نويسنده: محمد تقي فعّالي

 

ب) مؤسسات و مدارس

كريشنا مورتي، كودكان و نوجوان را اميدهاي راستين در هر عصري مي‌دانست و بدين روي مسأله‌ي آموزش و پرورش صحيح ايشان و اساساً بهره منديشان از امكانات مفيد تعليم و تربيت را وجهه‌ي همت خود قرار داده بود.
او كه پس از انحلال انجمن «نظم ستاره» و كناره گيري كامل از جامعه‌ي تئوسوفيان به مسافرت‌هاي پي در پي و ايراد سخنراني براي تقديم و عرضه‌ي آنچه خود بدان رسيده بود، اقدام نمود، از اين مقوله مهم غفلت نورزيده و تنها به سخن گفتن بسنده نمي‌كرد، بلكه شخصاً به تأسيس مدارس و مؤسساتي پرداخت و از مراحل ابتدايي ايجاد يك مركز آموزشي بر آن نظارت داشت و با علاقه‌ي بسيار زياد سعي مي‌كرد تا از كوچك ترين تجهيزات تا فضاي معماري آن را زير نظر داشته باشد.
او باور داشت كه يك محيط آموزشي بايد نيازهاي دانش آموزان را در مقابل دنياي بي رحمي ‌كه اكثر نيازهايشان را ناديده مي‌گيرد، برآورده سازد.
كريشنا. جي (جي، به معناي محبوب و عزيز) چندين مدرسه و مؤسسه در هند، انگلستان، آمريكا و كشورهاي ديگر تأسيس نمود و در مراسم بازگشايي اين مدارس بيان مي‌داشت كه:
مدرسه، جايي است كه شخص كليات مربوط به زندگي را مي‌آموزد. بايد به پرورش كامل قلب و ذهن تهي از شرطيت تأكيد كنم نه بر تفكرات و تعليمات آكادميك، اموزش فضيلت كاملاً ضروري است، اما در مدارس بيشتر علوم تجربي را اموزش مي‌دهند.
معلم و محصل نه تنها بايد در ماوراء دنياي علم تفحص كنند بلكه بايد در تفكرات و رفتار خود نيز سير كنند. به اين طريق آنان حالت‌هاي خود را بهتر درك مي‌كنند و چگونگي تغيير افكار خود را مي‌آموزند و ياد مي‌گيرند چگونه مي‌توان خود را از قيود و وابستگي‌ها ‌رهانيد و بدون دانستگي به آگاهي رسيد. (1)
جي. كريشنا، به شيوه‌هاي متداول و رايج آموزش و پرورش در مدارس به ويژه در هند، انتقاد داشت و به نوع خاصي از آموزش و پرورش معتقد بود، آموزش و پرورشي به دور از اجبار و تحميل، فاقد هر گونه خشونت در يادگيري، مبتني بر ذهني پاك و دروني آرام؛ صلحي دروني براي دانش آموزان و معلمان ايشان.
كريشنا مورتي در سال 1969، موسسه‌ي آمريكايي كريشنا يا همان بنياد كريشنا مورتي در آمريكا را شخصاً و با همكاري تني چند از معتمدانش تأسيس كرد.
رسالت (KFA Krishnamurti Foundation of America) حمايت و نشر آموزه‌هاي كريشنا مورتي بوده و هست. (2)
اين مؤسسه هنوز هم مسئوليت اداره‌ي مدرسه‌ي oak Grove را كه به سال 1975 توسط شخص كريشنا مورتي تأسيس گرديد، برعهده دارد و امروزه نيز از رونق مطلوبي برخوردار است.
در مؤسسه‌ي KFA، خدمات متنوع و متعددي براي علاقمندان به آموزه‌ها ‌و انديشه‌هاي كريشنا مورتي ارائه مي‌گردد، براي نمونه مي‌توان به موارد زير اشاره نمود؛ كتابخانه، آرشيو آثار مورتي، درباره‌ي مدرسه و امكان استفاده از CD و DVD‌هاي كريشنا مورتي.
همه‌ي آنچه ياد شد، به صورت فراگير و جهاني در پايگاه اطلاع رساني KFA در دنياي مجازي اطلاعات نيز موجود و قابل دسترسي مي‌باشد.
بنياد ديگري كه توسط كريشنا مورتي در هند پايه گذاري شد ( Foundation of India Fl Krishnamurti) نام دارد. رسالت اين بنياد نيز نشر تعاليم و آموزه‌هاي كريشنا مورتي بوده و هست.
اين بنياد در ابتدا به عنوان يك مؤسسه‌ي خيريه و تحت عنوان Trust The Rishi Valley بنيان نهاده شد. سپس در سال 1953 با نام «بنياد تعليمات جديد» تغيير عنوان داد و در سال 1970 ميلادي به KFI شهرت يافت.
علاوه بر آنچه ذكر شد، كريشنا مورتي آرزو داشت تا ساختمان محل اقامتش در اوهاي كاليفرنيا، (Ojai) به يك مركز مطالعاتي براي علاقمندان به آموزش‌هاي وي تبديل شود. او آن مكان را شاهراه درك مطالب و پرورش استعداد و دريافت حقيقت مي‌دانست.
امروزه، كتابخانه‌ي مركزي كريشنا مورتي در همان مكان، در ميانه‌ي مزرعه‌اي وسيع و در احاطه‌ي درختان زيباي كاج و سرو قرار دارد و مركز گردهمايي، گروه‌هاي مطالعاتي و برگزاري همايش‌هاست. اين مركز آريا ويهارا (Arya Vihara) ناميده مي‌شود. كه خدمات وسيعي را به علاقمندان ارائه مي‌دهد و اين سومين مركز و مؤسسه كريشنا مورتي است.

نشاني سايت‌هاي برخي مدارس كريشنا مورتي در جهان

1. مدرسه اُآگ گراو، تحت حمايت بنياد KFA
http://www.Kschools.Com/Oak Grove school
2. مركز آموزشي ريشي والي
http://www.RishiValley.org
3. مدرسه‌ي تحت حمايت بنياد كريشنا مورتي در هند KFI
http://www.The School KFI.org
4. مركز آموزشي راج هات در هندوستان
http://www.J-Krishnamurti.org
5. مدرسه‌ي ساهيادري
http://www.SahyadriSchool.org
6. مدرسه‌ي براك وودپارك در انگلستان. (تحت حمايت)
http://www.Brockwood.org

جيدو كريشنا مورتي در دنياي مجازي اطلاعات

الف) سايت‌هاي مرتبط با بنيادهاي كريشنا مورتي.
Foundations
Offical j. Krishnamurti inter - organizational website.
An international joint Venture of the Krishnamurti foundations. Includes daily quotes and an RSS news feed.(/http://www. jkrishnamurti.Org )
Krishnamurti Fondation of America ( http://www.Kfa.Org/)
krishnamurti foundation of India (http://www.Kfionline.Org/)
Krishnamurti Foundation Trust (http://www.Kfoundation.Org/) of Hampshire. UK
Krishnamurti Foundation of Latinoamerica (http://www.fkla. Org) In-clues daily quotes and an RSS news feed

سايت‌هاي مربوط به موضوعات خاص درباره‌ي كريشنا مورتي.

Specific subjects
Works by j. Krishnamurti( http://www.Gutenberg.Org/ author/ j. Krishnamurti) at project Gutenberg: (only a single book as of May 2006): Education as Service 1912, Rajput press Chicago
Disbading the Order of the Star of the East (http:// www. KatinKahesselink. et/ kr/ star. htm)- 1929 lecture in which in which Krishnamurti rejected his anointed status as "world teacher" by Theosophists
Krishnamurti and David Bohm (http:// www. radical. org / many- words /K/) - Inquiry into the nature of thought
David Bohm and Krishnamurti
http:// thinkg . net/ david- bohm/ martin- gardner - on- david- bohm - and - Krishnamurti. html) by Martin Gardner from july. 2000 Skeptical Inquirer

ج) سايت‌هايي براي ارائه‌ي اطلاعات عمومي ‌درباره‌ي كريشنا مورتي.

General information
• Kirshnamurti directory (http://www.uni-essen.degkl415/kirshnamurti.htm)
• Kirshnamurti Information Network (http://www. kinfonet.Org/)
• Kirshnamurti World (http://www. k. thequest.Org. np/)
• Meeting Jiddu kirshnamurthy: Truth is a Pathless Land - Nadesan Sa-tyendra (http://www. tamilnation. org/sathyam / sathyam. htm)
• Kirshnamurti Quotes and Stories (http://www. katinkahesselink. net/ kr/)
• Alpheus — Theosophically oriented articles on K (http:// www. al- pheus. org/ html/ contentindices/ kirshnamurti - index. Html)
• One admirer"s tribute site (http://www. bemie. cncfamily. com /Kl. htm)
• Video clips of presentations by J. kirshnamurti

9) درباره‌ي مترجم و مروّج (3)

محمد جعفر مصفا مترجم بسياري از آثار جيدو كريشنا مورتي است كه به سال 1312 هجري خورشيدي متولد گرديده و در قيد حيات مي‌باشد. او دامنه‌ي انديشه‌هاي كريشنا مورتي را به ايران رسانيده و با ترجمه‌ي آثار وي و نگارش كتاب‌هاي مستقلي، مبتني بر آموزه ها و انديشه‌هاي كريشنا، افق تازه‌اي فرارو گشود.
مصفا با نگارش تفكر زائد به موضوعي پرداخته كه در روان شناسي و شناخت درماني از اهميت خاصي برخوردار است و آن چگونگي تلاش ذهن براي ساختن جهاني ذهني است كه در برابر جهان عيني قرار مي‌گيرد.
وي اين پژوهش را در انسان در اسارت فكر ادامه داده و سپس با به كارگيري اين مفاهيم و با شكل گيري رابطه به مباحثي مي‌پردازد كه پيش از او كريشنا مورتي و خانم كارن هورناي آن را مورد پژوهش قرار داده بودند. گرچه هورناي (4) دنباله روي مكتب روان شناسي فرويد يعني تحليل رواني بود، اما سرانجام راه خويش را بازيافت و به نقد آرائ فرويد پرداخت و ريشه‌ي بيماري‌هاي رواني را در انديشه‌ها ‌جستجو كرد.
به نگرش هورناي، پايه رفتار و كردار انسان احساس و پندار او نسبت به ايمني يا به عبارت ديگر نياز به امنيت و ايمني است. اساس بيماري‌هاي رواني نتيجه‌ي جدالي است كه بين تصوير مجازي انديشه‌هاي برساخته با تصوير واقعي او در مي‌گيرد و درمان بيماري آنگاه ميسر است كه بيمار را ياري رسانند تا آن تصوير مجازي را از ياد ببرد و استعدادهاي واقعي خويش را باز شناسد.
با طرح اين گونه مباحث از سوي مصفا؛ اندك اندك آثار كريشنا مورتي در ايران به فارسي برگردانده شد و پس از آن بود كه شماري از مترجمان در اغاز كتاب‌هايشان گوش زد كردند كه نوشته‌هاي مصفا برگرفته از آثار مورتي است. به ويژه كتاب‌هاي تفكر زائد و انسان در اسارت فكر كه مي‌توان آن‌ها ‌را عصاره و گزيده‌ي انديشه‌هاي كريشنا مورتي دانست. البته محمدجعفر مصفا آثار ديگري هم دارد نظير با پيربلخ، هله و نامه‌اي به نديده‌ام، او همچنين آثاري از كارن هورناي هم به فارسي برگردانده است مثل تضادهاي دروني ما و شخصيت عصبي زمانه‌ي ما.
آثار ترجمه‌ي كتاب‌هاي مورتي در ايران به دهه‌ي شصت هجري شمسي باز مي‌گردد و تاكنون نيز پاره‌اي از آثار وي هنوز ترجمه مي‌شوند و اين روند ادامه دارد.
گذشته از تأليفات و ترجمه‌هايي كه ياد شد، محمد جعفر مصفا جلسات سخنراني و پرسش و پاسخ را در برخي اماكن فرهنگي از جمله در فرهنگ سراي «انديشه» در تهران برگزار مي‌نمايد و در اين نشست‌ها ‌به تبيين و ايضاح هر چه بيشتر تفكرات خود و تعاليم كريشنا مورتي مي‌پردازد.
همچنين براي آنانكه مي‌خواهند ابهامات ذهن شان را درباره انديشه‌ها ‌و آموزه‎هاي كريشنا مورتي، سامان و پاياني ببخشند، امكان پرسش و پاسخ اينترنتي و دسترسي به سايت شخصي‌اش (5) را نيز فراهم آورده است. گويا با تمام توان و تلاش مي‌كوشد تا افكار خويش را كه مبتني بر تعاليم كريشنا مورتي است و هم آنچه را مورتي به نحوي خاص و ناب عنوان نموده است به همگان بنمايد.
نكته‌ي ديگر اينكه شايد بتوان تنها آموزنده بلاواسطه، مستقيم و ايراني الاصل كريشنا مورتي را محمدجعفر مصفا دانست. تصريح وي را بر اين دقيقه ياد شده از تعاليم كريشنا مورتي مي‌توان يادآور شد:
من حدود يك ماه يا كمي‌ بيشتر در باغ بسيار وسيع T.S زندگي كردم تا كارشان را از نزديك ببينم. كارشان دنگ و فنگي و سوتّ و فوتّي بود و دكانشان رونقي نداشت. موقعي كه كريشنا مورتي از «ريشي والي» به مدرس آمد، ما و صدها نفر هم آمديم به مدرس.
«آديار» (شهركي كه تشكيلات T.S در آنجاست). با وجودي كه خوابگاه‌هاي T.S خيلي ارزان بود فقط خانوار فقير سه نفره ما، يك طبيب، يك دختر اروپايي و يك دانشجوي هندي در آنجا ساكن بوديم. آدم احساس مي‌كرد T.S با آن وسعت تبديل به چراغ موشي شده است كه نقش ته كشيده و دارد بيلّ و بيل (پت پت) مي‌كند! (6)
و مي‌خوانيم كه:
ذكر اين نكته را نيز لازم مي‌دانم: با توجه به اينكه در آثارش (آثار كريشنا مورتي) ديده بودم كه نظري چندان موافق با اسلام ندارد - اگر چه از اسلام صحبت نمي‌كند. بلكه «تشكيلات مذهبي» را زير سؤال مي‌برد - يك روز در هندوستان، در «ريشي والي»، از او پرسيدم شما به كدام يك از كشورهاي اسلامي‌ سفر كرده‌ايد. گفت هيچ كدام.
منظور من از سؤال اين بود كه وقتي از نزديك و به طور مستقيم با هيچ جامعه اسلامي ‌آشنايي نداريد بر چه اساسي تشكيلات مذهبي چنان جوامعي را نفي مي‌كنيد!!
منظور مرا درك كرد و پاسخ داد: من نظر به مذهب خاصي ندارم، مذهب را رد و نفي نمي‌كنم. حرف من درباره‌ي «اتوريته» است: نه مذهب! (7)

