مترجم: امین حسین پور
منبع:راسخون




 

سیستم گوارش انسان یک سیستم پیچیده‌ی متشکل از چندین اندام می‌باشد. در اینجا فهرستی از بیماری‌های سیستم گوارش وجود دارد. سیستم گوارش انسان شامل مری، معده،کبد، پانکراس، روده‌ی بزرگ و روده‌ی کوچک می‌باشد. وجود اختلال یا نادرست عمل کردن هر یک از این اندام‌ها می‌تواند باعث ایجاد بیماری شود. شکم درد، حالت تهوع، اسهال، استفراغ، یبوست و غیره علایم رایج وجود اختلال در سیستم گوارشی می‌باشد.

اندام‌های سیستم گوارشی

مری

مری یک اندام لوله مانند است که از پشت گلو تا معده امتداد یافته است. مری دهان را به معده متصل می‌کند.

معده

معده بزرگترین و اصلی‌ترین اندام سیستم گوارش است که فرآیند هضم را انجام می‌دهد.

کبد – پانکراس

کبد در قسمت راست و بالایی معده قرار دارد و چندین عملکرد دارد که عبارت است از ترشح صفرا ، متابولیسم پروتئین‌ها، چربی، کربوهیدرات و غیره. پانکراس یک اندام نیست و غده‌ای برون ریز است که در پشت معده واقع شده است. پانکراس عصیر لوزالمعده و انسولین تشرح می‌کند.

روده‌ی کوچک

روده‌ی کوچک طویل‌ترین بخش مجرای هاضمه است که به هضم غذا و جذب مواد مغذی کمک می‌کند.

روده‌ی بزرگ

روده‌ی بزرگ تحتانی‌ترین بخش مسیر معدی روده‌ای است. کارکردهای روده‌ی بزرگ عبارت است از جذب آب و دفع مواد زاید از بدن. روده‌ی بزرگ از روده‌ی کور شروع شده و تا مقعد ادامه می‌یابد.

