كودكى كه پرسشگر به دنيا مى آيد
نويسنده:زهرا شهر جرديان
منبع: روزنامه جوان

نشانه هاى كودكان خلاق

هنگامى كه نوزادى متولد مى شود و گريه هاى او به صدا درمى آيد، اين فريادها تنها يك مفهوم دارد، چرا؟ نوع خلقت آدمى به گونه اى است كه او پرسشگر به دنيا مى آيد. اوج پرسشگرى و خلاقيت در ابتداى زندگى انسان شكل مى گيرد. كودكان با رفتارهاى خود، هميشه آدمى را مبهوت مى كنند؛ چشمانى كه دائم در حال جست وجو است و گوش هايى كه منتظر كوچكترين تحريك براى پيدا كردن منبع صدا و اندامى كه با خستگى ناپذيرى به هر گوشه اى سرك مى كشد يك كودك دو يا سه ساله در طول روز از يك ورزشكار حرفه اى بيشتر حركت و بيش از يك نوار ضبط صوت صحبت مى كند.يكى از راه هايى كه شما مى توانيد سبب جارى شدن رودخانه انديشه كودكان به درياى خلاقيت خود شويد، اين است كه از نزديك نظاره گر رفتار كودك خردسال خود باشيد و حتى روزها لحظاتى هر چند كوتاه با او همبازى شويد، در اين مرحله انسان مى تواند خلاقيت را با تمام وجود احساس كند. آن وقت بى ترديد خواهيد ديد كه كودكتان صد بار هم كه به زمين مى خورد، برمى خيزد و در انجام كارها به قدرى پشتكار دارد كه هر انسان بزرگسالى را كلافه مى كند در اين دنيا آنها بزرگترين آموزگاران آموزش دهنده خلاقيت اند.
«اريك برن» از موجودى درون انسان نام مى برد كه به آن پروفسور كوچولو مى گويد: در همان دوران كودكى، پروفسور كوچولو به جست وجوگرى مشغول است و در اين زمان تنها بايد شرايطى را براى كودكان به گونه اى برنامه ريزى كرد كه اين پروفسور كوچولو تخريب نشود.

روش هاى آموزش خلاقيت به دانش آموزان

۱- تجارب دانش آموزان را به موقعيت هاى خاص محدود نكنيم و براى طرح سوال ها و انديشه هاى غيرمعمول و بديع ارزش قائل شويم.
۲- فرصت هايى براى خودآموزى و يادگيرى اكتشافى در اختيار دانش آموزان قرار دهيم.
۳- نسبت به تفاوت هاى فردى دانش آموزان با احترام برخورد كنيم.
۴- رفتارهاى خلاق را براى كودكان قرار دهيم و از روش ها و فنون ويژه نظير بارش مغزى يا مهارت هاى پژوهشى و... استفاده كنيم.

دانش آموز خلاق چگونه است؟

۱- ايده ها و نظرات خود را بدون ترس در كلاس مطرح مى كند.
۲- معمولا براى مسايل راه حل ها و پاسخ هايى متفاوت از ساير دانش آموزان ارايه مى كند.
۳- به فعاليت هنرى علاقه زيادى دارد و در اين زمينه داراى تجربه و مهارت است.
۴- غالبا ايده ها و راه حل هاى بيشترى نسبت به ساير همكلاسى هاى خود پيشنهاد مى كند.
۵- معمولا قادر است با طنزپردازى ها و شوخى هاى جالب ديگران را بخنداند.
۶- تمايل زيادى به تغيير نظرات معلم و يا مطالب كتاب دارد.
۷- در كلاس اغلب سوالاتى غيرعادى و گاه عجيب و غريب مى پرسد.
۸- علاقه زيادى به نقاشى و ترسيم افكار و ايده هاى خود دارد.
۹- انتقادگر است و هر نظر و عقيده اى را به راحتى نمى پذيرد.

چند گام به سوى تقويت خلاقيت

۱- به موزيك هاى آرام گوش دهيد. اگر از سردرد رنج مى بريد و يا در نيمه هاى شب دچار توهم مى شويد به پزشك مراجعه نماييد.
۲- از تكنيك يورش فكرى (Brainstorm) استفاده كنيد.
۳- هميشه با خود يك دفترچه و مداد يا خودكار به همراه داشته باشيد. هنگامى كه ايده اى تازه به ذهن شما مى رسد، آن را يادداشت نماييد.
۴- هنگامى كه فكر نويى به ذهن شما مى رسد، يك فرهنگ لغت را باز كنيد و به طور تصادفى واژه اى را انتخاب نماييد و آنگاه سعى نماييد اين فكر نو و آن واژه را با يكديگر تركيب نماييد و اين روش سبب خواهد شد به نكات جالبى دست يابيد.
۵- مشكلى را كه با آن روبه رو هستيد، با دقت تعريف كنيد و يا آن را بر روى يك كاغذ يا دفترچه الكترونيكى و يا در رايانه با جزييات شرح دهيد.
۶- اگر نمى توانيد فكر كنيد، بهتر است پياده روى كنيد، يك تغيير آب و هوا براى شما خوب بوده و به آرامى كمك مى كند تا سلول هاى مغزى شما به تحرك واداشته شوند.
۷- تلويزيون نگاه نكنيد، زيرا ذهن شما توسط برنامه هاى تلويزيون اشغال مى شود گويى با ديدن تلويزيون مغز شما از گوش ها و چشم هاى شما نشت كرده و خارج مى شود.
۸- از مصرف دارو بپرهيزيد.
۹- تا مى توانيد درباره هر چيزى مطالعه كنيد، مغز شما با مطالعه كتاب ورزش مى كند.
۱۰- مغز شما نيز همانند بدنتان نيازمند ورزش كردن است. شما از طريق مطالعه كردن، بحث كردن با افراد باهوش مى توانيد سلول هاى مغزى خود را وادار به ورزش كنيد.