نویسنده: نوید فرخی
 
آنتن دهی یکی از آن چیزهایی است که دست کم به لطف همه گیرشدن تلفن‌های همراه همه یک چیزهایی در مورد آن می‌دانند. در واقع آنتن دهی بد برخی اپراتورها در نقاط مختلف موجب شده تا بسیاری در نوع خود استاد پیدا کردن آنتن بهتر شوند. اما ارتباط شبکه تلفن همراه چگونه است؟ چرا گوشی‌ها گاهی بد آنتن می‌دهد و چه نکاتی در مورد آن وجود دارد؟ در ادامه به نکات جالب توجهی در ارتباط با سیگنال‌های تلفن همراه می‌پردازیم.

1 استفاده از سیستم سلولی در تلفن‌های همراه

تلفن همراه یک سیستم «سلولی» است، یعنی مناطق تحت پوشش آن به سلول‌های تقریباً شش گوش تقسیم بندی می‌شود. اندازه‌ی هر سلول، حدود 10 مایل مربع (26 کیلومترمربع) است. به طور عادی، می‌توان سلول‌ها را به عنوان واحدهایی شش ضلعی روی یک توری بزرگ در نظر گرفت. به این ترتیب، کل فضای موردنظر تحت پوشش سلول‌های مختلف قرار می‌گیرد. در هر سلول، یک دکل آنتن به نام BTS نصب می‌شود و افراد در دامنه‌ی هر سلول، برای برقراری ارتباط از دکل موجود استفاده می‌کنند. بر حسب ظرفیت هر سلول، تعداد مشترکان تغییر می‌کند.

2 تلفن همراه: ارتباط رادیویی کم توان

تلفن همراه یک سیستم کم توان رادیویی است. علتش این است که تبادل سیگنال در محدوده‌ی هر سلول، تنها بین ایستگاه و گوشی انجام می‌پذیرد و سیگنال‌ها از دامنه‌ی سلول فراتر نمی‌روند. بنابراین هر گوشی فقط با یک دکل آنتن، ارتباط برقرار می‌کند و از این جهت، کانال‌های بی تی اِس دیگر برای یک نفر اشغال نمی‌شود. در عین حال با ارتباط رادیویی کم توان، مصرف باتری گوشی نیز نسبتاً کم خواهد شد.
به طور معمول هر سلول قادر است تا 56 کانال رادیویی را پشتیبانی کند؛ به عبارت دیگر هر سلول هم زمان مکالمه‌ی 56 نفر با تلفن همراه را در محدوده‌ی تحت پوشش خود اداره می‌کند. امروزه این ظرفیت در روش‌های ارتباطی دیجیتالی افزایش یافته است (برای مثال، سیستم دیجیتالی TDMA تا سه برابر ظرفیت آنالوگ- یعنی تقریباً 168 کانال- را پوشش می‌دهد).

3 دکل‌های پرتابل

بعضی نقاط کشور، در بیشتر اوقات سال به سیگنال تلفن نیازی ندارند، زیرا به ندرت کسی از آن جا می‌گذرد، اما در خلال یک فستیوال، تورنمنتی از مسابقات ورزشی و ... آن نقاط برای بازه ای کوتاه مدت در کانون توجهات قرار می‌گیرند و افراد زیادی در آن جا حاضر می‌شوند. بنابراین برای این بازه‌ی زمانی، به پهنای باندی بسیار بیشتر از حد معمول در این نقاط احتیاج است. برای چنین مواقعی، از دکل‌های سیار برای پوشش دهی مخابراتی استفاده می‌شود که روی ون‌هایی قرار می‌گیرند. برای مثال، شرکت وودافون (دومین اپراتور بزرگ تلفن همراه در بریتانیا)، سال گذشته در فستیوال موسیقی «گلاستون بری»، برای تضمین کیفیت سرویس مخابراتی‌اش از چنین ون‌هایی استفاده کرد.