پي‌نوشت‌:

1. http://www. Kfa. Org/ Biography. php.
2. http://www.Kfa. org
3. مطالب مندرج در اين فراز را بسنجيد با «مقاله عرفاني كريشنا مورتي» در سايت آفتاب صبح از منبع مؤسسه پژوهش و گفتگوي آديان.
http://www.Aftab.ir.
4. كارن هورناي، به سال 1885 ميلادي در آلمان متولد شد و تحصيلات خود را در پزشكي و روان پزشكي در همان كشور به پايان رسانيد. در سال 1932 به آمريكا مهاجرت نمود و بعنوان استاد دانشگاه در رشته روانكاوي مشغول به تدريس شد. در ضمن با همكاري عده‌اي از شاگردان و همكاران خود موسسه‌اي به نام «مؤسسه‌ي روانكاوي هورناي» در نيويورك داير نمود كه هم اكنون اين موسسه به وسيله‌ي شاگردان او اداره مي‌شود.
هورناي بسيار از نظريات فرويد از جمله نظريه‌ي غريزه‌ي جنسي را رد مي‌كند. وي برخلاف فرويد كه علت اساسي بيماري‌هاي رواني را سركوب نمودن تمايلات جنسي - غريزي و از همه مهم‌تر غرايز جنسي مي‌داند، معتقد است كه بيماري رواني حاصل روابط خشن و ناهنجار افراد محيط با كودك مي‌باشد.
نقل از:
http://www.mossaffa.com
5. http://www.mossaffa.com
6. كريشنا مورتي، تعاليم كريشنا مورتي، ترجمه‌ي محمدجعفر مصفا (توضيح مترجم)، ص23.
7. همان، ص36-37.

منبع مقاله :
فعّالي، محمّدتقي؛ (1388)؛ نگرشي بر آراء و انديشه‌هاي کريشنا مورتي، تهران: سازمان ملي جوانان، چاپ اول.