مقدمه:
اهمیت و الگو قرار دادن پیاده روی اربعین در سال ها متمادی و آثار و برکات اربعین از دستاورد های بزرگ نظام جمهوری اسلامی است.که مقام معظم رهبری در جلسات متعددی به جایگاه عظمت پیاده روی اربعین اشاره نموده اند.

به همین جهت گزیده‌ای از بیانات رهبر معظم انقلاب درباره حرکت پیاده‌روی اربعین را با عنوان های ، عشق و ایمان، شعار بزرگ الهی، بزرگ‌ترین گردهمایی عالم، اربعین نماد عزّت اسلامی، ارتباط دوستانه دو ملت ایران و عراق، مهمان‌نوازی مردم عراق و رعایت مقررات و ضوابط اربعین و موضوعات دیگری در مورد رابعین  را در این نوشتار اشاره خواهیم کرد.
 

گزیده‌ای از بیانات رهبر انقلاب درباره پیاده‌روی اربعین

حرکت عشق و ایمان در راهپیمایی اربعین از منظر رهبر انقلاب

این روزها روزهای نزدیک به اربعین است. پدیده‌ی بی‌نظیر و بی‌سابقه‌ای هم در این سال‌های اخیر به‌وجود آمده و آن، پیاده‌روی میان نجف و کربلا یا بعضی از شهرهای دورتر از نجف تا کربلا است؛

بعضی از بصره، بعضی از مرز، بعضی از شهرهای دیگر، پیاده راه می‌اُفتند و حرکت میکنند. این حرکت حرکت عشق و ایمان است؛ ما هم از دور نگاه میکنیم به این حرکت، و غبطه میخوریم به حال آن کسانی که این توفیق را پیدا کردند و این حرکت را انجام دادند:

گرچه دوریم به یاد تو سخن می‌گوییم‌
بُعد منزل نبوَد در سفر روحانی1

اربعین شعار بزرگ الهی  از منظر رهبر انقلاب
این کسانی که این راه را طی کردند و این حرکت عاشقانه را و مؤمنانه را دارند انجام میدهند، واقعاً دارند حسنه‌ای را انجام میدهند.

این یک شعار بزرگ است، لا تُحِلّوا شَعائِرَ الله، این بلاشک جزو شعائرالله است. جا دارد که امثال بنده که محرومیم از این‌جور حرکتها عرض بکنیم که «یا لیتنا کنّا معکم فنفوز فوزاً عظیماً». همان‌طور که عرض کردیم.

این حرکت حرکت عشق و ایمان است؛ هم در آن ایمان و اعتقاد قلبی و باورهای راستین، تحریک‌کننده و عمل‌کننده است؛ هم عشق و محبّت. تفکّر اهل‌بیت و تفکّر شیعی همین‌جور است؛ ترکیبی است از عقل و عاطفه، ترکیبی است از ایمان و عشق؛ ترکیب این دو.

این آن‌چیزی است که در سایر فِرَق اسلامی، خلأ آن محسوس است؛ سعی هم میکنند گاهی به یک نحوی این خلأ را پُر کنند، [امّا] نمیشود.

چه کسی مثل خاندان پیغمبر -این عناصر برجسته، ممتاز، نورانی، ملکوتی- وجود دارد در بین معتقَداتِ شُعبِ دیگرِ اسلامی، که این‌جور مردم به آنها عشق بورزند، با آنها تعامل کنند.

با آنها حرف بزنند، به آنها سلام کنند و از آنها ان‌شاءالله جواب بشنوند؛ چه‌کسی دیگر وجود دارد؟

این است که این یک فرصتی است در اختیار پیروان اهل‌بیت؛ این زیارت ائمّه (علیهم‌السّلام)، این معاشقه‌ی معنوی با این بزرگواران، این زیارتهای سرشار از مفاهیم عالی و ممتاز که در اختیار ما است.2

 مغتنم شمرد ن راهپیمایی اربعین  از منظر رهبری
این حرکت عظیمِ مردم از ایران، از کشورهای دیگر اسلامی، از هند، از اروپا، حتّی از آمریکا و کشورهای دیگر، از راه‌های دور، افرادی می‌آیند در این راه‌پیمایی شرکت میکنند.

