مترجم: سهیلا حاجی زاده
منبع:راسخون

 

موز بومی جنوب شرق آسیاست، این درختان امروزه در نواحی گرمسیری رشد می کنند. میوه ی موز به بخش های مختلفی از جهان از جمله شمال آمریکا و اروپا صادر می شود. کاشت و پرورش درختان موز محدود به کشورهای جنوب شرق آسیا نبوده و در حال حاضر در بیش از 107 کشور جهان کشت می شود.
هند با تولید سالانه حدود 7/29 میلیون تن بزرگترین تولید کننده ی موز در جهان بوده که حدود 20 درصد کل تولید جهانی را به خود اختصاص داده است. پس از هند به ترتیب کشورهای اوگاندا و چین با حدود 8 و 7 درصد کل تولید جهانی در رتبه های بعدی قرار دارند. اکوادور حدود 33 درصد از کل موز صادر شده در جهان را به خود اختصاص داده است و به دنبال آن کاستاریکا و کلمبیا در رتبه های دوم و سوم قرار دارند.

اطلاعات و واقعیاتی در رابطه با میوه ی موز

موز متعلق به جنس Musa از خانواده ی Musaceae می باشد. Musa acuminate وMusa balbisiana گونه های وحشی این گیاه می باشند و اعتقاد بر این است که همه ی ارقامی که امروزه در سراسر جهان کشت می شود از این دو رقم منشاء گرفته اند. شما ممکن است در منابع مختلف موز را با نام علمی Musa sapientum دیده باشید.
گیاهان موز بلند و محکم بوده و معمولا به ارتفاع حدود 20 – 25 فوت می رسند، به همین دلیل اغلب آن ها را به نادرست، درختان موز می نامند. در واقع، موز یک گیاه بوده که بزرگترین گیاه گل دهنده ی علفی در جهان می باشد. ارتفاع آن که برای یک گیاه علفی غیر معمول می باشد، می تواند به ساقه ی کاذب آن نسبت داده شود مانند ساقه ی راستی که از ذرت رشد می کنند.
به طور کلی، هر ساقه دارای یک گل جداگانه بوده که اغلب به عنوان قلب موز نامیده می شود. با این حال، در برخی موارد، دو یا چند گل نیز توسط یک ساقه ی منفرد تولید می شود. گل موز در غذاهای مختلف سراسر جهان استفاده می شود و به عنوان یک غذای لذیذ مصرف می شود.
گیاهان موز می توانند به آسانی توسط برگ های طویل و سبز تیره ی خود شناسایی شوند که حدود 2 تا 3 متر ارتفاع و 50 تا 70 سانتی متر عرض دارند. برگ های موز معمولا توسط تیغه و ساقه مشخص می شوند. ساقه به شکل غلاف به طرف پایه گسترش یافته است.

میوه ی موز

موز دارای میوه هایی است که در خوشه هایی از 5 تا 20 دسته در هر خوشه رشد می کنند. هر دسته حدود 20 موز دارد. آن ها می توانند زمانی که رسیده هستند و همچنین زمانی که سبز هستند به مصرف برسند. میوه های رسیده ی موز زرد رنگ بوده و به صورت خام مصرف می شوند، در حالی که میوه های سبز آن به صورت معمول به عنوان سبزیجات پخته می شوند.
گیاهان موز به تعدادی از بیماری ها از جمله بیماری پاناما، بیماری پژمردگی باکتریایی موز و بیماری ته سیگاری انتهایی حساس هستند. بیماری پاناما که توسط پاتوژن قارچی به نام فوزاریوم اکسی پوروم ایجاد می شود، یکی از خطرناک ترین بیماری های موثر بر گیاه موز می باشد. این تلفات در رقم گراس میشل دیده شده که بخش بزرگی از تولید تجاری را در دهه ی 1960 را به خود اختصاص داد.
امروزه موزهای کاوندیش بیشترین موزهای صادراتی می باشند. در حالی که ارقام کاوندیش به بیماری پاناما حساس نیست، دانشمندان نگران این هستند که آن ها ممکن است به واسطه ی برخی بیماری های دیگر نامطلوب باشند و به همین دلیل در حال تلاش به منظور ایجاد یک رقم مقاوم به بیماری می باشند.
هیچ انکاری برای این واقعیت وجود ندارد که امروزه گیاهان موز در درجه ی اول برای میوه ی آن ها کشت می شوند، اما شایان ذکر است که محبوبیت فزاینده ی شراب و آبجوی موز نیز دلیل دیگری برای تولید این گیاه می باشد. همچنین از بخش های مختلف این گیاه در ساخت کاغذ، لباس و غیره استفاده می شود.

راهنمایی هایی برای کشت موز

رشد گیاه موز از ریزوم، یعنی یک ساقه ی افقی گیاه با شاخه ها و ریشه ها، به جای رشد از یک دانه ی موز آسان تر است.
به صورت ایده آل، این گیاهان خاک با زهکش خوب با بافت سبک را ترجیح می دهند. هنگام کاشت این گیاه، باید مطمئن شوید که ریشه ها به خوبی با خاک پوشانده شده باشند.
در دسترس بودن نور خورشید یکی از ویژگی های حیاتی برای رشد گیاه موز می باشد. شما باید مطمئن شوید موز را در جایی که نور خورشید کافی است، کاشت کرده اید.
دمای مطلوب در طول روز باید حدود 80 درجه فارنهایت باشد. این دما نباید در شب به زیر 65 درجه فارنهایت برسد. سطوح رطوبت بالای 50 درصد برای رشد مناسب موز ایده آل می باشد.
با وجود این که موز یک گونه ی گرمسیری است، اما آن ها می توانند در مناطق معتدل نیز رشد کنند. در چنین مواردی، شما برنامه های خوبی را برای محافظت گیاه از باد و سرما اجرا کنید.
در طول یک دوره ی زمانی، اهمیت موز بسیار فراتر از تولید آن برای مقاصد تجاری و مصرف رفته است. اخیرا، این میوه شهرت گسترده ای را در چندین فرهنگ در سراسر جهان به دست آورده است. در واقع، در جنوب و جنوب شرق آسیا، به بخش های مختلف این گیاه اهمیت زیادی داده می شود.