مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون



 

رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، و عادات مناسب خوردن و خوابیدن، به تعادل هورمونی کمک می‌کنند. اگر به دنبال مواد غذایی هستید که با خوردنشان هورمونهای موجود در بدن‌تان به تعادل برسند، در این صورت صفحه‌ی درستی را انتخاب کرده‌اید. این مطلب را بخوانید تا از مواد غذایی مطلع شوید که به جلوگیری از عدم تعادل هورمونی و بیماری‌های مرتبط با آن کمک می‌کنند.
عدم تعادل هورمونی علت ریشه‌ای بیماری‌ها و اختلالات مختلفی است. زندگی مدرن شهری شامل سبک زندگی بیحرکت اما پرتلاش و پرمشغله‌ای است، نداشتن وقت آزاد، عدم انجام حرکات ورزشی، افزایش استرس، مصرف مکرر فست فود، مصرف الکل، کشیدن سیگار، آلودگی هوا، آلودگی صوتی و آلودگی آب، منجر به قرار گرفتن شدید در معرض مواد شیمیایی مضر، مصرف مواد غذایی حاوی مواد نگهدارنده و یا افزودنی‌های مضر، مصرف بیش از حد غذاهای فرآوری شده، و غیره می‌شوند. تمام این عوامل مسئول عدم تعادل هورمونی و عوارض مرتبط با سلامت می‌باشند. تمرینات منظم و عادات درست خوردن و خوابیدن به افزایش و بهبود تولید هورمون در بدن کمک می‌کنند. یک رژیم غذایی سالم که تمامی مواد مغذی ضروری را به نسبت مناسب تأمین ‌سازد، جهت آزادسازی هورمون‌های غدد درون ریز ضروری می‌باشد.

اهمیت تعادل هورمونی

اغلب اوقات آزاد شدن یک هورمون به ترشح هورمون دیگری بستگی دارد. غده هیپوفیز عملکرد سایر غدد درون ریز مختلف را تحت کنترل دارد و هیپوتالاموس عملکرد غده هیپوفیز را کنترل می‌کند. بنابراین عدم تعادل و یا اختلال ناچیز در عملکرد یک غده می‌تواند عملکرد دیگر غدد درون ریز را از بین ببرد، و منجر به بروز بیماری‌ها و اختلالاتی گردد. به عنوان مثال، چنانچه پانکراس نتواند به قدر کافی انسولین تولید کند، عملکرد تمامی اندام‌ها از جمله قلب و مغز تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. کمبود و یا حتی تولید بیش از حد هورمونی می‌تواند به بروز مشکلاتی در سلامت فرد منجر شود. افرادی که به طور منظم ورزش می‌کنند و از یک رژیم غذایی سالم پیروی می‌نمایند، احتمال کمتری دارد که از عدم تعادل هورمونی رنج ببرند.
درصد زنانی که علائم عدم تعادل هورمونی را از خود نشان می‌دهند، روز به روز در حال افزایش است. بدن یک خانم، تحت فازها و مراحل مختلفی همچون بلوغ، قاعدگی، تخمک گذاری، لقاح، بارداری، زایمان، شیردهی و یائسگی قرار دارد. عدم تعادل هورمون‌های زنانه‌ی استروژن و پروژسترون منجر به مسائل پیچیده‌ی مختلفی شده که منجر به ناباروری، سقط جنین، افسردگی، نوسانات خلقی، و غیره می‌شود. وجود بیش از حد هورمون‌های آندروژن (هورمون‌های مردانه) در زنان ممکن است چندین خطر برای سلامتی ایجاد کند. تستوسترون هورمون جنسی اصلی در مردان به شمار می‌رود. هورمون‌ها پاسخ بدن شما در جهت «مبارزه و یا گریز» را به شرایط استرس‌زا تعیین می‌کنند، و همچنین اشتها و چربی شما را تحت کنترل قرار می‌دهند. آنها کیفیت مو و پوست شما را تعیین می‌کنند. عدم تعادل هورمونی می‌تواند به طور قابل توجهی بر چهره‌ی شما اثر گذارد و همچنین می‌تواند بر حافظه و شناخت شما نیز اثر بگذارد. در نتیجه، حفظ تعادل هورمونی، به منظور برخورداری از سلامت جسمی و روانی بسیار اهمیت دارد.

