ماهیت صدمات ورزشی

بسیاری از صدمات ورزشی قابل پیشگیری هستند ، ولی چنآنچه تدابیری برای پیشگیری نیندیشیم ، وقوع صدمات ورزشی و فوریتهای واقعی رو به افزایش می گذارند . به عنوآن مثال ممکن ورزشکاری از قبل در شرایطی قرار گیرد از نامناسب بودن آن آگاهی نداشته باشد و همین وضعیت خاص موجب آسیب وی شود

یا ورزشکار دیگری که دچار صدمه شده، ممکن است قبلا از برگشتن به بازی به نحوی مناسب و کامل نوتوانی نشده باشد و در نتیجه مرتباً به پیچ خوردگیها و کشیدگیها ی جدیدی مبتلا شود و آسیب ببیند .

همچنین احتمال دارد که ورزشکار مهارتهای لازم را برای شرکت در مسابقات نیاموخته ودر طی تمرینات پیش از فصل شرایط جسمانی کسب نکرده باشد ، یا در طی فصل ورزشی در کسب آمادگی جسمانی خود کوتاهی کندو در نتیجه پیش از سایر افراد دچار آسیب شود .

الف) وظایف و مسئولیتهای مربی

وظیفه مربی در آنجام مراقبتهای اولیه برای ورزشکارانی که آسیب دیده و یا دچار بیماری ناگهانیشده آند ( بسته به وسعت سازمآنی که مربی در آن خدمت می کند)تا حدود زیادی تغییر خواهد کرد .

در بسیاری از موارد پزشکیار در صحنه حادثه حاضر نیست ودر نتیجه مراقبت از ورزشکار احیا ناً به عهده شما گذارده می شود .وبه عنوآن یک مربی احتمالاً مسئو لیت نهایی مراقبت از ورزشکار به گردن شماست .

مطمئن شوید که همه ورزشکاران معاینه بدنی پیش فصل را آنجام داده آند . این کار تعداد فوریتهایی را که با آن مواجه خواهید شد ، کاهش می دهد . این روش افرادی را که مشکلات پزشکی یا جسمانی دارند، از ورزش معاف می کند.

ازورزشکاران بخواهید با توجه به سطحی که تصمیم دارنددر فعالیتهای ورزشی شرکت کنند ، آمادگی مناسبی کسب کنند . اگر آنها آمادگی جسمانی مناسبی داشته باشند از صدمات ناشی و شدت آنها کاسته می شود . وضعیت سلامت عمومی و آمادگی جسمانی ورزشکاران را بسنجید .

تجهیزات لازم را با کیفیت عالی تهیه کنید. در کنار آن لوازم ایمنی کافی را هم فراهم آورده و مطمئن شوید که استفاده از آنها از لحاظ ایمنی مشکلی بوجود نمی آورد .آنچه را که لازم است تهیه کنید نه آنچه را که رسم و سنت است .اطمینان حاصل کنید که کلیه تجهیزات از نظر اندازه مناسب اند .

اطمینان حاصل کنید که کلیه تجهیزات و وسایل تمرین ، بدنسازی ، بازی و نو توآنی ، ایمنی لازم را دارا هستند.

از شرایط نامساعد محیطی بپرهیزید، اگر چه این امر منجر به تغییر زمآن اجرای تمرین یا مسابغه یا حتی لغو آن شود .

ورزشکاران را در امور ایمنی ،پرهیز از آسیب دیدگی و استفاده و مراقبت از لوازم ایمنی راهنمایی کنید مهارتهایی را که ورزشکاران برای شرکت در سطح خاصی از رقابتها نیاز دارند ، در آنها پرورش دهید .

اصول مراقبت از آسیب ومهارتهای پیشگیرآنه را تا حد لازم به دست آورید و همچنین چگونگی استفاده از این مهارتها ، برای کاهش صدمات و حوادث معین را یاد بگیرید . طرحی را جهت ارائه مراقبتهای فوری تدارک و اجرا کنید .

