نویسنده: Christopher Toll
مترجم: فریبرز مجیدی



 
[frānsis dārwin]
Francis Darwin
(ت. داون، کنت، انگلستان، 25 مرداد 1227/ 16 اوت 1848) ؛ و. کیمبریج، انگلستان، 28 شهریور 1304 / 19 سپتامبر 1925)، گیاه شناسی.
فرانسیس داروین سومین پسر چارلز و اما داروین بود. ابتدا در خانه و سپس در دبیرستان کلپم به تحصیل پرداخت، و پس از آن در سال 1245 وارد کالج ترینیتی کیمبریج شد. در 1248 مدرکی در رشته ریاضیات دریافت کرد و سال بعد امتیازهای درجه یک در امتحانات مخصوص علوم طبیعی گرفت. او به قصد طبیب شدن وارد بیمارستان سنت جورج لندن شد، ولی تحت تأثیر دکتر کلاین در «انجمن براون» ، که داروین جوان برای آموزش بافت شناسی به آنجا می‌رفت، به کار تحقیق روی آورد. او پس از ارائه‌ی پایان نامه اش در 1254 درجه‌ی لیسانس در پزشکی گرفت.
از 1253، جز برای یک دوره‌ی کوتاه کار تحقیقی تحت نظر یولیوس زاکس در وورتسبورک و سپس زیر نظر هـ. آ. دباری در استراسبورگ، هشت سال بعدی را به عنوان منشی و دستیار گیاه شناسی نزد پدرش کار کرد. پس از مرگ اولین همسرش، ایمی، در سال 1255، با پدر و مادرش در شهر داون زندگی کرد.
علاوه بر دو رساله‌ی کوتاه درباره‌ی تأثیرات رطوبت و نور بر رشد ریشه‌ها، نتایج کار مشترک او با پدرش در سال 1259 در کتاب. Movement of Plants («حرکات گیاهان») به چاپ رسید.
در فرانسه و آلمان، پژوهشهای مربوط به علل خمیدگی گیاهان در برابر نور عمدتاً معطوف به یافتن تبیینی فیزیکی – شیمیایی در مورد اثر مستقیم نور بر بافتهای خم شونده بود. اما فرانسیس داروین، که در آن زمان با زاکس کار می‌کرد، نشان داد که ریشه‌ها در نور آهسته تر رشد می‌کنند تا در تاریکی.
داروین‌ها بشدت تحت تأثیر روش تجربی قرار گرفته بودند که در نیمه دوم قرن نوزدهم وارد علم زیست شناسی شده بود؛ ولی، در عین حال، نگرش تکاملی آنها باعث شد که یافتن روابط مستقیم میان علت و معلول را ناتمام گذارند.
آنها در «حرکات گیاهان» موضوع حرکتهای گردپیچی (citrcumnutatory) و نامنظم گیاهان را تشریح کردند تا عکس العملهای مربوط به نورگرایی را توصیف کنند؛ نشان دادند که زمین گرایی به نورگرایی شباهت دارد، و زخم گرایی (traumotropism) – یعنی خمش دور از زخم تارکی (apical) – را به اثبات رساندند. علاوه بر اینها، نشان دادند که ساز و کار خمیدگی هم در ریشه و هم در نوساقه به درجات متغیر رشد بستگی دارد. اما مهمترین خدمت آنها اثبات این نکته بود که ماده ای در بالاترین قسمت ریشه و نوساقه وجود دارد که از نور و قوه‌ی جاذبه‌ی زمین تأثیر می‌پذیرد و تأثیرات خود را به قسمتهای دیگر گیاه منتقل می‌کند. تأثیر محرک بر خمیدگی غیر مستقیم بود.
فرانسیس داروین بعداً برخی از روشهای تجربی را اصلاح کرد. مثلاً در 1278 روش قرار دادن انتهای ریشه در یک لوله‌ی شیشه ای افقی ابداع و مشاهده کرد که باقیمانده‌ی ریشه در واکنش به علامتهای مکرری که از انتهای ریشه برای عمودی شدن می‌گیرد با پیچ و تابهای نامنظم رشد می‌کند. او موضوع گردپیچی را رد کرد، و باز در سال 1278، نشان داد که قوه‌ی جاذبه زمین به وسیله محرکهای تارکی بر نوساقه‌ها همان گونه تأثیر می‌گذارد که بر ریشه‌ها می‌گذارد. او نظر نیئمتس و گوتلیپ‌هابرلانت را مبنی بر اینکه نیروی دریافت گرانش به افتادن دانه‌های نشاسته بستگی دارد، پذیرفت. در سال 1282 نشان داد که، چنانچه ریشه در نوسان باشد، عکس العمل تشدید می‌شود، و در 1283، پی برد که تحریکات مربوط به زمین گرایی تنها در صورتی روی می‌دهد که نیروی کافی برای اثر گذاشتن بر دانه‌های نشاسته موجود باشد.
