مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون
 

برونشیت عارضه‌ای است که در اثر عفونتهای ویروسی یا باکتریایی دستگاه تنفسی و یا تحریک و سوزش مداوم لوله‌های نایژه‌ای ایجاد می‌شود. در این مقاله خلاصه‌ای از علائم آن آورده شده است.
برونشیت یک بیماری تنفسی است که با التهاب غشاء مخاطی لوله‌های برونش یا نایژه‌ای (در ریه‌ها) مشخص می‌شود. از آنجا که غشاء ملتهب، متورم و ضخیم می‌گردد، راه‌های هوایی کوچک، تنگ‌تر شده در نتیجه موجب بروز سرفه‌های متمادی همراه با تنگی نفس و خلط می‌شود. برونشیت می‌تواند به دو نوع حاد و مزمن تقسیم بندی شود. در حالی که برونشیت حاد به مدت بیش از چند هفته به طول نمی‌انجامد؛ برونشیت مزمن به طور مکرر رخ داده و مدت زمان طولانی‌تری به طول می‌انجامد. چنانچه فرد مبتلا به آسم دچار برونشیت شود، این عارضه را برونشیت آسمی گویند.

علائم

برونشیت حاد عموماً در اثر ابتلا به سرماخوردگی معمولی و سایر بیماریهای دستگاه تنفسی بروز می‌کند. بنابراین علائم اولیه برونشیت ممکن است، آبریزش بینی، گلو درد، درد عضلانی و خستگی عمومی را شامل شود. شروع واقعی این بیماری با سرفه خشک مشخص می‌شود. همانطور که وضعیت بدتر می‌شود، سرفه ممکن است همراه با خلط گشته که می‌تواند به رنگ سفید، یا سبز مایل به زرد باشد. گاهی اوقات خلط ممکن است اثر خفیفی از خون نیز در خود داشته باشد. در برونشیت شدید، تب خفیف و لرز نیز ممکن است ایجاد شود. تب بالا می‌تواند علامت برونشیتی باشد که ناشی از آنفولانزا است.
برونشیت یک وضعیت پزشکی است که با سرفه آزار دهنده همراه است که حتی در صورت فروکش کردن سایر علائم، به مدت چند هفته به طول می‌انجامد. این وضعیت در برونشیت حاد رخ می‌دهد. در برونشیت مزمن سرفه ممکن است به مدت چند ماه به طول انجامد.
سایر علائم برونشیت شامل تنگی نفس، ناراحتی سینه و غیره می‌شود. این به دلیل واکنش پذیری بیش از حد راه هوایی است که منجر به تنگ شدن مجاری هوا شده در نتیجه موجب بروز اختلال در جریان طبیعی هوا به درون و بیرون ریه‌ها می‌شود. چنین واکنش پذیری بیش از حد راه هوایی می‌تواند همچنین بوسیله‌ی محرکهایی مانند گرد و غبار و دود، هوای سرد، دود تنباکو، و رایحه‌های قوی ایجاد شود.
علائم کلاسیک برونشیت به طور خلاصه عبارتند از:
• سرفه خشک و کوتاه و زیاد، که اغلب با خلط همراه است
• تنگی نفس، همراه با خس خس سینه.
• خستگی عمومی، از دست دادن انرژی و تب

درمان

برونشیت معمولاً، ناشی از عفونتهای ویروسی بوده، و بنابراین آنتی بیوتیکها جهت درمان این عارضه مؤثر واقع نمی‌شوند. از اینرو، درمان ابتدایی کنترل مناسب علائم را شامل می‌شود. بیمار بایستی به قدر کافی استراحت کرده، مقدار زیادی مایعات مصرف نموده و از محرکهایی مانند دود و بخارات اجتناب کند. اسپری‌های برونکودیلاتور، ضد سرفه و تب بر (در صورت وجود تب) اغلب برای درمان علائم تجویز می‌شوند. اگر بیماری توسط یک عفونت باکتریایی ایجاد شده باشد، آنتی بیوتیکها جهت درمان آن مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنتی بیوتیک همچنین ممکن است برای افرادی که مبتلا به برونشیت مزمن می‌باشند و افراد سیگاری تجویز شده تا خطر انواع جدی عفونتهای ثانویه را پایین آورند. داروهای آسم و اسپری‌های گشاد کننده‌ی برونش جهت درمان برونشیت در بیماران مبتلا به آسم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
بهتر است که از داروهای ضد سرفه استفاده نشود به این دلیل که سرفه به بیرون آوردن خلط و از بین بردن محرکها از مجاری هوایی و ریه‌ها کمک می‌کند. با این حال، سرفه‌ی بی وقفه در طول شب می‌تواند آزار دهنده بوده و از اینرو نمی‌توان به طور کامل از مصرف چنین داروهایی خودداری کرد. همچنین توصیه می‌شود که در برابر ذات‌الریه خود را واکسینه کرده و واکسن سالیانه‌ی آنفولانزا را پس از مشورت با پزشک تزریق نمایید.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود. مراجعه به پزشک خود بی‌خطرترین راه تشخیص و درمان هرگونه بیماری است.