میلاد حضرت زینب علیهاالسلام

غنچه گل یاس

بوستان عصمت نبوی چشم به راه شکفتن غنچه دیگری است بر شاخه گل یاس؛ همان یاسی که بر دامانش کوثر عصمت جاری است و بر شاخسارش گل‏های امامت هویدا. اگرچه پیامبر در مدینه حضور ندارند، امّا برای آمدن این میهمان لحظه‏شماری می‏کنند. در تمام رنج‏ها و مصایب زینب کبری علیهاالسلام ، آن قدر صبوری و بردباری جاری است که کم‏تر از دو فرزند شهید او یاد می‏شود داغ مصایبی که بر دل زینب علیهاالسلام نشست آن قدر سنگین و دشوار بود که داغ دو فرزندش را از یاد می‏برد. چشم‏ها در انتظارند و ملایک جای جای خانه به خدمت ایستاده‏اند. بوی عطری بهشتی در فضای خانه زهرا می‏پیچد و زینب دختر علی بن ابی‏طالب، علیه السّلام، بانویی از جنس نور و زاده فاطمه زهرا علیهاالسلام ، چشم به دنیا می‏گشاید و عالم را به حضورش نوری تازه می‏بخشد. میلاد این نور تابان، گل خوشبویِ خاندان عصمت بر شیعیان و شیفتگان آن بانوی بزرگ مبارک باد.

بشارت ولادت

جناب سلمان خبر ولادت نورسیده مولا علی بن ابی‏طالب علیه‏السلام ، را به پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم ، می‏رساند و در انتظار می‏ماند تا شادی و شعف این بشارت را در چهره ایشان ببیند. امّا اشک مجال شادی به چشمان پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم نمی‏دهد و در پاسخ حیرت سلمان، پیامبر به مصیبت‏هایی اشاره می‏کند که آن کودک شیرین و نو رسیده باید در آینده تحمّل کند. میلاد مبارک و خجسته او آغاز راه صبوری بود و زینب علیهاالسلام ، اسوه صبر الهی و بانوی بردباری و رضا، آمده بود تا از همان کودکی دشواری را تحمّل کند و دلش را از صبر و تحمل لبریز سازد.

نامی از آسمان

در خانه نورانی و آسمانی مولا علی علیه‏السلام شادیِ آمدنِ نورسیده‏ای برپاست. حضرت فاطمه علیهاالسلام ، نوزاد را در آغوش مولا نهاده، از او می‏خواهد اکنون که پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم در مدینه حضور ندارند، ایشان نامی برای کودک برگزیند. امام علی علیه‏السلام ، می‏فرمایند: «من بر رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم ، در نام‏گذاری او پیشی نمی‏گیرم». چند روزی از تولد نوزاد می‏گذرد تا آن‏که پیامبر خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم ، به مدینه بازگشته و چون همیشه، ابتدا به خانه دردانه‏اش فاطمه زهرا علیهاالسلام ، وارد شدند. اندکی بعد نوزاد در آغوش جدّش آرام خفته است و چشمان پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم بر آسمان است. فرشته مقرب خدا، جبرئیلِ امین، نازل می‏شود. سلام و تهنیت خدا را می‏رساند و می‏فرماید: «نام این مولود را زینب بنه که این نام را خدا در لوح محفوظ نوشته است». وصیت فراموش شده
چند روزی از تولد خجسته‏ات می‏گذرد. اینک تو در آغوش گرم پر مهر پیامبر آرام خفته‏ای. جبرئیل امین نام زینب را برایت از سوی خدا تحفه آورده است. در آمدنت خدا نیز تهنیت می‏گوید. چقدر پیامبر تو را دوست می‏دارد و به تو مهر می‏ورزد: تو را به سینه می‏چسباند؛ چشمانت را می‏بوسد؛ تو را می‏بوید و سفارش می‏کند به همه امّت که حرمت این دختر را پاس بدارند. علاقه پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم به تو وصف‏ناشدنی است. تو زینب دردانه و عزیز دل رسول خدایی؛ هرچند جاهلان و کوردلان و کوته فکران امّت حرمت تو را پاس نداشتند و سفارش پیامبر خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم را به فراموشی سپردند.