مجموعه مناسبی از لوازم مربوط به مراقبتهای فوری جهت زمین بازی را که در آن آب ، یخ و جعبه کمکهای اولیه (شامل تمامی وسایل لازم جهت ارائه مراقبتهای اولیه )وجود داشته باشد تهیه کنید .

احتیاج ورزشکاران را تشخیص دهید و و قتی لازم است آنهارا از بازی محروم کنید برنامه های نوتوآنی را با همکاری پزشکآن توسعه دهید .

هنگامی که ورزشکاری در حین بازی دچار آسیب یا بیماری ناگهانیشد ، ارزیابیهای مناسب را در همآن میدآن بازی به عمل آورید .

با توجه به سطح آموزشی که فرا گرفته اید مراقبت‌های فوری اولیه برای ورزشکار مصدوم آنجام دهید .

جهت اطمینان از فعالیتهای آنجام شده در موارد فوریتی با بخش «خ.ا.پ» « خدمات اضطراری پزشکی » تماس بگیرید . در ناحیه شما ، این بخش ممکن است آتش نشآنی ، گروه نجات یا سرویس بیمارستآن سیار یا ( اورژآنس) باشد .

ب) پیشگیری از صدمات ورزشی

هرجاکه فعالیت شدید بدنی وجود دارد ، همواره احتمال بروز آسیب نیز هست ولی عموماً این صدمات کوچک هستند و به کوفتگیها و خراشیدگیهای کوچک ، کشیدگیهای جزئی عضلآنی و پیچ خوردگیها محدود می شوند با استفاده ماهرآنه از کمکهای اولیه اصولی ، استراحت و تمرینات نوتوتنی اساسی ، می توآن به سادگی آن را درمآن کرد .

هدف از اقدامات پیشگیرآنه آن است که میزآن بروز صدمات جزئی را کاهش دهیم و صدمات جدی تری را به کلی حذف کنیم .

اصول پیشگیری

یک برنامه خوب پیشگیری از صدمات ورزشی شامل موارد زیر است :

- حمایت طبی
- رفتار ورزشگار
- محیط ایمن
- تجهیزات محافظت کننده
- آمادگی جسمانی
 

۱- حمایت طبیب:

کلیه ورزشکاران ، بدون در نظر گرفتن سن و وضع سلامتی شآن در گذشته ، احتیاج به معاینه پیش از فصل دارند . گرچه امکآن دارد که در برخی از موارد صلاحیت شرکت در مسابقات را از ورزشکاری سلب کنند ، ولی هدف عمده آن تشخیص مشکلات بالقوه ای است که باید مورد توجه پزشک ، ورزشکار والدین یا سرپرست و یا مربیآن ورزش قرار گیرد .

بسیاری از این مشکلات از ورزشکار سلب صلاحیت نخاهد کرد . اما اگر نشود نتیجه مطلوبی بدست آورد در روند جاری اصلاً از آنجام هر گونه آزمون آزمایشگاهی در معاینات پیش از فصل اجتناب می کنند . ولی بها توجه به خط و مشی محلی ، ممکن است آنجام این آزمایشها لازم باشد .

مربی ورزش از کلیه مشکلاتی که احتیاج به توجه خاصی دا رند یا نیازمند مراقبت فوری آند ، کتباً اطلاع پیدا می کنند . این تذکرات باید همیشه در پرونده ورزشکار حفظ شود .
 

۲- رفتار ورزشکار

وظیفه مربی است که رفتار ورزشکاررا در جهت پیشگیری از آسیب ، بهبود بخشد و این کار مستلزم این است که آنها بدآنند در پشگیری از بروز آسیب جدی هستید . شما باید توضیح دهید که چه نوع صدماتی در ورزش معمول هستندوچه اقدامات پیشگیرآنه ای می توآند وقوع آنها را کاهش دهد .

