گلستان؛ مجموعه اي از ديدني ها و زيبايي هاي خلقت

نويسنده:زهرا جنتي عطايي

استان گلستان در شمال خاوري ايران واقع شده و محل سكونت يكي از بزرگ ترين و باسابقه ترين عشاير منطقه شمال خاوري ايران (ايل تركمن) است.
همچنين يكي از قطب هاي اقتصادي مهم كشور در زمينه كشاورزي، دامداري و صنايع وابسته به آن ها بوده و از معادن و صنايع باارزشي برخوردار است. پارك ملي گلستان كه بزرگترين و باارزش ترين پارك ايران است، در محدوده اين استان واقع شده و جنگلهاي خزري در محدوده اين استان به پايان مي رسد. گلستان با درياي خزر نيز ساحل دارد و از مواهب طبيعي چون سواحل دريا، جنگلهاي زيبا، كشتزارهاي پررونق و باصفا و باغهاي مطلوب برخوردار است. انواع جاذبه هاي طبيعي چون كوه، دريا، جنگل، آبشار، رودخانه، چشمه و انواع گونه هاي جانوري در اين استان قابل دسترسي و مشاهده است. به لحاظ اين كه اين استان محل زندگي عشاير تركمن ايران است، از جاذبه هاي متعدد اجتماعي چون جلوه هاي عشاير كوچ رو و آداب و رسوم حاكم بر آنها، موسيقي سنتي خاص منطقه به همراه انواع جشن ها و آيين ها برخوردار است. اين استان همچنين در مسير عبوري زايران بارگاه مقدس حضرت امام رضا (ع) قرار گرفته و موقعيت ترانزيتي آن در كنار جاذبه هاي اكوتوريستي، تاريخي، فرهنگي و اجتماعي؛ گلستان را در رديف يكي از پرتوان ترين مناطق ايران در زمينه جهانگردي قرار داده است.

مكان هاي ديدني و جاذبه هاي طبيعي

پارك ملي گلستان، تالاب گميشان، پناه گاه حيات وحش ميان كاله، آبشارلو، آبشار شيرآباد، آبشار باران كوه، آبشار زيارت، آبشار كبودوال، پارك جنگلي دلند، پارك جنگلي قرق، جزيره آشوراده، منطقه جنگلي نهارخوران، منطقه حفاظت شده جهان نما، و همچنين مسجد جامع، آرامگاه مختوم قلي فراغلي، امام زاده روشن، پل آقا قلا، امام زاده نور اسحاق، امام زاده هنديجان، بازار قديمي، برج رادكان باختري، پنج شنبه بازار قلا، تورنگ تپه، جمعه بازار گرگان، جمعه بازار گنبد، دوشنبه بازار تركمن، سد اسكندري ، ديوار دفاعي، قلعه ماران، كاخ اختصاصي، كاخ شاهين، كاخ آغامحمدخان، مدرسه سردار، مدرسه دارالشفاء، مسجد گلشن، مسجد امام حسن عسگري(ع)، مسجد و مدرسه كريم آبشار، موزه گرگان و ميل گنبد قابوس، به همراه جلوه هاي زندگي مردم و عشاير منطقه از ديدني هاي جذاب استان گلستان هستند.

پيشينه تاريخي

استان گلستان نام خود را از گرگان به گلستان تغيير داده و به نظر مي رسد به علت آباداني و صفاي طبيعي اين منطقه؛ نام گلستان به آن داده شده است. استان گلستان محل سكونت اقوام تركمن است كه بخش ديگري از اين ايل بزرگ نيز در جمهوري تركمنستان زندگي مي كنند.

