مهار سرطان پروستات با رژیم غذایی
 

چرا بایستی با نگرشی بهتر به رژیم غذایی خود بنگریم؟

در واقع چندین عامل در افزایش خطر سرطان پروستات همیشه موجودند. از بین این فاکتورها افزایش سن و سابقه فامیلی (ژنتیک) و رژیم غذایی بسیار مشهورترند.
در هر حال یکی از عوامل قابل کنترل از موارد مذکور رژیم غذایی است. شما با بهبود کیفیت رژیم غذایی سالم خود می‌توانید ضمن به دور ماندن از خطرات بیماری‌های قلبی عروق و دیابت از ریسک سرطان نیز دوری کنید.
اما تحقیقات امروز ثابت کرده‌اند که بعضی غذاها نه تنها کمک به پیش گیری از سرطان پروستات کرده بلکه ممکن است حتی روند رشد و پیدایش این سرطان را نیز در مردانی که در حال ابتلاء هستند کند نماید
 

 رژیم غذایی معروف به  The western diet  

به صورت واضح در آمار و ارقام ارائه شده غربی ها نسبت به مردم مشرق زمین مثل چین و ژاپن از سرعت رشد سرطان پروستات بالاتری برخوردارند و دیده شده که این رشد در مردانی که از ژاپن به آمریکا مهاجرت کرده اند نیز افزایش یافته است. و محققین فکر می کنند که این رشد به خاطر رژیم غذایی غربی است. این یافته ها زمانی تأیید بیشتری گرفت که دیده شد در مردمان شرقی که رژیم غذایی غربی را در برنامه غذایی خود پیاده نموده اند سرعت رشد سرطان بالا گرفت.
رژیم غذایی انگلیسی، بیش از 50 سال متمادی میوه جات و سبزیجات کم و گوشت قرمز به همراه چربی‌های اشباع شده فراوان بود و در نتیجه این عوامل در طی این سال ها خطر سرطان پروستات را بالا برد.

وزن سلامتی

شاید هنوز به طور کامل و دقیق نتوان گفت چاقی چطور روی سرطان پروستات به عنوان یک عامل خطر تأثیرگذار است اما این مطلب ممکن است مربوط به افزایش خطر چاقی بر بیماری هایی دیگر باشد اما به هر حال داشتن وزن سلامتی هم کاهش دهنده بیماری های مثل دیابت و قلبی عروقی بوده و هم می تواند تأثیرگذار بر وقوع سرطان پروستات باشد.
اندازه گیری ایندکس توده بدن (BMI) از یک طرف و اندازه گیری دور کمر بیش از 102 سانتیمتر (در مردان) به عنوان خطر سلامتی مطرح بوده و از طرف دیگر نشان می دهد که عواملی هستند که نقش اثرگذار در مشکلات سلامتی دارند.
به دنبال یک رژیم کم چرب و اجرای یک ورزش منظم شما به تدریج به سمت کاهش وزن مطلوب و سلامتی پیش خواهید رفت. به کارگیری وعده های غذایی منظم و گنجاندن 5 واحد میوه و سبزی در رژیم غذایی روزانه در این مورد بسیار مؤثر است.

غذاهای مؤثر در پیشگیری خطر سرطان پروستات

میوه جات و سبزیجات
گفته شد که مصرف 5 بخش میوه و سبزی در برنامه غذایی روزانه خطر بیماری های قلبی عروقی و دیگر گرفتاری های مربوط به سرطان ها را کاهش می دهد. منظور از واحد، به طور تقریبی مقدار 80 گرم از یک نوع از میوه یا سبزیجات است. به طبع با توجه به اینکه دانشمندان شاید همگی مواد مغذی موجود در این ترکیبات و نقش محافظتی آنها را کشف نکرده اند به هر حال مصرف خود میوه و سبزیحات نسبت به مصرف مکمل های حاوی این ویتامین ها ارجحیت دارد.
پیش گیری از سرطان پروستات
 
