تربيت فرزنداني صالح و موفق

رازهاي تربيت فرزنداني صالح و موفق

تا آن جا که برايتان امکان دارد با صدايي آرام و ملايم و در محيطي سرشار از آرامش و محبت با فرزندانتان صحبت کنيد و در هنگام صحبت کردن بهتر است از واژه هاي طيب و زيبا مانند علي جان، آقا حسن، زهراجان، خانم فاطمه و... استفاده کنيد
مهر و علاقه ي خود را به فرزندان به طور روشن و از طريق در آغوش گرفتن، بوسيدن او و هم چنين نگاه هاي گرم و صميمي همراه با لبخند به ايشان بفهمانيد.
به اموال واتاق و فرزندانتان نظارت داشته باشيد. و به فرزند خود توضيح دهيد که اين عمل شما به معني بي اعتمادي به وي نيست، بلکه جهت حفظ امنيت او مي باشد. درباره ي خطراتي که ممکن است در آينده او را تهديد کند با وي صحبت کنيد و مادامي که با فرزندان صادقانه و مهربان و باز و بي پرده صحبت کنيد و علت هر کاري را به ايشان بگوييد و بدانند که شما در کنار آن ها هستيد و نه در مقابلشان، بهتر حرف هاي شما را درک کرده و رعايت مي نمايند.به آن ها بفهمانيد که شما براي حريم شان احترام مي گذاريد. و آن ها را که به اتاق شان نظم و ترتيب دهند و بدانند که شما گاه و بي گاه به اتاقشان سرکي مي کشيد.
به کودکان مسواک زدن را ياد دهيد.
براي فرزندان خود وقت بگذاريد وآنها را نوازش کنيد و به آنها بگوييد که چقدر دوستشان داريد.
به سؤال هاي فرزندانتان گوش دهيد و با کمال دقت و با زباني نرم و منطقي به پرسش هاي آنها جواب دهيد و به ايشان فرصت فکر کردن بدهيد. در حضور فرزندانتان کتاب بخوانيد و با مطالعه و رفتار نيک خود براي ارتقاء علمي و فکري به آنها مطالعه کردن را ياد بدهيد.

جهت افزايش خلاقيت فرزندانتان کارهاي زير را انجام دهيد:

الف ـ حس کنجکاوي را درآنها پرورش دهيد.
ب ـ در جهت ايجاد سؤالات جديد در ذهن فرزندانتان آنها را راهنمايي کنيد.
ج ـ به عقايد جديد و تازه فرزندانتان احترام بگذاريد.
دـ با آنها مباحثه و گفتگو کنيد.
وـ از مراقبت ها و حساسيت ها و خواسته هاي بيش از حد در امور زندگي فرزندان جداً اجتناب کنيد.
هـ به آنها ياد دهيد که کارهاي نيمه تمام را به پايان برساند.
رـ فرزندان را از يک مسير خاص به خانه ببريد و يا به يک منطقه طبيعت براي گردش ببريد.
زـ بازي هاي فکري براي او بخريد و... .
فرزندانتان در معرض خطر مواد مخدر، الکل، و انحرافات جنسي هستند. يک رابطه ي دوستانه و عاطفي با فرزندانتان برقرار کنيد و ايشان را از آسيب ها و خطر اين گونه مسايل آشنا کنيد، مطمئن باشيد در اين صورت هرگز و يا کمتربه استقبال مواد مخدر و ديگر ناهنجاري هاي اجتماعي مي روند.
به فرزندانتان از کودکي وظايف کوچکي واگذار کنيد و با اين کار خوب شما، به مسؤوليت پذيري، وقت شناسي، دقت، خلاقيت و تلاش و کوشش، احترام گذاشتن به افراد عادت مي کنند.
فرزندانتان را مي توانيد از طريق پاسخ دادن به پرسش هاي آنها و يا خريدن کتب مفيد ديني و مذهبي يا فلسفه ي زندگي و حيات اُخروي آشنا نموده و ايمان وباورهاي ديني ايشان را تقويت نماييد و ارتباط الهي و گفتمان عاشقانه با خداوند را به ايشان ياد دهيد و به او بگوييد که ياد و نام خدا آرام بخش قلب هاست و خداوند در تمام لحظات يار و ياور و همراه اوست. و در اين صورت مطمئن باشيد که کمتر آسيب پذير مي شود.
شکرگزار بودن را به فرزندانتان يادآوري کنيد.
مشکلات احتمالي فرزندانتان را مانند کمرويي، خجالتي، ترس، اوتيسم، ناخن جويدن، شب ادراري، بي خوابي، استرس و... را بشناسيد و پي به علل و عوامل به وجود آورنده ي اين گونه مشکلات برده و براي درمان آن حتماً به يک مشاور و روان پزشک مراجعه نماييد.
هرگز با واژه هاي تخريبي برچسب هايي مانند:خجالتي، ترسو، احمق، کمرو، تنبل، و... به او نزنيد.
با رفتار شايسته خود به فرزندتان فرايند دوست يابي و رفتار معاشرتي را در اجتماع ياد دهيد و ايشان را به تعامل با ديگران تشويق نماييد و به خاطر شايستگي هاي اخلاقي ايشان به وي پاداش دهيد.
عادت به مطالعه کتاب هاي خوب را در فرزندتان تقويت و پرورش دهيد.
با توجه به سن کودکستان و شناخت کافي از نقاط قوت و ضعف و شأنيت انسان، انتظارات بيش از حد از ايشان نداشته باشيد و هرگز او را با ديگران مقايسه نکنيد و در کوتاهي ها هرگز وي را تمسخر نکنيد و به او اجازه دهيد فعاليت هاي مورد علاقه ي خود را انجام دهد و در عمل به او ياد دهيد که چگونه مشکلات خود را حل کند. يکي از بهترين روش هاي افزايش روحيه عالي خود و فرزندانتان و ايجاد اعتماد به نفس در آن ها استفاده از جملات تأکيدي طيب و مثبت مي باشد، در اين صورت با ستايش ايشان شما تکرار کار خوب و پسنديده شان را تشويق مي کنيد.نمونه اي از کلمات و جملات مثبت عبارتند از:
تو انسان لايق و برازنده اي هستي.
تو خيلي با دقت و محتاط هستي، تو بسيار منظم و مرتب هستي.
تو فوق العاده جذاب، زيبا و دوست داشتني هستي.
تو افکار و انديشه هاي بزرگي در سر داري.
تو با رفتار، کردار و گفتارت هميشه مرا سربلند مي کني.
تو مايه افتخار من هستي.
با معلم هايت بسيار خونگرم و مهربان هستي.
تو سرشار از انرژي هاي مثبت و خوب هستي.
تو مايه نشاط و شادي و خوشبختي و سربلندي خانه ما هستي.
وقتي در کنار مني احساس رضامندي و خوشحالي مي کنم.
هرگز کسي را به اندازه تو دوست ندارم.
تو پشتکار و تلاش تو در همه ي کارها فوق العاده عالي است و در انجام کارهاي نيک و پسنديده هميشه اولين هستي.
از خوبي ها ونقاط مثبت فرزندانتان در مقابل ديگران تعريف و تمجيد کنيد و به شخصيت اواحترام بگذاريد.
در برابر برخي از رفتارها و حرکت هاي فرزندانتان که مقتضي سن ايشان مي باشد، صبور باشيد و در شرايط سخت زندگي حامي و پشتيبان وياورشان باشيد.
به حرف هاي فرزندانتان با دقت گوش دهيد وگاهي به آنها اجازه دهيد به روش خود و بدون دخالت شما عمل کنند و نوع دوستي، ايثار و از خودگذشتگي و کمک کردن به ديگران را به فرزندانتان بياموزيد.
به تغذيه صحيح و بهداشت جسم و روان فرزندانتان جداً توجه کنيد. (1)
چه زيباست که در فرزندانتان در دوران نوجواني و جواني حس هنردوستي مانند:آشنايي با علوم کامپيوتر، خياطي، گلسازي، معماري، نجاري را تقويت کنيد.
تماشاي بيش از حد تلويزيون و يا بازي هاي رايانه اي را در زمان مدرسه رفتن فرزندانتان محدود کنيد.
در فرزندانتان مهارت هاي خواندن و نوشتن، تحقيق و ساير هنرها را تقويت نماييد.
ساعت خواب و بيداري فرزندانتان را براي رفتن به مدرسه تنظيم کنيد و مواظب باشيد که مقدار نياز ايشان به خواب مفيد کم و زياد نشود تا به سلامت جسم و روانشان آسيبي وارد نشود. (2)
به فرزندانتان اجازه ي ابراز وجود و آزادي بيان و عقيده بدهيد تا بتوانند در جمع و اجتماع بدرخشند و احساس شايستگي را در ايشان تقويت کنيد.
مهارت ها و آيين شهرنشيني و خودياري را براي رفتن به مدرسه و زندگي در اجتماع به فرزندانتان آموزش دهيد.
اطلاعاتي را که کودک شما هميشه بايد بداند عبارت است از:نام و نام خانوادگي، نام پدر و مادر، شماره تلفن و آدرس منزل، امن ترين راه از خانه به مدرسه و بالعکس را انتخاب کنيد و چند بار او را همراه خود به مدرسه ببريد و برگردانيد و به او چند مطلب را توصيه کنيد که عبارتند از:
ـ در راه مدرسه هرگز با افراد ناشناس صحبت نکند.
ـ از بازي و کنجکاوي در راه مدرسه بپرهيزد.
ـ براي گذشتن از عرض خيابان از محل خط کشي شده عابر پياده عبور کند.
ـ هنگام عبور از عرض خيابان علايم چراغ راهنما (زرد، سبز، قرمز) را رعايت کند.
ـ براي سوار شدن به اتوبوس، به ايستگاه برود و بليت همراه داشته باشد.
ـ هنگامي که داخل اتوبوس است دست و سر خود را از پنجره اتوبوس خارج نکند.
با مدرسه و مسؤولين محترم مدرسه ي فرزندتان ارتباط مناسب داشته باشيد و از وضعيت تحصيلي و اخلاقي او در مدرسه آگاهي داشته باشيد.
فرزند شما اگر با عزت نفس است داراي ويژگي هاي زير مي باشد که علاوه بر ستايش ايشان او را در تقويت اين شايستگي ها کمک کنيد:
در زندگي فردي و اجتماعي خود هدفمنداست؛ مسؤوليت پذير است؛ مي تواند مستقلاً عمل کند؛ ناکامي ها و شکست را مي تواند تحمل کند؛ اهل شوخي و خوش اخلاقي است؛ از پس مشکلات اجتماعي برمي آيد؛ مي تواند در برآوردن آرزوهايش برخي از آنها به تعويق بيندازد.
اگر فرزندتان داراي عزت نفس پايين مي باشد علاوه بر شناخت اين ويژگي ها او را ياري کنيد:زود نااميد مي شود؛ زود تحت تأثير قرار مي گيرد؛ گوشه گير است؛ مرتب از اين عبارت ها استفاده مي کند، «نمي دانم»، «نمي توانم»، «شانس ندارم»، «من بدبختم»ـ اهميت نمي دهم و...ـ بي دست و پاست؛ ديگران را مسؤول شکست هاي خود مي داند؛ عصبي مزاج است و حس همکاري ندارد؛ متکي و وابسته است.
تمام مدت در حال گله و شکايت است ـ ارتباط برقرار نمي کندـ دوستان کمي دارد و از اجتماع فراري شده است و به خود مشغول است.ـ تفکر منفي دارد و با همه با پيش ذهنيت منفي برخورد مي کند.
علاوه بر اين که به فرزندانتان در سنين کودکي و نوجواني پول تو جيبي مي دهيد به ايشان پس انداز کردن و آينده نگري را آموزش دهيد. و در تکميل موجودي پس انداز آتيه او را ياري و کمک کنيد.
وقتي فرزندان شما مشغول بازي هستند مي توان شادي ونشاط وبالندگي و سرزندگي را در چهره آنها ديد.بازي علاوه بر سلامتي جسمي و کسب تجربه، نظم در زندگي باعث خلاقيت، سرعت و رشد فکري و نوآوري فرزندانتان مي شود و دقت کنيد که فرزندانتان چه نوع بازي بيشتر تمايل دارند و در بازي ايشان شرکت کنيد. (3)
رفتارهاي زشت و ناپسند فرزندتان را به ايشان گوشزد کنيد و يک محيط امن عاطفي براي فرزندتان فراهم کنيد.
زمينه مشاوره و گفتگو با افراد فرهيخته و برجسته و ممتاز را براي فرزندتان فراهم سازيد و ايشان را در جهت رسيدن به هدف و شغل مورد علاقه اش هدايت و ياري نماييد.
قانون طلايي و گشت را در نظام هستي براي فرزندانتان بيان کنيد.
قضاوت کردن در مورد افراد و حوادث را به فرزندانتان گوشزد کنيد.

