مترجم: امین حسین پور
منبع:راسخون




 

در این مقاله راجع به روغن کانولا و روغن زیتون بحث شده است. برخی شرکت‌های مواد غذایی از روغن کانولا به عنوان برادر دو قلوی روغن زیتون یاد می‌کنند. ولی، حقیقت چیست؟ آیا روغن کانولا به اندازه‌ی روغن زیتون خوب است؟

روغن زیتون

روغن زیتون روغنی است که از میوه‌ی درخت زیتون استخراج می‌شود و تنها روغنی است که آن را می‌توان به همان شکلی که هست مصرف کرد. روغن زیتون که بیشتر در مناطق مدیترانه‌ای استفاده می‌شود به خاطر فواید بیشمار خود مشهور است. همه‌ی ما با این روغن طلایی رنگ آشنایی داریم ولی، از آنجایی که روغن کانولا کمتر شناخته شده است، اجازه دهید بررسی دقیقی در این باره داشته باشیم.

روغن کانولا

نظرات مختلفی راجع به بی‌خطر بودن یا نبودن مصرف روغن کانولا وجود دارد. حقیقت چیست؟ قبل از دهه‌ی 1970 روغن کانولا از درخت کلزا استخراج می‌شد. روغن استخراج شده از این گیاه حاوی مقدار زیادی اسید اوریک بود که در مقادیر بالا برای انسان سمی است. اسید اوریک با بیماری‌ کیشان ارتباط دارد.
بعد از دهه‌ی 1970 با تغییرات ژنتیکی انجام شده گیاه کانولا در کانادا پرورش داده شد. نام کانولا از لحاظ گیاه شناسی یک نام مشتق شده نیست ولی، از دو واژه‌ اشتقاق یافته است: کانادا و روغن. امروزه روغن کانولایی که از آن استفاده می‌کنیم از دانه‌های کانولا استخراج می‌شود و نه از گیاه کلزا. مطابق FDA روغن کانولایی که امروزه در دسترس است مقدار کمی اسید اوریک دارد و برای مصرف انسان بی‌خطر است. پس، اگر در مصرف روغن کانولا برای پخت و پز تردید داشتید، دیگر جای نگرانی نیست و با خیال راحت می‌توانید از آن استفاده کنید.
روغن کانولا چربی اشباع کمی دارد و حاوی مقدار زیادی چربی‌های غیر اشباع است. در حقیقت، روغن کانولا در مقایسه با روغن‌های گیاهی دیگر کمترین مقدار اسید‌های چرب اشباع شده را داراست. به علاوه، از آنجایی که روغن کانولا حاوی مقدار زیادی اسید‌های چرب غیر اشباع است، می‌تواند کلسترول خون را کاهش دهد. روغن کانولا همچنین منبع خوبی از ویتامین E است.

روغن زیتون در مقابل روغن کانولا

روغن زیتون نقطه‌ی دود پایینی دارد بنابراین، نمی‌توان از آن برای سرخ کردن کامل غذا استفاده کرد. از طرف دیگر، روغن کانولا نقطه‌ی دود بالاتری دارد. از روغن کانولا می‌توان برای سرخ کردن غذا در دماهای بالا استفاده کرد.

برتری

برخی می‌گویند که روغن کانولا به خاطر محتویات اسید‌های چرب غیر اشباع خود برتر از روغن زیتون است. این تا چه حدی واقعیت دارد؟ آیا روغن کانولا واقعاً بهتر از روغن زیتون است؟ جواب منفی است. فواید روغن زیتون و برتری آن اثبات شده است. ولی، هنوز تحقیقات کافی برای اثبات علمی فواید روغن کانولا انجام نشده است.

محتویات چربی

روغن کانولا و روغن زیتون هر دو حاوی چربی‌های مفید هستند ولی، کدام یک محتویات چربی‌های مفید بیشتری دارند؟ روغن زیتون در مقایسه با روغن کانولا چربی‌های مفید یا چربی‌های غیر اشباع بیشتری دارد. چربی‌های مفید موجود در روغن زیتون سه برابر بیشتر از همان مقدار روغن کانولا است. اگر چه روغن زیتون و روغن کانولا نسبت به روغن‌های پخت و پز دیگر چربی اشباع کمتری دارند ولی، مقدار چربی‌های اشباع روغن زیتون نسبت به روغن کانولا بیشتر است. بنابراین، روغن زیتون با دو نقطه‌ی مثبت و یک نقطه‌ی منفی هنوز هم حاوی چربی‌های مفید بیشتری نسبت به روغن کانولاست.

فواید برای سلامتی

روغن کانولا غنی از اسید‌های چرب امگا 3 و امگا 6 است که به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی ، آرتروز و سرطان کمک می‌کنند. به علاوه، از آنجایی که این اسید‌های چرب در بدن تولید نمی‌شوند، روغن کانولا تبدیل به منبع مهمی برای تأمین آن‌ها می‌شود. اگر چه روغن زیتون نیز حاوی امگا 3 است ولی، مقدار آن در مقایسه با روغن کانولا کمتر است.

قیمت

یک تفاوت اصلی میان روغن کانولا و روغن زیتون قیمت آن‌هاست. کاشت و نگهداری از گیاه کانولا نسبت به درخت زیتون کم هزینه‌تر است. این قیمت نهایی روغن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. روغن زیتون به خاطر فواید خود سال‌هاست که مورد استفاده قرار می‌گیرد. ولی، مشکل این است که روغن زیتون کافی برای همه تولید نمی‌شود و همچنین روغن زیتون گران قیمت است.

طعم

اگر چه افراد زیادی روغن زیتون را دوست دارند ولی، در این میان کسانی نیز هستند که طعم آن را دوست ندارند. روغن کانولا نسبتاً بی‌مزه است و به این ترتیب برای پختن غذا مناسب است. به علاوه، بافت تغییر پذیر و نرم روغن کانولا آن را تبدیل به روغن عالی برای آشپزی و خصوصاً سرخ کردن و بریان کردن کرده است. از روغن کانولا همچنین می‌توان برای تهیه سس و سالاد نیز استفاده کرد.

کاربرد در آشپزی

همانطور که گفته شد روغن زیتون نقطه‌ی دود پایین‌تری نسبت به روغن کانولا دارد. بدین خاطر نمی‌توان از روغن زیتون برای سرخ کردن کامل غذا استفاده کرد. ولی، روغن کانولا نقطه‌ی دود بالاتری دارد و می‌توان از آن برای سرخ کردن غذا در دماهای کمتر از 450 درجه فارنهایت استفاده کرد.
روغن زیتون از لحاظ فوایدی که برای سلامتی دارد هنوز هم برتر از روغن کانولاست. با این حال، روغن کانولا نیز از غافله عقب نمانده است. برای کسانی که نمی‌توانند از روغن زیتون استفاده کنند، روغن کانولا انتخاب خوبی است.