آب ، زندگی
آب ، زندگی
منبع : راسخون
آب ماده ای فراوان در کره زمین است. به شکل های مختلفی همچون دریا ، باران ، رودخانه و... دیده میشود. آب در چرخه خود ، مرتباً از حالتی به حالت دیگر تبدیل میشود، اما از بین نمیرود. هر گونه حیات محتاج آب میباشد. انسان ها از آب آشامیدنی استفاده میکنند، یعنی آبی که کیفیت آن مناسب سوخت و ساز بدن باشد.
با رشد جمعیت، منابع آب طبیعی در حال تمام شدن هستند و این مسئله ، سبب نگرانی بسیاری از دولتها در سراسر دنیا شده است. گاهی بدلیل مشکلات کمبود آب ، این ماده را جیره بندی میکنند تا مصرف آن را تعدیل نمایند.
فرمول شیمیایی آب
آب نوعی ماده مرکب است که از دو عنصر اکسیژن و هیدروژن ساخته شده است. آب را جزو دسته مخلوطها طبقهبندی نمیکنند، چون خواص آب نه به خواص هیدروژن شبیه است و نه به خواص اکسیژن. از ترکیب دو اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن، یک مولکول آب بوجود میآید. یک قطره آب دارای تعداد بی شماری مولکول آب میباشد.
معادله شیمیایی واکنش بین هیدروژن و اکسیژن و تشکیل آب از قرار زیر است:
هر مولکول آب دارای یک ناحیه مثبت و یک ناحیه منفی است که این دو ناحیه در دو طرف مولکول آب واقع شدهاند. شیمیدانها با کمک شواهد به این نتیجه رسیدهاند که مولکول آب شکل خطی ندارد، یعنی به این صورت نیست که دو اتم هیدروژن بصورت خطی در دو طرف یک اتم اکسیژن قرار گرفته باشند (HــOــH). بلکه مولکول آب حالت خمیده ای دارد که اتم های هیدروژن در سر مثبت مولکول و اتم های اکسیژن در سر منفی مولکول آب تجمع پیدا نموده اند.
آب در اشکال متفاوتی بر روی زمین یافت میشود. تنها ماده ای است که در طبیعت به هر سه حالت جامد، مایع و گاز وجود دارد. ابرها در آسمان، موج دریا، کوه یخی، توده های یخی در دل کوه ها و منابع آبی زیرزمینی تنها چند شکل از آب میباشند. طی اعمال تبخیر، میعان، انجماد و ذوب، آب مرتباً از حالتی به حالت دیگر تبدیل میشود. این پدیده تبدیل آب را چرخه بزرگ آب مینامند.
از آنجا که بارندگی در صنعت کشاورزی و همچنین برای خود بشر بسیار با اهمیت است، به اشکال مختلف بارندگی نام های به خصوصی اطلاق میشود. بارندگی معمولاً بصورت باران است. دیگر اشکال آن، تگرگ،برف، مه و شبنم میباشند. همچنین، از برخورد نور با قطرات باران، رنگین کمان پدید میآید.
آبهای روی سطح زمین، نقش های مهمی ایفا میکنند؛ رودخانهها آب مورد نیاز کشاورزی را فراهم میکنند و دریاها هم وسیله ای برای تجارت و مبادله کالاها محسوب میشوند. توده های یخی و آبشارها هم از دیگر اشکال آب هستند. فرسایش به وسیله ی آب، نقش مهمی در شکل محیط زیست ایفا میکند.
به علاوه، دره ها و دلتاهای حاصل از رسوبات رودخانهها، محلی برای سکنی گزیدن انسان ها بوده است. آب به داخل زمین هم نفوذ میکند و آبهای زیرزمینی را ایجاد میکند. آبهای زیرزمینی را میتوان با کندن چاه یا قنات استخراج نمود. البته آب های زیرزمینی به شکل چشمه یا چشمه آب گرم هم به سطح زمین میآیند.
آب املاح و مواد معدنی مختلفی دارد که بر حسب آن مواد، طعم و مزه اش بسیار تفاوت میکند. البته ما انسانها ، خود ، قادریم که آشامیدنی بودن آبی را ارزیابی کنیم؛ مثلاً از آب شور دریا و یا آبهای بدبوی باتلاق ها استفاده نمیکنیم. بلکه آبی می نوشیم که سالم بوده و مناسب نیازهای بدنمان باشد.