چندین بررسی نشان داد. که خوردن برخی غذاهای خاص خطر توسعه این بیماری را کاسته از برگشت مجدد این بیماری در افرادی که تحت درمان قرار گرفته اند پیشگیری کرده و نیز سرعت پیشرفت این بیماری را کاهش می‌دهد.
نحوه‌ی تغییر در رژیم غذایی
سعی کنید بخشی از غذاهای غیر سالم را از رژیم غذایی خود حذف کنید. به طور تقریبی رعایت رژیم مطلوب جهت جلوگیری از بیماری های قلبی - عروقی می تواند برای پیش گیری از پروستات هم مناسب باشد.
رژیم غذایی سالم
مطالب موجود در این مقاله برای شما روشن خواهد کرد که تغییر در رژیم غذایی می تواند شما را از خطر سرطان پروستات دور کرده و روند رشد آن را نیز کند نماید.
به طور معمول طراحی این نوع رژیم مربوط به رعایت برخی دستورالعمل هاست.
1- بخش اعظم رژیم را کربوهیدرات های مشتمل بر سیب زمینی، برنج و نان تشکیل می دهد.
2- مصرف روزانه حداقل 5 سرونیگ میوه و سبزیحات
3- مصرف پروتئین در حد نیاز از ماهی و مرغ (بدون پوست) و حبوبات
4- خوراک غذاهای کم چرب
5- قطع مصرف شکر و قند به شکل مستقیم یا مخفی شده در نوشابه ها و آب میوه های صنعتی.
6- قطع مصرف نمک یا محدودیت در حد (یک حبه قند) روزانه که همین طور شامل دوری از نمک مخفی در برخی غذاهای فرآوری شده است.
7- نوشیدن 8-6 لیوان آب هر روز و بدور از نوشابه های قندی و گازدار.
 

چه غذاهایی خطر سرطان پروستات را کاهش می دهند؟

میوه جات و سبزیجات مصرف 5 واحد میوه و سبزی روزانه کاهش دهنده ی اغلب خطرات سلامتی همچون بیماری های قلبی عروقی و دیابت است. البته دانشمندان هنوز همگی موادی را که نقش محافظتی بدن انسان را در مقابل بیماری ها بازگو می کنند شناسایی نکرده اند اما به هر حال بخش اعظم فواید این گونه مواد با چنین نقش مشاهده شده است.
رعد و برقی در رنگها
میوه جات و سبزیجات گوناگون حاوی ویتامین ها و مواد معدنی مختلف نیز می باشند، مصرف دامنه ی وسیعی از میوه جات و سبزیجات رنگ دار راه خوبی در افزایش مصرف و ورود این گونه مواد به بدن انسان است.
قرمز ـ زرشکی ـ نارنجی ـ زرد ـ سبز
گوجه فرنگی، تمشک، هندوانه، لوبیا قرمز، توت فرنگی، پیاز قرمز، فلفل قرمز، تربچه ها ، انگورها، زغال اخته، آلو برقانی، کلم قرمز، هویج ها، پرتقال، مانگو، زردآلو، کدو تنبل، فلفل نارنجی
آناناس، ذرت شیرین، هلو، کاسنی، موز، فلفل زرد، اسفناج، کلم بروکلی، آوکادو، نخود سبز، گلابی، کیوی، کاهو، شاهی


سبزیجات Cruciferous

این گونه سبزیجات به خانواده کلم ها اطلاق می‌شود. این خانواده حاوی یک عامل شیمیایی (سولفورافان Sulforaphan) بوده که کمک به تعمیر بافت‌ها و نابود کردن عوامل سرطان زا در بدن می‌نمایند. مثال‌هایی از آنها را می توان در قالب کلم بروکلی، گل کلم، کلم و کلم پیچ اشاره نمود. مصرف حداقل 5 مورد در هفته از این مواد (جدول فوق) در کاهش خطر سرطان پروستات مؤثر دانسته اند.
اگر کسی مبتلا به سرطان پروستات باشد به طور قطع سبزیجات این خانواده خطر توسعه‌ی سرطان را کاهش نمی‌دهد اما به عنوان یک عامل پیش گیری کننده از نوع سرطان و بیماری های قلبی عروقی نقش دارند.

آنتی اکسیدان‌ها

بدن را در مقابل مهاجمین خارجی مثل باکتری ها با کمک کاستن از مولکول‌هایی که رادیکال های آزاد نامیده می شوند محافظت می کند. اگر این رادیکال‌ها از کنترل خارج شوند سلول ها و بافت‌ها را آسیب رسانی می کنند.
منابع آنتی اکسیدانی مؤثر در محافظت بدن در مقابل سرطان پروستات مثل سلنیوم، ویتامین E و ترکیباتی مثل لیکوپن (گوجه فرنگی) مواد غذایی از قبیل آب انار و چای سبز را می‌توان نام برد.

