آتروفی کلیه

کلیه‌ها جفت اندام لوبیایی شکلی بوده که در دو طرف ستون فقران زیر قفسه‌ی سینه به سمت قسمت میانی کمر واقع می‌باشند. عملکرد اصلی کلیه‌ها تصفیه‌ی مواد زائد و سموم بوده از طریق ادرار دفع می‌شوند. آن‌ها به تنظیم ترکیب خون و حفظ تعادل الکترولیت‌ها و مایعات بدن نیز کمک می‌کنند. نفرون‌ها واحدهای عملکردی اساسی کلیه‌ها بوده و هر کلیه حاوی حدود یک میلیون نفرون می‌باشد. این ساختارهای لوله‌ای شکل عملکرد مهم تصفیه‌ی مواد از خون به منظور حفظ تعادل هوموستاتیک مایعات درون بدن را بر عهده دارند. نفرون‌ها به جذب موادی که برای عملکرد سالم بدن مورد نیاز است، کمک می‌کنند. تنظیم سطوح pH، حجم خون و فشار خون وابسته به عملکرد خوب نفرون‌ها می‌باشد. کاهش عملکرد غیر طبیعی نفرون به احتمال زیاد باعث بروز عوارض جانبی بر عملکرد کلیه می‌گردد. کلیه‌های آسیب دیده حتی می‌توانند آتروفی کلیه را توسعه دهند.

علل بروز بیماری آتروفی کلیه

اصطلاح آتروفی اشاره به کاهش اندازه‌ی اندام به واسطه‌ی بیماری و یا استفاده‌ی نامناسب می‌باشد. بنابراین، آتروفی کلیه یک بیماری پزشکی بوده که توسط انقباض در اندازه‌ی یک و یا هر دو کلیه به واسطه‌ی عرضه‌ی ناکافی خون به کلیه‌ها و یا کاهش نفرون‌ها تشخیص داده می‌شود. کاهش نفرون‌ها نیز می‌تواند باعث ایجاد انقباض در رگ‌ها و سرخرگ‌های کلیوی گردد.
بیماری‌های کلیوی، انسداد دستگاه ادراری، پیلونفریت حاد و یا هر وضعیتی که عملکرد نفرون را به شیوه‌ای منفی تحت تاثیر قرار دهد، می‌تواند باعث بروز آتروفی کلیه گردد. ایسکمی که اشاره به کاهش عرضه‌ی اکسیژن و مواد تغذیه‌ای به واسطه‌ی جریان ناکافی خون به کلیه‌ها دارد، نیز می‌تواند باعث بروز عوارض جانبی بر عملکرد کلیه‌ها گردد. ایسکمی ممکن است به واسطه‌ی آترواسکلروز یعنی تنگی شریان کلیوی به علت رسوب ذرات چربی در داخل دیواره‌های شریانی و یا تشکیل کیست‌های کلیوی رخ می‌دهد. انسداد شریان کلیوی که انسداد شریان اصلی عرضه کننده‌ی خون به کلیه‌ها می‌باشد نیز می‌تواند باعث لخته شدن خون گردد. رفلکس نفروپاتی بیماری بوده که توسط آسیب به کلیه‌ها به واسطه‌ی جریان برگشتی ادرار به کلیه ایجاد شده و می‌تواند یک عامل موثر در بروز آتروفی کلیه باشد.
آتروفی کلیه ممکن است شامل نازک شدن پارانشیم کلیه که بافت عملکردی کلیه است، گردد. این امر می‌تواند به دلیل انسداد دستگاه ادراری به واسطه‌ی افزایش فشار بر بافت‌ها و یا فشرده سازی رگ‌ها و شریان‌های درون کلیه ایجاد شود. تحت این شرایط، به احتمال زیاد علائم عفونت ادراری توسط بیمار تجربه می‌شود. ادرار دردناک، خون در ادرار و نیاز مکرر به ادرار برخی از علائمی بوده که ممکن است در این بیماری تجربه شود. آتروفی کلیه به احتمال زیاد باعث بروز درد کلیه نیز می‌گردد. اروپاتی انسدادی بیماری بوده که در آن تداخل با جریان نرمال ادرار منجر به برگشت فشار ادرار به کلیه‌ها شده و ممکن است باعث بروز آسیب به نفرون‌ها گردد. این امر می‌تواند منجر به از دست دادن مزمن عملکرد شود که به نوبه‌ی خود باعث کوچک شدن اندازه‌ی کلیه‌ها می‌گردد.

تشخیص و درمان

برای درمان این بیماری، پزشک ابتدا باید علت اساسی این بیماری را تشخیص دهد. سونوگرافی و اوروگرافی داخل وریدی ممکن است همیشه به تشخیص این بیماری کمک نکند، با این‌حال، روش‌های تصویر برداری مانند سی تی اسکن و ام آر آی می‌تواند تا حد زیادی به تشخیص آتروفی کلیه کمک کند. درمان این بیماری اساسا وابسته به مقدار آسیب می‌باشد. در مورد عفونت دستگاه ادراری یا پیلونفریت حاد، استفاده از دارو ممکن است به بهبود وضعیت کمک کند، اما در مواردی که فرد از نارسایی کلیوی رنج می‌برد، استفاده از دیالیز موثر می‌باشد، در این شرایط سبک زندگی را نیز باید تغییر داد. مصرف بیش از حد الکل می‌تواند باعث بروز آسیب جدی به کلیه‌ها شده و ایجاد دردهای کلیوی گردد، بنابراین توصیه می‌شود که از مصرف الکل جدا خودداری شود. در صورتی‌که از بیماری‌های کلیوی رنج می‌برید، بهتر است مصرف آب در طول روز را افزایش داده و به دنبال آن از رژیم‌های غذایی مناسب به منظور حفظ شرایط خوب کلیه‌ها استفاده کرد.
در صورتی‌که شما علائم درد کلیه و یا هر یک از علائم فوق الذکر را تجربه کردید، بلافاصله به دنبال کمک های پزشکی باشید. درمان به موقع پزشکی همراه با اصلاح سبک زندگی کمک زیادی به کاهش علائم درد کلیه و همچنین کاهش خطر عوارض این بیماری در آینده می‌کند.