مترجم: فریبا نوید
 

....................
ضربان قلب جنین در طول دوران بارداری ثابت نیست. ضربان قلب جنین با توجه به مراحل بارداری تغییر می کند. به نمودار ضربان قلب طبیعی جنین که در مقاله زیر ارائه شده است نگاهی بیندازید و از سلامت نوزاد خود اطمینان حاصل کنید. سونوگرافی داپلر به اندازه گیری ضربان قلب جنین کمک می کند. زنان باردار می توانند ضربان قلب را احساس کنند و خودشان تعداد ضربان را اندازه گیری نمایند. این فوق العاده است که صدای ضربان قلب کودک خود را بشنوید! اما برخی از مادران پس از آگاهی از ضربان قلب بالا یا پایین جنین خود، در مورد سلامتی کودکشان نگران می‌شوند. برای رهایی از استرس نگران کننده مادر، نموداری در زیر آورده شده است.

سن جنین / اندازه جنین

ضربان قلب طبیعی جنین

جنین 2 میلی متر و قطر کیسه بارداری 20 میلی متر

75 ضربه در دقیقه

جنین 5 میلی متر و قطر کیسه بارداری 30 میلی متر

100 ضربه در دقیقه

جنین 10 میلی متر

120 ضربه در دقیقه

جنین 15 میلی متر

130 ضربه در دقیقه

5 هفته ( شروع )

80 – 85 ضربه در دقیقه

5 هفته

از 80 ضربه در دقیقه شروع می­شود و به 103 ضربه در دقیقه به پایان می­رسد

6 هفته

از 103 ضربه در دقیقه شروع می­شود و به 126 ضربه در دقیقه به پایان می­رسد

7 هفته

از 126 ضربه در دقیقه شروع می­شود و به 149 ضربه در دقیقه به پایان می­رسد

8 هفته

از 149 ضربه در دقیقه شروع می­شود و به 172 ضربه در دقیقه به پایان می­رسد

9 هفته

155-195 ضربه در دقیقه ( به طور متوسط 175 ضربه در دقیقه) 12 هفته

12 هفته

120-180 ضربه در دقیقه ( به طور متوسط 150 ضربه در دقیقه) پس از 12 هفته

پس از 12 هفته

120-160 ضربه در دقیقه ( به طور متوسط 140 ضربه در دقیقه)

