوری کرده است که نشان می¬دهد در امریکا نسبت افراد چپ دست به راست دست در طی این قرن در مجموع تغییری نکرده است. بنابراین علت اینکه سالمندان چپ دست این¬قدر نادرند این است که قاعدتا زودتر می¬میرند.