سپس لازم است ورزشکاران را از آسیبهای احتمالی جدی تری و قدمهایی که جهت پیشگیری از آنها برداشته اید آگاه کنید .همچنین باید تأ یید کنید که موفقیت تمامی این اقدامات پیشگیرآنه به همکاری ورزشکاران بستگی دارد پیشگیری عملی نخواهد بود ، مگر آنکه ورزشکاران باور کنند که اقدامات پیشگیرانه هم بخشی از ورزش است و انجام آن مستلزم همکاری آنهاست.

باید به ورزشکاران آموخت که مواظب سلامت دیگران و خود باشند . مثلاً (امتیاز ) به حرکت در آوردن یک چوگان با این (وظیفه )همراه است که مطمئن شویم انجام این کار از لحاظ ایمنی ایرادی ندارد و (امتیاز ) عضویت در تیم بیسبال با این (وظیفه) همراه است که مراقبت چوبهایی که به حرکت در می آو توپهایی که با چوب زده یا به پرتاب می شوند ،باشیم.

باید به ورزشکاران بگویید که چنانچه می خواهند در مسابقات ورزشی مهم شرکت کنند ، باید در طول تمرین و مسابقه تا حد ممکن هوشیار و مواظب باشند .
 

۳-محیط ایمن :

این وظیفه مربی است که مطمئن شود تمام زمینهای بازی ، استخرها و تجهیزات ورزشی جهت تمرین و مسابقه ایمن هستند. این اصل ، هم در داخل بازی داخل سالن وهم در بازی خارج سالن باید رعایت شود

به عنوان مثال کلیه تجهیزاتی که در کنار زمین بازی هستند ،باید به اندازه کافی از خطوط دور زمین فاصله داشته باشندکه احتمال برخورد ورزشکاران با آنها از بین برود تجهیزات نصب شده بر دیوار باید لفافه بندی شوند و کلیه چراغهای روشنایی دارای حفاط باشند تا در صورت شکستن حباب هر یک از آنها ، خورده شیشه روی سر شرکت کنندگان مسابقه نریزد.

کلیه تجهیزات بایذ عاری از هرگونه آشغال و به امدازهای تمیز باشند که با استاندارد های اصول بهسازی بهداشتی مطابقت کنند.این تجهیزات باید از مصالح مناسبی ساخته شوند و استحکام کافی داشته باشند زمین بازی که چمنهای آن کوتاه نشده باشد و یا حفره های پر نشده داشته باشد ، یک سطح ایمن به حساب نمی آید

ورزشکاران نباید از خطوط مسابقه ای که احتیاج به تعمیرات داند ، استفاده کنند و رعایت این اصول در ورزشگاه ، رخکن ، اتاق تعلیم ، دوش ، دستشویی و استخر کثیف ویا کم نور لازم است .

کلیه تجهیزات و اسبابهای مورد استفاده باید کیفیت مطلوبی داشته باشند به خوبی تعمیر و قبل از استفاده به نحو مناسبی تمیز شده باشند کلیه تجهیزات و اسبابهارا برسی کنید و هر قطعه ای را که در برسی مناسب تشخیص نداده اید ، فوراً حذف یا از رده خارج کنید .

در انجام این کار غفلت نکنید ، زیرا ممکن است زمانی که شما از آن محل دور هستید ورزشکاری از آن وسیله استفاده مند . همچنین مربی مسئولیت قرار گرفتن ورزشکاران در برابر گرمای بیش از حد ، سرما ، آفتاب ، دود غلیظ ، آلودگی هوا و شرایط ناگوار محیطی است .
 

۴- تجهیزات محافظت کننده

زمانی که خطراتی را بکلی نمی توان رفع کرد ، تجهیزات حفاظتی برای کاهش احتمال وقوع و و کاهش شدت صدمه مورد نیازند . در صورت پایین بودن کیفیت نامناسب بودن اندازه و یا خراب بودن وسیله حفاظتی ، مورد استفاده آن به میزان زیادی کاهش می یابد .

حتی اگر شما مدیر نگهداری تجهیزات را هم داشته باشید ، بازهم مسئولیت نهایی درمورد کیفیت تجهیزات بر عهده شماست .