نمودار بالا چگونگی تغییرات ضربان قلب جنین در سه ماهه اول و دوم را توضیح می دهد. در سه ماهه سوم، ضربان قلب جنین نسبتاً ثابت می باشد. ضربان قلب جنین به آرامی در دوران آخر سه ماهه سوم قبل از شروع درد زایمان، کاهش پیدا می کند، اما هنوز هم حدود دو برابر ضربان قلب یک فرد بزرگسال می باشد. در حاملگی های پر خطر، ضربان قلب جنین در حین درد زایمان تحت کنترل قرار داده می‌شود. ضربان قلب جنین در صورت دوره کامل بارداری در حین درد زایمان، حدود 140 ضربه در دقیقه می باشد به این معنا که ضربان قلب جنین متوسط می باشد، در حالی که ضربان قلب جنین نارس ممکن است در حین درد زایمان، حدوداً به 155 ضربه در دقیقه برسد. رسایی صدای ضربان قلب جنین به موقعیت جنین، و موقعیت و ماهیت بافت شکم مادر و سایر عوامل بستگی دارد. اگر ضربان قلب جنین طبیعی باشد، احتمال سقط جنین بسیار پایین است. وقتی تعداد ضربان قلب جنین بین 100 تا 160 باشد آن را ضربان قلب طبیعی در نظر می گیرند. اگر ضربان قلب نوزاد به مدت یک هفته یا بیشتر شنیده نشود، احتمال این که سقط جنین اتفاق بیفتد، زیاد است. این نکته را باید در نظر داشت که رسایی صدای ضربان قلب جنین به موقعیت جنین، و موقعیت و ماهیت بافت شکم مادر و سایر عوامل بستگی دارد. اگر ضربان قلب جنین طبیعی باشد، احتمال سقط جنین بسیار پایین است. وقتی تعداد ضربان قلب جنین بین 100 تا 160 باشد آن را ضربان قلب طبیعی در نظر می گیرند. اگر ضربان قلب نوزاد به مدت یک هفته یا بیشتر شنیده نشود، احتمال این که سقط جنین اتفاق بیفتد، زیاد است. به طور غیر معمول ضربان قلب پایین یا بالای جنین، یکی از علائم اصلی دیسترس جنینی می باشد. برخی از مشکلات مربوط به جفت یا بند ناف، فعالیت بیش از حد جسمانی توسط مادر، استرس روانی، مشکلات ژنتیکی یا هر گونه عوارض دیگری، در اوایل دوران بارداری یا در نیمه دوم بارداری، می توانند به ضربان قلب پایین یا بالای جنین منجر گردند. وقتی ضربان قلب جنین، به بالاترین حد خود یعنی 180 و به پایین ترین حد خود یعنی 100 برسد می تواند به عنوان ضربان قلب طبیعی در نظر گرفته شود، هر چند تعداد ضربان متوسط از جنینی به جنین دیگر متغیر می باشد و در دوران بارداری این کاهش یا افزایش ضربان همچنان ادامه خواهد داشت. همان طور که سرعت رشد جنین با سرعت بسیار آرامی صورت می گیرد، مادرها با نژادهای متفاوت، بسته به عوامل ژنتیکی معین، ممکن است متوجه تعداد ضربان قلب های مختلفی بشوند. روشی که ضربان قلب جنین اندازه گیری می شود ممکن است از کشوری به کشور دیگر متغیر باشد.
ضربان قلب و سن جنین
همان طور که می دانید، بارداری به سه دوره سه ماهه تقسیم شده است. سفر معجزه آسای جنین از هفته اول تا هفته چهل و دوم به خاطر راحتی به سه مرحله تقسیم شده است. بسته به وزن مادر، موقعیت نوزاد و محل قرار گیری جفت، می توانید با کمک گوشی ضربان سنج یا فیتوسکوپ، در حدود 18 تا 20 هفتگی یا حتی در حدود 12 هفتگی، به ضربان قلب جنین گوش کنید. با استفاده از تکنولوژی سونوگرافی، می توانید در اوایل هفته هشتم نیز ضربان قلب جنین را بشنوید. ضربان قلب نوزاد، با عنوان صدای قلب جنین یا FHT نامیده می شود. گاهی اوقات، تا هفته 12 تا 14 بارداری، ضربان قلب حتی با انجام سونوگرافی داپلر نیز قابل شنیدن نیست. نگران نباشید این امر کاملاً طبیعی است.
ضربان قلب جنین حدود هفته پنجم شروع به زدن می کند. ضربان قلب جنین خیلی سریع تر از ضربان قلب یک فرد بالغ می باشد. در ابتدا، در طول هفته پنجم، ضربان قلب جنین تقریباً همان ضربان قلب استراحت مادر می باشد یعنی 80 تا 85 ضربه در هر دقیقه. سپس با سرعت شگفت انگیزی ضربان افزایش می یابد. حدوداً تا اوایل هفته نهم، به 3 ضربه در هر دقیقه در روز می رسد! سپس دوباره حدود 12 هفتگی، به طور متوسط حدود 150 ضربه در دقیقه کاهش پیدا می کند. بعد از 12 هفتگی، تعداد ضربان قلب طبیعی جنین 120 تا 160 ضربه در دقیقه می باشد. الگوی افزایش ضربان قلب جنین ثابت است. بنابراین، ضربان قلب جنین برای تخمین زدن سن جنین، مورد استفاده قرار می گیرد.
برای مادران دانستن این نکته ضروری است که ضربان قلب جنین به طور طبیعی در طول حرکات مادر متغیر می باشد. ضربان قلب طبیعی در حال استراحت اندازه گیری می شود و در حین فعالیت های دیگر می تواند متفاوت باشد. این امری طبیعی است اگر در طول روز، در دوره های مختلف زمانی، متوجه سرعت های متفاوتی از ضربان قلب بشوید. به جای این که در مورد سلامت نوزاد خود نگران باشید، بهتر است اگر دچار هر گونه شک و تردیدی شدید، همیشه با پزشک خود مشورت کنید. بله، جنسیت جنین با کمک ضربان قلب جنین نمی تواند تشخیص داده شود، بنابراین حکایت های زنان پیر را باور نکنید.