نویسنده: علی غفوری




 

ورود طارق به اروپا

اعراب با آن که درگیر نبردهای سنگین داخلی بودند اما به دلیل جوانی امپراتوری و قدرت خارق‌العاده شمشیر خود هنوز میل شدیدی به پیشرفت داشتند. معاویه، پسر ابوسفیان، پس از آن که با حیله خلافت را از حضرت علی (علیه السلام) و امام حسن (علیه السلام) غصب کرد بر آن شد که به اسم اسلام پیشروی به داخل قلمروهای جدید را ادامه دهد و در این باره به موفقیت‌های بزرگی رسید.
در سال 695 میلادی رشته‌های جدیدی از حمله اعراب به آفریقا ادامه یافت و در 696 رُم تقریباً از تونس بیرون رفت و در 708، نومیدی و موریتانی به تصرف اعراب درآمد.

ورود به اروپا از غرب

قسطنطنیه پایتخت افسانه‌ای بیزانس مانند سدی مانع پیشرفت اعراب به داخل اروپا باقی ماند و یورش‌های پی در پی نتوانست این شهر را تسلیم فاتحان کند.
اما در 711 طارق بن زیاد تصمیم گرفت از تنگه‌ای که امروز به نام وی مشهور است خود را به جنوب اسپانیا برساند.
در این زمان ولیدبن عبدالملک، خلیفه و عبدالرحمن موسی بن نصیر، والی آفریقا، بود. آن‌‌ها با تصمیم طارق موافق بودند اما آن را عملی نمی‌دانستند. اما در 711 میلادی برابر با 92 هجری طارق با نیرویی اندک (7 هزار نفر) موفق شد با عبور از مدیترانه گت‌های غربی را شکست دهد و ظرف مدت کوتاه اندلس (اسپانیای کنونی) را کاملاً فتح کند.
تاریخ‌نویسان نقل می‌کنند که وی پس از عبور از تنگه، کشتی‌های آذوقه خود را نابود کرد و به سربازانش گفت: «راه گریزی ندارید، دشمن پیش روی و دریا پشت سر شماست و خدا یاورتان، اگر در این جزیره شکست بخورید بدتر از یتیمان خواهید بود. از طرفی غذای مورد نیازتان در دست دشمن است. بنابراین مردانه بجنگید.»
نبردهای اسپانیا 3 سال طول کشید و جز یک رشته کوه در شما اسپانیا همه‌ی خاک این کشور به تصرف اعراب درآمد.

نتایج نبرد

پیروزی طارق سبب وحشت دولت‌های قرون وسطایی غرب و شمال اروپا شد. آن‌ها هیچ‌گاه تا این اندازه خود را به شمشیر اعراب نزدیک ندیده بودند. شکست از طارق سبب پایان حکومت چندصد ساله‌ی ویزگوت‌ها در اسپانیا نیز شد. نیرویی که در چند قرن با قدرت رُمی‌ها را درهم کوبیده بود.
در هر حال پیروزی طارق سبب حکومت 300 ساله اعراب به اسپانیا شد و این آخرین پیشروی امرای عرب در داخل کشورهای جدید بود. در این زمان اعراب از کاشغر (در غرب چین) تا ماوراءالنهر و رود سند در شرق و کل فلات ایران شبه جزیره عربستان، شمال آفریقا، آسیای صغیر، ارمنستان و اسپانیا را در اختیار داشتند و قدرت بلامنازع دنیا بودند.
منبع مقاله :
غفوری، علی؛ (1386)، 100 جنگ بزرگ تاریخ، تهران: هیرمند، چاپ دوم