آب خواص مهمی دارد که در زندگی ما بسیار با ارزشند. از جمله:
حلال بسیار خوبی است.
• چگالی بالایی دارد و جالب این که وقتی یخ میزند یا حرارت میبیند، چگالی آن کاهش مییابد.
• گرمای تبخیر آب بالاست. یعنی برای تبدیل مقدار کمی آب به بخار، گرمای زیادی لازم است. این خاصیت برای بدن ما بسیار با اهمیت میباشد. گرمای اضافی بدن با تبخیر تنها مقدار کمی از آب بدن از طریق منافذ پوست تعریق کاسته میشود.
• نیروی کشش سطحی آن به طور شگفت انگیزی زیاد است. گهگاه شاهد نشستن حشرات روی سطح آب بودهایم. اگر به دقت به طرز قرار گرفتن حشره روی سطح آب نگاه کنید، متوجه میشوید که سطح آب زیر پای حشره، مانند یک تشک ابری فرو میرود؛ اما پاره نمیشود.
• آب مواد مختلف از جمله شکر و نمک را براحتی در خود حل میکند. بسیاری از واکنش های شیمیایی تنها در حضور آب انجام میشوند. البته پاره ای مواد با آب مخلوط نمیشوند، مثل لیپیدها و دیگر مواد هیدرات کربندار. غشاء سلولی که حاوی لیپیدها و پروتئین است، از این خاصیت آب سود جسته و تعاملات محتویات سلولی با مواد شیمیایی خارج سلول را بدقت تحت کنترل دارد.
• یکی دیگر از خواص جالب آب، حالت جامد آن، یعنی یخ میباشد. هنگامی که آب بر اثر سرما به یخ تبدیل میشود، انبساط مییابد، بدین معنا که حجم بیشتری را اشغال میکند.
بنابراین، حجمی از یخ که همحجم آب اولیه است، جرم کمتری دارد. به این علت میگویند که چگالی یخ از آب کمتر است و همین مسئله باعث میشود که یخ روی آب شناور بماند. در حالی که در بیشتر موارد، چگالی ماده جامد از حالت مایع آن بیشتر است.
این ویژگی آب سبب میشود که بر خلاف بسیاری از مایعات، آب از سطح شروع به انجماد کند. این پدیده را بارها به هنگام شروع یخ زدن آب، درون فریزر منزلتان دیده اید؛ در زمستان با یخ زدن سطح آب دریاچهها، لایه عایقی از یخ ایجاد میشود که این لایه، از یخ زدن لایه های زیرین خود جلوگیری مینماید. در این شرایط ، ماهی ها و دیگر آبزیان میتوانند در مناطق گرمتر زیرین به حیات خود ادامه دهند.
• دیگر ویژگی غیر عادی آب، ظرفیت گرمایی بالای آن میباشد. ظرفیت گرمایی یک جسم، مقدار گرمایی است که به جسم میدهیم تا دمایش، 1 درجه سانتی گراد افزایش یابد. جالب است بدانید که مقدار گرمایی که لازم است تا دمای 1 گرم آب را 1 درجه سانتی گراد افزایش دهد، حدود 10 برابر مقدار گرمایی است که برای 1 گرم آهن لازم است.
وجود هر گونه حیات، متکی به وجود آب است. آب در بیشتر فرایندهای متابولیسمی بدن، نقش حیاتی دارد. هنگام گوارش غذا، مقادیر قابل توجهی آب مورد استفاده قرار میگیرد.تقریباً 70 درصد وزن بدن را آب تشکیل میدهد. برای عملکرد درست، بدن ، روزانه به 1 تا 7 لیتر آب نیاز دارد البته این میزان آب به مقدار فعالیت بدن ، دمای هوا ، رطوبت و دیگر عوامل بستگی دارد. آب از طریق ادرار ، مدفوع ، تعریق و همچنین از طریق بازدم به شکل بخار آب دفع میشود.
بدن انسان به آبی نیاز دارد که نمک یا ناخالصی های دیگر ( مثل باکتری یا دیگر عوامل بیماریزا و یا مواد شیمیایی) نداشته باشد. البته برخی مواد محلول در آب طعم و مزه آن را بهتر هم میکند. امروزه ، با توجه به رشد روز افزون جمعیت ، میزان سرانه آب آشامیدنی کاهش یافته است.
راه حل های تحت بررسی، تولید بیشتر آب ، بهبود توزیع و جلوگیری از هدر رفتن آن میباشد.