سلنیوم

این ماده در دانه ها، به ویژه دانه ی کدو تنبل، آفتابگردان و دانه های کنجد یافت می شود
همچنین از دیگر منابع آن می توان به نان و غلات و مرغ و ماهی اشاره کرد. البته مقدار این ماده‌ی مصرفی به کیفیت خاک محصولات کشاورزی مربوطه نیز ارتباط دارد به طور مثال سطوح خیلی پایین آن در خاک زمین های کشاورزی در انگلیس مقدار اندک سلنیوم در محصولات غذایی رشد یافته را بدنبال داشت.
در یک بررسی نشان داده شده که مردانی که روزانه 200 میکروگرم سلنیوم مصرف کرده بودند از نظر ابتلا به سرطان پروستات نسبت به آنهایی که مصرف نکرده بودند کمتر مبتلا شدند. همچنین در یک بررسی (Select study) به طور آزمایشی این تحقیق روی 32000 مرد صورت گرفته که نتیجه آن به عنوان یک مطالعه طولانی مدت تا سال 2013 اعلام خواهد شد.

ویتامین E

در ارتباط با نقش ویتامین E در پیش گیری از سرطان پروستات توافقی وجود ندارد
برخی تحقیقات این ارتباط را بین ویتامین E و سرطان پروستات نشان داده اند برخی دیگر این رابطه را رد کرده اند. و البته در تحقیق Select study که قرار است نتایج آن تا سال 2013 مشخص شود به پاسخ های دقیق تری در این باره دست خواهیم یافت.
منابع خوب ویتامین E
- دانه های آفتاب گردان
- فندق و بادام زمینی
- سبزیجات سبز برگ
- روغن های سبزیجات (سویا ذرت)
دریافت این ویتامین از طریق منابع طبیعی بهتر از دریافت آن از ناحیه مکملها (سافت ژل ها) است.
به طور معمول مکمل ژل نرم این ویتامین به شکل 400 واحدی (IU) در داروخانه موجود است که اگر به طور روزانه مصرف شود به طور قطع مشکلاتی برای سلامتی شما به وجود خواهد آورد.
اگر دیابت یا بیماری قلبی ـ عروقی دارید بایستی از دریافت مکمل های ویتامین E خودداری کنید. چرا که می تواند خطر نارسایی قلبی را افزایش دهد.

لیکوپن

بهترین منبع شناخته شده لیکوپن گوجه فرنگی است، اما می توان آن را در هندوانه و گریپ فروت صورتی رنگ و پاپایا نیز یافت. البته در صورتی که فردی دسته ای از داروها موسوم به استاتین‌ها را که به طور معمول جهت پایین آوردن کلسترول خون مصرف می شوند، دریافت نماید ممکن است نیاز به اجتناب در مصرف گریپ فروت داشته باشد، بنابراین بایستی با پزشک مشورت کنید.
دربارهی مصرف مکمل های دارویی لیکوپن بایستی گفت که متأسفانه این مکمل ها به تنهایی قادر به محافظت بدن در مقابل سرطان پروستات نیستند، بنابراین غذاهای غنی از لیکوپن به همراه مواد مغذی دیگر در بدن برای محافظت آن همکاری می کنند.
گوجه فرنگی‌های پخته شده و فرآیند شده (در صنایع غذایی) حاوی منابع بهتری از لیکوپن نسبت به گوجه فرنگی های تازه محسوب می شوند. می توان گفت مردانی که هر هفته حداقل 2 بار سس گوجه فرنگی در برنامه غذایی خود دارند خطر سرطان پروستات را تا یک سوم کاهش می دهند.
البته هنوز به طور کامل مشخص نیست که چرا محصولات فرعی گوجه فرنگی مثل سس گوجه نسبت به خود گوجه فرنگی بهتر است اما این وضعیت ممکن است به خاطر فرآیند آزاد شدن لیکوپن و آسانی دسترسی آن برای بدن باشد.
در این باره می‌توان اظهار نظر کرد که ممکن است لیکوپن حتی سرعت توسعه سرطان پروستات را در مردانی که در این باره پیش آگهی شده اند را با کشتن سلول های سرطانی کاهش دهد.