زینت پدر

خوش آمدی ای زینت پدر؛ ای مایه فخر عالم؛ ای تسلای دردهای مادر؛ خدا نام تو را زینب نهاد که تو زینت پدری. تو نگین زیبا و درخشان خلقتی؛ گل خوشبوی زیباترین بوستان آفرینشی؛ پدر خود زلال حیات در عالم است و تو زینت و مایه فخر او. در همه نیکی‏ها از پدر میراث برده‏ای، در شجاعت و شهامت، در فصاحت و بلاغت، در ادب و کمال و در عبودیت و تسلیم خدا بودن. پدر به تو فخر می‏کند و تو شایسته این افتخاری.

راهنمای سعادت

امروز روز ولادت بانوی بزرگ اسلام زینب کبری علیهاالسلام ، نمونه کامل زن مسلمان و مسلمان راستین، الگوی خداپرستی و تسلیم امرِ ولایت بودن، اسوه حیا و تقوا، ایمان و اطمینان درونی و عصاره توکل و عشق به خداست. روز میلاد خجسته و نیک او فرصتی است تا جوانان و بانوان ما به راهی که او روشن کرد و شناساند قدم نهند. از دریای وجودش مروارید کمال برگیرند و در نسیم یادش سرمست کمال و سعادت شوند. باشد که این سرمستی بهانه دل‏هامان باشد برای قدم نهادن در وادی سعادت.  

فردایی نه چندان دور

زینب کبری ـ که سلام و درود خدا بر او باد ـ امروز می‏آید؛ می‏آید در فردایی نه چندان دور، در روز رحلت جدش پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم ، مونس مادر باشد و چند روزی بعد شاهد پهلوی شکسته مادر و رنجوری او گردد. زینب چهار ساله آن‏روز صبر می‏کند و می‏ماند تا در فردایی نه چندان دورتر پرستار فرق شکافته و محاسن بخون خضاب شده پدر باشد. امّا صبر می‏کند و می‏ماند تا در غربت و تنهایی برادرش حسن یاوری استوار و غمخواری همدم گردد. او می‏ماند تا در عاشورا با صبوری خویش صبر را خجل نماید و سرود جاودانه «ما رَأیْتُ الاّ جَمیلاً» را به تاریخ هدیه کند. آری او ماند تا پاسدار حریم آل اللّه باشد و تیماردار کاروانی زخم دیده و مصیبت کشیده، اما سربلند و سرافراز گردد.

بهانه قساوت

عافیت‏طلبی، نشستن در کنج آسایش، شیفته زندگی آرام و دلخواه بودن، دل باختن در برابر برق سکه‏های سرخ و زرد و تمایل به اندکی بیشتر از دنیا بهره بردن، چشم بستن به روی حقایق و گوش سپردن به خواهش نفس، همان انگیزه‏ای بود که کوفیان را به جنگ با خاندان رسول اللّه صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم ، کشانید، چنان که در پیِ آن همه سفارش پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم ، حرمت زینب علیهاالسلام دُردانه پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم را بشکنند، گوشواره از گوش دختران رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم بکشند و در همان حال از آن‏چه بر اهل بیت می‏رود بگریند و در پاسخ حیرت زینب علیهاالسلام ، که فرمود: «اگر می‏دانی و می‏شناسی چرا چنین می‏کنی؟» ابلهانه پاسخ گوید: اگر من گوشواره را نَبَرم دیگری می‏برد! راستی شیطان تا کجا در دل انسان حاکم می‏شود و هوای نفس تا چه حد سرکش و ظلمانی است!