4 قایم باشک (Hide and seek)

دکل‌های مخابرات در جامعه محبوبیتی ندارند. علت این مساله، نگرانی‌های مرتبط با سلامتی است. با این حال، ظاهر و منظره‌ی این دکل‌هاست هم نگرانی می‌آفریند. شرکت‌های مخابراتی نیز به این موضوع پی برده اند. به همین دلیلی برخی اپراتورهای تلفن همراه، برای تسهیل گسترش پوشش مخابراتی و در عین حال کاهش حساسیت‌های اجتماعی، دست به اقدام هوشمندانه ای جهت مخفی کاری زده اند. اکنون می‌توان آنتن‌های سیگنال دهی را پنهان شده در هر جایی یافت. برخی شرکت‌های مخابراتی این آنتن‌ها را کنار میله‌ی پرچم، مستتر در درختان یا در دودکش برخی منازل قرار می‌دهند. همچنین در برخی نقاط، اپراتورهای تلفن همراه با مالکان ساختمان‌های بلند قرارداد می‌بندند تا دکل را بالای ساختمان شان مستقر کنند.

5 همیشه پای فرکانس در میان است

اپراتورهای تلفن همراه برای انتقال سیگنال از پهنای باند انحصاری خودشان استفاده می‌کنند. اپراتوری مثل EE (Everything Everywhere)/ شبکه‌ی تلفن همراه بریتانیا) در فرکانس بالا کار می‌کند. در نتیجه چون امواج دارای برد بالاتری هستند، سیگنال دهی در خارج از منزل و آپارتمان قوی تر است. با این حال، مشکل استفاده از طول موج بالا این است که وقتی امواج از مصالحی مانند آجر عبور می‌کنند، طول موج‌های بالاتر جذب آجر شده و پراکنده می‌شوند؛ برای همین سیگنال‌های داخل منزل ضعیف ترند. برعکس این مساله هم صادق است. اپراتوری که پهنای باندش دارای فرکانس پایین باشد، مشکلات مرتبط با فرکانس بالا را ندارد. بنابراین موقع انتخاب اپراتور تلفن همراه، باید این مساله را مدنظر داشته باشید.

6 آب دشمن است!

سیگنال‌ها به صورت امواج به تلفن همراه می‌رسند. هیچ چیز بیشتر از آبِ در حال حرکت، این امواج تلفنی را از هم گسیخته نمی‌کند. سیگنال تلفن هنگام عبور از آب، در جهت‌های مختلف شکسته می‌شود. قابل ذکر است که تلفن همراه در پنج سانتی متری زیر آب، هیچ سیگنالی دریافت نمی‌کند.

7 ازدحام جمعیت

در مکان‌هایی که به طور دائمی هزاران نفر در منطقه‌ی کوچکی گردهم می‌آیند (مثل استادیوم‌های ورزشی)، لزوما باید از قابلیت تماس هزاران نفر در آنِ واحد پشتیبانی کرد. برای حل این مساله، اپراتورهای تلفن همراه «هاب»‌هایی در محل نصب می‌کنند تا کانال‌های بیشتری را به محیط اضافه کنند. این‌هاب‌ها، لزوماً سیگنال‌ها را قوی تر یا سریع تر نمی‌کنند، اما اتصال به شبکه را در چنین مکان‌های پر ازدحامی، میسر می‌کنند. ظاهر این‌هاب‌ها (از چشم یک فرد ناآشنا) شبیه سامانه‌ی اعلام حریق سقفی است.

8 هیچ کوهی به اندازه‌ی کافی بلند نیست

تا وقتی شما در دامنه‌ی یک دکل مخابراتی باشید، حتی در دامنه‌ی کوه هم سیگنال تلفن خواهید داشت. در شهرهای پر از آپارتمان‌های بلند، برد سیگنال‌ها به دلیل اشیای متداخل و موانع مختلف بسیار پایین است. با این حال، همین سیگنال‌ها در محیطی خالی از سکنه و مسطح، با برد بالایی منتقل می‌شوند با پیش رفت‌های فناوری، امروزه کوهنوردان در ارتفاع پنج کیلومتری از سطح زمین در اِورست نیز، از اینترنت 4G برخوردارند.