آب انار

نوشیدن آب انار یک لیوان روزانه در مردانی که همچنین احتمال پیش آگهی آنها در سرطان پروستات زیاد است سودمند است یک بررسی نشان داد که نوشیدن آب انار، سرعت رشد (Prostate Specific Antigen) PSA یا آنتی ژن خاص پروستات را در مردانی که پس از رادیوتراپی یا جراحی، سطح PSA آنها بالا رفته است، کاهش می دهد.

چای سبز

چای سبز شامل آنتی اکسیدان‌های قدرتمندی به نام پلی فنلها است. بنابراین نوشیدن چای سبز ممکن است مردان را در مقابل سرطان پروستات محافظت کند. اما در هر حال برای اینکه اثرات عمده محافظت کننده را بتواند از خود نشان دهد شما نیازمند نوشیدن روزانه 6 فنجان می‌باشید.

چربی

زمانی که شما در برنامه ی غذایی خود چربی مصرف می کنید بدن شما آن را به قطعات کوچک تر شکسته و آنچه مورد نیازش باشد استفاده کرده سپس مابقی را ذخیره می کند. البته ما نمی توانیم بگوییم حذف چربی از رژیم غذایی می تواند خطر سرطان پروستات را پایین آورد، اما به طور قطع نوع خاصی از چربی ها ارتباط مثبتی را با سرطان پروستات دارند.
به طور مثال چربی های یافت شده در لبنیات و گوشت قرمز و محصولات آنها نیز افزایش دهنده خطر سرطان پروستات است.
از طرف دیگر اسیدهای چرب موجود در چربی های روغن ماهی ممکن است شانس ابتلا را به سرطان کاهش دهد. البته مصرف مکمل های روغن ماهی به شکل قرص ژل نسبت به خوردن ماهی تازه یا حتی یخ زده به مقدار 2 تا 3 بار در هر هفته سودمندی کمتری را در این باره نشان داده است.

کلسیم

بدون شک شما بطور منظم لازم است که همه ی نیازمندی های خود را از کلسیم در رژیم غذایی روزانه ی خود دریافت نمایید. اگر شما حتی با احتساب کلسیم دریافتی خود به شکل قرص و محاسبه ی کلسیم دریافتی خود از رژیم غذایی بیشتر از حداکثر 700 میلی گرم روزانه کلسیم را به بدن وارد می کنید بایستی از مصرف مازاد آن جلوگیری کنید. (البته قرص های کلسیم به شکل کپسول به طور معمول 500 میلی گرم می باشند). مطالعات نشان می دهند که مردانی که بیش از روزانه 2000 میلی گرم کلسیم در برنامه ی غذایی خود دارند ریسک بالاتری در ابتلا به سرطان پروستات خواهند داشت.

روی

عنصر مصرفی به نام روی (Zn) که معمولا کو آنزیم بیش از 300 آنزیم در واکنش های بیوشیمیایی است و به طور طبیعی در گوشت قرمز، مرغ، غذاهای دریایی، دانه ها (بادام گردو فندق) و محصولات لبنی یافت می شود در تقویت سیستم ایمنی بدن نیز بسیار مؤثر است.
مقادیر پیشنهادی آن حداکثر تا 25 میلی گرم روزانه پیشنهاد می شود. مصرف دراز مدت آن به شکل مکمل برای چندین سال ممکن است احتمال خطر سرطان پروستات را بالا ببرد.

سویا

گفته می شود که رشد کم سرطان پروستات در مردان آسیایی مربوط به رژیم غذایی غنی از سویا است. در هر حال اینکه آیا اگر سویا مصرف کنیم خطر سرطان پروستات را در خود کاسته ایم بایستی گفت که در یک مطالعه ی وسیع این موضوع نشان داده شده است. اگر تصمیم گرفتید سویا را به رژیم غذایی خود اضافه کنید سعی کنید اشکال متداول مثل tempeh, miso, tofu را بیشتر از اشکال فرآیند شده مثل برگرها که ممکن است پر از چربی باشند امتحان کنید.
حبوبات و غذاهای حاوی آن
بررسی های فراوان نشان داده است که خوردن حبوبات از قبیل لوبیاها، و عدس ها ممکن است در پیش گیری از سرطان پروستات مؤثر باشد.
/خ