6 آذر 1387 / 27 ذیقعده 1429 / 26 نوامبر 2008

دكترمحمد حسن لطفي مترجم، پژوهشگرو دانشمند ايراني بدرود حيات گفت. دكتر لطفي تحصيلاتش را درآلمان به اتمام رساند و دررشته هاي فلسفه و حقوق فارغ التحصيل شد. فهم دقيق وي ازفلسفه و تسلط او به زبانهاي آلماني، انگليسي و فرانسوي وي را به سمت ترجمه آثارشاخص فلسفه يونان و غرب سوق داد. دكترلطفي ازمعدود كساني بود كه متون كلاسيك فلسفي را به فارسي ترجمه كرده است. مجموعه آثار«افلاطون، فلاسفه يونان و فرهنگ رنسانس درايتاليا» ازآثار ارزشمند دكترلطفي درزمينه ترجمه بشمارمي رود.
كنفرانس سران سه كشورامريكا، انگلستان و شوروي سابق درتهران برگزارشد. كنفرانس تهران درپي پيشرويهاي ارتش آلمان نازي درجريان جنگ جهاني دوم برپا شد. دراين كنفرانس سران سه كشور ياد شده درباره چگونگي اتخاذ شيوه هاي مبارزه با ارتش آلمان و كمك به جبهه هاي نبرد با يكديگر تبادل نظر كردند. در پايان كنفرانس تهران كه 4روز بطول انجاميد اعلاميه مشتركي توسط روزولت، چرچيل و استالين صادرشد كه درآن به انهدام نيروهاي نظامي آلمان و چگونگي انجام عمليات درجبهه هاي شرق، غرب و جنوب اشاره شده بود.
دكتر سيد صادق گوهرين در سال 1293 ش به دنيا آمد. در اوان نوجواني در مدرسه‏هاي علميه، به روش سنتي به تحصيل صرف و نحو عربي پرداخت. سپس وارد دوره‏هاي ابتدايي و متوسطه گرديد و در رشته‏هاي ادبيات فارسي و فلسفه از دانشسراي عالي ليسانس گرفت. وي از آن پس، ضمن تدريس در دبيرستان‏ها، در دوره دكتراي ادبيات فارسي به ادامه تحصيل پرداخت و در مقطع دكترا، كتاب "فرهنگ لغات و تعبيرات مثنوي" در 9 جلد را به عنوان پايان‏نامه به نگارش درآورد. استاد گوهرين در اين رساله كه شايد مهم‏ترين و مفصل‏ترين اثر او به حساب آيد، به ترتيب الفبا، لغات، اصطلاحات، تعبيرات عرفاني، مَجازات، اصطلاحات نجومي، طبي، قرآني و حديثي و... را كه در مثنوي معنوي مولوي آمده‏اند شرح كرده و هر تركيب را در محل دقيق آن بيان داشته است. وي بيشتر ايام عمر خود را صرف تدريس دروس ادبي و عرفان و نيز تربيت دانشجويان اين دو مقوله معرفتي كرد و شاگردان فراواني پرورش داد. برخي ديگر آثار او از اين قرارند: پير جنگي، داستان بهرام گور، شرح اصطلاحات تصوف و شيخ صنعان. سرانجام مرغ جان اين وارسته مرد عرصه عرفان وادب، پس از عمري تكاپو در 6 آذر 1374ش در 81 سالگي از قفس تن به درآمد و به سوي هستي مطلق پرواز كرد.
حجت‏الاسلام محمدعلي شرقي در سال 1303ش (1343ق) در يكي از روستاهاي اطراف مراغه به دنيا آمد. وي پس از طي دروس مقدمات در تبريز، راهي قم شد و با تكميل سطوح، به درس خارج حضرات آيات: سيدمحمد حجت كوه‏كمره‏اي و سيدحسين بروجردي راه يافت و بهره‏هاي فراوانِ فقهي و اصولي برد. ايشان پس از رحلت آيت‏اللَّه بروجردي به اروميه رفت و به خدمات ديني اشتغال ورزيد. با پيروزي انقلاب اسلامي، حجت‏الاسلام شرقي به امامت جمعه شهرستان مراغه انتخاب شد و مدت 17 سال در اين سنگر مشغول خدمت بود. ايشان در خرداد 1377 به امامت جمعه مامقان برگزيده شد و تا زمان وفات در اين سمت فعاليت كرد. حجت‏الاسلام شرقي در طول اين ساليان علاوه بر تدريس، به تاليف كتب نيز اهتمام ورزيد كه قاموس نهج‏البلاغه در 4 جلد، قيام حق در 7 جلد و اصول وافي در 2 جلد از آن جمله‏اند. اين عالم بزرگوار سرانجام در ششم آذر 1377ش برابر با هشتم شعبان 1419ق در 74 سالگي بدرود حيات گفت و در گلشن زهراي مراغه به خاك سپرده شد.
