نگاهی به یك اصطلاح در علم اصول
صِحَّت حَمْل
علمای اصول برای تشخیص حقیقت از مجاز چهار معیار ارائه كردهاند: 1.تصریح واضع. 2.تبادر و عدم تبادر. 3.اطراد و عدم اطّراد. 4.صحت حمل و عدم صحت حمل، یا صحت سلب و عدم صحّت سلب.
نویسنده: عیسی ولائی
نگاهی به یك اصطلاح در علم اصول
علمای اصول برای تشخیص حقیقت از مجاز چهار معیار ارائه كردهاند: (1) 1.تصریح واضع. 2.تبادر و عدم تبادر. 3.اطراد و عدم اطّراد. 4.صحت حمل و عدم صحت حمل، یا صحت سلب و عدم صحّت سلب.اگر لفظی در معنایی استعمال گردد و ما تردید داشته باشیم، آیا آن استعمال حقیقی است یا مجازی؟ استعمال مذكور را محك زده، اگر حمل آن لفظ بر آن معنی صحیح و سلب آن باطل باشد صحت حمل دارد و به اصطلاح عدم صحت سلب صادق است. بنابراین استعمال حقیقی است. و اگر حمل باطل باشد قهراً سلب صحیح است و به اصطلاح صحت سلب دارد. در نتیجه استعمال مجازی است.
مثال1:
اطلاق دادگاه به محاكم صحّت حمل دارد یعنی نمیشود گفت: «محاكم دادگاه نیستند». اما اطلاق دادگاه به دبیرخانه دادگستری مجازی است. زیرا صحّت سلب دارد یعنی میشود گفت: دبیرخانه دادگاه نیست.مثال2:
اطلاق فرزند نسبت به نوه صحت سلب دارد. بنابراین مجاز است. اما نسبت به فرزند خود آدم صحّت حمل داشته سلب آن درست نمیباشد. طبعاً حقیقت است.
پینوشت:
1.قوانین الاصول، ج1، ص 13.
منبع مقاله :ولائی، عیسی، (1391)، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، تهران: نشر نی، چاپ نهم
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}