مترجم : بهروزی
منبع:راسخون




 

قلمرو حیوانات پر از مخلوقات منحصر به فرد و ابهت بخش است و هرگز از شگفت زده کردن ما دست برنمی‌دارد. یک مورد آن تک همسری است. این مقاله لیستی از حیواناتی را که تا آخر عمر با جفت خود می‌مانند آورده است.
عقاب‌های گر (نوعی عقاب که در آمریکای شمالی زندگی می‌کند) عاشقانه پرهای یک دیگر را به عنوان نماد عشق آراسته می‌کنند. نوازش‌های موش چمن نیز نشانه‌‌‌ی مشابهی از محبت و مهربانی است.
تک همسری به مفهوم ماندن با یک همسر و یا شریک تا آخر عمر است. این موضوع عمدتاً مرتبط با انسان‌ها به خاطر توانایی آنها برای پیدا کردن شریک و ماندن با او تا آخر عمر است. اما مطالعات اخیر نشان می‌دهد که نرخ رایج طلاق خیلی بالا است و در حدود 50 % از ازدواج‌ها در طی چند ماه تا چند سال به طلاق منجر می‌شوند.
حال وقت آن است که توجه خود را به قلمرو حیوانات برگردانیم. مثال‌هایی از حیوانات تک همسر که در زیر آورده شده مطمئناً باعث می‌شود شما دوباره در مورد معنی عبارت "غریزه و شعور حیوانات" فکر بکنید. تحقیقات نشان می‌دهد که در حدود 90 % از تمام گونه‌های پرندگان جفت‌های تک همسری هستند در حالی که 3 % از پستانداران این حالت را دارند. اما آن حیواناتی که فقط نوع "تک نر" و یا "تک ماده" هستند معمولاً از شریک‌های زندگی خود منحرف نمی‌شوند. بیشتر این جفت‌ها تا چند دهه و یا حتی تا وقتی که یکی از شریک‌ها بمیرد با هم می‌مانند. اما همیشه عده‌ای وجود دارند که دوست ندارند از قوانین پیروی بکنند و ممکن است خیانت بکنند ولی گونه‌هایی که در زیر لیست شده‌اند رتبه‌ی بالایی در بخش تعهد دارند. در زیر لیستی از حیوانات تک همسر که تا آخر عمر با جفت خود می‌مانند آورده شده است.

میمون دراز دست :

میمون‌های دراز دست، خویشان نزدیک انسان‌ها هستند و روابط تک همسری نزدیکی با انسان دارند. دو شکل جنسیتی در این حیوانات خیلی قوی نیست و به این معنی است که نرها و ماده‌ها شبیه هم هستند و برابری جنسیتی زیادی دارند.
بیشتر زوج‌ها تا آخر عمر با جفت خود می‌مانند، بچه بزرگ می‌کنند، هم دیگر را تیمار می‌کنند و ایامی را با هم سپری می‌کنند. اما مطالعات نشان می‌دهد که آنها آن طور هم که تصور می‌شود متعهد نیستند و دیده شده بسیاری از نرها به همسران خود خیانت می‌کنند و یا رابطه‌ی خود را با آنها قطع می‌کنند تا شریک و همسر جدیدی پیدا بکنند. اما شمار جدایی آنها، همانند انسان‌ها بالا نیست.

گرگ :

گرگ یک نمونه‌ی کلاسیک از خانواده دوستی و پای بندی به آن است. آنها ‌همانند انسان‌ها می‌توانند روابط خانوادگی خیلی صمیمی داشته باشند. گرگ‌ها حیوانات گروهی هستند و روابط محکمی با همسران خود ایجاد می‌کنند.
گروه آنها معمولاً شامل همسر گرگ و بچه‌هایشان است. خانواده‌ی هسته‌ای آنها شبیه انسان‌ها است اما مثل کوسه ماهی‌ها از خود گذشته نیستند و اگر یکی از آنها بمیرد، دیگری جفت جدیدی پیدا می‌کند.

موریانه :

موریانه‌ها علاوه بر خوردن مبلمان چوبی گران قیمت و با ارزش ما، جفت‌های مادام العمر و یا انحصاری نیز پیدا می‌کنند. معمولاً ملکه با یک نر و یا چند نر جفت گیری می‌کند تا کلنی تشکیل دهد. اما در برخی گونه‌ها، یک پادشاه و یک ملکه وجود دارد و آنها منحصراً تولید مثل می‌کنند تا کلنی ایجاد کنند. آنها با موریانه‌ها‌ی دیگری جفت گیری نمی‌کنند و جفت مادام العمر هستند.

پنگوئن :

اگر چه پنگوئن‌ها حیوانات کاملاً تک همسری نیستند اما بیشتر آنها تعهد‌هایی تا آخر عمر خود دارند. این جفت‌ها بچه‌های خود را در طول زمستان سخت و زمخت بزرگ می‌کنند. اگر چه برخی گونه‌ها انحصاراً در فصل ویژه‌ای جفت گیری می‌کنند اما برخی گونه‌ها نیز هستند که تا آخر عمر خود با هم می‌مانند. مطالعات اخیر نشان می‌دهد که هر چه فصل جفت گیری پنگوئن‌ها کوتاه‌تر باشد احتمال ماندن طولانی مدت آنها با هم دیگر بیشتر خواهد بود.