9 ظهور VOLTE

«VOLTE» مخفف «voiceoverLTE» است. حالتی که شما در آن قادرید از طریق سیگنال LTE (به جای استفاده از کانال‌های رایج صوتی) تماس صوتی داشته باشید. LTE یا «فناوری تکامل بلندمدت» (Long Term Evolution)، استانداردی جهت انتقال داده‌های پرسرعت بی سیم در تلفن همراه و شبکه‌های داده است. این فناوری مبتنی بر سیستم جهانی ارتباطات بسته ای GSMEDGE است. در LTE، سرعت و ظرفیت شبکه افزایش یافته. VOLTE به خصوص در شرایطی که سیگنال تلفن همراه موجود نباشد، اما دسترسی آن لاین اینترنتی وجود داشته باشد، چاره ساز است. از سال 2014، اپراتور تلفن همراه EE در بریتانیا، از VOLTE پشتیبانی می‌کند و شرکت‌های وودافون و «Tree-o2» نیز در حال کار روی آن هستند. در LTE تلاش می‌شود صوت و داده، هر دو روی شبکه‌ی دیتای جدید پیاده سازی شوند؛ روشی که بی شک برای اپراتورهای تلفن همراه خوش آیند نیست، چون درآمدزایی کمتری دارد و دیگر قبض مکالمات تلفنی بر اساس مدت زمان مصرف محاسبه نمی‌شود. اسکایپ و IMO، دو نمونه از برنامه‌هایی هستند که از VOLTE پشتیبانی می‌کنند.

10 4G همواره بهترین نیست!

گرچه از دیدگاه بسیاری، 4G مدینه‌ی فاضله‌ی اینترنت همراه تلقی می‌شود، اما در برخی حالات 3G سریع تر است! یک سیگنال 4G ضعیف (مثلاً اگر دکل در فاصله‌ی خیلی دوری باشد یا میزان ترافیک با تعداد مشترکین هم خوانی نداشته باشد)، سرعت آپلود و دانلود پایین تری در قیاس با یک شبکه‌ی 3G خوب ارائه می‌کند. قدرت سیگنال همیشه مهم ترین فاکتور سرعت در تلفن‌های همراه است، بنابراین قبل از این که مشتری 4G شوید نسبت به کیفیت پوشش آن توسط اپراتور تلفن همراه تان اطمینان حاصل کنید.

11 تنظیم خودکار

در برخی گوشی‌های همراه، تلاش می‌شود تا به هر قیمتی از فناوری 4G (طبیعتاً اگر اپراتور از 4G پشتیبانی کند) بهره بگیرند. چرا که این فناوری را بالقوه سریع ترین راه آپلود و دانلود داده می‌دانند. اما چنان که پیش تر گفته شد، در بعضی حالات سرعت 3G از 4G بیشتر است. در این جا برخی از تلفن‌های همراه از یک قابلیت هوشمندانه برای سوئیچ بین 3G و 4G استفاده می‌کنند. به این ترتیب که تلفن به شکل خودکار و بدون نیاز به تغییر تنظیمات آن، گزینه‌ی بهتر را خودش انتخاب می‌کند.

12 اشتراک گذاری دکل!

اپراتورهای مختلف تلفن همراه، دکل‌های مختلفی دارند. به همین دلیل گاه پیش می‌آید که شما در یک محیط، تماس تلفنی نامطلوبی دارید، اما با تعجب می‌بینید که دوست تان در همان جا، تماسی بی اشکال برقرار می‌کند. علت مساله تنوع اپراتورهاست. اپراتورهای مختلف تلفن همراه، دکل‌هایشان را در نقاط گوناگونی می‌گذارند، بنابراین نباید انتظار داشت کیفیت شان در همه‌ی نقاط یکسان باشد. با این حال برخی اپراتورهای تلفن همراه، در عین حال که با هم رقابت دارند، برای افزایش رضایت مشتریان شان در پوشش دهی بهتر، با هم همکاری می‌کنند و حتی دکل‌هایشان را در اشتراک با یکدیگر قرار می‌دهند.

منبع مقاله : نشریه‌ی دانستنیها همشهری، شماره‌ی 136