مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون




 

داشتن احساس خستگی بعد از خوردن قند می‌تواند علامتی هشدار دهنده از وجود ناهنجاری‌های بسیاری در بدن باشد. این مقاله در این خصوص اطلاعات بیشتری را در اختیارتان خواهد گذاشت...
هر چند مصرف قند عموماً به عنوان افزایش دهنده‌ی فوری انرژی بدن در نظر گرفته می‌شود، اغلب، افراد از احساس خستگی پس از خوردن نان، قند، شیرینی‌جات، و شکلات شکایت دارند. بعضی افراد همچنین از احساس بی‌حالی و خواب آلودگی پس از صرف ناهار و دسر شاکی می‌باشند. بسیاری از افرداد درست پس از خوردن هرچیزی که حاوی قند باشد، نیاز مبرمی به یک چرت خوابیدن دارند.
خوب، بایستی گفت که بیش از یک دلیل می‌تواند پشت این احساس خستگی پس از خوردن قند وجود داشته باشد. خوردن وعده‌ی غذایی سنگینی که حاوی مقدار قابل توجهی نشاسته و قند باشد، می‌تواند موجب خستگی شود. اگر این حالت هر از چند وقتی اتفاق می‌افتد، نیازی به نگرانی نیست. با این حال، چنانچه این وضعیت تبدیل به عادت شد، آنگاه ممکن است جای نگرانی داشته و لازم باشد به آن رسیدگی شود.

علل خستگی بعد از خوردن قند

متابولیسم افزایش یافته

در بیشتر مواقع، داشتن احساس خستگی بعد از خوردن قند، پاستا (ماکارونی) و شیرینی پس از مدتی و بدون مصرف دارویی خاص درمان می‌شود. اما دلایل احتمالی پشت این وضعیت چه می‌تواند باشد؟ میزان بالای قند در واقع احساس افزایش انرژی به بدن بخشیده، که در نهایت باعث افزایش میزان متابولیسم و یا سوخت و ساز بدن می‌شود. با این حال، به محض آن که قند سوخته شود، فرد ممکن است احساس خستگی، بی‌رمقی و خواب آلودگی کند.

انسولین افزایش یافته

پس از آنکه فردی مواد غذایی غنی از قند مصرف کند، سطح قند خون شروع به افزایش می‌یابد. این امر منجر به تحریک پانکراس یا لوز‌المعده جهت تولید مقدار بیشتری انسولینی می‌گردد که به جریان خون وارد می‌شود. میزان بالای انسولین، پروتئین مسدود کننده‌ای بنام «تریپتوفان» (یک اسید آمینه) را در بدن بوجود می‌آورد. این تریپتوفان به سوی مغز انتقال یافته و به تولید ماده‌ای شیمیایی بنام «سروتونین» کمک می‌کند. سروتونین در واقع یک انتقال دهنده‌ی عصبی است که چرخه خواب یا بیداری را تحت کنترل قرار می‌دهد. تولید سروتونین باعث احساس بی‌حالی و خستگی شدید بعد از خوردن شیرینی می‌شود.

حساسیت قندی

ضعف بعد از خوردن قند و مقدار زیادی کربوهیدرات می‌تواند به حساسیت شکری یا قندی نسبت داده شود. حساسیت قندی در واقع به دلیل کاهش یا پایین آمدن سطوح سروتونین و بتا اندروفین که آن هم یک انتقال دهنده‌ی عصبی است، رخ می‌دهد. سطوح پایین هر دو انتقال دهنده‌ی عصبی می‌تواند موجب سردرگمی و به خصوص خستگی پس از صرف ناهار شود. ضعف بعد از مصرف قند همچنین به «افت قند» اشاره دارد. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که افزایش در سطوح گلوکز خون موجب تحریک ترشح انسولین شده و این به نوبه‌ی خود جذب سریع گلوکز توسط بافتها را آغاز می‌کند. این کار با انباشته کردن آن به عنوان گلیکوژن و یا استفاده از آن برای تولید انرژی انجام می‌شود. این امر منجر به افت قند خون شده، در نتیجه موجب احساس خستگی می‌شود. عواملی چون ناکافی بودن مواد مغذی، رژیم غذایی نامناسب و ناتوانی بدن جهت پردازش مواد مغذی از غذای خورده شده می‌تواند به خستگی بیش از حد دامن زند.

پیش دیابت، دیابت و عفونت

یکی از دلایل احساس خستگی می‌تواند به دلیل آن باشد که شما در مرحله پیش دیابت قرار دارید. این مرحله‌ای است که در آن سطح قند خون فرد بالاتر از حد طبیعی است، اما نه به اندازه‌ای که واجد شرایط برای دیابت نوع 2 باشد. بزرگترین علت داشتن احساس مداوم خستگی شدید پس از خوردن نشاسته، قند و کربوهیدرات، می‌تواند احتمال ابتلا به دیابت باشد. بررسی برای علائم اولیه دیابت و درخواست کمک پزشکی از اهمیت زیادی برخوردار است. آلرژی یا عفونت‌های خفیف تا شدیدی مانند کاندیدا نیز می‌تواند مسئول احساس خستگی در شما باشند. همچنین می‌تواند موجب هوس به خوردن نشاسته و قند حتی زمانی که معده پر است، شود.

راه کارهایی که بایستی اتخاذ شوند

• یک برنامه‌ی ورزشی مناسب را دنبال کنید
• مصرف قند یا مواد غذایی نشاسته‌ای را تحت کنترل در آورید
• مطمئن شوید که خواب کافی و با کیفیتی در شب داشته باشید
• در فعالیت‌های از بین برنده‌ی استرس جهت خلاص شدن از این فشار روحی شرکت کنید.
• چنانچه مشکل برای مدتی طولانی ادامه داشت، با یک پزشک مشورت نمایید.
همانطور که پیش از این عنوان شد، احساس خستگی بعد از خوردن مواد غذایی حاوی قند، امری جدی نبوده، اما چنانچه به طور مرتب اتفاق افتد، مراجعه به پزشک در اولویت قرار دارد.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.