نویسنده: غلامرضا معصومی

 

آنتیوپه āntiupe نام یکی از دختران آزوپوس (Asopus) و یا به روایتی دیگر نام دختر نیکتئوس (Nycteus) می‌باشد. وی که فوق العاده زیبا بود، مورد علاقه‌ی زئوس (Zeus) قرار گرفت. پس زئوس به شکل نیمه خدایی جنگلی با گوش و دم اسب و یا به صورت یکی از ساتیرها (Satyrs) در آمده و با وی هم بستر شد. از این وصلت، دو پسر دو قلو به نام‌های آمفیون (Amphion) و زتوس (Zethus) متولد شدند. قبل از تولد این دو طفل، آنتیوپه که از خشم پدر می‌ترسید، از خانه‌ی خودگریخته و به اپوپئوس (Epopeus)، پادشاه سیسیون (Sicyon) پناه آورده و در آنجا با وی ازدواج کرد. نیکتئوس به علت تأثّر زیاد از مفارقت دخترش خودکشی کرد، اما قبل از مرگ به برادرش لیکوس (Lycus) مأموریت داد تا انتقام وی را بگیرد. لیکوس نیز به سیسیون حمله کرده، پس از تصرف شهر و قتل اپوپئوس، آنتیوپه را با خود برد. در راه سیسیون به تبس (Thebes)، آنتیوپه وضع حمل کرد که به دستور لیکوس، فرزندان وی را در کوهستان رها کردند. چوپانی آنها را پیدا کرد و به پرورششان همّت گمارد. لیکوس نیز آنتیوپه را به زندان افکند و پس از مدتی وی را به کنیزی همسرش دیرسه (Dirce) درآورد. لیکوس و همسرش با آنتیوپه بسیار بدرفتاری می‌کردند تا اینکه یک شب به طوری معجزه آسا، زنجیرهایی که زن جوان با آنها بسته شده بود، خود به خود باز شده و وی آزاد شد. آنتیوپه پس از آزادی معجزه آسایش، به طرف کوهستان و کلبه‌ای رفت که فرزندانش در آن زندگی می‌کردند. پسرها ابتدا او را نشناخته و حتی او را به دیرسه که برای جست و جویش آمده بود، تسلیم کردند. اما چوپانی که بچه‌ها را تربیت کرده بود، به آنها گفت که آنتیوپه مادرشان می‌باشد.
بنابراین آمفیون و زتوس، دیرسه و لیکوس را کشته و بدین ترتیب مادرشان را نجات دادند و انتقام وی را از آنها گرفتند. پس از مدتی آنتیوپه توسط دیونیزوس (Dionysus) که با مرگ دیرسه به خشم آمده بود، به جنون مبتلا گشته و با سرگردانی سراسر یونان را زیرپا گذاشت تا اینکه سرانجام توسط فوکوس (Phocus) درمان شده و سپس به ازدواج وی درآمد. لوفر دلاشو (Loffler Delachaux) می‌نویسد که «فرزندان آنتیوپه، دیرسه را به دم یک ورزه گاو خشمگین بسته و آن قدر روی زمین کشیدند تا کشته شد».
در اساطیر یونان باستان، نام آنتیوپه (Antiope) برای سه زن دیگر نیز ذکر شده که عبارتند از:
1- یکی از دختران تسپیوس (Thespius) و مگامده (Megamede) که از هم بستری وی با هراکلس (Heracles) صاحب پسری به نام آلوپیوس (Alopius) گردید.
2- دختر پیلو (Pylo) که با ائوریتوس (Eurytus)، پادشاه اوئکالیا (Oecalia) ازدواج کرد و حاصل این وصلت فرزندانی به نام‌های کلیتیوس (Clytius)، ایفی‌توس (Iphitus)، دیدائون (Didaeon)، توکسئوس (Toxeus) و ایوله (Iole) بود.
3- نام دیگر هیپولیته (Hippolyte) و یا نام خواهر وی می‌باشد که تسئوس (Theseus) او را ربود و در نتیجه زنان جنگجوی قبیله‌ی آمازون‌ها (Amazons) به آتن (Athens) حمله کردند، اما شکست خوردند. آنتیوپه از تسئوس صاحب پسری به نام هیپولیتوس (Hippolytus) گردید.
منبع مقاله :
معصومی، غلامرضا؛ (1388) دایره المعارف اساطیر و آیین های باستانی جهان جلد اول، تهران: شرکت انتشارات سوره مهر؛ چاپ اول