کارهای بعدی فیتینگ و بویسن – ینسن کشفیات داروین‌ها را به اثبات رساند، یعنی آنها نشان دادند که یک ماده‌ی شیمیایی از نوک ریشه و نو ساقه به نقاط دیگر آن حرکت می‌کند. در 1307 ف. و. ونت یک ماده مایه‌ی رشد را جدا کرد و نشان داد که نور موجب می‌شود که انتقال جانبی ماده‌ی از قسمت روشن به قسمت تاریک صورت پذیرد، و بدین ترتیب دوران تازه ای در زمینه‌ی هورمونهای گیاهی گشود.
فرانسیس داروین، پس از مرگ پدر، در سال 1261 برای زندگی کردن به کیمبریج رفت و در انجا در سال 1262 با الن کرافتس، یکی از مدرسان ادبیات انگلیسی کالج نیونم ازدواج کرد. داروین مدّرس دانشگاه در رشته‌ی گیاه شناسی و عضو کالج کرایست شد و، در سال 1267 به مقام دانشیاری در گیاه شناسی رسید. در این دوران علایق علمی او مطالعه حرکات آب درگیاهان تدریس گیاه شناسی، و چاپ و نشر نامه‌های پدرش بود.
بین سالهای 1267 و 1270 دهانه‌های روزنه ای (stomatal openings) در قسمتهای زیرین برگها با میکروسکوپ مشاهده شده بودند. داروین در 1267 اولین مقالات خود را درباره‌ی پراکندگی روزنه‌ها و تعرّق گیاهان منتشر ساخت. در 1276 دستگاه رطوبت نمای شاخی (horn hygroscope) را برای بررسی اعمال مربوط به روزنه‌های گیاهان وارد کار کرد. ابداع بعدی او برای بررسی درجه‌ی تعریق، دستگاه خلل سنج (porometer) بود، که به وسیله‌ی آن هوا از درون برگ کشیده و سرعتش سنجیده می‌شد. از این دو وسیله ساده چندین سال استفاده می‌شد.
بر طبق نظر ویسنر، اثر نور بر عمل تعریق، به علت جذب نور به وسیله‌ی بافتها و تبدیل آن به گرما، مستقیم است. داروین بار دیگر نشان داد که رابطه‌ی علت و معلول غیر مستقیم است. در 1277 ثابت کرد که پرتوهای سرخ موجب باز شدن روزنه‌ها می‌شوند و با این فرض که شدت تعریق با درجه‌ی بازشدن روزنه‌ها متناسب است، اعلام کرد که روزنه‌ها درجه‌ی تعریق را تنظیم می‌کنند. در حقیقت، معلوم شده است که رفتار روزنه‌ها بسیار پیچیده تر از ان است که داروین تصور می‌کرد.
سخنرانیهای موفقیت آمیز او برای دانشجویان در دو کتاب منتشر شد: Practical Physiology of Plants («فیزیولوژی عملی گیاهان») ، که با همکاری ا. هـ. اکتن نوشته شد و اولین کتاب از این نوع به زبان انگلیسی بود؛ The Elements of Botany («اصول گیاه شناسی») ، که رویکرد شورانگیز و تازه ای برای بررسی اصول اولیه‌ی گیاه شناسی فراهم آورد.
داروین نامه‌های پدرش را جمع آوری و در سال 1266 آماده‌ی چاپ کرد. این اثر، به دلیل نظم و ترتیب آموزنده و تفسیرهای ماهرانه، و نیز به دلیل داشتن فصلی حاوی خاطراتی از زندگی پدر، در نوع خود جزء یکی از بهترین مجموعه‌ها محسوب می‌شد. این کتاب، به علاوه‌ی دو جلد دیگری که در 1282 منتشر گردیدند، اساس تمام آثار بعدی را در مورد چارلز داروین تشکیل داده اند.
فرانسیس داروین چندین زندگینامه‌ی دیگر نیز نوشت؛ درباره‌ی برادرش جورج داروین، فرانسیس گالتن، تامس هرن، و دو گیاه شناس به نامهای جوزف هوکر و استیون هیلز.
وی، به پاس خدماتش به علم، افتخارات بسیار کسب کرد. در سال 1261 عضو «انجمن سلطنتی» شد و در شورای آن به عنوان دبیر امور خارجه خدمت کرد. هنوز چیزی از مرگ همسر دومش در سال 1282 نگذشته بود که از تمام فعالیت های رسمی کناره گرفت ولی تحقیقاتش را در گیاه شناسی ادامه داد. در 1288، در یکصدمین سالروز تولد داروین، درجه ی دکتری افتخاری علوم از کمبریج به او اعطا شد، و در 1291 مدال داروین را از «انجمن سلطنتی» دریافت کرد. وی به دریافت درجات افتخاری از دانشگاه های دابلین، لیورپول، شفیلد، سنت اندروز، اوپسالا، پراگ و بروکسل نایل گردید. در 1292 لقب اشرافی گرفت.
در 1292 بافلارنس فیشر، بیوه ی استاد ف. و . میتلند، ازدواج کرد و در 1299 بار دیگر تنها شد. آثار بعدی او عمدتا مشتمل بود بر مجموعه های مقالات و سخنرانیهای پیشین او درباره ی مطالب مختلف، از جمله آلات موسیقیف که از علایق همیشگی وی در زندگی محسوب می شد.