سيماي تربيتي در يک نگاه

سماي اخلاقي اول:پدر تندخو و مستبدـ مادر مهربان و آرام

در اين سيما ممکن است پسر، پدر را الگو قرار داده و خواهر و برادر کوچک تر از خود را مورد ضرب و شتم قرار دهد، سپس همين شيوه را در جامعه گسترش دهد.
اگر پسر مادر را الگو قرار دهد خصائص و رفتار زنانگي ممکن است در او رشد کرده و از خصائص و رفتار مردانه محروم گردد.لذا در زندگي اجتماعي و زناشويي دچار مشکل مي شود.
گاه دختر ممکن است با رفتار مادر همانندي نموده و تصوير نادرستي از پدر و در نتيجه از همه مردان داشته باشد و... .

سيماي اخلاقي دوم:پدر مهربان و آرام ـ مادر تندخو و مستبد

در اين سيما دختر به آساني مي تواند با مادرش سازگار شود لذا از نظر الگو مشکل دارد و در روابط اجتماعي موفق نيست.پسر ممکن است با پدر انطباق يابد و رفتار او را الگو قرار دهد، ولي در اثر نداشتن الگوي مادري در برابر جنس مخالف نمي تواند رفتار مناسبي داشته باشد. بنابراين پسران اين خانواده ممکن است نسبت به زنان بدبين بوده و همواره آنان را مورد سرزنش قرار دهند و ... .

سيماي اخلاقي سوم:پدر تندخو و مستبدـ مادر تندخو و مستبد

در اين سيما نه پسر و نه دختر الگوي مناسبي براي رفتار خود ندارند. لذا زيربناي مشکلات نوجوانان و زمينه براي بزهکاري و انحرافات فراهم مي شود و.. .

سيماي اخلاقي چهارم:پدر مهربان و آرام ـ مادر مهربان و آرام

اين سيما ايده آل نوع خانواده است.در چنين خانواده اي روابط صميمي، توأم با احترام و تفاهم برقرار است. خاص طبقه اجتماعي بالا نيست بلکه درتمامي طبقات وجود دارد.اين خانواده، رفتارهاي پرخاشگرانه و طغيان گرانه نوجوان را يکي از بخش هاي مهم رشد رواني -شخصيتي او به حساب آورده، نشانه تشخص طلبي و استقلال طلبي وي مي دانند.لذا نبايد الگوي بزرگسالي را بر آنان تحميل کرد. شايد بتوان خانواده نوع چهارم را سرزنده و بالنده و ساير خانواده ها را آشفته توصيف کرد.خلاصه آن که

در خانواده هاي آشفته:

1-ارزش شخصي افراد پايين است.
2-ارتباط، غيرمستقيم ونادرست است.
3-شيوه هاي تربيتي خشک، ناسازگار و غير انساني است.
4-پيوند با اجتماع براساس ترس، آرام نمودن خشم و سرزنش ديگران است.
در خانواده هاي سرزنده و بالنده:
1-ارزش شخصي افراد در سطح بالاست.
2-ارتباط مستقيم، روشن و صادقانه است.
3-شيوه هاي تربيتي قابل انعطاف، سازگارانه، انساني، متناسب و دستخوش تغيير است. (4)

عشق به فرزندان بهترين و زيباترين هديه

کودکاني که به طور واقعي عشق و محبت مي بينند، ناخودآگاه درک مي کنند که به آنها ارج گذاشته شده است. اين درک و شناخت از طلا ارزشمندتر است. احساس ارزشمندي کردن، «من آدم با ارزشي هستم»براي سلامت رواني ضروري و پايه عزت نفس در کودکان است. اين کيفيت نتيجه مستقيم عشق پدر ومادر به فرزند است.گاهي اوقات پدر و مادراني که واقعاً فرزندان خود را دوست دارند، نمي دانند به چه طريقي آن را منتقل کنند.مسئله واقعي اين نيست که شما فررندانتان را دوست داريد يا نداريد بلکه مسأله اين است که اين محبت و علاقه و توجه را چگونه نشان دهيد تا کودک احساس کند که واقعاً مورد علاقه پدر و مادر است. دادن عشق به فرزندانمان در درجه اول اهميت قرار دارد.کودکان به اين اهميت نمي دهند که شما چقدر مي دانيد بلکه برايشان مهم است که شما چقدر به آنها توجه مي کنيد و اهميت مي دهيد. آيا تا به حال عاشق کسي شده ايد؟ آيا احساسات خود را به ياد مي آوريد؟ وقتي شما
يکي را دوست مي داريد براي ديدنش ثانيه شماري مي کنيد. ساعت ها با هم حرف مي زنيد و دوست داريد بهتر يکديگر را بشناسيد. از شنيدن تاريخچه زندگي او، علايق او، آرزوها و رؤياهايش لذت مي بريد. با او چنان رفتار مي کنيد که گويي مهمترين فرد روي زمين است. براي او هديه و گل مي خريد.او را به شام و ناهار دعوت مي کنيد و به طور واقعي از مصاحبت با يکديگر لذت مي بريد و تمام دنيا را فراموش مي کنيد و وجود او برايتان مبارک و شادي آفرين است.براي بالا بردن حس اعتماد به نفس و تقويت روحي فرزندانتان شما بايد عاشقشان شويد.تکنيک ها وراههايي براي عشق ورزيدن به فرزندان و تقويت روحيه آنها ارائه شده است:

تکنيک 1

اوقاتي را با يکديگر بگذرانيد. هنگامي که وقت ويژه اي را صرف فرزندان خود مي کنيم، آنها در مقابل به خود مي گويند:«من بايد براي مامان و بابا مهم باشم که اين وقت را صرفاً به من اختصاص مي دهند.»براي اجراي اين تکنيک، شما مي توانيد فرزندانتان را به يک جاي ديدني که قبلاً نرفته است، ببريد و همراه با او عکس هاي جالبي از خودتان بگيريد تا خاطره شيريني از شما در ذهنش باقي بماند.وقتي کودکان را به جاي ديدني و ويژه اي مي بريد در واقع آنها را به گونه اي منحصر به فرد، وارد دنياي خودتان مي سازيد. مثل اين مي ماند که به آنها بگوييد:«از بودن با تو لذت مي برم و دوست دارم جزيي از وجودم را با تو سهيم کنم.»در نتيجه آنها احساس ارزشمندي و اعتبار مي کنند.روز تولد فرزندتان و همچنين اتمام دوره
تحصيلي او و يا به سن تکليف رسيدن او را جشن ساده کوچکي بگيريد و دوستانش را نيز دعوت کنيد.فرزندتان از اينکه بعضي روزها کانون توجه قرار مي گيرد، احساس لذت زيادي مي کند.

تکنيک 2

فرزندان خود را نوازش کنيد.کودکان نياز دارند به طور منظم در آغوش گرفته شوند و نوازش شوند. روزي چهار بار در آغوش گرفتن براي بقا، هشت بار در آغوش گرفتن براي قوت گرفتن و شانزده بار در آغوش گرفتن براي رشد مفيد است.اگر مي خواهيد فرزندانتان موفق و سعادتمند باشند، مطمئن شويد که به اندازه کافي در آغوش گرفته مي شوند.ما اغلب براي فرزندانمان غذا تهيه مي کنيم، آنها را با وسيله نقليه به اين طرف و آن طرف مي بريم، برايشان اسباب بازي مي خريم ولي هيچ چيز در قلب آنها به اندازه يک بغل کردن ساده، يا آنها را به گرمي به خود فشردن نفوذ نمي کند.هيچ چيز به اندازه نوازش مهربانانه به کودکان اين اطمينان را نمي دهد که موجوداتي دوست داشتني و با ارزشي هستند.با اين نوازش هاي متناسب و به موقع، ما به فرزندانمان نيرويي دروني مي بخشيم تا با چالش هاي فزاينده زندگي روزانه روبرو شوند. مطالعات نشان داده است نوزاداني که مورد نوازش قرار مي گيرند در برابر بيماري ها مقاوم ترند.براي بيان احساسات و عشقمان به فرزندان، نياز داريم از پيام هاي کلامي و غيرکلامي، هر دو، استفاده کنيم.

تکنيک 3

سعي کنيد قدري نرمي و ملايمت از خود نشان دهيد. ما اغلب در برابر حيوانات خانگي، گل هاي باغچه مان، خودرو سواريمان و جواهراتمان با ملايمت برخورد مي کنيم در حالي که درباره خودمان و بچه هايمان سخت گير هستيم. وقتي وارد خانه مي شويد، همين طور که در حال عبور هستيد، مي توانيد با ملايمت به پشت فرزندانتان بزنيد يا دستتان را به آرامي روي شانه هايش قرار دهيد و يا صورت او را نوازش کنيد و به آرامي لپ او را بکنيد. با اين کار پيامي که شما به او منتقل مي کنيد، اين است که «خوشحالم که شما اينجا هستيد و از بودن تو لذت مي برم.»

تکنيک 4

مرتب به فرزندانتان بگوييد چقدر دوستشان داريد. کودکان نياز دارند به طور مستقيم و اغلب اوقات اين پيام را بشنوند «تو را دوست دارم».ما مي توانيم از جملات زير براي ابراز محبتمان به فرزندان استفاده کنيم. تو را همان طور که هستي، دوست دارم. چقدر خوشحالم که تو دختر من هستي.
مطالعات نشان داده است که اين پيام هاي اطمينان بخش، تأثيري رشد دهنده و آرامش بخش بر کودکان و حتي خردسالان دارد. با اطمينان دادن مکرر به کودکان که موجوداتي دوست داشتني و لايق هستند، ما احساس قوي بودن را در آنها تقويت مي کنيم. هر چه به فرزندانتان عشق بيشتري بدهيد، به آنها کمک مي کنيد تا عشق بيشتري در درون خود به وجود آورند. عشق را به عنوان حق حيات کودکان تلقي کنيد، آزادانه آن را ارزاني کنيد، سپس چند هزار برابر به سوي خودتان باز خواهد گشت.

تکنيک 5

گوش دادن با محبت کردن برابر است. چيزهايي که براي فرزندان شما اتفاق مي افتد، ممکن است از نقطه نظر شما جزيي و بي اهميت باشد، ولي از نظر آنها بسيار مهم تلقي مي شود. خود را به جاي فرزندانتان بگذاريد و به آنها صادقانه نشان دهيد چقدر به حرف هاي آنها اهميت مي دهيد. آنها توجه شما را براي خودشان اين طور تفسير مي کند که افراد مهمي هستند.

تکنيک 6

فرزند خود را بهتر شناسايي کنيد. هيچ چيز مهم تر از اين نيست که گهگاه شما از نقش والد بودن خارج شويد. و در نقش يک دوست ظاهر شويد و بکوشيد فرزندانتان را به عنوان يک فرد بشناسيد. در اين مواقع عقيده او را درباره جنبه هاي مختلف زندگي از جمله مسائل شخصي و رويدادهاي جهان سؤال کنيد:«راستي عقيده ات درباره.... بفرما چيست؟ فکر مي کني اتاق پذيرايي را چه رنگي بزنيم؟ عقيده ات در مورد افراد بي خانمان چيست؟ اگر رئيس جمهور بودي، درباره محيط زيست و بهبود وضع افراد چه کار مي کردي؟ مطمئنم از پاسخ هاي عاقلانه فرزندتان دچار تعجب خواهيد شد. کودکان، پدر و مادري را که به آنها گوش مي دهند و با آن ها درد و دل مي کنند و به عقايد و افکارشان، حتي اگر مخالف عقايد خودشان باشد، احترام مي گذارند، ستايش مي کنند.

تکنيک 7

ازمنحصر به فرد بودن آنها تجليل کنيد. کودکان وقتي افراد مهم خانواده، منحصر به فردي آن ها را حس و ستايش مي کنند، شکفته مي شوند و رشد مي کند.آن ها از طريقي که با ايشان برخورد مي شود ياد مي گيرند احساس منحصر به فرد بودن کنند.
با اجراي برنامه هاي عملي زير به فرزندان خود کمک کنيد تا به منحصر به فردي خود پي ببرند:

برنامه شماره 1

يک آگهي تلويزيوني بسازيد.از فرزندان خود بخواهيد يک آگهي تلويزيوني در باره خود بنويسند.با تخته هاي داستان نويسي شروع کنيد، اين تخته ها شامل يکسري جعبه حاوي عکس و کلمات است. در مورد بچه هاي کوچک، آن ها مي توانند شکل بکشند و شما داستان يا مکالمه را يادداشت کنيد.
آن چه ما درباره آگهي ها مي دانيم، اين است که آنها هرگز تبليغ بدي درباره محصول خود نمي کنند.خانواده هايي که از اين طرح و برنامه استفاده کردند، گزارش دادند که فرزندانشان عاشق اين بودند که برنامه آگهي را پس از شام پخش کنند.

برنامه شماره 2

من شخصيتي ويژه و مورد علاقه هستم.يک کاغذ 18×20 سانت برداريد و عکس فرزند خود را در سمت بالاي آن الصاق کنيد و زير آن، با عنوان «من ويژه و دوست داشتني هستم» از فرزندتان بخواهيد خود را توصيف کند.به طور مثال من موهاي قهوه اي مجعد دارم، با چتري بلند، يا چشماني با رنگ عسلي.دندان هاي سفيدي دارم. کودکان پس از اينکه کارشان تمام شد، به ويژه اگر تعدادشان بيش از يکي باشد، متوجه مي شوند که هيچ کس دقيقاً شبيه آنها نيست. هيچ کس چشماني نظير آنها را ندارد.آن ها پي مي برند که منحصر به فرد هستند.

برنامه شماره 3

آلبومي از عکس هاي بريده شده از کتب مختلف تهيه کنيد.اين مجموعه بسيار ديدني است.کودکان عاشق اين هستند که عکسهايي را از درون کودکي خود جمع آوري کنند.کارت هاي ويژه، نامه ها، جوايز و چيزهايي که به آنها افتخار مي کنند. اين سرگرمي به آنها فرصت مي دهد به گذشته و اصل و نسب خود برگردند و ببينند چه موفقيت هايي کسب کرده اند. اين مجموعه فرزندان را با زمان آشنا و به تاريخ علاقه مند مي کند.

برنامه شماره 4

عکس او را در بالاي تخت خوابش نصب کنيد.چه خانواده شما اهل عکس گرفتن باشد يا نباشد، پيشنهاد مي کنم که هر کدام از فرزندان دو عکس بالاي تخت خوابشان داشته باشند.يکي عکس خودشان، در حال دوچرخه سواري يا هر کار شادي بخش ديگر و ديگري يک عکس خانوادگي.
مي پرسيد چرا آنها را بالاي تخت خواب کودکان بگذاريد؟ پژوهش نشان داده است که يک زمان 30 دقيقه اي در روز وجود دارد که طي آن بچه ها بيش از مواقع ديگر روز همه چيز را جذب مي کنند.اين 30 دقيقه، زمان قبل از رفتن کودکان به رختخواب است. متأسفانه 95 درصد از کودکان آمريکايي در اين مدت تلويزيون نگاه مي کنند.
اگر عکس هايي که از بچه ها بالاي تختخواب آن ها است، تصوير خوب و روح بخشي به آنها قبل از رفتن به رختخواب بدهد، اين تصاوير بصري مثبت، احتمالاً آخرين چيزي است که آن ها قبل از خواب و اولين چيزي است که هنگام بيداري در صبح مشاهده مي کنند.در نتيجه، پيام «من شايسته و دوست داشتني هستم»دو کليد اعتماد به نفس بالا، حتي زماني که آنها در خواب هستند، در آن ها تقويت مي شود. علت مؤثر بودن اين ترفند به خاطر آن است که در مدت خواب نيم هوشيار، آن چه در طول روز اتفاق افتاده است، بين 3 تا 5 بار مرور مي شود ولي آن چه را که 30 دقيقه قبل از رفتن به خواب در ذهن ثبت شده است، حداقل 10 بار تکرار مي شود. دو عکس بالاي تختخواب يکي از راههاي مؤثر براي دادن اين اطمينان است که «من دوست داشتني و شايسته هستم.»

