علایم دیابت در زنان

دیابت می‌تواند نقش مهمی در وضعیت روانی یک زن داشته باشد. از طرف دیگر می‌تواند کودک متولد نشده را تحت تاثیر قرار دهد. زنانی هم که در حال حاضر دچار دیابت نیستند با باردار شدن خطر دیابت بارداری را در خود افزایش می‌دهند.
بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی در حال حاضر دیابت گریبان گیر حدود 347 میلیون نفر در سراسر جهان است.
دیابت یک نوع اختلال در سوخت و ساز بدن است که به دلیل سطح بالای قند خون به وجود می‌آید.
اگرچه هم زنان و هم مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند ولی در سال‌های اخیر میزان ابتلای زنان به دیابت به صورت چشمگیری افزایش یافته است. علاوه‌بر‌این گفته می‌شود که مشکلات سلامتی ناشی از بیماری دیابت زنان را بیشتر از مردان تهدید می‌کند. بنابراین ما بر روی شناخت علایم بیماری دیابت در زنان تمرکز خواهیم کرد. از لحاظ پزشکی این اختلال به عنوان "مرض قند" شناخته می‌شود.

انواع دیابت

دیابت عمدتا به دو نوع طبقه بندی می‌شود: نوع یک و نوع دو.دیابت نوع یک قبلا دیابت جوانی نامیده می‌شد و بصورت عادی در کودکان و نوجوانان و بزرگسالان زیر سنین 25-30 سال دیده می‌شد. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که لوزالمعده نمی‌تواند انسولین تولید کند که مسئول حمل گلوکز به سلول‌های ماست. زمانی که انسولین کافی تولید نمی‌شود سطح قند خون افزایش می‌یابد. و این افزایش سطح موجب دیابت می‌شود. از سوی دیگر گفته می‌شود که دیابت نوع دوم در دوران میانسالی و افراد مسن که از مشکلات در رابطه باچاقی رنج می‌برند رخ می‌دهد. این نوع از دیابت معمولا بخاطر سبک زندگی بی‌تحرک و عادات بد غذایی رخ می‌دهد. در این نوع، لوزالمعده انسولین تولید می‌کند ولی بدن در برابر آن مقاومت نشان می‌دهد.در این حالت بدن قادر نیست تا از انسولین به صورت صحیح استفاده کند که منجر به حضور گلوکز در خون می‌شود.

نکاتی در مورد دیابت بارداری

به غیر از دیابت نوع اول و دوم نوع سومی از دیابت هم به عنوان دیابت بارداری شناخته می‌شود که در زنان رخ می‌دهد. دیابت بارداری همانطور که از اسمش پیداست زمانی رخ می‌دهد که زنی حامله است که در نتیجه تغییرات هورمونی است. اگرچه دیابت بارداری پس از تولد نوزاد از میان می‌رود اما زنانی که در دوران حاملگی دچار دیابت بارداری بودند در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به دیابت نوع دوم می‌باشند.
تقریبا دو تا چهار درصد زنان باردار در معرض ابتلا به دیابت بارداری می‌باشند. علایم عمده شامل تشنگی، خستگی و درد غیرقابل توضیح ناشی از گرسنگی است. زنانی در خطر ابتلا قرار می‌گیرند که اضافه وزن دارند، زنانی که در سنین بالای سی سال هستند، سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت دارند، قبلا بارداری پیچیده ای داشتند، یا نوزادی با وزن بالای 9 پند به‌دنیا آورده اند.
در واقع، زنان زمانی که برای اولین بار به فکر بارداری هستند باید به‌دنبال توصیه‌های پزشکی باشند. پزشک شما باید پرونده شما را بررسی کند و درصد خطر ابتلا به دیابت بارداری را برآورد کند. حال این بدین معنا نیست که شما نمی‌توانید دوران بارداری شاد و بی خطر داشته باشید. می‌توانید اطمینان حاصل نمایید. تمامی چیزی که باید انجام دهید این است که برنامه سلامتی باروری که دکتر شما توصیه میکند را دنبال کنید. با‌این‌حال اگر دیابت بارداری شما گسترش یافت، دکتر ممکن است مایل باشد تا شما را بیشتر ملاقات کند تا به مسائل و مشکلات رسیدگی کند و قبل از تولد نوزاد آنها را اصلاح کند. دکتر، بویژه در سه ماهه سوم بارداری شما مایل است از نزدیک سطح قند خون را بررسی کند تا از رشد سالم نوزاد اطمینان حاصل کند.
پزشک معالج ممکن است شما را به یک متخصصی که در امر مدیریت دیابت تخصص دارد مثل متخصص غدد یا متخصص تغذیه بفرستد. آنها شما را راهنمایی خواهند کرد تا سطح قند خون خود را در دوران بارداری مدیریت کنید تا حتی کوچکترین احتمال بیماری را از خود دور کنید. سطح قند خون شما درست بعد از زایمان موفقیت آمیز، بررسی خواهد شد تا اطمینان حاصل شود که به حالت عادی برگشته است. شش هفته پس از تولد نوزاد مجددا توصیه می‌شود تا سطح طبیعی قند خون شما سنجیده شود. توصیه می‌شود سابقه سنجش سطح قند خون خود را نگهداری کنید تا به‌صورت منظم بررسی شود. سهل انگاری نسبت به این مسائل توصیه نمی‌شود.