و روز، سه روز بیشتر یا کمتر - در این راه، پای پیاده حرکت میکنند؛ مردم عراق هم انصافاً با کمال بزرگواری و محبّت پذیرایی میکنند از اینها؛ خیلی حرکت عظیم و پرمعنا و پرمغزی است و کسانی که موفّق میشوند باید مغتنم بشمارند.3

اربعین بزرگ‌ترین گردهمایی عالم در بیانات رهبری
امسال4 شما ملاحظه کردید در اربعین حسینی میلیون‌ها انسان در کنار هم قرار گرفتند؛ خود این حرکت عظیم یک جمعی از مسلمانها -البتّه مخصوص شیعه نبود.

سنّی‌ها هم بودند- که در دنیا انعکاس پیدا کرد، تعظیم کردند؛ تجلیل کردند؛ آن را بزرگ‌ترین گردهمایی عالم به حساب آوردند؛ چه کسانی؟ آنهایی که دارند مسائل اسلامی را رصد میکنند.5

اربعین نماد عزّت اسلامی  در بیانات رهبری
من همین‌جا مناسب میدانم و لازم میدانم به‌مناسبت یاد از آن اجتماع عظیم، از دولت عراق، ملّت عراق، عشایر عراق که در این آزمون بسیار مهم فداکاری کردند، خدمت کردند.

کَرم و بزرگواری نشان دادند، تشکّر کنم. حادثه‌ی عجیبی بود حادثه‌ی امسالِ6 اربعین کربلا. این راه را دشمنان اسلام و دشمنان اهل‌بیت به خیال خود مسدود کرده بودند.

ببینید چه حرکت عظیمی اتّفاق افتاد! وقتی حتّی جسمها در کنار هم قرار میگیرد، این‌جور انعکاس پیدا میکند. اگر ما با هم باشیم، کشورهای اسلامی، ملّتهای مسلمان -سنّی و شیعه و فِرَق مختلف تسنّن و تشیّع- با یکدیگر دلهایشان صاف باشد.

نسبت به یکدیگر سوءظن نداشته باشند، سوءنیّت نداشته باشند، به یکدیگر اهانت نکنند، ببینید در دنیا چه اتّفاقی خواهد افتاد؛ چه عزّتی برای اسلام درست خواهد شد! وحدت؛ وحدت.7

 اربعین و ارتباط دوستانه دو ملت ایران و عراق در بیانات رهبری
راه‌پیمایی مراسم روز اربعین یک نمونه از این ارتباط دوستانه [دو ملت ایران و عراق] است به‌گونه‌ای که مردم عراق در پذیرایی از زائران ایرانی، از انفاق و محبت و ارادت چیزی کم نمی‌گذارند.

مسئولان دو کشور ایران و عراق، باید از این فضا و فرصت برای منافع دو کشور بیشترین استفاده را بکنند.8

اربعین و مهمان‌نوازی مردم عراق در بیانات رهبری
میهمان‌نوازی و کَرَم در استقبال از زائران اربعین حسینی یکی دیگر از صفات ممتاز مردم عراق است.
این رفتار عاشقانه‌ی معنوی در دنیای امروز مادی بسیار مهم و قابل توجه است و هنوز به‌درستی عمق این فضیلت مردم عراق شناخته نشده است.9

رعایت مقررات و ضوابط اربعین  در بیانات رهبری
البتّه این عرایض ما موجب نشود که بعضی‌ها خارج از مقرّرات بخواهند بلند شوند راه بیفتند و حرکت کنند؛ نه، طبق همان مقرّراتی که دولت اسلامی معیّن کرده است؛ خب، دوستان ما در دولت نشسته‌اند فکر کرده‌اند.

مقرّراتی و ضوابطی برای این کار در نظر گرفته‌اند، این ضوابط حتماً مراعات بشود؛ جوری نباشد که کسانی خارج از این ضوابط بگویند «برویم همین‌طور حرکت کنیم، سر به بیابان بگذاریم -مثلاً- برویم»، این‌جوری مطلوب نیست؛ این ضوابط را حتماً بایستی رعایت کنند.(10)

تشکر از دولت، ملّت و عشایر عراق در بیانات رهبری
لازم میدانم از دولت، ملّت و عشایر عراق که در آزمون بسیار مهم راهپیمایی اربعین خدمت کردند، کَرم و بزرگواری نشان دادند، تشکّر کنم.(11)