تحقیقات آماری در بسیاری از کشورها نشان میدهد که میانگین مصرف روزانه آب برای هر نفر ، حدود 300 لیتر است. در حالی که مصرف نهان آب برای هر نفر ، حدود 6000 لیتر و از قرار زیر میباشد:
آبیاری کشتزارها و تهیه و تولید مواد غذایی: 2600 لیتر
• تأمین انرژی: 2400 لیتر
• صنایع و معادن: 700 لیتر
• امور بازرگانی و خدمات: 34 لیتر
در بسیاری از کشورها ، آب نوعی منبع استراتژیک محسوب میشود. بسیاری از جنگها از جمله جنگ 6 روزه در خاور میانه، بر سر به دست آوردن منابع آبی بیشتر صورت گرفت. البته کارشناسان، مشکلات بیشتری را هم پیش بینی میکنند که بدلیل رشد جمعیت، آلودگی آب ها و گرم شدن زمین حادث میشود.
آبهای آشامیدنی را از چشمه ها ، قنات ها و یا چاه ها استخراج میکنند. بنابراین ، برای تولید بیشتر آب ، میتوان چاههای بیشتری ساخت. باران و دریا هم از دیگر منابع آبی هستند که البته به عنوان آب آشامیدنی مناسب نیستند. این گونه آبها را باید تصفیه نمود. روش های معروف تصفیه آب ، تقطیر و جوشاندن میباشند.
در بیشتر ادیان از جمله اسلام، مسیحیت و یهودیت، آب ماده پاککننده محسوب میشود. برای مثال، در مسیحیت غسل تعمید را در کلیسا با آب انجام میدهند.
در بسیاری ادیان همچون اسلام نوعی مراسم عبادی وجود دارد که در آن ، مرده را با آب پاک شستشو میدهند (غسل). در دین اسلام هم تنها پس از وضو گرفتن (شستن بخشهایی از بدن با آب پاک) می توان فریضه نماز را بجا آورد.
در مذهب شینتو (مذهب ژاپنی) در تمام مراسم عبادی از آب برای پاکیزه ساختن بدن فرد یا مکان خاصی استفاده میشود.
اهمیت آب در تولید محصولات گیاهی غیر قابل انکار است. میزان آب موجود در هر منطقه معرف آن است که از نظر اقتصادی چه گیاهی را می توان کاشت و چه گیاهی را نمی توان. بسیاری از اعمال حیاتی گیاه توسط آب کنترل می شود. آب از مواد اصلی تشکیل دهنده یاخته زنده می باشد و میزان آن در بافت های مختلف متفاوت بوده از 2% در بعضی بذور خشک تا 40% در بافت های چوبی در حال خواب و 95% در میوه های آبدار (مانند هندوانه) دیده می شود. آب هم حلال است و هم وسیله ای برای انتقال مواد در داخل گیاه کمبود آب در گیاه باعث توقف رشد، و ادامه این کمبود منجر به اختلالات برگشت ناپذیر می گردد و گاهی هم موجب مرگ گیاه می شود. این عمل در نواحی گرم و خشک و گیاهانی که بر اساس ویژگی گونه ای دارای تبخیر شدید می باشند، به سرعت اتفاق می افتد میزان مصرف آب در گیاهان مختلف متفاوت است برای مثال برای تولید هر گرم ماده خشک در سوزنی برگها 50 گرم آب و در سبزهای برگی 2500 گرم آب مصرف می شود بطورکلی، برای بیشتر گیاهان، این مقدار بین 300 تا 1000 گرم می باشد. وقتی گیاه در حال رشد است پیوسته آب از زمین جذب کرده و از برگ ها آن را تبخیر می کند. میزان تبخیر آب از سطح برگ بستگی به دما جریان هوا و عوامل دیگری مانند تعداد و چگونگی روزنه ها، رطوبت نسبی هوا و غیره دارد. خورشید ، انرژی لازم را برای تبخیر آب از سطح برگ تامین می کند. اگر بین جذب آب و تبخیر تعادل برقرار باشد تمام فرآیندهای گیاهی بطور طبیعی پیش می رود و گرنه یکی از دو حالت زیر پیش می آید : الف : اگر مقدار جذب بیشتر از مقدار دفع باشد : این حالت ممکن است در اثر کم بودن شاخساره نسبت به ریشه، پیرایش (هرس) بی قاعده، حمله آفات و امراض و یا بالا بودن رطوبت نسبی هوا اتفاق بیفتد در این حالت فشار آب درون یاخته ها یا آوندها بالا می رود. علایم عمومی این حالت، درازی و باریکی و نرمی ساقه گیاه و خوابیدگی آن روی زمین و ترک خوردن میوه (به علت به هم خوردن رابطه سطح و حجم) است.