تکنيک 8

از زبان تشويق استفاده کنيد.کودکان به تشويق نياز دارند، همان طور که نباتات به آب محتاجند. آن ها بدون تشويق نمي توانند به زندگي ادامه دهند. سعي کنيد بر کوشش ها وموفقيت فرزندتان تمرکز کنيد، نه بر خصوصيات آن ها.براي نمونه به جاي آنکه بگوييد «تو فرزند بي نظيري هستي» مي توانيد بگوييد از تو واقعاً متشکرم که در آوردن مواد غذايي از فروشگاه بزرگ نزديک خانه مان مرا کمک کردي.هنگام تحسين، کلي گويي نکنيد، به جاي اينکه بگوييد:«تو کارت را خوب انجام مي دهي»بگوييد:«خيلي خوشم آمد امروز صبح خودت لباست را پوشيدي.» وقتي کودک را تشويق مي کنيد چند لحظه اي صحبت را متوقف کنيد تا فرزند شما فرصت کند آن چه را که گفته ايد، کاملاً درک کند، پس او را در آغوش بگيريد و قربان صدقه اش برويد.
کودکان در محيطي رشد مي کند و شکوفا مي شوند که از ارزيابي شدن و مورد قضاوت قرار گرفتن، ترس نداشته باشند.تشويق، استقلال طلبي، اعتماد به نفس و تمايل به کشف پديده هاي نو و تجربه را تقويت کنيم و در ضمن به خويشتن پذيري ديگران کمک نماييم.

هفت روش ابراز علاقه به فرزندان

فرزندان ما مهم ترين ارثيه در جهان هستند و عشق ما نسبت به کودکانمان با اهميت ترين ارثيه ما براي آنها محسوب مي شود. اين هفت روش به فرزندان ما کمک مي کند تا زندگي آينده خود را محکم تر بنا کنند.

1-زماني را با کودکان خود بگذرانيد.

زمان بهترين هديده اي است که مي توانيم به کودکان خود تقديم کنيم. اين با هم بودن باعث مي شود احساسات، فعاليت ها و اعتقادات را با يکديگر مبادله کنيم.با اين کار فرزندانمان ارتباط برقرار کردن و گفت و گو کردن با ديگران را مي آموزند و به طور حتم از لحاظ ارتباطات اجتماعي پيشرفت مي کنند. به کودکان خود کمک کنيد تا روش هاي جديدي خلق کرده و آن ها را در کنار خود تجربه کنند و لذت ببرند.

2-الگويي براي فرزندان خود باشيد.

فرزندان ما در زندگي احتياج به الگويي دارند تا آن را سرمشق خود قرار دهند. ارزش هاي وجودي را به طور عملي به فرزندان خود آموزش دهيد. اشتباه هاي خود را قبول کرده و عذرخواهي کنيد.
رفتار ما بيش از گفتارمان فرزندان را تحت تأثير قرار مي دهد.ما قهرمان دنياي آن ها هستيم.

3-به حرف هاي فرزندان خود گوش دهيد.

پيغام هاي کودکان هديه اي باارزش هستند.زماني که مشتاقانه به حرف هاي آنها گوش مي دهيم اعتماد به نفس کودکان خود را تقويت مي کنيم.
هنگامي که با کودکان خود هستيد هم سطح آنها باشيد و با تمام وجود به آن ها گوش دهيد.
احساسات و حالات زيباي آن ها را از طريق چشم هايتان بيان مي شود اگر ما به حرف هاي آنها دقت کنيم کودکانمان نيز به سخنان ما عميقاً و با تمام وجود، گوش مي دهند.

4-شيوه تربيتي مناسبي براي کودکان خود در نظر بگيريد.

فرزندان ما بايد بياموزند که در مقابل کارها و انتخاب هايشان پاسخگو باشند. آن ها بايد بدانند که با کارهاي آزاردهنده ي آن ها مخالفت مي شود، اما والدين هميشه به آنها عشق مي ورزند.

5-کودکان خود را تشويق کنيد.

کلمه هاي اميد بخش و تشويق آميز، اعتماد به نفس را به کودکان هديه مي دهد. موفقيت ها و استعدادهاي کودکان خود را به زبان بياوريد.
زماني که فرزندانتان کار مهمي انجام مي دهند حتماً به آنها بگوييد که موفق بوده اند.
کودکان ما احتياج دارند، بدانند که اميدها و آرزوهاي آن ها را درک مي کنيم و به طور حتم حامي آن ها هستيم.
فرزندانتان را تشويق کنيد تا از لحاظ روحي و معنوي رشد کنند تا زندگي متعادلي داشته باشند.

6-تجربه هاي خود را با کودکانتان تقسيم کنيد.

هر کدام از ما داستان هاي ارزشمندي براي گفتن داريم.و اين داستان ها مشخص مي کنند که عکس العمل ما در مقابل اين حوادث، زندگي کنوني ما را به وجود آورده است.
با تجارب خود مي توانيم کودکان مان را راهنمايي کنيم.شايد روزي فرزندان شما نيز با بعضي از شرايطي که براي شما پيش آمده، روبرو شوند و به طور حتم از تجارب شما بهره مي گيرند و از اشتباهات دوري مي کنند.
بهتر است اتفاقات و به طور کلي تجارب خود را در يک دفتر يادداشت بنويسيم و آن را به کودکان خود هديه دهيم.

7-به فرزندان خود بي قيد و شرط عشق بورزيد.

