شناخت نیت متناقض با مثال

آیا تا به حال در وضعیت‌هایی بوده‌اید که در آنها تلاش کرده‌اید یک فکر وسواسی را سرکوب کنید تا فقط دریابید که به جای فراموش کردن آن، در مورد آن حتی بیشتر فکر می‌کنید؟ نیت متناقض می‌گوید که شما کار دقیقاً متضاد را انجام می‌دهید. گیج شدید؟ سعی کنید خودتان را حتی بیشتر گیج کنید تا سرانجام مفهوم را بهتر درک کنید.

نیت متناقض چیست؟

نیت متناقض بر خلاف نیت، به گام‌هایی اشاره می‌کند که توسط فرد دیگری (نه خود فرد) برداشته می‌شود تا ذهن او را به سمت محرک متناقض هدایت کند تا از اختلال رها شود.
برای آسان‌تر کردن کارها، بیایید این دو کلمه را از هم بشکافیم و معنی هر کدام را به طور جدا گانه درک کنیم. پارادوکس یا تناقض یک جمله‌ی متناقض یا پوچ و بی‌معنی (بر خلاف تصور عمومی) است که ممکن است درست نیز باشد. معنی نیت به طور فنی، مفاهیمی است که توسط هدایت کردن ذهن به سمت محرک شکل می‌گیرد. در نتیجه نیت متناقض یک راه برنامه ریزی شده یا عمدی برای متناقض کردن یک فکر یا نیت است تا آن را از ریشه برکند و یا وسواسی آن را کاهش دهد.
روش درمانی نیت متناقض از روان درمانی سرچشمه می‌گیرد که توسط دکتر ویکتور فرانکل (موسس لوگو درمانی) مفهومی شد تا کاربرد آن را برای درمان اختلالات اضطراب مختلف، توجیه کند. این روش درمانی به طور گسترده برای درمان بی‌خوابی حاد و یا مزمن به کار می‌رود اما کاربرد آن در غلبه بر اضطراب، ترس، وسواس و یا عادت‌های عصبی که در زندگی روزمره مواجه می‌شویم، نسبتاً رایج‌تر است.
بیایید در مورد نیت متناقض و یا مداخله‌ی متناقض همراه با مثال مناسب یاد بگیریم.

نیت متناقض با مثال :

