دانستنيهايي در مورد اسيد فوليک (معصومه غلامي)

اسيد فوليک يا فولاسين يکي از ويتامين هاي گروه B و محلول در آب مي باشد که اغلب همراه با ويتامين B12 فعاليت مي کند و عملکردي مشابه ويتامين B12 دارد .
اسيد فوليک در بدن دو نقش عمده را به عهده دارد :
1 ـ ساخت گلبولهاي قرمز خون
2 ـ تقسيم سلولي
جذب : اسيد فوليک از قسمت فوقاني روده جذب مي شود و ويتامين C باعث افزايش جذب آن مي شود . با توجه به اينکه اسيد فوليک به مقدار خيلي کم ناز بدن دفع مي شود کمبود آن به طور معمول ايجاد نمي شود . محل ذخيره اسيد فوليک کبد است و کبد همواره براي مدت 4 تا 5 ماده داراي ذخيره اسيد فوليک مي باشد .
مقدار مورد نياز : بدن انسان روزاهنه به 0/5 ميلي گرم اسيد فوليک نياز دارد .
با توجه به نقشي که اسيد فوليک در تقسيم سلولي دارد ، نياز به آن در دوران جنيني ، کودکي و بلوغ افزايش مي يابد ، زيرا در اين دوران تقسيم سلولي در بدن بيشتر از ديگر دوره هاي زندگي صورت مي گيرد .
با توجه به نياز بيشتر بدن جنين به اسيد فوليک و با در نظر گرفتن شرايط بهداشتي نکشور ايران ، برنامه تجويز مکمل اسيد فوليک و با در نظر گرفتن شرايط بهداشتي کشور ايران ، برنامه تجويز مکمل اسيد فوليک در فعاليت هاي مربوط به مراقبت مادران باردار گنجانده شد که زمان و مقدار تجويز آن به صورت زير مي باشد : زمان تجويز اسيد فوليک ترجيحاً 3 ماه قبل از شروع بارداري و تا پايان ماه چهارم بارداري مي باشد و مقدار آن روزانه نصف قرص يا يک روز در ميان يک عدد مي باشد که بايد توسط مادر باردار ميل شود .
در صورتي که مادر باردار کپسول مولتي ويتامين مينرال مصرف نمي کند ، قرص اسيد فوليک بايد تا پايان بارداري مصرف شود .
همچنين اگر مادري در حاملگي قبلي خود فرزندي با نقص در تشکيل لوله ي عصبي به دنيا آورده باشد تجويز اسيد فوليک بايد بهط ور جدي تري مورد نظر قرار گيرد .
علاوه بر اين اسيد فوليک در درمان کم خوني مگالوبلاستيک به ويژه در کودکان مورد تجويز قرار مي گيرد .
کمبود اسيد فوليک ممکن است در اثر مصرف ناکافي ، اختلال در جذب ، افزايش نياز بدن و يا از دست دادن آن به وجود آيد .
مصرف نقرصهاي ضدبارداري سبب کاهش اسيد فوليک حمي شود ، ولي اين کاهش در حدي که کم خوني مگالوبلاستيک را ايجاد کند نمي باشد ، مصرف داروهاي ضد تشنج نيز مي تواند باعث کاهش اسيد فوليک بدن شود .
کم خوني مگالوبلاستيک ک
در اين کم خوني گلبولهاي قرمز خون درشت و بزرگ تشکيل مي شوند و کمبود اسيد فوليک باعث مي شود گلبولهاي قرمز خون به بلوغ لازم و اندازه ي مناسب نرسند .
مهمترين منابع غذايي اسيد فوليک عبارتند از : جگر ، تخم مرغ ، نان تهيه شده از گندم کامل ( آرد سبوسدار ) ؛ همچنين کلم ، کاهو ، اسفناج ، سيب زميني ، ليمو ، توت فرنگي ، طالبي و ...
تحقيقات نشان داده اند که جذب اسيد فوليک در کنار ويتامين C افزايش مي يابد . حرارت زياد غذا باعث از بين رفتن اسيد فوليک موجود در يک وعده غذايي بر اثر پخت نابود شود .
منابع :
ـ مباني تغذيه ، نوشته ي هص . آ. گتري ، ترجمه مينو فروزاني
ـ فيزيولوژي پزشکي گايتون 1998
ـ راهنماي کلينيکي داروها ـ دکتر اکبر زاده پاشا
ـ مباني طب کودکان نلسون 1998
ـ بارداري و زايمان ويليامز 1998
ـ دارونامه ـ خانه بهداشت
فصلنامه ي بهورز