اندیشه سیاسی اسلام

دکتر داوود فیرحی در گفتگو با مهر:
توجه به اندیشه سیاسی اسلام افزایش یافته است
عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران معتقد است دورنمای انتشار آثار در زمینه اندیشه سیاسی اسلام در ایران زمین مثبت است.
دکتر داوود فیرحی عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران طی گفتگویی با خبرنگار مهر تصریح کرد: کتابهایی که در حوزه اندیشه سیاسی اسلام نوشته شده اند به دو دسته کلی تقسیم می شوند. کتابهایی که از مستشرقین بخوبی ترجمه شده اند و کتابهایی که توسط اندیشمندان عرب نوشته و به فارسی نیز ترجمه شده اند مانند آثار محمد عابد الجابری، نصر حامد ابوزید و خانم فاطمه مونیسی.
وی افزود: در داخل کشور هم آثار تالیفی زیادی داریم از جمله کتابهایی که دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علیمه قم چاپ کرده و پایان نامه هایی که بعدا توسط انتشارات مهم به چاپ رسیده اند.
مولف کتاب "دانش، قدرت و مشروعیت دراسلام" تصریح کرد: سه مرحله دراندیشه سیاسی اسلام بعد از انقلاب قابل شناسایی بوده اند. مرحله اول از ابتدای انقلاب تا سالهای 68 و 70 که اکثر آثار چاپ شده در این دوره حتی اطلاعات دقیقی از منابع تاریخ نداشته اند و متفکران جهان اسلام را حتی دقیقا نشناخته اند. مرحله دوم از سالهای 1368 تا 1376 است که در این مرحله کوشش می شود تدوین نسبتا جامعی از اندیشه های سیاسی مسلمانان ارایه شود که عمدتا رویکرد توصیفی دارد.اما مرحله سوم از 1376 به بعد است که با توجه به آگاهی خوبی که از منابع اسلامی ایجاد شده بود رویکرد انتقادی به اندیشه سیاسی اسلام رونق می گیرد.
دکتر فیرحی تاکید کرد: درهمین رویکرد انتقادی نیز از چند گرایش به چشم می خورد؛ یکی گرایش سکولاریستی است که با تکیه بر روش شناسی و دیدگاه خاص خود اندشه های سیاسی اسلام را به چالش کشیده است. این گرایش جریان مثبتی است از این لحاظ که باعث شده نوعی فضای زنده درحوزه اندیشه ایجاد شود؛ هر چند که زاویه سیاسی آن بسیار تند است. گرایش دیگر روشنفکری دینی است که وجهه سیاسی بسیاری دارد هر چند که دچار مشکلات تئوریک نیز می باشد.
وی در ادامه افزود: درمرحله سوم گروههای خوبی در حوزه اندیشه سیاسی در حال شکل گیری هستند. هر چند که مبانی آنها متفاوت است اما انتظارمی رود که درآینده جماعات فکری منسجمی ایجاد شود. حتی در این مرحله سنت گرایان نیز به تکاپو افتاده اند و دوباره آثاری از سید حسین نصر و احمد فردید مطرح می شوند.
مولف کتاب "نظام سیاسی دولت دراسلام" در ادامه افزود: نکته مهم در شرایط کنونی این است که اندیشه سیاسی دیگر محدود به آثار نوشتاری و مکتوب نیست بلکه وارد حوزه مجازی اینترنت شده است . فضای دیجیتالی دارای چند ویژگی مهم است. اول اینکه تن به الزامات چاپ مثل گرفتن مجوز نمی دهد و دیگر اینکه قابل کنترل و نظارت خاصی نیست. خیلی راحت و آسان سخن نویسنده منتقل می شود و ویژگی صراحت و نقد در آن بیشتر دیده می شود.
دکتر فیرحی در پایان تصریح کرد: با توچه به اینکه در سالهای اخیر گرایش روز افزونی به مباحث اندیشه سیاسی اسلام شده است و فراهم شدن امکانات جدیدی چون اینترنت آینده این حوزه از نظر انتشار آثار منسجم و انتقادی امیدوار کننده است.