نویسنده: میشل کندی
برگردان: زهرا جعفری
 

 0 تا 6 ماهگی
گریه، اولین مشکل صحبت کردن نوزاد و تنها راهی است که می‌تواند با شما رابطه برقرار کند تا دریابید گرسنه است، تنهاست، خسته است، پوشکش خیس است، جایش ناراحت است، سرد یا گرمش است و یا آزرده است. درک تفاوت این گریه‌ها غیرممکن است؟ بله، ابتدا چنین به نظر می‌رسد. ولی پس از مدتی در درک خواسته‌های کودکان استاد می‌شوید! برای درک زمان تعویض پوشک هیچ‌گاه به کمک نیاز نحواهید داشت، ولی به بقیه پیشنهادهای تشخیصی نیز توجه کنید.

خوابت می‌آد؟

اگر فرزندتان قبل از چرت یا زمان خواب و یا حتی کمی زودتر یا دیرتر از زمان برنامه‌ریزی شده همیشگی گریه می‌کند، ممکن است فقط خسته باشد. مسافرت طولانی و زیاد، از خانه بیرون ماندن طولانی مدت، حضور میهمانان فراوان در خانه، کودک را خسته می‌کند و این یعنی باید زودتر بخوابد، در حالی که در روز آرام و ساکت‌تر دیگری، کودک ممکن است بخواهد دیرتر بخوابد. سعی کنید زمان خواب کودک را منظم کنید تا در انجام فعالیت‌های روزانه او مشکلی ایجاد نشود.

گرسنه‌ای؟

حتی اگر ساعتی پیش به اندازه دیروز به کودک غذا داده‌اید، باز هم ممکن است گرسنه باشد. گاهی کودک به دوره جهش رشد وارد می‌شود و اشتهایش ناگهان افزایش می‌یابد و مثلاً مقدار غذایی که تا دیروز او را سیر می‌کرده، امروز برایش کافی نیست. چنانچه پس از خوردن مقدار دیگری غذا گریه متوقف شد، بدانید فرزندتان سعی می‌کرده بگوید هنوز گرسنه است. کودکانی که می‌توانند از غذاهای جامد استفاده کنند، ممکن است از نوع غذایشان خسته شده باشند (و یا شاید مزه‌اش را دوست نداشته باشند). سعی کنید نوع غذا را کمی متنوع کنید و غذاهای مورد علاقه کودک را با هم مخلوط کنید و چند مزه جدید به او نشان دهید. می‌توانید به برنج و ترکیب صبحانه موز بیفزایید و یا به جای نخودفرنگی، سیب‌زمینی شیرین کنار غذای کودک قرار دهید. غذای نرم، به معنای غذای تکراری نیست.

حوصله‌ات سررفته؟

می‌دانم ممکن است از نظر کودکی که روی صندلی مخصوصش نشسته، تماشای شما که لباسهای خشک را تا می‌زنید، جالب باشد؛ ولی حتی یک نوزاد دو ماهه گاهی ممکن است به انگیزش بیشتری نیاز داشته باشد. نوزاد را فعال نگهدارید. بگذارید بداند سقف خانه تنها جایی نیست که مجبور باشد همیشه به آن نگاه کند.

برانگیختگی بیش از حد؟

گاهی نوزاد تحمل سر و صدا و شلوغی محیط را ندارد. برای مثال، در اتاق تلویزیون روشن است، برادر بزرگتر دارد با تلفن اسباب‌بازی‌اش حرف می‌زند و آویز بالای سر نوزاد سر و صدا راه انداخته است. یک دقیقه خود را به جای کودک بگذارید! به جایی نمی‌رسید که با تمام قوا فریاد بزنید: «ساکت!» من که گاهی این کار را می‌کنم. اگر از سر و صدای زیاد محیط سردرد می‌گیرید، بدانید که گاهی به کودک نیز چنین احساسی دست می‌دهد. صداها را اندکی کمتر کنید. کودک را به اتاق آرامتری ببرید و بگذارید در یک لحظه فقط بر یک مورد تمرکز داشته باشد. با کودک همراه شوید، یکی دو دقیقه با صدای آرام با او حرف بزنید یا برایش آواز بخوانید. حالِ او- و البته شما- سرجایش می‌آید.

دوست داری پستانک بمکی؟

گاهی کودک به مکیدن نیاز دارد (بخصوص زمان دندان درآوردن) زیرا مکیدن عملی آهنگین و آرام‌بخش است. اگر کودک میل به غذا ندارد، پستانکی در دهانش بگذارید و یا حتی انگشت شست نوزاد و یا خودتان را در دهانش قرار دهید تا بمکد (رعایت تمیزی انگشتان ضروری است).

تنهایی؟

همه ما گهگاه نیاز داریم در آغوش گرفته شویم. گفته می‌شود این کار احساس امنیتی را که هنگام قرار داشتن در رحم مادر داشته‌ایم، برایمان تداعی می‌کند. پس تعجب‌آور نیست که بعضی کودکان دوست دارند محبت ضربان منظم قلب را احساس کنند. کودک را بلند کنید و در آغوش بگیرید و یا روی فرش یا روی مبل دراز بکشید و او را روی سینه‌تان قرار دهید تا ضربان قلبهایتان با هم هماهنگ شود.