تيمور گوركاني معروف به تيمور لنگ طي دوران سلطنت سي و شش ساله‏اش، سه يورش وحشيانه‏ي سه، پنج و هفت ساله به نواحي اطراف ايران داشت و در هر نوبت، صدها هزار نفر را قتل عام كرد. وي پس از فتح هر شهر، از سرهاي كشتگان، مناره‏ها مي‏ساخت و يادبودي از قساوت و سنگدلي در يادها مي‏گذاشت. در جريان يورش هفت ساله‏ي تيمور، وي شهر بزرگ بغداد را كه در قتل و غارت هلاكوخانِ مغول در سال 565 ق ويران شده بود تصرف كرد و چون چند سرباز او در آن شهر كشته شده بودند، دستور داد تا هر يك از سربازان او دو سر حاضر كنند و به دنبال آن، قتل عام سختي در بغداد رخ داد و هزاران نفر از كوچك و بزرگ و زن و مرد بي‏گناه، در پنجه‏ي قهرِ سربازانِ خونخوارِ تيمور لنگ مبتلا گرديده و كشته شدند. تيمور سرانجام پس از جنايات فراوان و غارت بغداد، آن را همچون ويرانه‏اي ترك كرد.
« امير خسرو دهلوي» از شاعران پارسي گوي هند دارفاني را وداع گفت. دهلوي اصالت ترك نژاد داشت و پدرش امير يوسف الدين محمودي به هنگام حمله مغول از بلخ به هندوستان گريخت و در ايالات پيتالي هند فرزندش امير خسرو متولد شد امير خسرو دهلوي از سبك شاعران مقدم پيروي مي كرد. اما كوشيد كه براي افكار خود قالبهاي نو بسازد و در لفظ و معني متجدد باشد .اشعار دهلوي بيانگر اندوه ، سكون و قرار است.« شمع انجمن » از آثار اوست كه بيش ازده هزار بيت در بر مي‎گيرد و متضمّن قصايدي است كه اغلب در مدح اهل بيت (ع) و بزرگان هند است.
سپاه سالارُالدوله برادر محمد علي شاه كه قصد تصرف تهران را داشت در نزديكي بروجرد از آزاديخواهان شكست خورد بدين ترتيب توطئه محمد علي شاه براي بازگشت به سلطنت خنثي شد. محمد علي شاه بعد از فتح تهران بدست مشروطه خواهان به سفارت روسيه در تهران پناهنده شد و سپس به روسيه رفت . اما همواره در انديشه دست يابي مجدد به مقام سلطنت بود. محمد علي شاه در روسيه قوايي فراهم آورد و همزمان با حركت او به طرف تهران سالارالدوله نيز قصد تهران كرد . در اندك مدتي محمد علي شاه و سالار الدوله هر دو از آزاديخواهان شكست خوردند و محمد علي شاه به روسيه متواري شد .
آزاد بلگرامي،مورخ و عارف مسلمان هندي در شهر بلگرام هند متولد شد. او فراگيري علوم مقدماتي و حديث را از نوجواني آغاز كرد و پس از آن، به آموختن زبان‏هاي عربي و فارسي پرداخت. آزاد بلگرامي، آثار فراواني به نظم و نثر به زبان‏هاي عربي و فارسي دارد و به سبب قصايدي كه به زبان عربي در ستايش پيامبر اسلام(صلی الله علیه واله) سروده، به نيكوكار هندي، ملقّب شده است. او علاوه بر شعر و ادب، در ديگر دانش‏ها نيز صاحب نظر بود. غزليات فارسي "آزاد" بيشتر به سبك هندي است و تشبيهات و استعارات لطيف در آن ديده مي‏شود. از جمله آثار اين شاعرهندي مي‏توان به دلگشانامه، مثنوي و ديوان اشعار او كه به زبان عربي است اشاره كرد.
«هنريج هرتز» فيزيكدان و رياضيدان آلماني در37سالگي درگذشت. هرتز ازنوجواني به فيزيك و مكانيك علاقمند بود و تحصيلاتش را درهمين رشته ادامه داد. هرتز با كشف اشعه الكتريسيته پايه گذار اختراعات و اكتشافات بسيارارزنده درزمينه فيزيك و رياضي شد. امواجي كه امروزه به نام «امواج هرتز» ازآنها ياد مي شود توسط خود او كشف شده اند.
در سال 1911م مغولستان با حكومت سلطنتي اعلام استقلال كرد، ولي چند سال بعد، تبديل به تحت الحمايه چين گرديد. سرانجام با مرگ آخرين پادشاه مغولستان، در سال 1924 كمونيست‏ها در اين كشور، قدرت را در دست گرفتند و بدين ترتيب،در 26 نوامبر همان سال، جمهوري خلق در مغولستان برقرار شد. مغولستان كشوري است در شرق آسياي مركزي با 1/566/500 كيلومتر مربع مساحت و نزديك به 3 ميليون نفر جمعيت كه اكثريت بودايي هستند. پايتخت مغولستان، اولان باتور نام دارد و واحد پول آن توگريك است. پيش بيني مي‏شود جمعيت مغولستان تا سال 2025 در حدود 4 ميليون نفر خواهد بود. سكنه مغولستان مليّت مغولي داشته و زبان رسمي آن‏ها مغولي خلخي است. دارخان، اردنه و اولگي از شهرهاي مهم آن هستند. نوع حكومت اين كشور جمهوري است. 11 ژوئيه سال‏روز استقلال مغولستان از چين به عنوان روز ملّي اين كشور نام گرفته است. (ر.ك: 11 ژوئيه)

تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله