واقعیاتی در مورد خرس سیاه آسیایی

رودیارد کیپلینگ، خرس‌های سیاه آسیایی را به عنوان عجیب و غریب‌ترین گونه‌های خرس مانند، توصیف می‌کرد. در اینجا برخی واقعیات شگفت انگیز در مورد این مخلوقات کنجکاو، آورده شده است.

ورزش وحشتناک :

در پاکستان، در یک ورزش محبوب به نام طعمه دادن خرس، خرس‌های سیاه آسیایی با پنجه‌ها و دندان‌های کشیده شده، وادار می‌شوند که با سگ‌های نر تریر مبارزه کنند تا این که خرس‌ها نتوانند از خودشان در برابر حمله‌ی سگ‌ها دفاع بکنند.
خرس سیاه آسیایی که به خرس ماه، خرس سینه سفید و Ursus thibetanus نیز مشهور است گونه‌ای از خرس‌های با اندازه‌ی متوسط و بومی آسیای مرکزی، جنوبی و جنوب شرقی است. این خرس به خانواده‌ی اورسیدای تعلق دارد و از نظر اندازه، ظاهر و ویژگی‌های رفتاری‌اش بسیار شبیه به خرس سیاه آمریکایی به نام Ursus americanus است. در نتیجه پیشنهاد شده که هر دوی این گونه‌ها اجداد مشترکی در حدود چهار میلیون سال قبل داشته‌اند. علاوه بر این، برخی دانشمندان مطرح کرده‌اند که خرس سیاه آسیایی ممکن است جد گونه‌هایی از خرس‌های موجود دیگر باشد.
خرس سیاه آسیایی، هفت زیر گونه‌ی موجود را دارد که عبارتند از :
• خرس سیاه فورموسان (Ursus thibetanus formosanus) بومی تایوان
• خرس بلوچستان (Ursus thibetanus gedrosianus) بومی جنوب بلوچستان
• خرس سیاه ژاپنی (Ursus thibetanus japonicus) بومی هونشو و شیکوکو
• خرس سیاه هیمالیایی (Ursus thibetanus laniger) بومی کشمیر، هیمالیا و سیکیم
• خرس سیاه هندوچین (Ursus thibetanus mupinensis) بومی هیمالیا و هندوچین
• خرس سیاه تبتی (Ursus thibetanus thibetanus) بومی تایلند، برمه، نپال و آنام (تحت الحمایه فرانسه) و ایالت هندی آسام
• خرس سیاه اوسوری (Ursus thibetanus ussuricus) بومی شبه جزیره‌ی کره، جنوب سیبری و شمال شرق چین

توصیف فیزیکی :

خرس سیاه آسیایی، خز سیاه ضخیمی با تکه‌ی وی شکل سفید رنگ مشخص روی سینه‌ی خود دارد. در واقع این یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌ها است.
خزی که شانه‌ها و گلو را احاطه کرده است بلندتر از بقیه‌ی بدن است.
این خرس، دارای سر بزرگ و گوش‌های زنگی شکل است که نسبتاً بلندتر از گونه‌های خرس‌های دیگر است.
اعضای خرس محکم و قوی هستند و به طور ضخیم قرار گرفته‌اند که او را قادر می‌سازند سر پا بایستد و بتواند راه برود. خرس سیاه آسیایی به راه رفتن روی اعضای عقبی خود به اندازه‌ی یک چهارم مایل، معروف است.
این گونه‌های خرسی، پوزه‌ی بسیار طویلی دارند که حس بویایی خیلی قوی به آنها می‌دهد. این حس، حیوان را قادر می‌سازد که محل غذا را بیابد و محیط اطراف خود را شناسایی کند.
اما همانند بیشتر گونه‌های دیگر خرس، حس بینایی و شنوایی آن ضعیف است.
بدن یک خرس سیاه آسیایی به طور متوسط 6ر4 تا 4ر5 فوت طول دارد. علاوه بر این، خرس‌های نر بالغ وزنی بین 220 تا 440 پوند دارند ولی وزن خرس‌های ماده بین 143 تا 198 پوند است.
این خرس‌ها تا حدود 25 سال در حیات وحش عمر می‌کنند. اما گفته می‌شود تا حدود 30 سال در قفس زنده می‌مانند.