ب : مقدار دفع بیشتر از جذب باشد : این حالت ممکن است در اثر خشک بودن خاک، کمبود ریشه نسبت به شاخساره، یا در اثر جابجا کردن گیاه پیش بیاید. این حالت باعث تیرگی رنگ برگها و در صورت ادامه باعث پژمردگی آنها و خشک شدن گیاه می شود. کم آبی مزمن در بعضی از انواع هندوانه و گوجه فرنگی باعث پوسیدگی گلگاه می شود.
فواید خوردن آب چیست؟
شنیدهایم که میگویند هر فردی روزی یک سیب بخورد، دیگر نیازی به دکتر پیدا نمیکند. اما ۸ لیوان آب در روز چه نفعی برای ما دارد؟ صرفنظر از نفخ شکم، آب مزایای زیادی برای سلامتی ما دارد. هر سلول از بدن ما برای درست عمل کردن به آب نیاز دارد و هر عمل متابولیک در بدن نیز تشنه آن است.
تقریباً ۵۵ درصد تا ۷۵ درصد از حجم بدن از آب تشکیل شده است و اگر آبی که در روز از طریق نفس کشیدن و عرقکردن از دست میدهیم را حدود ۸ لیوان فرض کنیم، ضروری است که بخواهیم این میزان را با خوردن آب دوباره جبران کنیم.
در این مقاله میخواهیم شما را با ۵ نکته در مورد آب آشنا کنیم تا شاید مشوقی باشد برای اینکه ۸ لیوان آب در روز را با کمال میل بنوشید.
اگر یادتان نمیآید که در مقدمه این مقاله چه نوشته بود، احتمالاً مغزتان خشک شده است.
از آنجا که تقریباً ۸۰ درصد از بافت مغزی از آب تشکیل شده است، ضروری است که آب کافی به آن برسانید. آزمایشات بالینی نشان داده است که کمبود آب کارایی حافظه کوتاه مدت را پایین میآورد و به قدرت تمرکز آسیب میرساند.
منطق پشت این مسئله کاملاً واضح است. اگر آن ماده را از مغزتان کم کنید، گرفتار مشکلات عملکردی میشوید. این مثل راندن ماشین بدون بنزین است.
آب مایعاتی که پروتئین و آنزیمها را در مغز حمل میکنند، رقیق و به رساندن این مواد به مقصد کمک میکند. وقتی آب بدن کم میشود، این مایعات برای رساندن بار خود کندتر میشوند و عملکرد مغز نیز آسیب میبیند.
همچنین آب رادیکالهای آزاد که باعث خرابی سلولها در مغز میشود را از بین میبرد.
ورم مفاصل، سرطان و بیماریهای قلبی، بیماریهایی خطرناک و جدی هستند که میلیونها نفر را گرفتار میکنند، اما شما میتوانید با خوردن آب از ابتلا به این بیماریها پیشگیری کنید.
آب یکی از مهمترین عناصر در غضروف و نرمه استخوان و مایع زلالی، مایعی که در اطراف مفاصل وجود دارد که باعث چرب کردن محیط میشود، است. وقتی میزان کافی از آب در این ناحیه وجود داشته باشد، اصطکاک کمتری در اطراف مفاصل به وجود میآید و احتمال ابتلا به ورم مفاصل نیز کمتر میشود.
همچنین وقتی میزان کافی آب در سیستم ما باشد، گرچه باعث میشود مجبور شویم تند تند به دستشویی برویم، اما بدن از سموم پاک میشود. اگر این سموم کمتر در بدن ما باقی بمانند، احتمال ابتلا به سرطان نیز کاهش مییابد.
آب نهتنها کمک میکند تا سموم از بدن دفع شوند بلکه نمک اضافی بدن را نیز دفع میکند. تحقیقات نشان داده است که وجود نمک زیاد در بدن باعث بالا رفتن فشار خون شده که این هم منجر به بروز بیماریهای قلبی میشود.
اگر گرسنه هستید، سعی کنید شکمتان را با آب پر کنید. آب حاوی هیچ میزان کالری یا چربی نیست و ثابت شده است که گرسنگی را نیز برطرف میکند.
همچنین یک لیوان آب متابولیسم بدن شما را نیز افزایش میدهد.
از آنجا که همه عملیاتهای بدن به آب نیاز دارند، بدیهی است که وقتی کم آب بخورید همه چیز در بدنتان کندتر پیش میرود. آب بیشتر باعث بالا بردن متابولیسم میشود که این هم به نوبه خود کالریسوزی میکند.
تحقیقات نشان داده است که پس از خوردن دو لیوان آب، ۱۰ تا ۴۰ دقیقه طول میکشد تا متابولیسم بدنتان شروع شود و وقتی متابولیسم آغاز شد، شما ۳۰ درصد سریعتر کالری میسوزانید.
تحقیقات نشان داده است که اگر آب مصرفی خود را تا ۶ لیوان در روز بالا ببرید، ۳/۵ پوند در سال کم خواهید کرد.
میگویند که یک لبخند با آینه یک تومان هم خرج ندارد، اما میلیونها تومان میارزد. پس محافظت از دندانها واجب میشود.
میدانیم که تامین آب مورد نیاز بدن، به تولید مایعات مختلف کمک میکند، مثل بزاق دهان که باعث از بین بردن کرمخوردگی دندانها میشود.
پوسیدگی دندان از تولید اسید ایجاد میشود که مینای دندان را میخورد، اما بزاق دهان این اسید را خنثی میکند. همچنین حاوی مواد معدنی خاصی است که به بازسازی دندانها کمک میکند.
اگر میزان کافی آب به بدنتان برسانید و کمتر شکلات و آبنبات بخورید، مطمئن باشید که دندانهایی سالم خواهید داشت.
نوشیدن میزان معین آب در روز ضروری است اما نیازی به زیاد کردن این میزان نیست. کاری که باید بکنید جبران میزان آبی است که از دست میدهید.
یک فرد متوسط روزانه حدود ۲ تا ۳ لیوان آب از تنفس و یک لیوان دیگر از طریق عرق کردن از دست میدهد. اگر ۳ تا ۴ لیوان نیز به طور تقریبی از طریق ادرار دفع کند، بدن حدوداً به ۸ لیوان آب در روز نیاز پیدا میکند.
شما باید همان میزان آبی که در روز از دست دادهاید،را برای بدن دوباره تامین کنید، نه بیشتر.
اگر بیشتر از میزان مورد نیاز آب به بدن برسانید، تعادل سدیم در بدن از بین میرود که منجر به مشکلات گوارشی، حملات ناگهانی و حتی بیهوشی میشود.
آب برای بدن شما ضروری است و بدون آن فعالیتهای بدن شما دچار مشکل میشود. پس اطمینان یابید که میزان کافی آب به بدنتان برسانید تا سلامتی بدنتان تامین شود.
آیا نوشیدن آب زیاد برای بدن مفید است ؟
اگر پاسخ یک کلمه ای بخواهید « بله » . اما مفصل تر این است که یک فرد سالم باید حداقل یک لیتر آب در روز بنوشد . البته برای فرد بیمار مقادیر بیشتری مورد نیاز است شاید برای شما جالب باشد که بدانید آب ، درد را هم ساکت می کند . اگر فردی دچار هیجان شدید ، ناراحتی عصبی و اضطراب شده باشد با نوشیدن آب تسکین می یابد البته در بین مردم هم رایج است وقتی کسی عصبانی می شود یک لیوان آب سرد به او می دهند .
- بی آب شدن روند بروز برخی بیماریها را تسریع می کند مثل سنگ کلیه . کسانی که استعداد سنگ سازی کلیه دارند باید مقادیر زیادتری آب بنوشند .
- نوشیدن آب خستگی را هم از تن می زداید.
توجه داشته باشید خواصی را که برشمردیم فقط برای آب خالص مصداق دارد و مایعات دیگر جای آب خالص را نمی تواند بگیرد . لازم نیست فقط هنگامی که احساس تشنگی می کنید آب بنوشید . فواصل زمانی معینی را انتخاب کنید و آب بنوشید . قطعا احساس سلامتی و نشاط می کنید .
