مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون




 

از دست دادن حافظه بلند مدت می‌تواند به دلیل شرایط خاص پزشکی، ضربه به سر، مصرف الکل، استفاده طولانی مدت از برخی داروها، و غیره صورت گیرد. این مقاله اطلاعاتی را در خصوص برخی از عوامل متداول مؤثر در این نوع از دست دادن حافظه فراهم ساخته است.
از دست دادن تمام یا قسمتی از حافظه از نظر پزشکی به فراموشی اشاره دارد. پیری اغلب با عدم توانایی در به یاد آوردن وقایع مربوط به گذشته‌ی نزدیک و یا گذشته‌ی دور در ارتباط است. با پا به سن گذاشتن، بعضی از ما ممکن است در به خاطر آوردن وقایع و جزئیات کوچک دچار مشکل شویم؛ با این حال از دست دادن ناگهانی و یا دراماتیک حافظه به طور کلی با شرایط پزشکی خاصی همراه است. فراموشی می‌تواند موقت یا دائم باشد. چنانچه فردی ناتوان از به یاد آوردن وقایعی باشد که اخیراً اتفاق افتاده است، در او از دست دادن حافظه‌ی کوتاه مدت تشخیص داده می‌شود. حافظه‌های بلند مدت جهت ذخیره‌ی اطلاعات برای مدت زمانی طولانی در نظر گرفته می‌شوند. بعضی از اینها، وقایعی هستند که آگاهانه آن را به یاد می‌آوریم، در حالی که خاطرات دیگری وجود دارند که به طور ناخودآگاه آنها را به یاد می‌آوریم. این حافظه متشکل از اطلاعاتی است که تأثیر زیادی بر روی توانایی درک چیزها می‌گذارد. این امر اساساً به دلیل محتوا و ارتباط معنا دار آنها است که این خاطرات برای مدت زمان طولانی‌تری حفظ و ذخیره می‌شوند. اگرچه این خاطرات ممکن است با گذشت زمان شروع به محو شدن، کنند عوامل دیگری می‌تواند وجود داشته باشد که توانایی فرد در به یاد آوردن چنین خاطراتی را تحت تأثیر قرار دهند. علائم از دست دادن حافظه‌ی بلند مدت شامل ناتوانی در به خاطر آوردن چیزهای ضروری مانند معانی و مفاهیم کلمه و یا تاریخ‌های مهم می‌شوند. این افراد ممکن است در انجام کارهای عادی روزانه که بسیار با آن آشنا بودند دچار مشکل شوند.

عوامل مؤثر

حافظه بلند مدت از تعداد زیادی اطلاعات تشکیل شده است که برای مدت زمان بسیار طولانی ذخیره شده‌اند. وقایعی وجود دارند که برای تقریباً تمام عمر به صورت فعال در حافظه‌مان باقی می‌مانند. این خاطرات با توجه به اهمیت‌شان و یا از طریق تکرار و مرور ذهنی در انبار حافظه‌ی بلند مدت قرار می‌گیرند. ناتوانی فرد در به یاد آوردن چنین خاطراتی ممکن است به دلیل عواملی که در ادامه می‌آیند، باشد:

سالخوردگی

فعالیت ذهنی یادآوری آنچه آموخته‌ و یا تجربه کرده‌اید به فرایند پیچیده‌ای نسبت داده می‌شود. بخش‌های مختلف مغز در این فرایند نقش دارند. قشر مغز، آمیگدال و هیپوکامپوس یا هیپوکامپ قسمتهایی از مغز بوده که در این امر دخیل می‌باشند. ارتباط میان نرون‌ها یا سلولهای عصبی نیز نقش حیاتی در حفظ حافظه ایفاء می‌کند. گاهی، کار مغز ممکن است با توجه به روند طبیعی پیری تحت تأثیر قرار گیرد. انتقال دهنده‌های عصبی و گیرنده‌های آنها ممکن است قادر به انجام وظایف خود به دلیل از دست دادن سلولهای عصبی نباشند. در نتیجه، مغز ممکن است قادر نباشد اطلاعات را به درستی حفظ و یا بازیابی نماید. زوال سلولهای مغز می‌تواند مسبب ایجاد مشکل در به یاد آوردن وقایع گذشته در فرد باشد.

آسیب تروماتیک مغز

این مغز است که در آن فرایند اکتساب، تثبیت یا یکپارچه سازی، و بازیابی اطلاعات انجام می‌گیرد. چنانچه هر یک از نواحی مغز به دلیل صدمه دیدگی دچار آسیب شوند، فرد ممکن است دچار فراموشی گردد. در حالی که فراموشی کوتاه مدت ممکن است با یک ضربه مغزی خفیف رخ دهد، با این حال، فردی که دچار آسیب جدی مغزی شده است ممکن است تحت تأثیر فراموشی دائمی قرار گیرد.

عوارض و شرایط پزشکی

بیماری‌های عصبی، بیماری‌هایی هستند که با از دست دادن تدریجی ساختار، عملکرد، و یا حتی مرگ نورونها ارتباط دارند. بیماری آلزایمر، بیماری هانتینگتون، فلج چندگانه، زوال عقل و بیماری پارکینسون چند عارضه‌ای می‌باشند که می‌توانند مسئول از دست دادن حافظه باشند. شروع چنین وضعیت پزشکی ممکن است با فراموشی کوتاه مدت مشخص و قابل مشاهده باشد، اما با پیشرفت بیماری می‌تواند به فراموشی بلند مدت تبدیل شود. علاوه بر بیماری‌های عصبی، حتی عفونت مغزی، تومور مغزی یا صرع می‌توانند این وضعیت را ایجاد نمایند. داشتن استرس طولانی مدت نیز می‌تواند عامل مؤثر در این امر باشد.

سوء مصرف مواد

مصرف مواد مخدر یا اعتیاد به الکل نیز می‌توانند تأثیر منفی بر سلامت روان فرد داشته باشند. سوء مصرف مواد یکی از علل شایع فراموشی در جوانان می‌باشد. استفاده از مواد مخدر می‌تواند عملکرد طبیعی انتقال دهنده‌های عصبی را مختل سازد. استفاده طولانی مدت از برخی داروهای تجویزی نیز ممکن است با مشکلات مربوط به حافظه در ارتباط باشد. برخی مطالعات نشان می‌دهند که استفاده از استاتین‌ها می‌تواند موجب ایجاد مشکلات مربوط به حافظه شود.
فردی که تحت تأثیر از دست دادن حافظه‌ی بلند مدت قرار گرفته باشد، بایستی به دنبال کمک‌های پزشکی باشد. هنگامی که علت زمینه‌ای و دخیل در این امر تشخیص داده شد، پزشکان عموماً دارو درمانی را توصیه می‌نمایند. فرد همچنین می‌تواند ورزش‌های خاصی را به جهت بهبود حافظه انجام دهد. فرد همچنین بایستی از یک رژیم غذایی سالم پیروی کرده و از خواب کافی برخوردار باشد.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.