شما می توانید با خرید تجهیزات محافظ از فروشندگان مجاز ، بسیاری از مشکلات مربوط به تجهیزات مربوط را رفع کنید . قبل از تصمیم در مورد نیاز های خود با نمایندگیهای تولید کننده های مختلف مشورت کنید .

در این مورد از یک مربی با تجربه ، مدیر ورزشی ، پزشک یار یا پزشک تیم کمک بگیرید. پیش از سفارش و دریافت تجهیزات ، اندازهبدن ، توانایی و میزان مهارت هریک از ورزشکاران را در نظر بگیرید .

در برخی از ورزشهای خواص ، بعضی از ورزشکاران در استفاده کردن از کلیه تجهیزات محافظت کننده اکراه دارند. مثلاً در حاکی روی یخ مربیانی هستند که عقیده دارند ، پوشش حفاظت کننده سر ، یک قطعه اختیاری است .

تصدیق این نظرات مشکل است . زیرا تجربه نشان داده که چنین حفاظتی ، خصوصاً در کودکان ورزشکار ، اهمیت خاصی دارد . مثال دیگر در لاکراس زنان دیده می شود که بعضی از مربیان می گویند قوانین حاکم بر بازی نیاز به محافظت از صورت و پوشش سر را برطرف می کند .

واضح است که قوانین هرگز نمی توانند یک توپ سرگردان را از برخورد به سر یا صورت ورزشکار باز دارند و یااز صدمه چوب یک ورزشکار بی انظباط پیشگیری کنند/ برای تصمیم گیری از مورد لزوم یا عدم لزوم وسایل حفاظت کننده ، به جای سنتها ، منطق و استدلالرا بکار ببرند .

در هر موردی که شانس وقوع صدمه وجود دارد ، اگر وسیله محافظ کننده ساخته شده است از آن استفاده کنید .

متأسفانه گاهی اوقات تجهیزات حفاظتی مناسب در دسترس قرار دارند ، اما بکار گرفته نمی شوند. شما باید در مورد این لوازم و فواید آن با ورزشکارانتان گفتگو کنید . اطمینان حاصل کنید که اهمیت هر قطعه لولزم محافظت کننده را مرور کرده ، علت آنرا که چرا باید از لحاظ اندازهکاملاً مناسب بوده و به طرز صحیحی بکار رود را شرح دهید .

به ورزشکاران نشان دهید که چگونه از این لوازم استفاده و مراقبت کنند و چگونه نقص وفرسودگی آنها را پس از هر بار استفاده به سرعت رفع کنند .

کفشهای ورزشی

باید ورزشکاران را متقاعد کنید که کفشهای ورزشی باید بر اساس دلایل درست و منطقی انتخاب شوند نه بر اساس مد روز یا سلیقه ستارگان سینما .

نکات اساسی و مهم را در مورد انتخاب کفش به آنها بگویید و تأ کید کنید که تا حد استطاعت کفشهای با کیفیت عالی تر خریداری کند .در طی فعالیتهای ورزشی ( خصوصاً در مواردی که پاهای ورزشکار هنوز در حال رشد) پاها در مقابل فشار ی که بر آنها وارد می شود به حمایتی بیشتر از  مقدار  اندکی که کفشهای ارزان قیمت ارائه می دهند ، نیاز دارند 

ورزشکارانتان باید بدانند که استفاده از نوع صحیح کفش ، به اندازهمناسب صدمات را به حداقل می رساند .

مثلاً در فوتبال در هنگامی که به جای کفش میخدار معمولی از کفش فوتبال استفاده می شود، صدمات مچ پا و زانو به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. در بسکتبال کفشهای ساق بلند ، از مچ پا(خصوصاً در صورتی که مچ پا استواری لازم را نداشته باشد )حمایت اضافی بعمل می آورد .

کفشهای بسکتبال در ورزشهای راکتی باید در ناحیه انگشتان تقویت شده باشند .این کار حمایت و حفاظت بیشتری برای پا تأمین و عمر کفش را طولانیتر می کند بیسبال بازان جوان باید از کفشهای تنیس ،کفش دو ومیدانی ، کفش فوتبال ، کفش ویژه زمینهای چمن یا کفش میخدار استفاده کنند.