 اربعین و نمایش وحدت در بیانات رهبری
حادثهی عجیبی بود حادثهی امسالِ اربعین کربلا. این راه را دشمنان اسلام و دشمنان اهلبیت به خیال خود مسدود کرده بودند. ببینید چه حرکت عظیمی اتّفاق افتاد! وقتی حتّی جسمها در کنار هم قرار میگیرد، اینجور انعکاس پیدا میکند(12)

حضور مردم در صحنه و  عزم ملی در بیانات رهبری
ملّت ما عزم راسخ خود را هم در تحمّل برخی مشکلاتی که برای او وجود داشت نشان داد، هم در روز بیستودوّم بهمن، در روز قدس و در راهپیمایی عظیم اربعین این عزم را، این همّت را از خود بُروز داد و نشان داد(13)

عمق فضیلت مردم عراق در بیانات رهبری
ایشان در بخش دیگری از سخنان خود، میهمان‌نوازی و کَرَم در استقبال از زائران اربعین حسینی را یکی دیگر از صفات ممتاز مردم عراق دانستند و افزودند: این رفتار عاشقانه‌ی معنوی در دنیای امروز مادی بسیار مهم و قابل توجه است و هنوز به‌درستی عمق این فضیلت مردم عراق شناخته نشده است.(14)

اربعین فرصتی در اختیار پیروان اهل‌بیت در بیانات رهبری
این کسانی که این راه [پیاده روی اربعین] را طی کردند و این حرکت عاشقانه را و مؤمنانه را دارند انجام میدهند.

واقعاً دارند حسنه‌ای را انجام میدهند. این یک شعار بزرگ است، لا تُحِلّوا شَعائِرَ الله، این بلاشک جزو شعائرالله است.

جا دارد که امثال بنده که محرومیم از این‌جور حرکتها عرض بکنیم که «یا لیتنا کنّا معکم فنفوز فوزاً عظیماً». این حرکت حرکت عشق و ایمان است؛ هم در آن ایمان و اعتقاد قلبی و باورهای راستین، تحریک‌کننده و عمل‌کننده است؛ هم عشق و محبّت.

تفکّر اهل‌بیت و تفکّر شیعی همین‌جور است؛ ترکیبی است از عقل و عاطفه، ترکیبی است از ایمان و عشق؛ ترکیب این دو. این آن‌چیزی است که در سایر فِرَق اسلامی، خلأ آن محسوس است؛ سعی هم میکنند گاهی به یک نحوی این خلأ را پُر کنند، [امّا] نمیشود.

چه کسی مثل خاندان پیغمبر -این عناصر برجسته، ممتاز، نورانی، ملکوتی- وجود دارد در بین معتقَداتِ شُعبِ دیگرِ اسلامی، که این‌جور مردم به آنها عشق بورزند، با آنها تعامل کنند.

با آنها حرف بزنند، به آنها سلام کنند و از آنها ان‌شاءالله جواب بشنوند؛ چه‌کسی دیگر وجود دارد؟ این است که این یک فرصتی است در اختیار پیروان اهل‌بیت.(15)

غبطه خوردن مقام رهبری جهت پیاده روی اربعین.
شما ببینید برای اینکه ده هزار نفر، پنجاه هزار نفر را یک جا جمع کنند، چقدر تلاش تبلیغاتی در دنیا انجام میگیرد، آخرش هم نمیشود.

[اما در اربعین] با وجود موانع فراوان، از ایران فقط دو میلیون نفر برای پیاده‌روی هشتاد کیلومتری -برای پیاده‌روی، نه برای لذّت بردن و در هتل لمیدن- بلند میشوند میروند کربلا؛ چند برابر آن [هم] از خود عراق و از مناطق دیگر؛ این یک حادثه‌ی الهی است،

این یک پدیده‌ی الهی است؛ این نشان‌دهنده‌ی این است که این راه، راه عشق است؛ منتها نه عشق مجنونانه، عشق همراه بصیرت؛ مثل عشق اولیا به خدا.

اَللٰهُمَّ ارزُقنی حُبَّکَ وَ حُبَّ مَن یُحِبُّکَ وَ حُبَّ کُلِّ عَمَلٍ یوصِلُنی اِلیٰ قُربِک؛ این حبّ و این عشق، عشق همراه با بصیرت است؛ میداند، میفهمد و این جاذبه او را میکِشد، این مغناطیس او را میکِشد.