بیماری‌های سیستم گوارش

بیماری رفلکس اسید معده GERD، فتق نافی، سندروم روده‌ی تحریک پذیر IBS و غیره برخی از رایج سیستم گوارش می‌باشد. برجسته‌ترین انگل‌های بیماری‌زا در انسان‌ها عبارت است از کامپیلوباکتری، سالمونلا و هلیکوباکتری. در ادامه فهرستی از بیماری‌های سیستم گوارش ارائه شده است.
آپاندیسیت: آپاندیسیت عبارت است از الهتاب آپاندیس. آپاندیسیت شرایطی جدی است که نیاز فوری به جراحی و برداشتن آپاندیس دارد.
بیماری کبد الکلی، همانطور که از نام بیماری مشخص است، این بیماری به خاطر مصرف بیش از حد الکل ایجاد می‌شود. این بیماری انواع مختلفی دارد که عبارت است از سیروز الکلی، بیماری کبد چرب الکلی و هپاتیت الکلی.
انسداد روده: انسداد روده به مسدود شدن روده‌ی کوچک یا بزرگ گفته می‌شود. انسداد روده شرایط بدی است چرا که مانع حرکت مواد غذایی و مایعات می‌شود.
مری بارت: مری بارت یک عارضه‌ی رفلاکس اسید معده است. افرادی که از مری بارت رنج می‌برند در معرض خطر بالایی از ایجاد سرطان مری قرار دارند.
بیماری سلیاک: سلیاک یک اختلال خود ایمنی است که روده‌ی کوچک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. افراد مبتلا به این بیماری از مصرف غذاهای حاوی گلوتن رنج می‌برند.
بیماری کرون: کرون یک بیماری الهتابی روده است که با ایجاد التهاب در مخاط دستگاه گوارش همراه است. ژنتیک و کارکرد نادرست سیستم ایمنی بدن دلایل ممکن ایجاد این بیماری می‌باشد.
کلستاز: کلستاز به خاطر تشکیل نادرست صفر را جریان صفرا ایجاد می‌شود. دلایل ایجاد کلستاز عبارت است از بیماری کبد الکلی ، پانکراتیت ، سرطان پانکراس ، هپاتیت و غیره.
فیبروز کیستیک: فیبروز کیستیک یک اختلال ژنتیکی است که سیستم گوارش و شش‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در این بیماری مخاط ضخیم می‌شود و می‌تواند راه‌های هوایی را مسدود کند.
ورم مخاط روده‌ی بزرگ: در این بیماری روده‌ی بزرگ دچار التهاب می‌شود. این التهاب می‌تواند حاد یا مزمن باشد.
یبوست: در هنگام ایجاد یبوست فرد در دفع مدفوع دچار مشکل می‌شود. یبوست با دفع مدفوع کمتر از سه بار در هفته نیز تعریف می‌شود.
وبا: وبا یک عفونت باکتریایی است که توسط باکتری ویبریوکلرا ایجاد می‌شود. وبا به خاطر مصرف مواد غذایی یا آب آلوده ایجاد می‌شود و می‌تواند کشنده باشد.
دیورتیکولیت: دیورتیکولیت به ایجاد التهاب در دیورتیکول که کیسه‌ای در روده‌ی بزرگ می‌باشد گفته می‌شود. علت دقیق این بیماری شناخته نشده است.
ازوفاژیت: ازوفاژیت به ایجاد التهاب در مری گفته می‌شود. این بیماری بسته به علت ایجاد به دو نوع تقسیم می‌شود.
اسپاسم مری: در اسپاسم مری عضلات به طور ناگهانی منقبض شده و باعث ایجاد درد می‌شود. علت این بیماری مشخص نشده است.
تنگی مری: تنگی مری به دلایل مختلف مانند GERD ، مصرف محصولات مضر و غیره ایجاد می‌شود. تنگی مری باعث ایجاد مشکل در بلع غذا می‌شود.
مسمومیت غذایی: این بیماری از مصرف مواد غذایی آلوده ، عفونت ویروسی یا باکتریایی و غیره ناشی می‌شود.
بیماری کبد چرب: کبد هنگامی چرب می‌شود که مقدار چربی موجود در کبد افزایش یابد. کبد چرب به دو نوع تقسیم می‌شود: کبد چرب الکلی ALD و بیماری کبد چرب غیر الکلی NAFLD.
سنگ کیسه‌ی صفرا: در این بیماری سنگ‌های کوچک کلسترولی در کیسه‌ی صفرا تشکیل می‌شود. این بیماری رایج است.
بیماری رفلاکس معده به مری GERD: بیماری رفلاکس اسید هنگامی رخ می‌دهد که اسید معده به مری باز می‌گردد.
ورم معده و روده: در این بیماری معده و روده دچار التهاب می‌شود. ورم معده و روده به خاطر عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد می‌شود.