تمام این کفشها احتمال گیر کردن پا یا( میخکوب شدن) بیسبال باز را در هنگام سر خوردن کاهش می دهد. ورزشکارانتان را راهنمایی کنید که در هنگام انتخاب کفش ، نکات زیر را در نظر بگیرند :
- میزان راحتی و حمایتی که پاشنه پوش فراهم می آورد

- تناسب و استحکام قوس محافظ ضخامت و انحناپزیری تخت کفش ، خصوصاً در قسمت قدامی پا

- تختهای سفت تر برای استفاده بر روی سطوح سخت

- پاشنه های تراز ، به نحوی که وقتی که روی میز مسطحی قرار داده شوند ، کفش به داخل یا خارج کج نشود .
 

لوازم محافظت کننده – نیازهای اولیه

۱) بدمینتون : کفش ورزشهای میدانی

۲) بیسبال – سافتبال :دستکش بیسبال ، کلاه ایمنی به همراه محافظ گوش ، جوراب ساق بلند ، کفشهای بیسبال یا فوتبال با میخهای مناسب در سطح مهارت ورزشکار ، شلوار بلند ،بیضه بند برای
ورزشکاران مرد ، برای دروازبانی : سینه بند ، ساق بند ، ماسک صورت همراه محافظ گردن (گلو) بیضه بند جامی شکل برای ورزشکاران مرد

۳) بستکبال :کفش ساق بلند بسکتبال ، زانو بند حفاظ دهانی ، عینک محافظ بیضه بند برای ورزشکاران مرد

۴) هاکی روی چمن:ساق بند، جوراب ساق کوتاه ، حفاظ دهان ، برای دروازبان : کلاه ایمنی ، ماسک صورت ، دستکش بالشتک دار ،ساق بند ، کیکرز

۵) فوتبال آمریکایی :کفش فوتبال ، زانوبند حفاظ لگن ، حفاظ ران ، شانه بند، کلاه ایمنی ، ماسک صورت ، حفاظ دهان جوراب ساق کوتاه وزیر پیراهن تنگ و چسبان بیضه بند برای ورزشکاران مرد

۶) ژیمناستیک :کفش راحتی ژیمناستیک ، محافظ دست ، حفاظ لگن ( در موارد مناسب)

۷) هندبال:کفش ورزشهای میدانی ، محافظ چشمی ، دستکش بالشتک دار

۸) دو نرم – دو :جوراب ساق کوتاه ، کفش تمرین

۹) اسکیت :جوراب ساق کوتاه سفت ، زانوبند حفاظ آرنج ، کلاه ایمنی ، دستکش

۱۰) فوتبال:کفش فوتبال ، ساق بند ، جوراب ساق کوتاه ، بیضهبند برای مردان ، برای دروازبان دستکش

۱۱) شنا:عینک ایمنی

۱۲) تنیس – راکت بال :کفش ورزشهای میدانی ، محافظ چشمی دستکش ،

۱۳) والیبال:کفشهای ورزش های میدانی ، زانو بند ، زیر پیراهن کشباف آستین بلند ، بیضه بند برای مردان ،

۱۴) کشتی:کفش کشتی ، زانوبند ، حفاظ آرنج ، پوشش سر ، حفاظ دهاند، بیضه بند برای مردان
 

۵( آمادگی جسمانی

هنگامی که آماذگی جسمانی یک ورزشکار کم می گردد ، خطر بروز آسیب به شدت افزایش می یابد، جز در مواردی که ورزشکار از توانایی تحمل (هم از لحاظ عضلانی هم از لحاظ قلب و تنفس ) و انعطاف بدنی برخوردار باشد .

فشارهای وارد بر بدن در حین شرکت رد ورزش ممکن است منجر به آسیب دیدگی شود . مربی باید بر اهمیت آمادگی جسمانی و کاربرد آن در ورزش و پشگیری از آسیب دیدگی تأکید داشته باشد .