خب، بنابراین کار، کار بزرگی است؛ پدیده، پدیده‌ی عظیمی است. من اوّلاً به کسانی که موفّق شدند و رفتند، خوشامد عرض میکنم و قبول الهی را برای کارشان درخواست میکنم و غبطه‌ی خودم را نسبت به کار آنها -که ما محروم بودیم، آنها موفّق شدند- عرض میکنم.

از مردم عراق که پذیرایی کردند، محبّت کردند، این جمعیّت عظیم را توانستند ظرف چند روز اداره کنند، تشکّر میکنم. حادثه، حادثه‌ی فوق‌العاده مهمّی است(16)

نعمت اربعین و شکر گذاری در بیانات رهبری
ایام اربعین است و خوشا به حال آن کسانی که در حال پیاده‌روی هستند یا پیاده‌روی خواهند کرد و به زیارت اربعین خواهند رسید و آن زیارت خوش مضمونِ روز اربعین را إن‌شاءالله خطاب به حضرت خواهند خواند.
ما هم اینجا با شوق و با حسرت نگاه میکنیم به این گامهایی که:
هزاران گام در راه است و دل مشتاق و من حیران
که چون ره میتوانم یافتن سوی درون من هم

 الحمدلله جوانهای ما راه را پیدا کردند و میلیونها نفر از مردم ما و مردم غیر ما، مردم عراق و دیگران، در این راه حرکت میکنند، این هم یکی از حوادث بسیار برجسته‌ای است که خدای متعال منّت گذاشته بر ما و این حادثه را برای ما خلق کرده است؛ این شد یک نماد.

همیشه اربعین پیاده‌روی بود امّا این حرکت عظیم که یک نماد بسیار زیبا و پرشکوهی از حضور پیروان اهل‌بیت و علاقمندان به اهل‌بیت هست؛ این نبود، ما این را نداشتیم، این را خدای متعال در اختیار ما گذاشت، خدا را بایستی شاکر باشیم.

نتیجه:
آنچه که از بیانات رهبری در مورد اربعین باید مورد نظر داشته باشیم این است که شکر و سپاس خداوند جهت وجود رهبری آگاه و بصیر برای هموار کردن این مسیر الهی در راهپیمایی عظیم الهی و قدر دانستن این فرصت طلایی برای شیقتگان راهروان مکتب السید الشهداء(علیه السلام)،

در زمانی که مستبکبرین عالم همه بسیج شده اند که پیام جهانی اربعین و سحنان گوهر بار رهبری در مورد اربعین به گوش جهانیان نرسد. درحالی عظمت جهانی اربعین و وسعت تبلیع و ظرفیت های  بزرگ اربعین را هیچ بلندگوی مخالفی نمی تواند  سرکوب نمایند.
 

پی‌نوشت‌ها:

1. بیانات در ابتداى درس خارج فقه‌ درباره پیاده‌روی اربعین ۱۳۹۴/۹/۹
2. همان
3. همان
4. سال ۱۳۹۳
5. بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى‌ ۱۳۹۳/۱۰/۱۹
6. همان
7. همان
8. دیدار رئیس جمهوری عراق با رهبر انقلاب ۱۳۹۴/۹/۳
9. دیدار نخست‌وزیر عراق با رهبر انقلاب ۱۳۹۴/۳/۲۷
10. بیانات در ابتداى درس خارج فقه‌ درباره پیاده‌روی اربعین ۱۳۹۴/۹/۹
11. بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى‌(۱۳۹۳/۱۰/۱۹)
12. بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى‌(۱۳۹۳/۱۰/۱۹)
13.پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۴(.۱۳۹۴/۰۱/۰۱)
14. دیدار نخست‌وزیر عراق با رهبر انقلاب(۱۳۹۴/۰۳/۲۷)
15.بیانات در ابتداى درس خارج فقه‌ درباره پیاده‌روی اربعین(.۱۳۹۴/۰۹/۰۹)
16.بیانات در دیدار بسیجیان(.۱۳۹۵/۰۹/۰۳)
17.بیانات در درس خارج فقه(۱۳۹۶/۰۸/۱۵)

منبع:

https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=6575
*این مقاله در تاریخ 1401/7/2 بروز رسانی شده است.