آداب تلاوت قرآن (3)
آداب تلاوت قرآن (3)
آداب تلاوت قرآن (3)
خضوع و خشوع در برابر عظمت کلام خدا
و اگر اندک شناخت و معرفتي، نسبت به قرآن پيدا مي کردند و در مي يافتند که اين کلام مستقيم الهي، عصاره ي جهان هستي است ،
اگر پرده هاي ضخيم جهالت و ناداني، از مقابل چشمها و انديشه ها و قلبها، به کناري مي رفت،
اگر با همه ي وجودشان، به اين حديث حضرت امام صادق (ع) گوش دل مي سپردند که فرمودند :
« خداوند در روز قيامت خواهد فرمود: به عزت و جلال خودم سوگند که هر که تو را گرامي داشته او را گرامي خواهم داشت، و اهانت خواهم کرد به کساني که به تو اهانت کرده اند »(1)
و اگر فقط به اين کلام پيامبر اکرم (ص) ايمان مي آوردند که فرمودند:
« کسي که از قرآن تجليل کند از خدا تجليل کرده و کسي که قرآن را تجليل نکند، به حريم خدا اهانت کرده است »(2)
آن وقت، اگر در مقابل اين کتاب عظيم قرار مي گرفتند، از خضوع و خشوع الهي، در بند بند وجودشان لرزه مي افتاد.
چنانچه در حالات پيامبر اکرم (ص) و ائمه معصومين (ع) و بسياري از علماء رباني، مي خوانيم که وقتي در کنار قرآن قرار مي گرفتند، از خوف آفريدگار و عظمت آيات الهي، به لرزه مي افتادند و اشک از ديدگان مبارکشان جاري مي شد.
« پيامبر اسلام وقتي در برابر قرآن قرار گرفت، بدن او مرتعش شد و خود را مرعوب احساس کرد. و اين خوف، خوف عقلي است نه خوف نفسي. يعني عقل او اين هراس را ادراک مي کند، و در بدن نشانه ي آن خشيت به صورت لرزش ظهور مي کند.
اين ترس نفسي نيست. او نمي ترسد که آسيبي به او برسد، بلکه او از مقام اوج گرفته ي اين قرآن حريم مي گيرد.
به عنوان نمونه، خداي متعال به موساي کليم مي فرمايد: آنچه در دست داري رها کن. وقتي موساي کليم عصا را به فرمان خدا انداخت و آن عصا به صورت يک اژدها و مار بزرگ درآمد، اين تعبير را از قرآن به ياد داريم که خدا فرمود:
« يا موسي لا تخف اني لا يخاف لدي المرسلون »(3)
فرستاده هاي خدا در پيشگاه خدا از هيچ چيز هراسي ندارند ولو اژدها. آن خوف عقلي است که انسان در برابر عظمت خدا حريم مي گيرد. »(4)
خضوع به هنگام تلاوت، از چنان اهميتي برخوردار است که پيامبر اکرم (ص) مي فرمايند:
« مادامي که در تلاوت قرآن، قلوب شما نرم مي شود و در خود احساس خضوع مي کنيد، قرآن بخوانيد، در غير اين صورت حق تلاوت را اداء نکرده ايد »(5)
در حديثي ديگر، حضرت امام صادق عليه السام، اهميت خضوع را به هنگام تلاوت، اين چنين بيان مي فرمايند:
« هرکس که قرآن را تلاوت کند، و در قلبش نسبت به پروردگار خضوع ننمايد، و خوف و حزني در باطن او ايجاد نشود، بدرستي که عظمت شأن پروردگار متعال را خوار و کوچک شمرده، و به ضرر و خسارت بزرگي دچار شده است. »(6)
و برعکس، يکي از سخت ترين، بي احساس ترين، و نفوذ ناپذيرترين اشياء دنيا، سنگ است که هر چيز سخت و مقاومي را به آن تشبيه مي کنند. و سخت ترين سنگها، سنگهائي است که ديواره ي کوههاي بلند را تشکيل مي دهند.
پروردگار عالم، در آيه اي تکان دهنده، پرده از رازي بزرگ برمي دارند که از يک سو عظمت اعجاب انگيز قرآن را مي رساند، و از سوي ديگر حاکي از سختي و نفوذ ناپذيري بسياري از دلهاست :
« اگر اين قرآن را بر کوهي نازل مي کرديم، آن را مي ديدي که از ترس خدا فرو افتاده و متلاشي شده است »(7)
آري، همين قرآن که بر کوههاي زمخت و بي احساس و سرد، اين چنين اثر دگرگون کننده اي دارد، بر بسياري از دلها، کوچکترين اثري ندارد!!
راستي! دلي که در سينه ي ماست، در مقام معرفت، به نفوذپذيري يک کوه سنگي رسيده است؟
هان!! رسيده است يا نه؟!