مِهر مادری

مادری که از فرزند دل برکَنَد و او را به وادی شهادت بسپارد و در راه خدا فدا کند، در ایثارگری گوی سبقت ربوده و در فداکاری پرچم فتح برگرفته است. امروز ما میلاد مادری را جشن گرفته‏ایم که معلم فداکاری و آموزگار مکتب ایثار است. در تمام رنج‏ها و مصایب زینب کبری علیهاالسلام ، آن قدر صبوری و بردباری جاری است که کم‏تر از دو فرزند شهید او یاد می‏شود داغ مصایبی که بر دل زینب علیهاالسلام نشست آن قدر سنگین و دشوار بود که داغ دو فرزندش را از یاد می‏برد. سوز مظلومیت بی‏حد مولایش و امام زمانش حسین علیه‏السلام ، درد جهالت اسلامیان و عافیت‏طلبی‏شان، رنج مهجوری حق و فزونی باطل، آتشی است که لحظه به لحظه در جانش شعله‏ور می‏شود و او که در وادی ایثار پیشتاز بود، در شهادت فرزند حتی به سوگ ننشست تا مبادا ذره‏ای شرم یا اندوه بر دل عزیز برادرش حسین علیه‏السلام بنشیند. درود خدا بر او و بر اهل بیت عصمت.

نسیم مهر

روز عاشورا با همه دردها و رنج‏هایش گذشته است. کاروان با تنها امیدی که برایش مانده است به سوی کوفه به راه می‏افتد. امام سجاد علیه‏السلام ـ تنها حجّت خدا بر زمین، همه امید زینب علیه‏السلام به ماندن و بودن و همه بهانه خلقت در برجا ماندن و پایداری کردن ـ رنجور و داغ‏دیده و بیمار است. آن قدر بیمار که دشمن سنگ دل از کشتن او دست کشیده و به خیال خود به بیماری‏اش وا نهاده‏اند. کاروان به راه می‏افتد و امام به سوی قتلگاه چشم می‏دوزد که این گونه ساکت و آرام است و از آن همه غوغایش دیگر خبری نیست. بدن عزیزترین بندگان خدا را می‏بیند که تکه تکه بر زمین افتاده است؛ اشک امان نمی‏دهد؛ سینه امام تنگ می‏شود؛ زینب علیهاالسلام هراسان خود را به امام می‏رساند؛ اینک او نه تنها از تن بیمار امام پرستاری می‏کند که دل زخم‏دیده امام را نیز مرهم می‏نهد. او با یادآوری حدیثی از رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم در رضایت خدا از اهل بیت و پاداش بی نهایت آنها و عذاب دشمنان آنها، روحی تازه در کالبد بی رمق امام جاری می‏کند. اینک زینب علیهاالسلام ، در پس آن همه رنج و مصیبت صبور و مقاوم به امام و اهل کاروان دلداری می‏دهد.

بندگی و تسلیم محض

بنده محض خدا بودن یعنی یکسره تسلیم امر او شدن، از غیر او دل بریدن و به او پناه جستن؛ و زینب کبری علیهاالسلام ، پیشتاز در وادی رضایت و تسلیم و علمدار عبودیت و بندگی محض خدا، تجلی روشن این معناست. آن جا که آن بانوی بزرگ در بند اسارت دشمن، پس از تحمل داغ گران شهادتِ برادران و فرزندان و یاران و پس از آن همه قساوت دشمن با اهل کاروان، پس از آن‏که از سوز درون سر به چوبه محمل زده و به خون سر آتش دل را آرام کرده است، در دربار یزید چنین تسلیم محض خدا بودن را متجلی می‏کند. او می‏گوید: «سپاس و ستایش خدایی را که در ابتدا سعادت عطایمان کرد و در پایان رحمت و شهادت نصیبمان فرمود». آری درون کمال یافته زینب علیهاالسلام چیزی جز نیکی از سوی خدا نمی‏بیند و تواضع زینب او را به سوی سائیدن سرِ تسلیم و سپاس بر درگاه خدا می‏کشاند.

