مترجم : بهروزی
منبع:راسخون
 

کشاورزی متمرکز و گسترده اشکالی از کشاورزی هستند که بر روی دو مفهوم بسیار متمایز و منحصر به فرد کار می کنند و هر کدام یک سری مزایا و معایب خودشان را دارند. در مقاله‏ی زیر، ما شما را وارد توضیحات جزئی هر دو این اشکال خواهیم کرد و در نتیجه تفاوت بین این دو روش را مشخص خواهیم کرد.
اگر شما با مفاهیم ویژه ای که به کشاورزی مربوط هستند، آشنایی دارید و یا حداقل در مورد آنها می دانید، پس می دانید که اشکال متعددی از کشاورزی وجود دارد. کشاورزی، کاشت صرف بذر و دانه و برداشت متعاقب محصول نیست. کشاورزی شامل چیزی بیشتر از آن است و نحوه‏ی کار روش های پیچیده ی مختلف تأثیر دارد. با این که روش های متنوعی وجود دارند که برای افزایش محصول و یا کیفیت آن به کار می روند اما اشکال کشاورزی مختلف دیگری نیز، نظیر کشت نوبتی و یا کشاورزی حیوانی وجود دارند. از بین این اشکال، کشاورزی متمرکز و کشاورزی گسترده دو مفهو می هستند که در مقاله ی زیر مورد مطالعه قرار خواهند گرفت. عبارات کشاورزی متمرکز و کشاورزی گسترده ممکن است مشابه به نظر برسند اما قطعاً و یقیناً مفاهیم مشابهی نیستند. توضیح تفصیلی و با جزئیات این دو مفهوم را می توان در بخش هایی زیر که آورده شده‏اند، دید.

تفاوت بین کشاورزی متمرکز و گسترده :

برای درک بحث و مناظره ی مقایسه کشاورزی متمرکز و گسترده، فرد ابتدا باید با این دو مفهوم آشنا شود. پس این کاری است که ما انجام خواهیم داد.

الزامات چیست؟

کشاورزی متمرکز شکلی از کشاورزی است که از مقادیر زیادی کود و ماشین آلات استفاده می کند و هم چنین نیازمند نیروی کار و نهاده های سرمایه گذاری زیاد برای کشاورزی نسبت به زمینی است که برای همین کار (زمین کوچک) مورد استفاده قرار می گیرد. این شکل از کشاورزی برای یک هدف نهایی انجام می شود و آن کسب و به دست آوردن بیشترین محصول از زمین نسبتاً کوچک‏تر است. این به خاطر این است که کشاورزی متمرکز از فاکتورهای خارجی متعددی استفاده می کند که محصول بیشتری را به دست می دهند. این شکل از کشاورزی را می توان برای حیوانات کشاورزی نیز مورد استفاده قرار داد – که در آن موجودی بیشتری بر روی زمین کوچک‏تری پرورانده می‏شود.
کشاورزی گسترده، شکلی از کشاورزی است که از نهاده های سرمایه و نیروی کار نسبتاً کمتری نسبت به زمینی که برای کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد (این کشاورزی معمولاً مزرعه بزرگی دارد)، استفاده می کند. این نوع کشاورزی از فاکتورهای خارجی مثل ماشین آلات و کود استفاده نمی کند بلکه به قابلیت دسترسی و موجودیت آب و عناصر طبیعی برای تولید محصول بستگی دارد. با این که این نوع کشاورزی برای پروراندن حیوانات ایده آل است اما آن را می توان برای رشد محصولاتی نیز که به خاک بسیار حاصل خیز نیاز ندارد، به کار برد.

تفاوت ها :

مطالعه ی قیاسی کشاورزی متمرکز و کشاورزی گسترده موجب تفاوت های متعددی خواهد شد. در زیر دلیل مختصر این تفاوت ها آورده شده است.