مواد غذایی که به حفظ تعادل هورمونی کمک می‌کنند

غلات کاملی مانند برنج، چاودار و گندم، چربی‌های خوبی مانند روغن زیتون، روغن کانولا، پروتئین‌های با کیفیتی (که حاوی تمام یا حداکثر اسیدهای آمینه باشند)، کربوهیدرات‌های پیچیده‌ای که به آرامی هضم می‌شوند، سبزیجات و میوه‌های تازه سرشار از فیبر خوراکی، محصولات لبنی کم چرب، و غیره، یک رژیم غذایی سالم را تشکیل می‌دهند. ماهی و گوشت بدون چربی، مرغ، آجیل و دانه‌ها، بذر کتان، خشکبار، گیاهان دارویی و ادویه‌ای طبیعی، محصولات غلات کامل یا پاستا و نان چند غله، میوه و آب میوه‌های تازه و سبزیجات، آب سبزیجات و سوپ، انواع توت‌ها، بادام، زردآلو، کشمش، خرما، شیر کم چربی، ماست، و غیره، چنانچه می‌خواهید از تولید متعادل هورمونها در بدن برخوردار شوید، بایستی به طور منظم در رژیم غذایی‌تان گنجانیده شوند. برخی آب میوه‌ها مانند آب لیمو، آب پرتقال، و غیره، که غنی از ویتامین C می‌باشند، به عنوان عوامل زهرزدای طبیعی عمل کرده و به دفع سموم انباشته شده در بدن کمک می‌کنند. مصرف چنین عوامل زهرزدای طبیعی همراه با یک رژیم غذایی متعادل، به افزایش عملکرد سیستم غدد درون ریز کمک می‌کند. مصرف ادویه‌جات طبیعی مانند سیر، پیاز، دارچین، و غیره، جهت حفظ سلامتی‌تان ضرورت دارد. متخصصین تغذیه توصیه می‌کنند جهت جلوگیری از عدم تعادل هورمونی، میوه و سبزیجات اورگانیک مصرف نمایید.
زردچوبه گیاه ادویه‌ای است که به متعادل ساختن هر دو هورمون زنانه و مردانه کمک می‌کند. جینسنگ نیز نقش مهمی در تعادل هورمونی دارد. در هند، زردچوبه به طور مرتب در تمام انواع رژیم‌های غذایی استفاده می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهند که رژیم غذایی ژاپنی‌ها سرشار از فیتواستروژن یعنی ترکیبات طبیعی بدست آمده از گیاهان است. آنها به ایجاد تعادل هورمونی در بدن کمک می‌کنند. نمونه‌هایی از مواد غذایی که حاوی فیتواستروژن هستند شیر سویا، نوشیدنی‌های سویا، توفو، تمپه (آمیزه‌ى خمیر سویا و قارچ‌)، سویا و جوانه، شنبلیله، عدس، برنج، تمام دانه‌ها، بذر کتان، دانه‌های روغنی مانند کنجد، آفتابگردان و غیره، روغن زیتون خام، جوانه گندم، سبوس برنج، ذرت، جو، جو دوسر، جعفری، کلم، گل کلم، کلم بروکلی، هویج وحشی، کرفس، نخود سبز، لوبیا سبز، خیار، سیب، رازیانه، هویج، انار، و غیره را شامل می‌شود.
مواد غذایی غنی از اسیدهای چرب امگا 3 مانند ماهی، روغن ماهی، دانه کتان، دانه کدو حلوایی و دانه آفتابگردان به بهبود سطوح هورمون در بدن کمک می‌کنند. این مواد غذایی حافظه‌ و تفکر شناختی شما را با ذخیره‌ی مجدد بدن با اسیدهای چرب (که به دلیل عدم تعادل هورمونی از بین می‌روند) بهبود می‌بخشد. میوه، سبزیجات، آجیل و دانه‌های سرشار از آنتی اکسیدان به تقویت سیستم غدد درون ریز شما کمک می‌کنند، به این دلیل که اثرات رادیکال‌های آزاد در بدن را خنثی می‌سازند. چنانچه قصد پیشگیری از ابتلاء به عدم تعادل هورمونی را دارید، مصرف مواد غذایی اورگانیک (مواد غذایی تولید شده بدون استفاده از کودهای شیمیایی و آفت کش‌ها) با مقدار زیادی آب تمیز و تصفیه شده، ضروری است.
در حالی که مواد غذایی سالم مصرف می‌کنید، نیاز دارید از مواد غذایی فرآوری شده و فست فود که حاوی مواد نگهدارنده و رنگهای مضر می‌باشند و مواد غذایی سرشار از قند، چربی و روغن، خودداری کنید. محصولات حیوانی به دست آمده از حیواناتی که با آنتی بیوتیک و هورمون رشد مصنوعی تغذیه شده‌اند، می‌توانند بر تولید هورمون در بدن شما تأثیر بگذارند. محدود ساختن مصرف قند، نمک، کافئین، نوشابه، نوشیدنی‌های گازدار و الکل به جلوگیری از عدم تعادل هورمونی کمک می‌کند. چنانچه در شما عدم تعادل هورمونی تشخیص داده شد، ابتدا بایستی بدانید چه هورمونی در بدنتان بیش از حد تولید می‌شود، و یا از کمبود چه هورمونی رنج می‌برید. عدم تعادل هورمونی می‌تواند به نوسانات شدید خلقی منجر شود، و می‌تواند فرآیندهای شناختی، تولید مثل و عملکرد اندامی را تحت تأثیر قرار دهد.
در مورد مواد غذایی که بایستی به جهت متعادل ساختن هورمونها مصرف کنید، باید با پزشک و متخصص تغذیه خود مشورت نمایید، به این دلیل که نوع ماده‌ی غذایی مورد نیاز ممکن است از فردی به فرد دیگر، بسته به ماهیت عدم تعادل هورمونی متفاوت باشد. غیر از مواد غذایی، بایستی خود را مشغول انجام فعالیتهایی نمایید که می‌توانند شما را خوشحال سازند. شما نیاز دارید که ورزشهای ساده‌ای مانند پیاده روی، شنا و دوچرخه سواری را به طور مرتب انجام دهید. تمرینات تنفس، یوگا و مدیتیشن می‌توانند به تحت کنترل در آوردن استرس یا فشار روانی کمک کنند. آخر از همه اما نه بی‌اهمیت‌ترین به هنگام بحث در مورد تعادل هورمونها در بدن این است که داشتن استراحت کافی به اندازه‌ی رژیم غذایی سالم و ورزش اهمیت دارد .