• ذهن دقیقاً بر خلاف آنچه که آرزوی انجام آن را داریم، انجام می‌دهد. این در مثال‌های خوب و یا بد، آشکار است. بگذارید مثالی بزنم. گاهی اوقات، اتفاق می‌افتد که پسری از دختری خوشش می‌آید و قصد ازدواج با او را دارد. اگر نومیدی او برای ازدواج با آن دختر بسیار زیاد باشد، تصویر مزاحم و بدی را از خود در ذهن او، ایجاد خواهد کرد. این موضوع حتی کارها را بدتر خواهد کرد و منجر به بی‌علاقگی دختر نسبت به آن پسر خواهد شد.
• مثال دیگر از جنبه‌ی منفی (دوری از چیزی) می‌تواند در افرادی مشاهده شود که از فوبیاها و ترس‌ها رنج می‌برند. این افراد همیشه سعی می‌کنند از چیزهایی که می‌ترسند دوری و اجتناب کنند. کسی که از مکان بسته ترس دارد از فضاهای محدود مثل آسانسور، مناطق پر جمعیت و شلوغ (وسایل حمل و نقل عمومی، مرکز خرید و غیره) اجتناب و دوری خواهد کرد؛ افرادی که دچار شکست هراسی (ترس از شکست) هستند از شکست در هر امتحانی بسیار می‌ترسند و از فکر روبرو شدن با آن اجتناب می‌کنند. این افراد تمایل دارند از هر وضعیتی یا کاری که از آنها خواسته شده انجام دهند، به خاطر این باور غیر منطقی که 100 درصد موفق نخواهد شد، اجتناب کنند.
• همان طور که قبلاً گفته شد، روش درمانی نیت متناقض چیزی نیست بلکه اقدامی برای کاهش نومیدی و یاس (در مثال اول)، کاهش اضطراب (در مثال دوم) و کاهش فشار مهارت شدید (در مثال سوم) است تا این که ذهن را آرام کند. ذهن آرام به طور اتوماتیک کاری را انجام می‌دهد که ذهن آشفته و متلاطم انجام نمی‌دهد. اگر پسر در مثال اول به سادگی این تصمیم را گرفته بود که حتی اگر دختر با ازدواج نکند، هیچ مشکلی پیش نمی‌‌آید؛ در نهایت می‌توانست به دختر پیشنهاد ازدواج دهد و حتی شاید هم او پیشنهادش را قبول می‌کرد. هم چنین افرادی که سعی می‌کنند از چیزهایی مثل مکان بسته، اجتناب کنند باید به عمد در مکان‌های بسته و محدود به طور مرتب حضور داشته باشند. به طور مشابه نیز، فردی که ترس از شکست دارد باید به طور مکرر با شرایط امتحانی مواجه شود.
• فوبیاها، هراس‌های غیر منطقی هستند که با توده‌ای از اضطراب‌ها انباشته شده‌اند. اضطراب را بکشید، ترس می‌رود و می‌میرد. همانند فوبیاها و هراس‌ها، نیت متناقض نیز در موارد اختلالات روان شناختی ویژه‌ای عمل می‌کند. اینها عمدتاً شامل اختلالات خواب – بیداری، اختلالات اضطراب، اختلالات تغذیه و غیره هستند. بگذارید مثالی از بی‌خوابی بزنم. بی‌خوابی یک اختلال روان شناختی است که در آن افراد از بی‌خوابی و یا ناتوانی برای خوابیدن رنج می‌برند. به هنگام درمان بی‌خوابی با استفاده از دخالت متناقض، روان پزشکان و یا روان شناسان از فرد یا مراجعه کننده می‌خواهند که سعی کند تا زمانی که می‌تواند بیدار بماند. آنها دلیل انجام این کار را چنین عنوان می‌کنند که دوست دارند الگوی فکری او را قبل از به خواب رفتن بررسی و آنالیز کنند.
• افراد بی‌خواب در بیشتر موارد، نمی‌توانند بخوابند و یا خواب خود را به خاطر اضطراب مربوط به ناتوانی برای خوابیدن، حفظ کنند. روان پزشکان به سادگی، حواس آنها را از مضطرب بودن پرت می‌کنند و از آنها می‌خواهند بیدار بمانند. این کار به طور اتوماتیک ذهن آنها را آسوده خواهد کرد که فاکتور کلیدی، خواب آرامش بخش است.
• در اختلالات دیگر مثل اختلال پر خوری و یا پر اشتهایی عصبی و اختلال بی‌اشتهایی عصبی، روان پزشکان از همین روش استفاده می‌کنند. روان شناسان در چنین مواردی، هدف تغییر نشانه و علایم را ندارند بلکه در عوض راه حل‌های ناموفق را که مراجعه کننده برای تسکین علایم به کار برده است، مورد هدف قرار می‌دهند. در موارد متعددی، روان شناسان دقیقاً به مراجعه کننده می‌گویند که نشانه و علایم را حفظ کند و حتی آن را به حداکثر برساند. در نتیجه مراجعه کننده سعی می‌کند نشانه و علایم را حفظ کند و هیچ تلاشی برای توقف آن نکند. این کار اضطراب را می‌کشد و علایم و نشانه‌ها را ناپدید می‌کند.
• در روان شناسی، روش درمانی دخالت و مداخله‌ی متناقض به طور گسترده برای درمان اختلالات رفتاری مختلف و متعدد به کار می‌رود. تأثیر و کارآیی آن در مطالعات متعدد و زیادی تست شده است و گزارش شده است که در بیشتر موارد کارساز است و عمل می‌کند.