توزیع و سکونت گاه :

در اصل، خرس سیاه آسیایی در کل آسیا و اروپا یافت می‌شود. اما بعد از اواخر دوره‌ی پلیستوسن (11700 میلیون سال قبل) دو تا از زیر گونه‌های آن که شامل Ursus thibetanus mediterraneus (که در اروپای شرقی و کاکوس یافت می‌شد) و Ursus thribetanus permjak (که در اروپای شرقی یافت می‌شد) بودند، منقرض شدند.
گزارش‌های فسیلی نشان می‌دهند که این خرس در فرانسه و آلمان نیز یافت می‌شد اما حالا گستره‌ی آن به آسیای مرکزی، جنوبی و جنوب شرقی در کشورهایی نظیر افغانستان، پاکستان، هند، تایلند، ژاپن، روسیه، برمه، ویتنام، لائوس، تایوان، بوتان، کره‌ی جنوبی، مغولستان و کامبوج محدود شده است.
به نظر می‌رسد این خرس، از مالزی ناپدید شده است. این موضوع شاید به خاطر هم پوشانی سکونت گاه آن با خرس آفتابی باشد.
آنها عمدتاً در ارتفاعات پایین‌تر مناطق جنگلی پرپشت یافت می‌شوند. اما در طول تابستان به مناطق مرتفع‌تر با حدود 1000 فوت بلندی، می‌روند.
آنها ساکن جنگل‌های مخروطی و برگریز آسیایی و زمین‌های با علف هرز هستند.

رفتار :

خرس‌های سیاه آسیایی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین پستانداران درختی، بالا رونده‌های عالی درخت و صخره هستند. تقریباً نصف زندگی آنها روی درخت سپری می‌شود.
خرس‌ها به هنگام گشتن غذا برای خود بالای درختان، به طور غیر عمد، آشیانه می‌سازند. این ساختارهای آشیانه مانند وقتی که خرس‌ها شاخه‌های کوچک را جمع آوری می‌کنند، شاخه‌های درختان را می‌شکنند و آنها را به هنگام خوردن غذا روی درختان، زیر خود قرار می‌دهند، شکل می‌گیرند. هم چنین آنها تمایل دارند برای مدت کوتاهی در این آشیانه‌ها استراحت بکنند.
با این که بیشتر خرس‌های سیاه آسیایی به هنگام زمستان به ارتفاعات پایین‌تر حرکت می‌کنند اما برخی از آنها در مناطق سردتر و شمالی‌تر می‌مانند و ترجیح می‌دهند به خواب زمستانی بروند.
خرس‌هایی که در زمستان به خواب زمستانی می‌روند کل پاییز خود را برای مصرف غذاهایی نظیر دانه‌ی راش، گردو و مازو که غنی از چربی هستند، سپری می‌کنند. لایه‌ی چربی که بعداً در بدن آنها شکل می‌گیرد آنها را در طول خواب زمستانی حفظ می‌کند.
فصل خواب زمستانی معمولاً از ماه نوامبر تا آوریل است؛ اما در بخش‌های جنوبی روسیه که زمستان خیلی خصومت آمیز است، آنها از اوایل ماه اکتبر تا اواخر ماه مه به خواب زمستانی می‌روند.
پژوهش‌هایی که روی الگوهای رفتاری خرس‌ها صورت گرفته به ما می‌گوید که آنها عمدتاً در طبیعت، روزانه هستند یعنی این که در طول روز فعال بوده و در طول شب می‌خوابند. اما به خاطر تعدی و تجاوز انسان به سکونت گاه‌های آنها، ممکن است بارها در طول شب نیز فعال بوده باشند.
خرس‌ها در طبیعت تنها هستند ولی در طول فصل جفت گیری و یا به هنگام دفاع از منطقه‌ی خود در برابر متجاوز، با هم دیگر یافت می‌شوند.
در حالت تهدید خارجی و یا حمله‌ی متجاوزانه، خرس سرپا می‌ایستد. این کار باعث می‌شود که حیوان بزرگ‌تر از اندازه‌ی واقعی‌اش دیده شود در نتیجه بارها دشمن را ترسانده است.

زایش :

خرس سیاه آسیایی وقتی چهار یا پنج ساله است به سن بلوغ می‌رسد.
آنها تمایل دارند در ماه‌های گرم‌تر سال به ویژه ماه ژوئن و جولای بچه‌ی خود را به دنیا بیاورند.
دوره‌ی بارداری این پستانداران در حدود 6 تا 8 ماه طول می‌کشد و بعد از آن بچه خرس‌ها به دنیا می‌آیند.
هر زایمان شامل یک تا چهار توله است. ماده خرس در یک غار زمستانی بین ماه‌های مارس و آوریل توله‌های خود را به دنیا می‌آورد. این غارها بسته‌ به منطقه، عموماً در کنار بسترهای رودخانه‌ها و یا صخره‌ها یافت می‌شوند.
توله‌های به دنیا آمده هیچ مویی روی بدن خود ندارند در نتیجه کاملاً وابسته به گرمای مادر خود و غار هستند.
توله‌ها بعد از این که شش ماهه شدند می‌توانند غذای جامد مصرف کنند. آنها تا سن سه سالگی با مادر خود می‌مانند و بعد از آن مستقل می‌شوند.
بعد از یک فاصله‌ی دو تا سه ساله، ماده خرس‌ها دومین زایمان خود را انجام می‌دهند.
جالب است که اغلب دیده شده، توله‌ها پشت سر مادر خود بر حسب زایش و با ترتیب نزولی اندازه‌، راه می‌روند.