بیست نكته برای حصول اطمینان از نوشیدن هشت لیوان آب در هر روز
گاهی نوشیدن 8 لیوان آب در هر روز برایمان به چالشی واقعی تبدیل می شود. در اینجا بیست نكته در اختیارتان قرار می دهیم كه رسیدن شما به آن هدف متعالی زیستی را آسانتر كند! بسیاری از متخصصین زیبایی می گویند: نوشیدن آب مورد نیاز بدنتان ارزانترین و سریعترین راه خوش تیپتر شدن است! این گفته باید انگیزه كافی برای ما جهت نوشیدن آب ایجاد نماید!
1. با یكی از همكارانتان شرط ببندید كه كدام یك از شما در یك روز كاری می تواند آب بیشتری بنوشد.
2. در هر مقطعی از روز كه تغییر فعالیت می دهید، یك لیوان بزرگ آب خنك نوش جان كنید. مثلا در شروع روز درست پس از برخواستن از خواب، درست پیش از ترك منزل برای رفتن به محل كار، وقتی در اداره پشت میز كارتان نشستید و غیره.
3. كار را برای خودتان ساده كنید: همیشه یك شیشه پلاستیكی پر از آب پاكیزه و خنك روی میزتان داشته باشید و در طول روز همیشه به سراغ آن بروید.
4. وقتی آب میوه می خورید (آب سیب، آب انگور، آب پرتقال) نصف لیوانتان را با آب خالص پُر كنید.
5. وقتی خیلی هوس خوردن غذاهای غیر مغذی كردید، بلافاصله پس از صرف آن یك لیوان آب بنوشید!
6. در ساعات اداری رأس هر ساعت یك لیوان آب بنوشید. با پایان ساعت اداری شما آب مورد نیاز روزانه بدنتان را تأمین كردهاید.
7. به جای چای یا قهوه یك لیوان آب گرم با یك قاشق عسل حل شده در آن نوش جان كنید.
8. مادام كه سر كار هستید یك لیوان بزرگ پر از یخ در دسترس داشته باشید و همواره آن را از آب خوری اداره پر كنید. كلمه كلیدی "نوشیدن با نی" است چون در آن صورت هر بار مقدار بیشتری آب می نوشید و در مجموع بهتر آب بدنتان را تأمین می كنید.
9. تكههای كوچك لیمو ترش، پرتقال و دیگر مركبات را در فریزر منجمد كنید و از آنها به جای تكههای یخ استفاده كنید. آب خنك شده با آنها نشاط آورتر است و ضمناً قدری میوه مصرف كردهاید.
10. پس از هر بار توالت رفتن، برای تنظیم بهتر سیستم گوارشی تان یك لیوان آب بنوشید.
11. پیش از نوشیدن نوشیدنیهای گازدار، سه یا چهار لیوان آب خالص گوارا استفاده كنید. خواهید دید دیگر یا میلی به صرف نوشیدنی گازدار نخواهید داشت، و یا با نوشیدن نصف قوطی، از مصرف بقیه آن صرف نظر خواهید كرد.
12. دو برابر میزان مصرف چربیها آب بنوشید. مثلا من هنگام خوردن غذایی كه 10 گرم چربی دارد 20 اونس آب می نوشم.
13. با هر وعده غذا دو لیوان پر آب بنوشید، یكی قبل و یكی بعد از غذا، همچنین پیش از هر خوراكی وسط روز، یا عصر، یك لیوان آب بنوشید تا میل به پُرخوری بین وعدههای اصلی غذا پیدا نكنید.
14. همیشه یك بطری قابل پر كردن مجدد همراه داشته باشید و در اوقات بیكاری در صف بانك هنگامی كه در اتوبوس یا مترو هستید، و...آب بنوشید.
15. یك لیوان زیبای لب طلائی تهیه كنید و از شیر آب آن را پر كنید و با لذت بنوشید.
16. بلافاصله پس از آرایش كردن دو لیوان آب بنوشید.
17. یك شیشه دو لیتری آب با خود به اداره ببرید و سعی كنید پیش از پایان كار آن را تمام كنید. اگر نتوانستید این كار را بكنید، در ترافیك در راه منزل آن را بنوشید. این درست مثل شركت در یك مسابقه است.
18. همیشه در هنگام تماشای تلویزیون، شستشوی رختها، شام پختن و غیره یك بطری بزرگ آب در دسترس داشته باشید.
19. به برنامه محافظت از پوست خود نوشیدن دو لیوان آب را بیفزایید. لیوان آب را بنوشید، پوست را تمیز كنید، آن را مرطوب نمایید و غیره، و بعد دوباره آب بنوشید.