علل

معمولا دیابت نوع اول در افرادی که سابقه خانوادگی بیماری را دارند دیده می‌شود. بعلاوه گفته می‌شود افرادی که از پاسخ ایمنی غیرطبیعی بدن رنج می‌برند مبتلا به این نوع دیابت هستند. در مورد دیابت نوع دوم، معمولا ژنتیک بیشترین نقش را داراست.
همچنین ابتلا به دیابت در بین افراد چاق که از رژیم غذایی ناسالم پیروی می‌کنند و سبک زندگی ناسالم دارند بسیار مرسوم است.
شانس ابتلا به دیابت در بین زنان با نژاد خاص مثل آفریقایی-آمریکایی، آمریکایی هندی، آمریکای لاتین و ... بیشتر است. زنانی که از مشکل کیسه تخمدان و یا مشکلات ناباروری رنج می‌برند در معرض خطر بالاتری در ابتلا به دیابت در مراحل بعدی زندگی خود هستند.

علایم

اگرچه علایم دیابت در میان زنان و مردان عمدتا مشابه هستند اما تعدادی کمی از علایم فقط در میان زنان دیده می‌شود.
کاهش وزن بدون علت یکی از علایم عمومی دیابت نوع اول در زنان است. بدن ما قدر نیست حتی پس از پیروی از رژیم غذایی سالم از همه کالری هایی که از طریق غذا خوردن فراهم می‌شود استفاده کند.اگر وزنتان در حال کاهش است حتی با وجود تغذیه صحیح و عدم فعالیت شدید جسمانی وضعیت سلامتی خود را بررسی کنید.
یکی دیگر از نشانه‌هایی که در هر دو نوع دیابت دیده می‌شود مراجعه بیش از حد به دستشویی است. بدن انسان سعی می‌کند تا قند اضافی را از طریق ادرار دفع کند، از این رو احساس می‌کند که به ادرار کردن نیاز دارد. این اتفاق در دوره های زمانی کوتاه روی می‌دهد و اصطلاح پزشکی آن "ادرار زیاد" است.
ادرار کردن بیش از حد نه تنها قند اضافی موجود در بدن را دفع می‌کند بلکه مقدار زیادی از آب بدن هم از دست می‌رود و شخص از مساله کم آبی بدن رنج می‌برد. با توجه به این مساله او همچنین ممکن است تشنگی بیش‌از‌حد –در پزشکی به‌عنوان عطش بیش‌از‌حد معروف است- را در طول روز تجربه کند.
یکی از نشانه‌های معمول دیابت نوع دوم در زنان خوردن بیش از حد غذا است که در پزشکی به عنوان پرخوری شناخته می‌شود. زمانی‌که شخصی به این نوع دیابت مبتلا می‌شود سطح انسولین بدن بسیار بالا می‌رود. از آنجاییکه انسولین باعث تحریک گرسنگی می‌شود مقدار زیاد آن باعث می‌شود تا شخص احساس گرسنگی غیر‌ضروری کند و بیش از حد نیاز غذا بخورد.
یکی دیگر از نشانه‌های دیابت در زنان وقوع عفونت های پوستی است که در ناحیه واژن بصورت عفونت قارچی دیده می‌شود. دیابت به عفونت‌های قارچی کمک می‌کند تا به آسانی رشد کنند. زنان دیابتی ممکن است اغلب عفونت دستگاه ادراری را تجربه کنند.
اختلال در عملکرد دستگاه تناسلی هم به‌عنوان یکی از نشانه‌های شایع دیابت در زنان است. گفته می‌شود که ممکن است زنان دیابتی حین آمیزش جنسی احساس درد و ناراحتی کنند و حساسیت واژن و مهبل کاهش یابد و در نتیجه نتوانند به اوج لذت جنسی برسند.
جدای از این علایم فیزیکی ممکن است برخی از علایم روانی هم در زنان مبتلا به دیابت دیده شود. آنها ممکن است بی‌خوابی شدید و اضطراب را تجربه کنند و گاهی اوقات بدون هیچ دلیلی تحریک شوند.
در مورد دیابت بارداری ممکن است هیچ نشانه آشکاری دیده نشود. با‌این‌حال، اگر زن باردار فشار خون بالایی دارد این شانس وجود دارد که وی از دیابت بارداری رنج می‌برد.
رتینوپاتی دیابتی: در این شرایط رگ‌های خونی در شبکیه چشم آسیب دیده است. بیماری رتینوپاتی دیابتی همچنین شامل آب سیاه و آب مروارید است. در آب مروارید عدسی چشم ما تیره و تار می‌شود. در آب سیاه فشار مایع در چشم‌ها افزایش می‌یابد. این امر موجب آسیب رشته‌های عصبی می‌شود. بیماران متوجه از دست دادن بینایی و‌ یا تاری در دید می‌شوند. چهار نوع رتینوپاتی وجود دارد: 1.خفیف 2.در‌حد متوسط 3.شدید 4.پیشرفته
نفروپاتی دیابتی: کلیه‌های ما از واحدهای شناخته شده ای به نام نفرون‌ها ساخته شده‌اند. این واحدها مسئول تصفیه خون و همچنین دفع مواد زاید بدن هستند. وقتی شخصی به دیابت مبتلا می‌شود نفرون‌های او ضخیم تر شده و با گذشت زمان زخمی می‌شوند. سپس آنها شروع به نشت کرده و در نتیجه پروتیین‌ها از طریق ادرار دفع می‌شوند. کلیه ها در طی یک دوره زمانی آسیب می‌بینند. علایم ممکن است شامل تهوع، تورم پاها و سردرد باشد.
گفته شده است که مردم ممکن است از افسردگی رنج ببرند. اگرچه شواهد قوی برای اثبات این ادعا وجود ندارد اما کافی‌است بگوییم که افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر بالاتری از افسردگی قرار دارند. اگر شما تجربه عذاب وجدان و عصبی بودن و یا تغییر در الگوی خواب، از دست دادن اشتها دارید به دکتر مراجعه کنید تا مطمئن شوید که به دیابت مبتلا نیستید. با‌این‌حال این‌ها نشانه‌های دقیق ابتلا نیستند.

چه زمانی باید به پزشک مراجه کنید

دیابت عجیب‌و‌غریب است؛ شما زمانی متوجه حضورش می‌شوید که تبدیل به شفیره شده است. تنها نشانه برجسته که شما متوجهش می‌شوید شاید احساس تشنگی باشد. با‌این‌حال شما زمانی که علایم رنج آور دیگری را احساس می‌کنید باید با یک متخصص مشورت کنید. برخی از علایمی که نشان می‌دهد شما فورا باید به پزشک مراجعه کنید بدین شرح است:

• احساس تهوع
• ضعف غیرقابل توضیح
• تشنگی بیش ازحد
• داشتن تکرر ادرار
• شکم درد
• تپش قلب همراه با تعریق شدید
• گرسنگی غیرضروری
• اضطراب
• سنکوپ
• عود کردن خشم و غضب

بعلاوه اگر شما هنگام تنفس تند در دهان خود با طعم تلخ و شیرین و مزه سوزش کردید که همراه با بوی اسید است وضعیت خود را برای کتواسیدوز که یکی از علایم خطرناک در ارتباط با دیابت نوع اول است بررسی کنید.
هر‌چند بسیاری از زنان در اکثر موارد این علایم را تجربه می‌کنند، اشخاصی که از دیابت نوع دوم رنج می‌برند هیچکدام از این علایم را تا سالها تجربه نمی‌کنند. معمولا دیابت نوع دوم پس از بروز مشکلات سلامتی جدی مانند حملات قلبی و مشکلات بینایی تشخیص داده می‌شود. بنابراین بسیار اهمیت دارد تا زنان بعد از سن چهل سالگی بصورت منظم بخاطر بیماری دیابت مورد سنجش قرار بگیرند. تشخیص زود‌هنگام این علایم باعث می‌شود تا اطمینان حاصل شود که سطح قند خون فرد بصورت مناسب کنترل می‌شود.
نیمه پر لیوان این است که دیابت می‌تواند پیش‌گیری شود. ورزش رمز موفقیت است. پیاده روی سریع به مدت سی دقیقه همراه با یک رژیم غذایی سالم ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را کاهش دهد. بنابراین نه گفتن به دیابت و آری به سلامتی. فقط ورزش کردن را فراموش نکنید.