گاستروپارزی: گاستروپارزی به خاطر کارکرد نادرست ماهیچه‌های معده ایجاد می‌شود که باعث عدم توانایی معده برای خالی شدن صحیح می‌شود. احساس سیری سریع ، از دست دادن اشتها ، استفراغ ، حالت تهوع و غیره از علایم گاستروپارزی است.
سرطان معده: همانطور که از اسم بیماری مشخص است، سرطان معده هنگامی رخ می‌دهد که سلول‌های سرطانی در معده رشد می‌کند. تشخیص سرطان معده در مراحل اولیه دشوار است چرا که علایم آن مشابه دیگر بیماری‌های سیستم گوارش است.
بواسیر: بواسیر بیماری است که در آن رگ‌های منطقه‌ی مقعد متورم می‌شود. بواسیر می‌تواند داخلی یا خارجی و دردناک باشد.
سندروم روده‌ی تحریک‌پذیر IBS: سندروم روده‌ی تحریک‌پذیر دارای علایم بسیاری مانند درد در ناحیه‌ی شکم ، گرفتگی عضلات شکم ، نفخ ، اسهال ، یبوست و غیره می‌باشد.
سوء هاضمه: سوء هاضمه بیماری است که به خاطر مشکل در هضم غذا ایجاد می‌شود. سوء هاضمه علامت وجود چندین بیماری دیگر است.
یرقان: یرقان به خاطر تولید بیش از حد بیلی روبین در خون ایجاد می‌شود. یرقان سریع تشخیص داده می‌شود زیرا ، رنگ پوست در این بیماری زرد می‌شود.
آبسه کبدی: در آبسه کبدی کبد چرک می‌کند. این بیماری به طور بالقوه زندگی فرد را تهدید می‌کند.
سیروز کبدی: سیروز کبدی هنگامی ایجاد می‌شود که بافت‌های سالم کبد با بافت‌های زخمی جایگزین می‌شود. زخم بیماری غیر قابل برگشت و تدریجی است.
سرطان کبد: سرطان کبد سرطانی است که یا از کبد نشأت می‌گیرد یا از بخش‌های دیگر بدن به کبد سرایت می‌کند.
نارسایی کبد: نارسایی کبد آسیبی است که در نتیجه‌ی هپاتیت ، سیروز ، استفاده از مواد دارویی خاص و غیره ایجاد می‌شود. نارسایی کبد می‌تواند حاد یا مزمن باشد.
دیورتیکول مکل: دیورتیکول مکل یک ناهنجاری مادرزادی است. در دیورتیکول مکل یک برآمدگی کوچک در بخش تحتانی روده‌ی کوچک وجود دارد. دیورتیکول مکل می‌تواند باعث ایجاد درد در ناحیه‌ی شکم ، خونریزی و غیره شود.
ایسکمی مزانتر: ایسکمی مزانتر به خاطر کاهش جریان خون در روده‌ها ایجاد می‌شود.
سندروم Ogilvie: سندروم Ogilvie که با عنوان اسنداد کاذب روده نیز شناخته می‌شود به خاطر اتساع غیر طبیعی روده‌ی بزرگ رخ می‌دهد. در این مورد هیچ انسداد مکانیکی یا فیزیکی وجود ندارد.
زخم گوارشی: در زخم گوارشی زخم‌هایی در دستگاه گوارش ایجاد می‌شود. زخم گوارشی به سه نوع تقسیم می‌شود: زخم مری ، زخم دوازدهه و زخم معده.
پانکراتیت: پانکراتیت زمانی رخ می‌دهد که پانکراس متورم می‌شود. پانکراتیت می‌تواند حاد یا مزمن باشد.
سرطان پانکراس: سرطان پانکراس از رایج‌ترین نوع سرطان در دنیاست. سرطان پانکراس در مراحل اولیه به آسانی تشخیص داده نمی‌شود.
سالمونلوز: سالمونلوز به خاطر عفونت به سالمونلا ایجاد می‌شود. عفونت معمولاً به خاطر مصرف مواد غذایی آلوده ایجاد می‌شود.
سندروم روده‌ی کوتاه: در سندروم روده‌ی کوتاه جذب مواد مغذی مواد غذایی به درستی صورت نمی‌گیرد. سندروم روده‌ی کوتاه می‌تواند به خاطر وجود اختلال یا برداشته شدن قسمتی از روده در اثر عمل جراحی ایجاد شود.
حصبه: حصبه که با عنوان تب حصبه نیز شناخته می‌شود، عفونت باکتریایی است که توسط سالمونلا تیفی ایجاد می‌شود. حصبه بیماری بسیاری مسری است.
هپاتیت ویروسی A , B , C , D , E: هپاتیت، التهاب کبدی ناشی از انتقال ویروس است. هپاتیت می‌تواند حاد یا مزمن باشد.
سندروم زولینجر – الیسون: سندروم زولینجر – الیسون بیماری نادر است که در آن در داخل روده تومور ایجاد شده و منجر به تولید مقدار زیادی اسید در معده می‌شود. این تومور‌ها می‌تواند سرطانی یا غیر سرطانی باشد.
اقدامات پیشگیرانه‌ی بسیاری برای جلوگیری از ایجاد بیماری‌های فوق‌الذکر وجود دارد. دنبال کردن اقدامات پیشگیرانه می‌تواند تا حد زیادی در جلوگیری از ایجاد این بیماری‌ها مفید باشد.