20. آبتان را از یك پیمانه مدرج شیشهای پیركس بنوشید. این راه خوبی است برای اندازهگیری میزان آب مصرفی تان در روز.
توجیه خواص ویژه آب با پیوند هیدروژنی
مولکول آب از یک اتم اکسیژن و دو اتم هیدروژن تشکیل شده است و دارای ساختمانی خمیده میباشد. خواص غیر عادی آب حاکی از آن است که در این مولکول یک نوع نیروی بین مولکولی قوی وجود دارد. این نیروی قوی ، جاذبه میان H از یک مولکول آب و اکسیژن از مولکول دیگر میباشد و به پیوند هیروژنی موسوم است.
اختلاف الکترونگاتیوی میان O و H به اندازه ایست که ابر الکترونی در H2O ( و مولکولهای مشابه مانند NH3 , NF ) از هیدروژن به طرف اکسیژن جابجا میشود و هیدروژن در تاثیر متقابل با مولکولهای مجاور تقریبا مانند یک پروتون عمل میکند. اندازه کوچک هیدروژن باعث میشود که اتم اکسیژن از مولکول مجاور به آن نزدیک شده ، پیوندی میان آنها ایجاد شود.
نکته مهم این است که پیوند هیدروژنی فقط بین H و اکسیژن و نیتروژن و فلوئور ایجاد میشود. خواص غیر عادی آب با پیوند هیدروژنی توجیه میشود.
بالا بودن گرمای ویژه آب نسبت به دیگر مایعات و جامدات ، نشان دهنده مقدار بالای انرژی لازم برای شکستن پیوندهای هیدروژنی آب است. تعداد پیوندهای هیدروژنی با افزایش دما کم میشود، ولی حتی تا 100 درجه ، آنقدر پیوند هیدروژنی موجود است تا باعث شود گرمای تبخیر آب در مقایسه با سایر مایعات بالاتر باشد (540cal/gr). همان گونه که اشاره شد، این خاصیت آب ، سبب شده است که آب نقش تنظیم کننده حرارتی داشته باشد و جهان را در برابر تغییرات ناگهانی دما حفظ کند.
بالا بودن گرمای تبخیر آب به مقدار زیادی باعث ثابت ماندن دمای بدن در محدوده کم میشود. مقدار زیادی از گرمای حاصل از سوخت و ساز بدن از طریق تبخیر سطحی آب از میان روزنههای پوست خارج میشود.
هنگام انجماد آب ، مولکولهای H2O در یک شش ضلعی باز قرار میگیرند. هر اتم اکسیژن در بلور یخ به 4 هیدروژن وصل میشود که با 2 اتم هیدروژن پیوند کووالانسی معمولی و با دو تای دیگر پیوند هیدروژنی تشکیل میدهد. بالا بودن نسبت فضای خالی در ساختمان یخ ، باعث کمتر شدن تراکم آن نسبت به آب میشود. افزایش حجم ، باعث کاهش چگالی آب میشود. سرد شدن آب تا زیر 4 درجه باعث کاهش تدریجی چگالی آب میشود و این نشان میدهد که در نقطه انجماد آب انتقال از یک ساختمان مولکولی فشرده و بسته به یک ساختمان باز بهطور ناگهانی صورت نمیگیرد، بلکه بهتدریج و در گستره دما انجام میشود.
با کاهش دما مولکولهای بیشتری به شکل ساختمان یخ میپیوندند و در دمای زیر 4 درجه تبدیل به ساختمان باز بر انقباض حاصل از سرد کردن غلبه کرده ، با پایین آمدن دما به سمت 0 درجه آب منبسط میشود. انبساط آب به هنگام انجماد هم اثرات مفید و هم اثرات مضری دارد. انجماد آب در بافتهای گیاهی و جانوری باعث تخریب دیواره سلولی در اثر انبساط میشود. اما همین فرایند انبساط در اثر یخ زدن آب در حفرههای سنگها و صخرهها باعث شکستن سنگها شده و ایجاد خاکهای حاصلخیز میکند.
تغییر دانسیته آب با دما که این تغییر در 4 درجه به حداکثر مقدار خود میرسد در ناحیههایی که آب و هوای زمستانی دارند اهمیت فراوانی دارد با پائین آمدن دمای هوا لایههای متراکمتر آب در سطح دریاچه به کف آن جابجا میشوند و در این فرایند گردشی اکسیژن و مواد غذایی تقریبا بطور یکنواخت به تمام قسمتهای دریاچه میرسد.