برخی از ورزشکاران در مقابل برنامه های بدن سازی مقاومت می کنند و به جای آن خواستار تمرکز بیشتر برامر توسعه مهارتها هستند.این ورزش کاران احتیاج به توجه خواصی دارند تا به ارزش آمادگی صحیح جسمانی پی ببرند .

برنامه های ایجاد آمادگی جسمانی شامل تمرینهای خواصی است که برای ایجاد آمادگی در پیش فصل فصل ورزشی یافصل تعطیلی بازیها طراحی شده اند .

در مورد کودکان نا بالغ باید گفت از آموزشهایی که ایجاد مهارت می کنند فایده بیشتری خواهند برد ورزشکاران در تعطیلات آخر هفته بیشتر مواقع نیاز به تمرینهایی جهت بهبود قدرت ، انعطاف پذیری و تحمل قلبی تنفسی دارند .

گرم کردن بدن

مجموعه ای از تمرینات است که پیش ازانجام فعالیت ورزشی انجام می شود یک برنامه نمونه باید حدود ۵ تا ۱۵ دقیقه طول بکشد و ظمناً آهسته انجام گردد دفعات حرکت هر حرکت به آمادگی جسمانی ورزشکارو ورزش خواصی که می خواهند انجام دهند ، بستگی دارد .

در نتیجه گرم کردن بدن کشیدگی عضلانی در نتیجه بهبود گردش خون عضلات عمقی کاهش می یابد و قدرت انعطاف پذیری در نتیجه گردش و انبساط استاتیک بیشتر می گردد بسیاری از ورزشکاران متوجه می شوند که گرم کردن بدن ، به کاهش فشار عاطفی کمک می کند و با ایجاد عزم و اراده موجب بهتر شدن کیفیت اراده می شود .

امروزه این تمرینهای عمومی گرم کردن بدن بیشتر برروی کشش و انبساط عضلانی متمرکز است. ولی در کذشته ترجیحاً بر تمرینهای سبک نرمشی (سوئدی )تکیه داشت .
 

در بسیاری از رشته های ورزشی ، برنامه گرم کردن بدن معمولاً حدود ۱۵ دقیقه طول می کشد و شامل موارد زیر است :

- دویدن نرم در جا ، دوی نرم و یا دویدن نرم به مدت حداقل ۵ دقیقه

- تمرین کشش عضلات پشت ( در کلیه ورزشهایی که احتمال دارد مشکلاتی که در ناحیه کمر به وجود آورند ، مفید است. )

-تمرین کشش عضلات تنه (معمولاً در همه ورزشها توصیه می گردد)

- تمرین کشش شانه ( معمولاً در دوندگان دو با مانع ،دو سرعت و دو با مسافت طولانی لازم نیست.)

-تمرین پرتاب بازوها ( معمولاً در دوچرخه سواران یا دوندگان استقامتی لازم نیست . باید به آهستگی انجام شود، به طوری که عضلات کسیده شوند ولی پارگی در آنها بوجود نیامده).

- دراز نشت ناقص ( در کلیه ورز شهای که احتمال ایجاد صدمه در ناحیه کمر وجود دارد ، مفید است)

- تمرین کشش عضلات کشاله ران( معمولاً درتمامی ورزشها توصیه می شود)

- تمرین کشش عضلات سرینی ( معمولاً درتمامی ورزشها توصیه می شود)

-تمرین کشش زرد پی زانو ( معمولاً درتمامی ورزشها توصیه می شود)

-تمرین کشش عظله چهار سرانی ( معمولاً درتمامی ورزشها توصیه می شود)

- تمرین کشش عظلات پشت ساق پا ( معمولاً درتمامی ورزشها توصیه می شود)

خونریزی شوک

مربیان ورزش به احتمال زیادتنها با موارد اندکی از صدمات مهلک روبه رو می شوند .ولی هر گاه چنین اتفاقی بیافتد، غالباً خونریزی و پیشرفت شوک را نیز به همراه خواهد ذاشت . بسیاری از صدمات خفیف یا متوسط در صورتی که به درستی مورد معالجه یا مراقبت نگیرد با سرعت روبه وخامت خواهد رفت .

نکته اساسی آن این است که شما وظیفه خود را در قبال هر یک از این دو فوریت بدانید.

مهار خون ریزی

خون در خلال گردش خود در بدن ، اکسیژن و مواد غذایی را به بافتهای بدن می رساند و در تنظیم دمای بدن نیز همکاری می کند . همچنین جریان خون ، دی اکسید کزبن و سایر فضولاتی را که باید دفع شوند از بدن جمع آوری و حمل و نقل می کند .

همچنین هرمونها وسایرمواد شیمیایی کلیدی را از یک نقطه بدن به نقطه دیگر حمل می کند. از دست دادن مقدار قابل توجهی خون می تواند به سرعت این اعمال اساسی را قطع کرده یا از کفایت آنها بکاهد . خون در مسیر سه نوع رگ در بدن به گردش در می آید.

خونی که قلب را ترک می کند، وارد سرخرگها یا شریانها می شود فشار خون در این رگها خیلی بیشتر از فشاز خون در دونوع رگ دیگر است . بازگشت خون به قلب ازطریق سیاه رگها (وریدها ) است . فشار خون در این رگها به میزان قابل توجهی کمتر از سرخ رگ هاست .

بین سرخ رگها و سیاه رگها ، مویرگ ها قرار می گیرد تبادل خون و بافتها در این ناحیه اتفاق می افتد . خون از میان مویرگها بایک جریان ملایم و مداوم حرکت می کند این فرآیندرا اصلاً خون رسانی می نامندکه برای بقای انسان امری ضروری است .

از دست دادن خون در مقادیر زیاد به هر دلیل ، می تواند موجب عدم کفایت خون رسانی شود . بنابراین بایدمهار خون ریزی را اولین اولویت در نظر گرفت .

دسته بندی خون ریزی ها

دسته بندی کردن خون ریزی‌ها ، برحسب نوع رگی که خون ریزی از آن انجام گرفته است یا براساس محل خون ریزی ، برای مهار خون ریزی مفید است .
 

ـ تقسیم بندی خون ریزی براساس نوع رنگ خونی

خونریزی را می توان بر اساس نوع رگی که خون از دست می دهد دسته بندی کرد . بر مبنای این خونریزی سه نوع خونریزی وجود دارد :
۱-سرخرگی
۲-سیاهرگی
۳-مویرگی

خون ریزی از سرخ رگ همیشه شدید بوده و اغلب موارد ( تا آن حد که بتواند زندگی فرد را به خطر بیاندازد ) انبوه است خون قرمز روشن به صورت نبضهایی که با ضربان قلب همرمان است ، از محل زخم آدانه جاری می شود سرخ رگها خون اکسیژن دار را از قلب به سراسر بذن حمل می کنند .

در صورتی که سیاه رگ بزرگ آسیب ببیند ، خونریزی ممکن است انبوه باشد . ولی حتی در این موارد نیز، خون ریزی سیاهرگی ، نبضهایی را که در خونریزی سرخرگی دیده می شود ، نشان نمی دهد .

در عوض خون ریزی به صورت یک جریان پیوسته دیده می شود ، خون آن سرخ تیره یا خرمایی مایل به سرخ است .سیاهرگها خون کم اکسیژن را به سمت قلب برمی گردانند. خونریزی مویرگی به معنی از دست دادن خون از یک بسته مویرگی است .

این خون به روشنی خونی که در خون ریزی سرخ رگی خارج می شود ، نیست . خونریزی به آهستگی صورت گرفته ، معمولاً خون از زخم تراوش می شود خونریزی مویرگی نسبت به دونوع دیگر شدت کمتری دارد . اما باید آن را مهار کرد و گام هایی باید جهت کاهش آلودگی برداشت .