عشق هديه بي چون و چراست.به کودکان خود نشان دهيد که آن ها را در هر شرايطي دوست داريد و حمايتشان مي کنيد. در اين صورت آن ها هنگام سختي ها و مشکلات با آرامش و احساس امنيت به شما پناه مي آورند.
فرزندان شما براي تصميم گيري و تجربه موارد جديد نياز دارند که آزاد باشند. آن ها بايد بياموزند که در زندگي مسؤوليت پذير و مقاوم باشند.
آن ها اجازه دارند شکست بخورند و يا پيروز شوند بدون اين که قضاوتي در مورد آن ها صورت گيرد.اگر همه نيازها، اميدها و انتطارات فرزندان خود را در يک کلمه خلاصه کنيم، آن کلمه عشق است.
درخواست هاي صادقانه ي فرزندان از والدين پدر، مادر لطفاً به حرف هاي من گوش کنيد!
مرا لوس نکنيد.من به خوبي مي دانم هر چه را که مي خواهم نمي توانم داشته باشم. فقط مي خواهم گاهي شما را امتحان کنم.
به من زور نگوييد، زيرا اين کار به من مي آموزد که فقط قدرت مهم است. اگر مرا راهنمايي کنيد، واکنش بهتري نشان خواهم داد.
به من قول واهي ندهيد، زيرا ممکن است نتوانيد از عهده انجام آن برآييد و موجب شويد اعتماد من نسبت به شما سلب شود.
وقتي مي گويم دوست تان ندارم عصباني يا غمگين نشويد.من از گفتن اين جمله منظوري ندارم.اين کار فقط روشي است براي اين که شما نسبت به برخوردي که با من داشته ايد متأسف شويد.
کاري نکنيد که خود را از آن چه هستم کوچک تر احساس کنم، در اين صورت براي جبران آن، بزرگ تر از سن خود رفتار خواهم کرد.
کارهايي را که از عهده خودم برمي آيد برايم انجام ندهيد. اين کار موجب مي شود درمانده وناتوان باقي بمانم و همواره شما را به خدمت خود بگيرم.
عادت هاي بد مرا زياد گوشزد نکنيد.اين کار فقط باعث مي شود که به آن ها ادامه دهم.
در حضور ديگران از من ايراد نگيريد.اگر در خلوت با من حرف بزنيد، توجه بيشتري به صحبت هاي شما خواهم کرد.
مرا نصيحت نکنيد.زيرا وقتي متوجه شديد که من خودم به خوبي فرق خوب و بد را مي دانم، تعجب خواهيد کرد.
کاري نکنيد که اشتباهاتم را گناهان بزرگي تلقي کنم، زيرا ممکن است ترس از اشتباه کردن و احساس گناه باعث شود تا به دنبال تجربيات جديد نروم.
هر وقت رفتار بدي از من سرزد نگوييد که من بچه بدي هستم، زيرا در اين صورت ممکن است واقعاً باور کنم که بد هستم و کارهاي بد ديگري را نيز انجام دهم.
فراموش نکنيد که من آزمايش کردن را دوست دارم و از آنها درس مي گيرم. پس خواهش مي کنم در اين مورد صبور باشيد.
به ناخوشي هاي جزيي من بيش از حد توجه نکنيد.اگر بيش از حد به من توجه کنيد، از نظر جسمي آدم ضعيفي مي شوم.
از پاسخ دادن به پرسش هاي صادقانه من طفره نرويد.
هرگز فکر نکنيد که عذرخواهي کردن از من در شأن شما نيست. عذرخواهي صادقانه شما موجب مي شود که من نسبت به شما صميميت و نزديکي بيشتري احساس کنم.
هيچ گاه نگوييد انسان کاملي هستيد و هرگز اشتباه نمي کنيد،زيرا اين امر توقع و انتظارات مرا نسبت به شما زياد مي کند.
از اين که فقط زمان هاي کوتاهي مي توانيم با هم باشيم تأسف نخوريد.مهم اين است که اين اوقات راچگونه بگذرانيم به من کمک کنيد تا احساسات خود را بشناسم.از شما هم مي خواهم که آنها را درک کنيد.
فراموش نکنيد که من بدون درک، تشويق و احترام زياد نمي توانم موفق شوم.
با من همان گونه رفتار کنيد که با دوستان خود رفتار مي کنيد، در آن صورت من نيز دوست شما خواهم بود.

با کودکانتان حرف بزنيد

مسلماً همه ما مي خواهيم راهي بيابيم تا در برابر نيازهاي کودکانمان با احترام رفتار کنيم. مي خواهيم راهي بيابيم که موجب شود کودکانمان مسؤوليت پذير بار بيايند.دوست داريم روش متفاوتي در ارتباط با فرزندانمان در پيش گيرم که به کمک آن فرزندانمان بهتر بتوانند با دوستان، والدين، همسر و روزي با فرزندانشان ارتباط برقرار کنند.راههاي عملي زير به شما کمک مي کند تا اين راه ها را بيابيد و در برقراري ارتباط با فرزندانتان موفق تر عمل کنيد.
براي آن که کودک را به همياري واداريد:
1-مسأله يا آن چه را که مي بينيد برايش توصيف کنيد، بگوييد:حوله خيس تو روي رختخوابه.
2-اطلاعات بيشتري در اختيار کودکانتان قرار دهيد، بگوييد:اون حوله داره لحاف رو خيس مي کنه.
3-منظورتان را در يک کلمه بيان کنيد، بگوييد:حوله.
4-در مورد احساستان صحبت کنيد، بگوييد:دوست ندارم توي رختخواب خيس بخوابم.
5-ياد داشتي بنويسيد، مثلاً:يادداشتي بالاي جالباسي حمام بگذاريد با اين مضمون «لطفاً مرا به همان جايي که برداشته ايد برگردانيد تا بتوانم خشک شوم.متشکرم!حوله شما»
به جاي آنکه او را تنبيه کنيد:
1-بدون اين که به شخصيت کودک حمله کنيد، زشت بودن کارش را به او بگوييد.مثلاً:از اين که اره جديد من زير بارون رها شده تا زنگ بزنه خيلي عصباني ام.
2-انتظارات خود را جزء به جزء شرح دهيد، بگوييد:انتظار دارم وقتي ابزار منو قرض مي گيري مثل اولش بهم برگردوني.
3-راه جبران خطا را به کودک نشان دهيد، بگوييد:حالا چيزي که اره لازم داره کمي سنباده و مقدار زيادي زور بازو است تا دوباره تميز بشه.
4-به کودک فرصت دهيد، بگوييد:تو مي توني ابزار منو امانت بگيري و دوباره پسشون بدي و يا مي توني استفاده از اون ها را از دست بدي، تصميمت رو بگير.
5-با موضوع برخورد فعال داشته باشيد.
کودک:چرا جعبه ابزار درش قفله؟ پدر:تو بهم بگو چرا؟
6-مشکل را حل کنيد، بگوييد:به نظر تو چه راهي پيدا کنيم که هر وقت به ابزار من احتياج داري بتوني از اونا استفاده کني در ضمن منم مطمئن باشم که هر وقت لازمشون داشتم سرجاشون هستند.
او را تشويق کنيد تا مستقل بار بيايد:
1-بگذاريد کودک، خودش انتخاب کند، بگوييد: امروز دلت مي خواهد شلوار خاکستريت رو بپوشي يا شلوار قرمزت رو؟
2-براي تلاش کودک احترام قايل شويد، بگوييد:در شيشه مربا ممکنه سخت باز بشه، اگر با قاشق به در قوطي بکوبي راحت تر باز مي شه.
3-بيش از اندازه سؤال نکنيد.
4-در پاسخگويي به سؤالات عجله نکنيد، بگوييد:سؤال جالبيه، خودت چي فکر مي کني؟
5-کودکان را تشويق کنيد تا از منابع ديگري براي رسيدن به سؤالات شان استفاده کنند، مثلاً بگوييد:شايد فرشنده ي مغازه ي حيوانات چيزي در اين باره بدونه.
به جاي ارزيابي توصيف کنيد:
1-آنچه را که مي بينيد توصيف کنيد مثلاً بگوييد:مي بينم کف اتاق تميزه، تختخواب مرتبه و همه کتابا توي کتابخونه چيده شدن.
2-احساسات تان را توصيف کنيد.مثلاً بگوييد:آدم از ديدن اتاق لذت مي بره.
3-در جمله اي رفتار کودک خود را که شايسته تمجيد است، توصيف کنيد:
تو مداد رنگي ها و خودکاراتو از هم جدا کردي و هر کدومو تو جعبه شون گذاشتي، به اين مي گن نظم دادن.