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
خوفي عظيم و عارفانه
و اگر اندک شناخت و معرفتي، نسبت به قرآن پيدا مي کردند و در مي يافتند که اين کلام مستقيم الهي، عصاره ي جهان هستي است ،
اگر پرده هاي ضخيم جهالت و ناداني، از مقابل چشمها و انديشه ها و قلبها، به کناري مي رفت،
اگر با همه ي وجودشان، به اين حديث حضرت امام صادق (ع) گوش دل مي سپردند که فرمودند :
« خداوند در روز قيامت خواهد فرمود: به عزت و جلال خودم سوگند که هر که تو را گرامي داشته او را گرامي خواهم داشت، و اهانت خواهم کرد به کساني که به تو اهانت کرده اند »(1)
و اگر فقط به اين کلام پيامبر اکرم (ص) ايمان مي آوردند که فرمودند:
« کسي که از قرآن تجليل کند از خدا تجليل کرده و کسي که قرآن را تجليل نکند، به حريم خدا اهانت کرده است »(2)
آن وقت، اگر در مقابل اين کتاب عظيم قرار مي گرفتند، از خضوع و خشوع الهي، در بند بند وجودشان لرزه مي افتاد.
چنانچه در حالات پيامبر اکرم (ص) و ائمه معصومين (ع) و بسياري از علماء رباني، مي خوانيم که وقتي در کنار قرآن قرار مي گرفتند، از خوف آفريدگار و عظمت آيات الهي، به لرزه مي افتادند و اشک از ديدگان مبارکشان جاري مي شد.
« پيامبر اسلام وقتي در برابر قرآن قرار گرفت، بدن او مرتعش شد و خود را مرعوب احساس کرد. و اين خوف، خوف عقلي است نه خوف نفسي. يعني عقل او اين هراس را ادراک مي کند، و در بدن نشانه ي آن خشيت به صورت لرزش ظهور مي کند.
اين ترس نفسي نيست. او نمي ترسد که آسيبي به او برسد، بلکه او از مقام اوج گرفته ي اين قرآن حريم مي گيرد.
به عنوان نمونه، خداي متعال به موساي کليم مي فرمايد: آنچه در دست داري رها کن. وقتي موساي کليم عصا را به فرمان خدا انداخت و آن عصا به صورت يک اژدها و مار بزرگ درآمد، اين تعبير را از قرآن به ياد داريم که خدا فرمود:
« يا موسي لا تخف اني لا يخاف لدي المرسلون »(3)
فرستاده هاي خدا در پيشگاه خدا از هيچ چيز هراسي ندارند ولو اژدها. آن خوف عقلي است که انسان در برابر عظمت خدا حريم مي گيرد. »(4)
خضوع به هنگام تلاوت
خضوع به هنگام تلاوت، از چنان اهميتي برخوردار است که پيامبر اکرم (ص) مي فرمايند:
« مادامي که در تلاوت قرآن، قلوب شما نرم مي شود و در خود احساس خضوع مي کنيد، قرآن بخوانيد، در غير اين صورت حق تلاوت را اداء نکرده ايد »(5)
در حديثي ديگر، حضرت امام صادق عليه السام، اهميت خضوع را به هنگام تلاوت، اين چنين بيان مي فرمايند:
« هرکس که قرآن را تلاوت کند، و در قلبش نسبت به پروردگار خضوع ننمايد، و خوف و حزني در باطن او ايجاد نشود، بدرستي که عظمت شأن پروردگار متعال را خوار و کوچک شمرده، و به ضرر و خسارت بزرگي دچار شده است. »(6)
دلهائي سخت تر از سنگ
و برعکس، يکي از سخت ترين، بي احساس ترين، و نفوذ ناپذيرترين اشياء دنيا، سنگ است که هر چيز سخت و مقاومي را به آن تشبيه مي کنند. و سخت ترين سنگها، سنگهائي است که ديواره ي کوههاي بلند را تشکيل مي دهند.
پروردگار عالم، در آيه اي تکان دهنده، پرده از رازي بزرگ برمي دارند که از يک سو عظمت اعجاب انگيز قرآن را مي رساند، و از سوي ديگر حاکي از سختي و نفوذ ناپذيري بسياري از دلهاست :
« اگر اين قرآن را بر کوهي نازل مي کرديم، آن را مي ديدي که از ترس خدا فرو افتاده و متلاشي شده است »(7)
آري، همين قرآن که بر کوههاي زمخت و بي احساس و سرد، اين چنين اثر دگرگون کننده اي دارد، بر بسياري از دلها، کوچکترين اثري ندارد!!
راستي! دلي که در سينه ي ماست، در مقام معرفت، به نفوذپذيري يک کوه سنگي رسيده است؟
هان!! رسيده است يا نه؟!
پي نوشت ها:
1- کافي، ج 2.
2- مستدرک، ج 1 - به نقل از قرآن در احاديث اسلامي.
3- سوره نمل - آيه 10.
4- تفسير موضوعي قرآن مجيد - ج 1 - آيت الله جوادي آملي.
5- مستدرک، ج 1 - به نقل از قرآن در احاديث اسلامي.
6- مصباح الشريعه.
7- سوره ي حشر - آيه 21.
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}