کوسه ماهی فرانسوی :

کوسه ماهی فرانسوی نمونه‌ی کلاسیک از این جمله است که "من تا آخر عمر خود به تو وفادار خواهم ماند". این ماهی‌ها تا آخر عمر خود متعهد هستند و لفظاً همه‌ی کارها را با هم دیگر انجام می‌دهند. آنها علاوه بر زندگی کردن با هم دیگر، با هم دیگر شنا و شکار می‌کنند و در طبیعت نیز منطقه‌شان به هم نزدیک است و حتی بر سر حریم خود با هم دیگر دعوا می‌کنند و از آن دفاع می‌کنند! شما به ندرت می‌توانید این ماهی را حتی در هنگام مرگ یکی از آنها تنها ببینید و جفت زنده با ماهی دیگری همراه نمی‌شود! این چیزی است که ما آن را عشق حقیقی می‌نامیم.

عقاب گر :

پرنده‌ی ملی آمریکا مطمئناً ارزش‌هایی در مورد عشق مادام العمر به ما می‌آموزد. عقاب گر یکی از پرندگانی است که به مدت خیلی طولانی با شریک زندگی خود می‌ماند. روابط مستند شده، نشانگر روابط محکم 25 ساله‌ی آنها است. اما به هنگام مرگ یکی از آنها، پرنده‌ی زنده جفت دیگری پیدا می‌کند. خب به هر حال، همه به کسی نیاز دارند.

قو :

این نمادهای عشق همانند نام خود، زندگی می‌کنند و روابط و تعهد مادام العمری را با شریک‌های زندگی خود ایجاد می‌کنند. خب هیچ کس کامل نیست و قوها نیز این گونه هستند و این روابط می‌توانند از طرفی حقه بازی نیز باشند. اما بیشتر جفت‌ها تا مرگ یکی از آنها با هم دیگر می‌مانند. گونه‌ی نر آشیانه را می‌سازد و به بزرگ کردن نوزادان کمک می‌کند. قوها اغلب با هم دیگر شنا می‌کنند و منقارهایشان را نوازش می‌کنند.

آلباتروس (نوعی مرغابی بزرگ دریا) :

این پرندگان جفت خود را خیلی دوست دارند و هنگام جفت گیری، مسافت‌های خیلی زیادی را پرواز می‌کنند تا به آنها برسند. آلباتروس‌ها معمولاً روابط پایدار و محکمی ایجاد می‌کنند که بیشتر آنها تا چند دهه طول می‌کشد. اگر چه گونه‌های ماده بی‌وفا نیز در میان آنها وجود دارند اما بیشتر آنها معمولاً به همسران خود متعهد هستند و منتظر می‌مانند تا آنها از پروازهای طولانی و مخاطره آمیز خود برای پیدا کردن غذا برگردند. سطح وفاداری، میان این گونه‌ها فرق می‌کند اما آنها عمدتاً به همسران خود خیانت نمی‌کنند.

کرکس سیاه :

روشن است که بعد از تماشای این پرندگان، مسئله‌ی عشق آنها واقعاً بی‌اهمیت به نظر می‌رسد. کرکس‌های سیاه به طور خیلی جدی تک همسر هستند. مطالعاتی که توسط پژوهشگران انجام شده، این نکته را ثابت کرده است؛ بعد از انجام مطالعه‌ی ژنتیک روی جوجه‌های کرکس سیاه، آنها دریافتند که تقریباً تمام جوجه‌ها از جفت‌های مشابهی به دنیا آمده‌اند. نه تنها این، بلکه کرکس‌های سیاه عموماً به گونه‌هایی که به همسران خود خیانت می‌کنند حمله می‌کنند. باید بگوییم که آنها پرندگان شدیداً متعهد به اصول هستند.

موش چمن زار :

موش‌هایی کوچک با تعهدات محکم، انسان‌ها می‌توانند چیزهای زیادی از آنها یاد بگیرند. بر خلاف گونه‌های دیگر آنها، موش‌های چمنزار در روابط خود خیلی تک همسر هستند. جفت‌ها تا آخر عمر خود، متعهد هستند و همه چیزهایی را انجام می‌دهند که یک زوج مناسب انجام می‌دهند. هر دوی آنها با هم دیگر لانه می‌سازند، بچه بزرگ می‌کنند، در اطراف لانه، بین خودشان تقسیم کار می‌کنند و در وقت رنجوری هم دیگر را تیمار و نوازش می‌کنند. آنها واقعاً شایان تحسین هستند.
نمونه‌های بیشتری از این نوع حیوانات :
سمور دریایی
پرنده‌ی کیوی (نوعی مرغ زلاندنو)
کرم‌های مانسونی شیستوزوم
قمری‌های لاک پشتی
موش صحرایی بزرگ ماداگاسکار
موش کالیفرنیا
سوسمار با پشت توفالی
دیک دیک کلیسا
سیشلید مجرم
ماهی خوار سندهیل
از این مقاله روشن است که تک همسری حتی در قلمرو حیوانات نیز وجود دارد و حیوانات حیات وحش نیز همانند انسان‌ها قادر به محبت کردن و وفاداری هستند؛ شاید حتی بیشتر. احتمالاً وقت آن است که نگاهی به دنیای بیرون خود بیندازیم و چند نکته از آنهایی که فکر می‌کردیم نسبت به ما کم احساس‌تر هستند، بیاموزیم.

/ج