مترجم: سعید علیزاده
منبع:راسخون




 

علایم هموگلوبین پایین اغلب بسیار فریبنده است و ممکن است مدت‌ها نادیده گرفته شود. در این مقاله یک مرور کلی از علایم و نشانه‌های مختلف تعداد هموگلوبین پایین فراهم شده است که به شما درک بهتری از این وضعیت می‌دهد.
هموگلوبین شکلی از پروتئین کونژوگه موجود در سلول‌های قرمز خون است. هموگلوبین رنگدانه‌ای طبیعی است که غنی از محتوای آهن است. عملکرد اصلی آن انتقال اکسیژنی که ما تنفس می‌کنیم به بخش‌های مختلف بدن است. مولکول هموگلوبین با اکسیژن ترکیب می‌شود تا یک ترکیب ناپایدار به نام اکسی هموگلوبین ایجاد شود. هنگامی که اکسی هموگلوبین به جایی می‌رسد که در آن غلظت اکسیژن کم است و دی اکسید کربن زیاد است، مولکول‌های اکسیژن را با کربن دی اکسید جا به جا می‌کند.
محدوده طبیعی هموگلوبین در مردان بین 13.5 تا 16 گرم در هر صد میلی‌متر خون است، در حالی که برای زنان این مقدار باید بین 12 تا 16 گرم باشد. هنگامی که تعداد هموگلوبین از این سطوح پایین‌تر می‌آید، حاکی از سطح پایین هموگلوبین در بدن است. مردم صرف نظر از سن و جنس خود، می‌توانند دچار این مشکل شوند. یک واقعیت قابل توجه آن است که این مشکل به طور کلی در نوزادان، کودکان، زنان باردار و ورزشکاران شناسایی شده است.
علایم سطوح پایین هموگلوبین
علایم عمومی
• احساس خستگی
• سردرد
• سرگیجه
• فرسودگی
• عدم تمرکز
• ضربان قلب نامنظم / سریع
• رنگ پریدگی ناخن، پوست و لثه
علت اصلی کم خونی هموگلوبین پایین است. هنگامی که سطح هموگلوبین کمی پایین‌تر از حد طبیعی است، ممکن است علایم نادیده گرفته شود.
علاوه بر این، هموگلوبین پایین نشان‌دهنده سطح پایین اکسیژن در خون است. که اغلب باعث تنگی نفس می‌گردد. به منظور جبران کمبود اکسیژن در خون، بدن سعی می‌کند تا بازدهی قلب را بالا ببرد. این امر باعث بروز علایمی مانند تپش قلب و درد قفسه سینه می‌شود. سطح پایین هموگلوبین ممکن است مشکلات قلبی موجود را تشدید کند.
علایم نادر
• تورم در دست‌ها و پاها
• سوزش معده مزمن
• تعریق بیش از حد
• استفراغ
• مدفوع خونی
علایم در کودکان
• ضعیف شدن اعصاب
• آشفتگی رفتار
• سطح غلظت پایین
• رنگ پریدگی
• ضربان قلب سریع
چه عواملی سبب سطوح پایین هموگلوبین می‌شود؟
• کمبود آهن اصلی‌ترین علت این وضعیت است. دلیل این است که آهن مسئول تولید هموگلوبین است.
• کمبود مواد غذایی غنی از آهن در رژیم غذایی می‌تواند منجر به سطح پایین هموگلوبین در بدن شود.
• هنگامی که بدن قادر به جذب برخی ویتامین‌ها نباشد، تولید هموگلوبین نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
• در برخی موارد، انواع خاصی از اختلالات ژنتیکی مانند تالاسمی و بیماری سلول داسی شکل مسئول این وضعیت هستند.
• این وضعیت در افرادی که سابقه اعتیاد به الکل دارند نیز مشاهده شده است.
درمان
پزشکان برای بهبود سطح هموگلوبین مکمل آهن و مکمل‌های ویتامین تجویز می‌کنند. این مکمل‌ها را می‌توان بدون نیاز به نسخه تهیه کرد اما توصیه می‌شود قبل از مصرف این مکمل‌ها با یک پزشک مشورت کنید. آن‌ها با توجه به شرایط سلامتی بیمار دوز صحیحی از مکمل‌های آهن را تجویز می‌کنند. اگر تعداد هموگلوبین بسیار پایین است، دوز‌های قوی‌تری از مکمل آهن تجویز می‌شود.
بهبود در سطح هموگلوبین را می‌توان با مصرف رژیم غذایی که سرشار از آهن است به دست آورد. این رژیم باید شامل سبزیجات برگ‌‌دار، چغندر، نخود خشک شده، لوبیا، غلات، حبوبات، زردآلو خشک و کشمش باشد. همچنین گوشت قرمز، میگو و صدف منابع خوبی از آهن هستند.
بنابراین رژیم غذایی و داروهای مناسب می‌تواند به شما کمک کند که از علایم مذکور خلاص شوید. با این حال نمی‌توان انتظار داشت که سطح هموگلوبین فورا افزایش یابد. چندین ماه طول می‌کشد تا شخص بتواند علایم بهبود را مشاهده کند. بنابراین کسانی که در خطر بروز این بیماری هستند باید مقدار کافی از مواد غذایی که غنی از آهن هستند را به عنوان یک اقدام پیشگیرانه مصرف کنند.
سلب مسئولیت: مطالب ذکر شده در این مقاله صرفا جنبه آموزشی دارند و نمی‌توانند جایگزینی برای توصیه‌های پزشک متخصص باشند.