بعد از رسیدن به حالت پایدار دمای قسمت زیرین آب به 4 درجه میرسد و باعث میشود تا جانوران آبزی در زمستان به زندگی خود ادامه دهند. از طرف دیگر کم بودن دانسیته یخ نسبت به آب باعث شناور شدن یخ در سطح آب میشود. اگر یخ سنگینتر از آب بود آب کف دریاها و رودخانهها یکپارچه منجمد میشد و عواقب خطرناکی برای آبزیان در پی داشت.
پیوند هیدروژنی بین مولکولهای آب باعث تشکیل غشای نسبتا محکمی در سطح آن مینمایند که در نتیجه باعث میشود که یک سوزن یا تیغ بر روی آب بماند یا برخی حشرات در سطح آب راه روند همچنین این خاصیت باعث بالا رفتن آب از لولههای موئین میشود. کشش سطحی آب با افزایش دما به دلیل کم شدن پیوندهای هیدروژنی کاهش مییابد.
اگر نیروهای ما بین مولکولی مایع کمتر از نیروی متقابل بین مایع و یک جسم جامد باشد مایع در سطح جامد پخش میشود که خاصیت تر کنندگی نام دارد. ایجاد سطح مقعر بر آب موجود در لولههای نازک با توجه به پدیده تر کردن توجیه میشود. خاصیت تر کنندگی آب باعث استفاده از آن در شستشو میشود. دمای بالا و شویندهها خاصیت تر کنندگی آب را بالا میبرند.
آب به دلیل ثابت دیالکتریک بالا و همچنین داشتن قطبیت ترکیبات یونی را در خود حل میکند. ثابت دیالکتریک بالای آب باعث کاهش نیروی جاذبه میان یونها میشود. در نتیجه احتمال ترکیب مجدد آنها و خارج شدن به صورت رسوب را کم میکند. آب از معدود مایعاتی است که میتواند در دمای اتاق مقدار زیادی از ترکیبات یونی را در خود حل کند. همچنین آب مواد مولکولی مانند متانول ، آمونیاک ، اوره و … را که می توانند با آب پیوند هیدروژنی برقرار کنند هم در خود حل میکند.
بیش از ۷۰ درصد سطح کرهٔ زمین را آب پوشانده است. اقیانوسها بزرگترین بخش آن را تشکیل می دهند. غیر از آنها دریاچه ها، رودها، نهرها، و حتی آبهای زیرزمینی هم وجود دارند. همهٔ موجودات کرهٔ زمین، از کوچکترین آنها مانند لارو حشرات، تا بزرگترین آنها مانند وال به آب وابسته اند. آب بسیار ارزشمند است. ولی ما چندان مواظب تمیز نگه داشتن آبها نیستیم، به طوری که آب بسیاری از مناطق آلوده شده است. رودخانه ها و دریاچه ها با زباله یا مواد شیمیایی سمی، که مستقیماً به درون آنها می ریزند، آلوده شده اند. امکان آلودگی آبهای زیر زمینی نیز با بنزین و دیگر مایعات زیان آور که به درون زمین نفوذ می کنند، وجود دارد. برخی کودهای شیمیایی یا حشره کشهای مورد مصرف در مزارع یا چمنزارها هم به درون خاک راه می یابند.
از طرف دیگر اقیانوس، که محل زندگی جانداران بی شماری است، مدتهاست که به مکانی برای تخلیه زباله و سموم شیمیایی تبدیل شده است و دارد آلوده می شود.
* وظیفه ما صرفه جویی در مصرف آب و سالم نگه داشتن آن است. چرا که انسانها گیاهان و حیوانات محتاج به نوشیدن و استفاده از آن هستند و ماهیها و دیگر جانوران به نیز به محلی برای زندگی نیاز دارند. باز تکرار می کنیم که صرفه جویی فقط معنی کم مصرف کردن نیست بلکه درست مصرف کردن است. یعنی با استفادهٔ صحیح از امکانات، می توانیم مصرف را کاهش دهیم بدون آنکه مشکلی برایمان پیش بیاید.
منابع :
آب http://daneshnameh.roshd.ir
خواص آب http://8531.persianblog.ir
فواید خوردن آب چیست؟ http://aftab.ir
20 نکته درباره آب Dottis Weight Loss Zone
خواص غیر عادی آب http://daneshnameh.roshd.ir
آلودگی آب http://aftab.ir
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}