مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون
 

در بسیاری از موارد، درد شکم یا دل درد ناشی از سوء هاضمه یا یبوست است. با این حال، چنانچه علائم دیگری مانند تب، کمردرد و غیره نیز همراه با آن مشاهده شوند، نمی‌توانید احتمال وجود یک اختلال شدید نهفته را منتفی بدانید. از آنجا که چندین اندام حیاتی در ناحیه‌ی راست شکم قرار دارند، علل احتمالی زیادی می‌تواند برای درد شدید یا مزمن پایین شکم وجود داشته باشد. در این مقاله به برخی علل این درد پرداخته و در مقاله‌ای تحت عنوان «برخی علل درد در سمت راست ناحیه تحتانی شکم» به مواردی دیگر اشاره شده است.

علل و درمان

اگرچه به وجود آمدن اختلالاتی در معده مانند مسمومیت غذایی، صدمه، عفونت، و غیره، در صدر فهرست علل درد معده قرار دارند، اما این وضعیت همچنین می‌تواند ناشی از عللی باشد که به هیچ وجه ارتباطی با معده ندارند.
در ادامه چند علت بالقوه، علائم و روشهای درمانی آنها را به طور خلاصه معرفی می‌کنیم.

 آپاندیسیت

پس از یبوست، آپاندیسیت یکی از شایع‌ترین علل درد خصوصاً در ناحیه‌ی راست پایین شکم است. آپاندیسیت التهاب آپاندیس است که به دلیل ناشناخته‌ای رخ می‌دهد. این عارضه به طور معمول در افراد با گروه سنی بین 11 تا 40 سال رخ می‌دهد.
علائم: دردی شدید بالاخص در سمت راست شکم احساس می‌شود به این دلیل که آپاندیس در این ناحیه قرار دارد. سایر علائمی مانند تب، استفراغ، از دست دادن اشتها، تهوع، اسهال و غیره نیز مشاهده می‌شوند.
درمان: برداشتن آپاندیس ملتهب توسط عمل جراحی مؤثرترین روش بکار رفته در درمان آپاندیسیت است.
________________________________________

 سرطان

اگرچه مورد نادری است، اما درد شکم می‌تواند یکی از علائم سرطان کولون (روده‌ی بزرگ)، سرطان روده، سرطان معده (همچنین تحت عنوان سرطان گاستریک شناخته می‌شود)، سرطان تخمدان، و غیره باشد. سرطان به دلیل رشد کنترل نشده‌ی سلولها (تومور) درون اندام خاصی رخ می‌دهد.
علائم: علائم سرطان معده شبیه به علائم سایر اختلالات معده می‌باشد. درد در شکم، تهوع، سوء هاضمه، خستگی، استفراغ، کاهش وزن، سوزش معده، احساس پری شکم، ضعف، و غیره، برخی از علائم اولیه‌ی آن به حساب می‌آیند.
درمان: ترکیبی از عمل جراحی، پرتو درمانی و شیمی درمانی روشهای درمانی معمول سرطان می‌باشند. در صورت تشخیص زود و به موقع، عمل جراحی برای برداشتن تومور و یا بخش آلوده؛ پرتودرمانی، و غیره، می‌توانند به درمان سرطان تا حد زیادی کمک کنند.
________________________________________

 یبوست

یبوست یکی از شایع‌ترین علل درد شکمی و دل پیچه است. این وضعیت می‌تواند به چندین دلیل مانند ننوشیدن مقادیرکافی آب، پیروی از یک رژیم غذایی فاقد فیبر، اثرات جانبی برخی داروها، سبک زندگی نامناسب و غیره رخ دهد. یبوست می‌تواند تمام گروه‌های سنی را تحت تأثیر قرار دهد.
علائم: دفع مدفوع کمتر از سه مرتبه در هفته، دفع مدفوع بسیار سفت، دردهای شکمی، فشار به هنگام دفع مدفوع، درد مقعد، از دست دادن وزن (در موارد مزمن) و غیره از علائم آن به شمار می‌روند.
درمان: در بسیاری از موارد، ایجاد تغییرات در رژیم غذایی و شیوه زندگی خود می‌تواند به درمان یبوست کمک کند. پزشک همچنین داروها و یا ملین‌هایی را جهت درمان یبوست مزمن تجویز خواهد کرد. در موارد شدید، در صورتی که فرد از انسداد روده رنج ببرد، توصیه به انجام عمل جراحی می‌شود.
________________________________________

 دیورتیکولیت

گاهی اوقات، کیسه‌هایی تحت عنوان دیورتیکول، به صورت برآمدگی از دیواره کولون یا روده بزرگ ظاهر می‌شوند. تورم یا التهاب این دیورتیکول‌ها را دیورتیکولیت گویند. علت دقیق دیورتیکولیت ناشناخته است.
علائم: درد در ناحیه شکم، اسهال، یبوست، تغییر در عادات اجابت مزاج، تب، و غیره، علائم دیورتیکولیت می‌باشند.
درمان: در موارد خفیف، استفاده از آنتی بیوتیک و پیروی از یک رژیم غذایی مایع می‌تواند به رفع این علائم کمک کند. به عبارت دیگر، در موارد شدید، جراحی و بستری در بیمارستان ممکن است لازم باشد.
________________________________________

 حاملگی خارج رحمی

حاملگی خارج از رحم یک اختلال بارداری است و زمانی رخ می‌دهد که تخمک در دیگر بخشهای دستگاه تولید مثل زن جای‌گیر ‌شود. در اکثر موارد، تخمک در لوله‌های فالوپ کاشته می‌شود. درد شدید در سمت راست پایین شکم در طول بارداری معمولاً به دلیل حاملگی خارج رحمی احساس می‌شود.
علائم: درد خفیف تا شدید در شکم (در یک طرف)، خونریزی از واژن، عرق کردن، اسهال، و غیره
درمان: اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، داروهایی به منظور پایان دادن به بارداری و درمان علائم تجویز می‌شود. در مراحل بعدی، برای درمان اختلالات روش‌های جراحی ممکن است لازم باشد.
________________________________________
غیر از مواردی که در بالا اشاره شد، بیماریهایی مانند بیماری کرون، فتق، انسداد روده، التهاب کیسه صفرا، اندومتریوز، فیبروئید رحم، کیست تخمدان، چرخش تخمدان، و غیره، همچنین می‌توانند به درد معده در ناحیه‌ راست منجر شوند.
دل درد از هر نوعی که باشد را نبایستی نادیده گرفت به این دلیل که یکی از علائم بالقوه هر یک از اختلالات جدی فوق‌الذکر است. عاقلانه است که به پزشک مراجعه کرده و به دنبال روشهای درمانی مناسب باشید. مراقب خود باشید!
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و تنها را درمان هرگونه اختلال مراجعه به پزشک می‌باشد.