دل درد داری؟

چنانچه کودک اغلب نزدیک وقت شام، چند ساعت بی‌وقفه گریه می‌کند و با آب و غذا دادن، بغل کردن، راه بردن و... ساکت نمی‌شود، علت گریه او ممکن است شکم درد باشد. چگونه می‌توانید بفهمید کودکتان دل درد دارد؟ دل درد را می‌توانید با سفت شدن شکم، انعطاف‌پذیر شدن پاها و قرمز شدن صورت تشخیص دهید. علت دقیق دل‌درد مشخص نیست. عده‌ای معتقدند کودک به علت نفخ معده به دل درد مبتلا شده است و بعضی علت آن را حساسیت به محیط اطراف می‌دانند. ولی آنچه مشخص است اینکه این دل‌درد فقط چند ماه طول می‌کشد.

باید آروغ بزنی؟

نوزادان هنگام تغذیه هوا می‌بلعند و سپس نفخ معده آزارشان می‌دهد؛ درست مثل هر فرد دیگر. هنگام غذا دادن، کودک را تا حد ممکن به حالت عمودی و مستقیم بگیرید و به پیشگیری از این وضعیت کمک کنید. همچنین، سوراخهایی سرپستانک را بررسی کنید. اندازه مناسب سوراخ سر پستانک نیز ورود هوا به معده کودک را کاهش می‌دهد. (اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می‌شود، منافذ نوک سینه معمولاً بهترین اندازه را دارند، و اگر هم نه، کاری از دست شما بر نمی‌آید!) گاهی نوزاد را در حین شیرخوردن به آروغ زدن وادار کنید تا هوای بلعیده شده را بیرون دهد. وارد آوردن فشاری خفیف به شکم کودک (با خواباندن او به شکم روی دامان خود و یا عمود گرفتن او رو شانه‌تان) و وارد آوردن ضربه‌های آهسته یا مالش پشت شانه‌های او، به خروج هوا از معده کمک می‌کند.

چیزی ناراحتت می‌کند؟

همیشه به دقت توجه کنید، زیرا علت گریه می‌تواند اعتراض صریح به سرد یا گرم بودن بیش از حد محیط برای کودک، گیر کردن دست یا پای کودک در گوشه‌ای از مثلاً تختش یا هر محل دیگر و یا نشستن او روی یک اسباب‌بازی نوک‌تیز مثل یک آجر پلاستیکی باشد.

گریه بدون دلیل؟

مطالعات نشان داده است از هر پنج کودک چهار کودک، روزانه حداقل به مدت 15 دقیقه تا یک ساعت بدون هیچ دلیل مشخصی گریه می‌کنند. این گریه‌ها معمولاً با حضور بقیه اعضای خانواده و جنب و جوش و سرو صدای زیاد در منزل، در بعدازظهر اتفاق می‌افتند؛ زیرا برای کودک، بعد از ظهر می‌تواند پایان یک روز خسته‌کننده از مشاهده مناظر جدید، استشمام بوهای تازه و شنیدن صداهای ناآشنا باشد. بعضی کودکان بعد از تحریک بیش از حد حواس پنجگانه‌شان، دوست دارند با یک گریه مفصل استراحت کنند- بعضی از مامانها نیز ممکن است همین را دوست داشته باشند! ساعت و زمان این گریه‌ها را در طول هفته یادداشت کنید تا دریابید آیا هر روز در ساعت معینی اتفاق می‌افتند. در این صورت، با فرارسیدن زمان موعود، می‌توانید بچه را در تختش بگذارید و با علم به اینکه هیچ مشکل خاصی برای او وجود ندارد، اجازه دهید دوره گریه‌اش را سپری کند.

نازنینم ناراحتی؟

نوزادان خلقّیات متفاوتی دارند، دقیقاً مثل بزرگسالان. این امر تا حدودی اتفاقی است و به بخت و اقبال شما وابسته است که فرزندتان کودکی پرجنب و جوش و عصبانی باشد و یا آسان‌گیر؛ البته هر یک از فرزندانتان ممکن است خُلقیاتی متفاوت با بقیه داشته باشند. پس با وجود تمام تلاشهای شما، یکی از فرزندانتان احتمالاً بیش از بقیه گریه می‌کند. ولی ناامید نباشید، این نوع گریه تا ابد ادامه نمی‌یابد. در ضمن این مدت، اگر گریه کودک آزارتان می‌دهد، به خود استراحتی بدهید، زیرا نوزاد تنش در وجود شما را احساس می‌کند و این امر حالش را بدتر و در او احساس ناخوشایندی ایجاد می‌کند. البته، این بدان معنا نیست که احساسهای شما موجب گریه کودک می‌گردد، بلکه ناخواسته باعث ادامه یافتنش می‌شود.
سعی کنید فردی را که گاهی چند ساعت یا حتی چند دقیقه به شما کمک کند، پیدا کنید تا شما هم وقت اندکی برای پرداختن به خودتان داشته باشید. مطمئن باشید حتی زمانی اندک، تفاوتی بزرگ می‌تواند ایجاد کند.
منبع مقاله:
کندی، میچل، (1390)، گریه کردن 99 توصیه برای شما که به آخر خط رسیده‌اید، برگردان: زهرا جعفری، مشهد: به نشر (انتشارات آستان قدس رضوی)، چاپ اول.