جلوه هاي اكوتوريستي

يكي از زيباترين جلوه هاي اكوتوريستي استان گلستان، همچون ساير نواحي شمالي ايران، وجود روستاهاي زيبا به ويژه در دل جنگل هاي بكر و شگرف آن است.
دهكده هاي ييلاقي استان گلستان را بايد در زمره يكي از زيباترين جلوه هاي اكوتوريستي اين خطه از سرزمين شمال به شمار آورد. اين دهكده ها شامل دهكده ييلاقي درازنو، دهكده ييلاقي جهان نما، دهكده ييلاقي افراتخته، دهكده ييلاقي زرين گل و دهكده ييلاقي شيرنوا و ... هستند.
اين دهكده ها به دليل داشتن چشم اندازهاي زيبا و مشرف به تمامي نواحي جلگه اي استان، از طبيعت زيبا و آب وهواي خنكي برخوردار بوده و پوشش هاي جنگلي و كوهستاني و صخره اي موجود در آن ها قابليت استفاده گردشگري طبيعي و تفريحي را بيش از پيش نمايان مي سازند.
روستاهاي گلستان به دليل تنوع پوشش گياهي- صخره اي و كوهستاني، شرايط
آب وهوايي بسيار مناسب در ايام تابستان، وجود چشم اندازهاي زيبا و مشرف به نواحي پايين دست از گذشته مورد استفاده و بازديد گردشگران قرار مي گيرند.
گرگان نيز از اين وضعيت مستثني نبوده و روستاهاي شگرفي چون روستاي شاه كوه و جهان نما در زمره اين روستاها هستند، اما روستاي زيارت در اين ميان خود تجلي زيبايي طبيعت از نوع ديگري است. اين روستا در 12 كيلومتري جنوب گرگان واقع شده است و آب و هواي معتدل و مرطوب دارد.
رودخانه مشهور زيارت نيز از شرق آبادي مي گذرد. كوه پشته كمر و كوه سفيد آب در شمار غربي و خالودره در شرق آبادي واقع شده اند. سواحل رودخانه، كوه ها، دره، پوشش گياهي و حيات وحش از جمله جاذبه هاي طبيعي پيرامون روستا و مسجد قديمي و بناي امامزاده عبدالله از جمله جاذبه هاي مذهبي و زيارتي آن به شمار مي روند.
معماري خانه هاي روستايي، بسيار جالب توجه و زيبا است. پوشش سفالين بام خانه ها، معماري داخلي و نماي بيروني آن ها ديدني و قابل توجه است.
يكي از نكات قابل توجه در بافت روستاي زيارت مشترك بودن حياط منازل با معابر است. به اين معنا كه فضاي باز خصوصي منازل با معابر روستا يكي بوده و در داخل اين معابر، تنور، شيرآب، حوضچه شست و شو و انبار ديده مي شود.

خليج گرگان

خليج گرگان بزرگترين خليج درياي خزر است كه بر اثر پيشروي و گسترش شرقي رشته ساحل شبه جزيره ميانكلاله در جنوب شرقي درياي خزر تشكيل شده است. وسعت خليج گرگان حدود 400 كيلومتر مربع است. خليج گرگان كم عمق است به طوري كه با در نظر گرفتن بالا آمدگي آب، حداكثر عمق آن به 4 متر مي رسد و در رشد و تكثير آبزيان، ماهيان استخواني و غضروفي و جذب پرندگان مهاجر زمستاني نقش مهمي دارد.
منابع آبي جذب جهانگردان
مهم ترين منابع آبي جذب جهانگردان در استان گلستان، درياي خزر و سواحل زيباي آن با چشم اندازها و مناظر بسيار بديع، دلنشين و ديدني است و همواره مسافران بسياري را از دور و نزديك به سوي خود جلب مي كند. سواحل و كرانه هاي درياي خزر در پيوند با جلگه سرسبز و كوه هاي بلند سر به فلك كشيده البرز، از ديدني ترين و جالب ترين نقاط استان است. مي توان گفت كه زيبايي هاي كم نظير گرگان به موجوديت و حفظ شرايط زيستي اين دريا بستگي دارد. در محدوده استان گلستان دو اسكله بندر گز و بندر تركمن با كاركرد تفريحي و تفرجي، از تفرجگاه هاي مهم استان و از اماكن مطلوب جهت گذران اوقات فراغت شهروندان و مسافران محسوب مي شود.

منابع جنگلي

جنگل هاي گرگان با مناظر و چشم اندازهاي بسيار زيباي دره ها و كوه هاي جنگلي، رودخانه ها، چشمه سارها، فضاهاي روستايي ويژه منحصر به فرد، قابليت هاي مهم توريستي- جنگلي را به نمايش گذاشته و در حال حاضر از طريق مجتمع نهارخوران و جاده خوش ييلاق مورد بهره برداري قرار مي گيرند.
همجواري اين مجموعه جنگلي با دشت ها و كوهستان هاي شرقي مازندران، ويژگي هاي جهانگردي كم نظيري به آن بخشيده كه در صورت دسترسي و ايجاد امكانات صحرايي، بخش عظيمي از نيازهاي تفريحي و گذران اوقات فراغت استان سمنان و خراسان و مسافران گذري را پاسخ خواهد گفت. پارك طبيعي ناهارخوران (قديمي ترين تفرجگاه گلستان)، پارك جنگلي النگدره و قرق (واقع در شرق گرگان و در مسير اصلي شمال به مشهد) و پارك جنگلي آبشار كبود وال از ديگر منابع جنگلي گرگان براي جذب اكوتوريست ها به شمار مي آيند.
از ديگر جاذبه هاي طبيعي شهرستان گرگان مي توان ارتفاعاتي چون كوه جنگلي پير گرده، كوه جنگلي تاور آب، كوه جنگلي تل انبار، كوه نيمه جنگلي چلبه، كوه نيمه جنگلي زرشك كوه و... را نام برد كه هر ساله مورد بازديد گردشگران داخلي و خارجي قرار مي گيرند.
منبع:روزنامه كيهان