1. زمین

کشاورزی متمرکز نیازمند زمین کوچک‏تری برای تولید اما وفور منابع دیگری برای زمین کوچک‏تر است تا محصول بیشتری تولید شود. این امر به عنوان یکی از فواید کشاورزی متمرکز عمل می کند چون محصول بیشتری به دست می‏آید.
کشاورزی گسترده به زمین بزرگ‏تری برای تولید نیاز دارد تا محصول بیشتری به دست آید. چون کشاورزی گسترده از عوامل خارجی مثل کود، آفت کش و ماشین آلات استفاده می کند، نه نهاده ی سرمایه و نه نهاده ی نیروی کار بزرگ است تا هزینه ی تولید را پوشش دهد و به منطقه ی بزرگ‏تری برای کشاورزی نیاز هست.

2. محل و موقعیت

کشاورزی متمرکز عموماً در مزارعی انجام خواهد شد که نزدیک بازار هستند چون هزینه ی انتقال اجناس باید پایین باشد. علت این امر این است که هزینه ی نیروی کار، سرمایه و چیزهای دیگر بسیار بالا است.
کشاورزی گسترده معمولاً در مزارعی انجام می شود که بسیار دور از بازارهای اصلی هستند، در مناطقی که چگالی و دانسیته ی تولید پایین است و زمین خیلی حاصل خیز نیست. به همین دلیل برای این که محصول سود و منفت داشته باشد، اندازه ی زمین باید بزرگ باشد. زمین های بزرگ ارزان در نمی آیند در نتیجه در فواصل دور از بازارهای اصلی خریداری می شوند تا هزینه را کاهش دهند.

3. شرایط حیوانات

کشاورزی متمرکز را می توان برای کشاورزی حیوانی نیز به کار برد اما شرایطی که در آن حیوانات پرورانده می شود با توجه به کوچک بودن اندازه ی زمین نسبت به تعداد حیوانات، کاملاً رقت انگیز و اسفناک است. هزینه ی لازم و مورد نیاز برای سالم و بدون بیماری نگه داشتن حیوانات نیز بسیار زیاد است.
کشاورزی گسترده برای کشاورزی و پروراندن حیوانات ایده آل است چون نیروی کار لازم برای پروراندن حیوانات کمتر است. چون سرمایه ی به کار رفته برای این نوع کشاورزی کم است پس به خوبی عمل می کند. علاوه بر این، شرایطی که در آن حیوانات نگه داری می شوند بسیار بهتر است در نتیجه احشام و چارپایان سالم‏تر هستند.

4. تأثیر بر روی هزینه ها

کشاورزی متمرکز منجر به کاهش هزینه های غذا می شود چون محصولی که تولید می شود بسیار بزرگ است. همان مزرعه را می توان برای کاشت فیبر و منابع دیگر نیز به کار برد که این امر باعث می شود کشاورزی متمرکز همانند کاهش قیمت محصولات، مقرون به صرفه‏تر نیز بشود.
کشاورزی گسترده عموماً فقط برای یک نوع کشاورزی به کار می رود در نتیجه هزینه ی تولید محصول دوم و یا محصول متفاوت منجر به قیمت بالاتر خواهد شد.

5. تأثیر بر روی محیط زیست

کشاورزی متمرکز اثر منفی بر روی محیط زیست دارد چون آفت کش ها و مواد شیمیایی به کار رفته وارد رودخانه ها و هوا می شوند و هم چنین زمین را مسموم و آلوده می کنند به طوری که نمی توان تا بیشترین ظرفیتش از آن استفاده کرد.
کشاورزی گسترده از مواد شیمیایی و آفت کش ها استفاده نمی کند در نتیجه تعادل pH صحیح خاک را حفظ می کند. بنابراین کشاورزی گسترده منجر به اثر منفی بر روی محیط زیست نمی شود.
همان طور که می بینیم، کشاورزی متمرکز و کشاورزی گسترده، یک سری مزایا و معایب خودشان را دارند. کشاورزان، نوع روشی را که به کار می برند بسته به فاکتورهای مختلفی مثل انتخاب محصول، سرمایه و غیره انتخاب خواهند کرد. در اینجا امید است که اکنون شما بدانید این اشکال کشاورزی چه هستند و چگونه از هم دیگر فرق دارند.