عرفان زینبی

دریای عرفان زینبی آن چنان ژرف و پرگهر است که می‏ارزد همه عمر در آن غوص کنی. اینک همه از عشق بی حد زینب کبری علیهاالسلام به برادرش امام حسین علیه‏السلام آگاهند. در ظهر عاشورا جز این برادر کسی دیگر برای او نمانده است. حسین علیه‏السلام محور هستی زینب علیهاالسلام است و بی او جان در بدن زینب علیهاالسلام آرام نمی‏گیرد. امّا در مقام بندگی خدا، زینبِ آسمانی، این بنده پاک و خالص خدا، هیچ جز معبود، نمی‏بیند. پس آن گاه که برادر جان فدای معبود می‏کند، او در برابر معبود زانو می‏زند، و از خدا می‏خواهد که این قربانی را از اهل بیت بپذیرد.

طوفان عفاف

زینب کبری علیهاالسلام بزرگ میراث‏دار حیا و عفت فاطمی و شهامت و فصاحت علوی اسوه حضور پاک و روشن زن مسلمان در جامعه است. آن دم که دفاع از ولایت و زنده داشتن پیام خون برادرش حسین علیه‏السلام مطرح است او آگاهانه و مقتدر طوفان به پا می‏کند. در مقابل جبّارترین حاکم زمان مردانه می‏ایستد و چنان بر او فریاد می‏زند که مستی پیروزی از سر او برون می‏شود و خوار و بی مقدار زبان به ندامت می‏گشاید. این شیر بیشه شجاعت و این سدّ پولادین دفاع از ولایت و حمایت از اسلام همان زینب عفیف سراپا آزرم است که گاهِ زیارت مزار جدّش در مدینه در پس حجاب حضور دو برادر و در پناه آنان به کوچه قدم می‏نهد. همان فریادگر عفاف و تقوا که از ساربان کاروان اسرا می‏خواهد که سرهای شهدا را از میان کاروان بیرون برد تا مردم کم‏تر به آنان چشم بدوزند. این همان زینب است که در دفاع از اسلام مردانه می‏خروشد و شجاعانه قد علم می‏کند. درود خدا بر او و بر اهل بیت عصمت باد.

آتش ندامت

اینک دُردانه علی مرتضی علیه‏السلام ، پاره قلب فاطمه زهرا علیهاالسلام ، بانوی قهرمان کربلا، داغدار و مجروح و دل شکسته، امّا لبریز از شهد ولایت و سرشار از عشق به اسلام، در مجلس یزید، در مقابل این حاکم جبّار ایستاده است و آتش ندامت بر دامن او می‏افکند: «هان ای یزید! به خدا قسم که پوست خود را شکافتی و گوشت خود را بریدی. به زودی بر رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم وارد شوی در حالی که گناهِ ریختن خون اولاد او برگردن توست و تاوان هَتک حرمت او بر دوش تو»

پرده‏دار لوح عفاف

این بانوی بزرگ عالم، پرده‏دار لوح عفاف و یکه‏تاز وادی ایمان و توکل، زینب کبری علیهاالسلام است که اینک در برابر فرومایه‏ترین حاکمان زمان ایستاده است در حالی‏که در بند اسارت و سوخته دل از هجران برادر است.
تن رنجور و دل سوخته او هرگز راه بر فریاد عاشورایی او نخواهد بست؛ فریادی که تا امروز در گوش زمان تکرار می‏شود: «ای یزید! اگر امروز ما را غنیمت خود دانستی به زودی این غنیمت تو را به سوی غرامتی سخت خواهد کشاند. آن روز که جز آن‏که پیش فرستادی چیزی نخواهی یافت. خداوند بر بندگانش ستم نمی‏کند و ما شکایت خود را به سوی او می‏بریم. اینک تو هرچه در توان داری در دشمنیِ با ما بکوش و هرچه مکر در توشه داری به کار بر که به خدا سوگند نخواهی توانست که نام ما را محو کنی و حقانیت ما را به پنهان داری و این ننگ را از دامن خود پاک کنی. اندیشه‏ات دروغ و حکومتت کوتاه است و جمعیتت پراکنده است، آن روز که منادی ندا کند که لعنت خدا بر ستمکاران باد.
منبع: دانشنامه حضرت زینب سلام الله علیها
/خ