تعریف اهل سنت

اهل سنت نیز به گروهی از مسلمانان می‌گویند که بنا به تبلیغ بعضی از صحابه پیامبر، خلافت و جانشینی پس از پیامبر را به اجماع اهل حل و عقد دانسته و از این رو به خلافت ابی بکر، عمر، عثمان و امیرالمؤمنین علی علیه السلام معتقد شده‌اند.
آنان معتقدند پس از قرآن باید از راه و روش و گفتار پیامبر و چهار خلیفه فوق پیروی کرد؛ در فقه و احکام دینی نیز سنت پیامبر و اعمال و افعال چهار خلیفه و سایر صحابه پیامبر را ملاک و حجت می‌دانند.
بر خلاف اهل سنت، شیعیان خلافت و امامت را در امتداد رسالت، و امری الهی و تابع تعیین خداوند و تصریح پیامبر می‌دانند. از این رو معتقد به ولایت امیرالمؤمنین علی علیه السلام هستند و در فقه و احکام اسلامی نیز به فعل و سخن امامان معصوم علیه السلام ملتزم‌اند. آنان تنها احادیثی را معتبر می‌دانند که از طریق راویان موثق به پیامبر یا یکی از دوازده امام معصوم و حضرت زهرا علیهاسلام منتهی گردد.
اهل سنت که به «عامه» یا «سنی مذهبان» نیز مشهورند، به چهار مذهب حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی منشعب می‌شوند. آنان تمام صحابه پیامبر را مؤمن و عادل می‌دانند، همه جنگجویان بدر را اهل بهشت می‌پندارند و بدگویی عشره مبشره (ده تن از صحابه که به زعم آنان پیامبر به آنها بشارت بهشت داده) را حرام می‌شمارند.
درباره پیدایش اصطلاح «اهل سنت» میان مورخین اختلاف است ولی قدر مسلم این است که رواج آن به زمان خلافت متوکّل عباسی باز می‌گردد که وی را «محیی السنة» (احیاکننده‌ی سنت) لقب داده‌ بودند.
مذهب اهل سنت به اتکای دولت‌های اسلامی به خصوص خلفای عباسی که اهل تسنن را ضامن قدرت خود و وسیله سرکوبی شیعیان می‌دانستند، در قرن سوم هجری قمری با ظهور فقها و محدثین مشهور و نگارش صحاح و سنن و مسایند به اوج شهرت رسید.

منابع:

الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص 300؛ فرهنگ فرق اسلامی، دکتر محمد جواد شکور،‌ ص 238؛ الملل و النحل،‌ آیه الله سبحانی

/س