8 راه براي اينکه فرزند شما خجالتي نباشد

01 انسان با تمرين کردن کامل مي شود:هر اندازه کودک شما در مکان هاي اجتماعي بيشتري حضور يابد، احساس راحتي بييشتري خواهد کرد. اين بدان معنا نيست که کودک خود را مجبور کنيد تا در فعاليتي شرکت کند يا اصرار بورزيد که او بايد بدون شما به جشن تولدي برود.برعکس فرزند خود را ياري کنيد تا در کنار شما روابط اجتماعي را فرا گيرد.به شما توصيه مي کنم هر چه سريع تر در مکان هاي اجتماعي حضور يابيد تا زمينه آماده سازي فرزند خود را مهيا سازيد.سپس به او اجازه دهيد تا با سرعت، خود اجتماعي شود.
02 با او احساس همدردي کنيد:براي همه ما گاهي اتفاق مي افتد که وقتي در مکان اجتماعي خاصي حضور مي يابيم احساس ناراحتي مي کنيم. شما مي توانيد تجربه شخصي خود را براي او بازگو کنيد تا متوجه شود که او در اين زمينه استثنا نيست.
03 در منزل براي او مهمان ترتيب دهيد:بچه هاي ديگر را به منزل خود دعوت کنيد تا فرزند شما اين توانايي را پيدا کند و با ديگران ارتباط برقرار نمايد. اين عمل باعث مي شود تا در مکان هاي اجتماعي خارج از خانه نيز شرکت کند.
04 با دقت به حرف هاي او گوش دهيد:هنگامي که او با شما مشغول صحبت کردن است کاملاً به او توجه کنيد. اين عمل به فرزند شما نشان مي دهد که شما چقدر به گفته هاي او علاقه مند هستيد و به شکوفايي او نيز کمک بسزايي خواهيد کرد.
05 به او برچسب نزنيد:بچه ها سرشار از شگفتي هستند، بنابراين بسيار مهم است که اجازه ندهيد پشت برچسب هايي مانند «خجالتي»پنهان شوند. چه بسا همين امر باعث تحقق بخشيدن پيشگويي شما باشد.
06 خجالتي بودن را با نياز فرزندتان به تنهايي، اشتباه نگيريد:فرزند شما مي تواند تصميم بگيرد که به تنهايي به دستشويي برود و يا خود لباسش را بپوشد.به نظر او احترام بگذاريد و آگاه باشيد که اين امر هيچ ارتباطي با کمرو بودن ندارد.
07 به علائم هشدار دهنده کمرويي توجه کنيد:اگر بعد ازسالهاي کودکي، کمرويي منجر به شرکت نکردن در مکان هاي اجتماعي شود، موضوع را با مشاورين خانواده مطرح کنيد تا تشخيص دهند که آيا اين کمرويي نشانه مشکل ديگري از قبيل اضطراب، خودکم بيني و يا نگراني از جدايي است؟
08 براي تغيير دادن فرزند خود توانايي هاي او را باور کنيد: اگر معتقد باشيد که فرزندتان توانايي ايجاد تغييرات مثبت را دارد به او کمک خواهيد کرد که احساس آرامش بيشتري کند. هر اندازه او بيشتر پذيرفته شود و احساس آرامش بيشتري کند سريع تر جايگاه اجتماعي خود را کسب خواهد نمود.اگر فرزند مستعد به کمرويي شما باعث ايجاد اضطراب در شما شده است، به گفته ي زير به شما ياري مي کند که مسايل را دقيق تر ارزيابي کنيد:«کمرويي نشانه حساسيت است و حساسيت نيز بسيار عالي است چرا که منجر به همدلي و همدردي خواهد شد.»(5)

پی‏نوشتها:

1-جهت مطالعه ي بيشتر در اين زمينه مي توانيد به کتاب «تغذيه و تندرستي» اثر همين مؤلف مراجعه نماييد.
2-جهت مطالعه ي بيشتر در اين زمينه مي توانيد به کتاب «راهنماي تربيت»اثر همين مؤلف مراجعه نماييد.
3-جهت مطالعه ي بيشتر در اين زمينه مي توانيد به کتاب «راهنماي تربيت»اثر همين مؤلف مراجعه و در آنجا به بحث روانشناسي بازي اشاره شده است.
4-تلخيص از مقاله جناب آقاي محمد رضا هاشم ورزي.
5-برگرفته اينترنت، با کمي تغييرات و جابجايي.
منبع:کتاب راهنماي خانواده
/خ