مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون
 

به منظور برخورداری از یک زندگی سالم، هریک از ما بایستی از مقدار مجاز مصرف روزانه مواد معدنی مختلف آگاهی داشته باشیم، به این دلیل که زیاده روی در مصرف آنها می‌تواند به مشکلاتی جدی در سلامت منجر شود. این مقاله در خصوص میزان توصیه شده‌ی سدیم مصرفی در روز و اینکه چگونه مصرف بیش از حد این ماده‌ی معدنی می‌تواند موجب بروز عوارض جانبی شود، اطلاعاتی را فراهم ساخته است.
نمک یک ماده‌ی قدیمی بوده که جهت افزودن به طعم غذا و همچنین به عنوان ماده‌ی نگهدارنده مورد استفاده قرار می‌گرفته است. سدیم و کلر دو جزء نمک را تشکیل داده که از میان آنها به مصرف سدیم بایستی توجه ویژه نمود. هریک از ما به خوبی از این حقیقت آگاهی داریم که سدیم را بایستی در مقادیر کم مصرف نماییم. با این حال، مشاهده شده است که درصد بالایی از جمعیت بیش از میزان توصیه شده‌ی روزانه از سدیم استفاده می‌کنند، که این نوع مصرف عمدتاً از نمک طعام و مواد غذایی فرآوری شده ناشی می‌شود.

نقش سدیم

سدیم نقش مهمی در بدن ایفا می‌کند، به این دلیل که به حفظ تعادل آب، انتقال پیامهای عصبی و تنظیم انقباض و انبساط عضلانی رسیدگی می‌کند. همچنین با بهبود عملکردهای سالم سلولهای بدن نقش مهمی در هیدراتاسیون بازی می‌کند. علاوه بر این، سدیم مسئول راندن آب به درون سلولهای بدن بوده و پتاسیم مواد زائد را از سلول به بیرون می‌راند. این کار به حفظ تعادل آب در بدن کمک می‌کند. پیش از اطلاع از میزان مجاز مصرف روزانه‌ی سدیم، فرد بایستی ابتدا از خطرات ناشی از مصرف بالا و پایین این ماده‌ی معدنی آگاهی یابد.

مشکلات ناشی از مصرف زیاد سدیم

مصرف کمتر سدیم همیشه بخشی از درمان مورد نیاز جهت پایین آوردن فشار خون بالا بوده است. مصرف آن در حد زیاد، به طور مستقیم منجر به بروز مشکلات مهلکی در سلامت مانند بیماریهای قلبی، فشار خون بالا، سکته مغزی و یا نارسایی کلیوی می‌شود. کلیه‌های ما مسئول تنظیم مقدار سدیم در بدن می‌باشند. آنها هنگامی که سطح سدیم پایین است آن را حفظ کرده و زمانی که مقدار آن بالا است، این ماده‌ی معدنی را دفع می‌نمایند. ناتوانی کلیه‌ها در تنظیم سطح سدیم در بدن منجر به تجمع آن در بدن می‌شود. یکی از ویژگی‌های فیزیکی سدیم این است که آب را نگه می‌دارد. در نتیجه، این مقدار بیش از حد سدیم، آب را نگه داشته در نتیجه حجم خون افزایش می‌یابد. این امر موجب می‌شود قلب به منظور به حرکت در آوردن حجم خون افزایش یافته از میان عروق خونی، سخت‌تر کار کند. به علاوه، این امر منجر به افزایش فشار بر روی عروق و به عبارتی فشار خون بالا می‌شود.
همانطور که وجود بیش از حد سدیم برای بدن انسان ضرر دارد، به طور مشابه مصرف پایین آن نیز موجب بروز مشکلاتی می‌شود. کمبود سدیم را هیپوناترمی نامند. این وضعیت می‌تواند موجب بروز پیامدهای سختی مانند تشنج، کما، و یا حتی مرگ شود. با وجود مشکلات بسیار مرتبط با سلامت، واجب است که از میزان روزانه‌ی مصرف توصیه شده این ماده آگاهی داشته باشید.
عوامل مختلفی وجود داشته که مصرف توصیه شده‌ی روزانه‌ی آن را تحت تأثیر قرار می‌دهند که از آن جمله می‌توان به سن و وضعیت سلامت فرد اشاره کرد. 500 میلی‌گرم در روز حداقل سدیم مورد نیاز جهت انجام عملکرد طبیعی بدن می‌باشد. مصرف توصیه شده سدیم در روز در افراد سالم به 300ر2 میلی‌گرم محدود می‌شود. با این حال، از آنجا که بسیاری افراد نمک طعام و غذاهای فرآوری شده را در مقادیر زیاد مصرف می‌کنند، مصرف توصیه شده در محدوده‌ی بالا قرار می‌گیرد. افرادی که در آنها فشار خون بالا تشخیص داده شده است، نیاز داشته که مصرف سدیم خود را کاهش دهند (به این معنی که نبایستی بیش از 500ر1 میلی‌گرم در روز از آن مصرف کنند). جدول ذیل مقدار توصیه شده سدیم برای هر گروه سنی را به تفصیل نشان می‌دهد.

گروه سنی

سدیم مصرفی توصیه شده (میلی‌گرم)

1 تا 3

1000

4 تا 8

1200

9 تا 50

1500

51 تا 70

1300

70 به بالا

1200

لازم است که هر فرد مصرف توصیه شده از آن را دریافت نماید، خصوصاً کودکان و افرادی که مبتلا به فشار خون بالا می‌باشند. افراد مبتلا به فشار خون بالا بایستی مصرف افزایش یافته سدیم را در اولین فرصت کاهش داده و به میزان توصیه شده برسانند.
به منظور جلوگیری از مصرف بیش از حد سدیم، فرد بایستی مصرف آن را با خوردن میوه‌های تازه، میان وعده‌های کم نمک و با خودداری از مصرف بیش از حد نمک طعام، غذاهای فرآوری شده و غذاهای سرشار از سدیم کاهش دهد. علاوه بر آن، فرد بایستی به منابع سالم سدیم و جایگزینهای نمک روی آورد.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.