مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون




 

عملکرد دستگاه گوارش در نتیجه‌ی کار هماهنگ اندام‌های مختلف این دستگاه است. در این مقاله، عملکرد روده‌ی بزرگ را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
بدن ما مواد مغذی ضروری غذایی را از طریق فرایند هضم جذب می‌کند. مواد مغذی مختلفی مانند پروتئین‌ها، چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها نمی‌توانند در اشکال مولکولی پیچیده‌ی خود به درون جریان خون جذب شوند. جهت جذب به درون خون، این مواد نیاز دارند تا به اشکال ساده‌تر شکسته شوند. به عنوان مثال، لازم است که پروتئین‌ها به اسیدهای آمینه، کربوهیدراتها به پلی ساکاریدها و مونوساکاریدها، چربی‌ها به اسیدهای چرب و گلیسرول شکسته شوند. این کار توسط آنزیم‌های مختلف گوارشی انجام می‌شود. مواد مغذی، که در نتیجه‌ی آن به دست می‌آیند، سپس به راحتی درون جریان خون جذب می‌شوند. این مواد مغذی از طریق خون، به تمام سلولهای بدن منتقل می‌شوند. مواد زائد یا مدفوع سپس به خارج از بدن دفع می‌گردند. روند هضم شامل مراحل مختلفی است، و بر این اساس، اندام‌های دستگاه گوارش برای انجام این امر عملکردهای خاصی دارند.

روده بزرگ: ساختار و محل قرار گیری

روده بزرگ از قسمتی که روده‌ی کوچک به انتها می‌رسد، شروع می‌شود و این درست در ناحیه‌ی پایین کمر در سمت راست بدن انسان واقع است. به لحاظ ساختاری، روده بزرگ از دو بخش سکوم و کولون تشکیل شده است. سکوم، کولون را به ایلئوم یا دراز روده یعنی آخرین بخش از روده‌ی کوچک وصل می‌کند. سکوم سپس به کولون صعودی یا بالا رونده که از میان سمت راست شکم بالا می‌رود، امتداد می‌یابد. کولون صعودی، از طریق حفره شکمی به صورت افقی امتداد می‌یابد. که به آن کولون افقی گفته می‌شود. کولون افقی در نهایت از سمت چپ شکم به عنوان کولون نزولی به پایین کشیده می‌شود. کولون نزولی در رکتوم و مقعد، که آخرین بخش از دستگاه گوارش می‌باشند، به انتها می‌رسد.

عملکرد روده‌ی بزرگ در عمل هضم

وظایف و عملکردهای روده کوچک و بزرگ از یکدیگر متفاوت است.
 تا آنجا که به هضم غذا مربوط می‌شود، مواد غذایی در روده بزرگ بیش از این شکسته نمی‌شوند. این مرحله در معده و روده کوچک به پایان می‌رسد.
 کار اصلی روده بزرگ در عمل هضم، جذب نمک و آب از کیموس (Chyme) (ماده‌ی آبکی از مواد غذایی هضم شده) بوده و عبور دادن مواد زائد به رکتوم یا راست روده جهت دفع می‌باشد. جذب آب به حفظ تعادل مایعات بدن کمک می‌کند. بدن می‌تواند آب حفظ شده را جهت مقاصد مختلف سوخت و ساز مورد استفاده قرار دهد.
 روده بزرگ به پردازش مواد هضم نشده مانند فیبر کمک می‌کند. ماده‌ای که به روده بزرگ می‌رسد، مدفوع می‌باشد، به این دلیل که روند هضم و جذب بسیاری از مواد مغذی تقریباً در روده کوچک به پایان می‌رسد. جذب آب و نمک از مدفوع در روده بزرگ باعث می‌شود مدفوع جامد و فشرده شود.
 روده بزرگ به جذب برخی ویتامین‌ها کمک می‌کند. کولون زیستگاه برخی باکتری‌های مفید می‌باشد. این باکتری‌ها ویتامینی را بنام ویتامینK تولید می‌کنند که جهت فرایند لخته شدن خون حیاتی است. این ویتامین تقریباً به طور انحصاری توسط این باکتری‌ها تولید می‌شود.
 روده کوچک کیموس را به روده بزرگ منتقل می‌کند. در اینجا، باکتری‌ها موادی که توسط معده و روده کوچک هضم نمی‌شوند را هضم می‌کنند. تخمیر باکتریایی (روندی که در آن باکتری مواد غذایی هضم نشده را می‌شکند) در نهایت کیموس را به مدفوع تبدیل می‌کند. این فرایند منجر به آزاد سازی ویتامین‌هایی، مانند ویتامین K، B1، B2، B6، B12، و بیوتین می‌شود.
 علاوه بر این، تخمیر باکتریایی همچنین منجر به انتشار گازهایی مانند دی اکسید کربن و متان می‌شود. همزمان با کمک به حرکت کیموس و مدفوع (حرکت آنها به وسیله‌ی حرکات دودی و یا یک سری انقباضات سازمان یافته از عضلات روده‌ها صورت می‌گیرد)، این گازها همچنین به ایجاد نفخ می‌انجامند. و از طریق مقعد خارج می‌شوند. تعداد این باکتری‌های «مفید یا دوست» به مواد غذایی مصرف شده بستگی دارد. آنتی بیوتیک‌ها اغلب آنها را از بین می‌برند. عفونتی که بدلیل عدم وجود این باکتری‌ها و یا به دلیل وجود باکتری‌های «بد یا مضر» موجود در کولون به وجود می‌آید، مانع جذب آب از مدفوع شده و در نتیجه موجب اسهال می‌شود.
یکی دیگر از عملکردهای بدیهی روده بزرگ، ذخیره‌ی مدفوع است تا زمانی که از بدن از طریق مقعد دفع شود.

پاکسازی کولون

جذب آب و نمک و ذخیره سازی مواد زائد تا زمانی که از بدن دفع شوند، از وظایف روده‌ی بزرگ در عمل هضم می‌باشند. از آنجا که مدفوع در این اندام نگه داشته می‌شود، مقداری از آن ممکن است به دیواره‌های این روده بچسبد. تجمع مواد سمی در روده ممکن است به مشکلات کولون و سایر عوارض منجر شود. تمیز کردن یا پاکسازی کولون درمانی است که از طریق آن روده‌ی بزرگ می‌تواند از تمام مواد سمی زدوده و پاک شود. این درمان امروزه بسیار معروف شده است به این دلیل که اثراث سم زدایی آن برای کل بدن مفید می‌باشد.
عملکردهای روده بزرگ هدف دستگاه گوارش که شکستن مواد مغذی پیچیده به اشکال ساده‌تر، جذب مواد مغذی، و دفع مواد زائد از بدن می‌باشد، را تکمیل می‌کند.