تغذیه و شکارچیان :

خرس سیاه آسیایی یک پستاندار همه چیز خوار است یعنی این که هم گیاه خوار، هم گوشت خوار و هم حشره خوار است.
تغذیه‌ی آنها عمدتاً شامل لارو سوسک، موریانه، کرم حشره، بچه مگس، زنبور عسل، لاشه، تخم مرغ، قارچ، گیاهان دارویی، آجیل و دانه‌ها، علف، عسل، مازو، گیلاس، زغال اخته، برگ‌ها و جوانه‌های خیزران و غلات است.
وقتی به نظر برسد غذایشان کم شده است، آنها حشرات کوچک و جانوران جونده را نیز می‌خورند.
در مناطقی که تعدی و تجاوز انسانی سنگین به سکونت گاه طبیعی خرس‌ها وجود دارد، این خرس‌ها به مزارع کشاورزی حمله می‌کنند و از احشام مزارع تغذیه می‌کنند.
از نظر شکارچیان، ببرها تهدید بزرگی برای خرس‌های سیاه آسیایی هستند. به ویژه بچه خرس‌ها، آسیب پذیر هستند.
در روسیه، آنها اغلب نسبت به حملات دسته جمعی گرگ‌ها آسیب پذیر هستند.
علاوه بر این، در مناطقی که سکونت گاه خرس‌های سیاه آسیایی با انواع دیگر خرس‌ها هم پوشانی دارد، بچه خرس‌های هر دو گونه آسیب پذیر هستند.

مداخله‌ی انسان :

در فولکلور ژاپنی، خرس سیاه آسیایی، ظاهر خود را به صورت موجودی ساخته است که در کوهستان‌ها اقامت می‌کند. این خرس اغلب منسوب به "مرد کوهستان" و یا "پدر کوهستان" است.
منابع تاریخی به ما می‌گویند که خرس‌های سیاه آسیایی در منطقه‌ی خود به مدت 3000 سال شکار شده‌اند.
عده‌ای از محصولات مفید می‌توانند از قسمت‌های مختلف بدن این خرس‌ها به دست بیایند :
• خز و گوشت آنها خیلی باارزش است.
• زردابی (صفرایی) که از کیسه صفرای آنها بیرون می‌آید بیماری‌های زیادی را درمان می‌کند. هم چنین فرض می‌شود که با عوارض سمی مقابله می‌کند.
• نوع خاصی از چسب که از استخوان‌های آن گرفته شده به عنوان نیرو بخش به کار می‌رود.
• چربی آن برای ساختن داروهای باستانی چین به کار می‌رفت.
علاوه بر این، پروژه‌های توسعه‌ای و قطع درختان جنگلی در مقیاس بزرگ باعث شده است که بسیاری از این حیوانات، سکونت گاه طبیعی خود را از دست بدهند در نتیجه نسبت به تهدیدهای خارجی آسب پذیرتر شوند.
با وجود طبیعت خجالتی و منزوی خرس‌های سیاه آسیایی، این خرس‌ها نسبت به انسان‌ها شدیداً مهاجم و پرخاشگر هستند؛ حتی بدون این که انسان‌ها آنها را عصبانی و یا تحریک بکنند. گزارشاتی نیز از تلفات و مرگ و میر انسانی به خاطر حملات این خرس‌ها ارائه شده است.
امروزه، عمدتاً به خاطر مداخله‌ی انسان در سکونت گاه طبیعی این خرس‌ها، تعداد آنها تدریجاً در منطقه‌ی جغرافیایی خود کاهش یافته است. انجمن بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) آنها را در لیست قرمز گونه‌های در معرض تهدید به عنوان آسیب پذیر قرار داده است. این به معنای این است که این مخلوقات با خطر انقراض در آینده‌ی نزدیک روبرو هستند.
خرس‌های سیاه آسیایی در مناطق مختلفی از آسیا حفاظت می‌شوند. برای مثال در چین، آنها تحت قانون ملی حفاظت از حیات وحش، حفاظت می‌شود که طبق این قانون برای افرادی که بدون مجوز، این حیوانات را شکار می‌کنند و یا در قفس می‌اندازند، مجازات سخت و شدیدی در نظر گرفته شده است. به طور مشابه در هندوستان نیز، این حیوانات تحت قانون حفاظت از حیات وحش هندی در برابر شکار و تجاوز غیر قانونی، حفاظت می‌شوند.