کتابشناسی

یکم. کارهای اصلی. مهمترین آثار فرانسیس داروین در زمینه ی حرکت در گیاهان مشتمل است بر:

«On the Hygroscopic Mechanism by which»« Certain Seeds are Enabled to Bury Themselves in the Ground Ober das Wachslum negativ» « heliotropischer Wurzeln im Licht und im Finstem The Power of Movement in Plants On Geotropism and the Localization of با همکاری چارلز داروین؛
574-567، )1899( 13 ABO در «the Sensitive Region PRS js .«Statolith- theory of Geotropism 73 iPRS در .«Notes on the Statolity Theory of Geotropism a Lectures on the Physioiogyof movement in Plants 490-477 ،(1904)(1907 لندن).
مهم ترین آثارش در زمینه ی فیزیولوژی گیاهان عبارتند از «On the Relation between the ‘Bloom’ on Leaves and the Distribution of n the Transpiration » ؛ 116-99 ،(1886) 22 در JLS «Stomata با همکاری 367-330 ، (1886) 5 در PCPS Stream in Cut Branches با (کمبریج، 1894) Practical Physiology of Plants ر.و. فیلیپس (کمبریج، 1895) The Elements of Botany همکاری ا. ه. اکتن؛
در 9، PCPS «Observations on Stomata by a New Method» 190 B ، PRS در ،«Observations on Stomata » ؛ 308-303 ،(1897)On a New Method of Estimating the » ؛ 621-531 ، (1898) با همکاری 154-136 ، (1911) Aperture of Stomata . PRS در ، «On a Method of Studying Transpiration» د.ف. م. پرتس؛
« On a Relation between Transpiration» ؛ 299-281 ،(1914) 87 B PTRS and Stomatal Aperture در 437-413 ، (1916) 207B.
آثار داروین که در زمره ی زندگینامه ها قرار می گیرند، بدین قرارند: The Life and Letters of Charles Darwin ، 3 جلد (لندن، 1887) ، که ویرایستار آن بود؛ More Letters of Charles Darwin 2 جلد (لندن 1903)، که آن را با همکاری ا. ک. سیورد ویرایش کرد؛ و The Foundations of the Origin of Species ( کیمبریج، 1909).
از میان مقاله های متعددش به عنوان های زیر می توان اشاره کرد:
The Makers of Modern Botany .a Stephen Hales 1677-1761
Scientific Papers of George Darwin js »«George Darwin Rustic Sounds
Other Studies in Literature and Natural History Springtine and Other Essays

دوم خواندنیهای فرعی:

Francis Darwin 1848-1925
Dictionary of National Biography Twentieth Century »
Movement of Plant in Response to Light Physiology ویراسته ی پ.ر. بل (کمبریج، 1959) »Biological Work
منبع مقاله :
گیلیپسی، چارلز کولستون؛ (1387)، زندگینامه علمی دانشوران، ترجمه‌ی: احمد آرام ...]و دیگران[، زیر نظر احمد بیرشک، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ اول