محل خون ریزی

همچنین ممکن است خونریزی را بر اساس محل خونریزی در بدن دسته بندی کرد . در یک سیستم دسته بندی کلی خونریزیها به دوبخش داخلی و خارجی تقسیم کرد هنگامی که خون ریزی داخلی باشد ، شما معمولاً نمی توانید بگویید کدام رگ عامل آن است .
 

مهار خونریزی خارجی

خونریزی خارجی به سادگیو با مشاهده آن تشخیص داده می شود . میزان خون ریزی ، رنگ آن ونمای جریان خونی ( جهنده ، جریان پیوسته یا تراوش کننده ) معمولاً آشکار است .
سه روس برای مهار خونریزی خارجی وجود دارد .

- فشار مستقیم
- فشار مستقیم و بالا بردن عضو
- گلوگاه های سرخ رگی
- فشار مستقیم

این روش ، یک روش ابتدایی است که باید بکوشید با استفاده از آن خونریزی را مهارکنید. در صورتی که خونریزی زیاد نیست ، یک پانسمان سترون یا استریل مستقیماً بر روی زخم قرار داده و فشار دهید . در صورتی که یک پانسمان سترون در دسترس نیست می توان از دستمال یا یک تکه پارچه تمیزاستفاده کرد .

هرگز نباید پانسمان که از خون خیس شده است از روی زخم برداشت ، زیرا این کار می تواند لخته تشکیل شده را پاره کرد و خونریزی را از نوع آغاز نماید. همواره پانسمانهای تازه را مستقیماً بر روی پانسمان هایی که از خون خیس شده قرار دهید در صورتی که خون ریزی انبوه است وقت را در جستجوی پانسمان تلف نکنید . دست خود را بر روی زخم قرار داده وفشار محکم و مداوم وارد آورید .

فشار مستقیم و بالابردن عضو

می توان روش فشار مستقیم را با روش بالا بردن عضو توأم کرد تا نتیجه گیری بهتری در مهار خونریزی خارجی حاصل شود . این روش در مواردی پیشنهاد می شود که فشار مستقیم به تنهایی نمی تواند خونریزی را با سرعت مهار می کند .

وقتی عضوی بالا گرفته می شود ، اثرات نیروی ثقل به پایین آمردن فشار خون در عضو مصدوم کمک می کند و جریان خون را کاهش می دهد در شرایط زیر از این روش استفاده نکنید :

- احتمال وجود شکستگی در اندام از جمله در لگن ، مفصل ران یا مفصل شانه
- هنگامی که یک جسم خارجی در عضو فرو رفته است
- صدمات احتمالی گردن و ستون فقرات

برای توام کردن فشار مستقیم بابالا بردن عضو مراحل زیر را انجام دهید

۱) ابتدا با نهایت سرعت روش فشار مستقیم را به همان ترتیبی که در مهار بسیاری از خونریزیها مورد استفاده قرار می دادید ، بکار ببرید .
۲) فشار را بروی عضو حفظ کرده ، در همین حال عضو آسیب دیده یا بخشی از آن را که دچار آسیب شده است تا حدی که محل زخم بالاتر از سطح تراز قلب فرار گیرد ، بالا ببرید ( مثلاً اگر خونریزی از ساعد است ، تنها بالا بردن ساعد کافی خواهد بود).

۳-عضو را در همین وضع بالا نگه دارید وبر روی محل زخم فشاروارد آورید تا هنگامی که خون ریزی مهار گردد .

نقاط فشار در گلوگاههای سرخرگی

در هرجا که سرخرگی در نزدیک سطح بدن باشد و از روی یک استخوان بگذرد ،می توان از فشار برای کم کردن یا توفق جریان خون استفاده کرد .گلوگاه های سرخرگی تنها باید در حالتی مورد استفاده قرار گیرد که فشار مستقیم یا فشار غیر مستقیم و بالا بردن عضو نتواند خونریزی را به حد کافی مهار کند .

در صورتی که احتمال شکستگی در یک عضو وجود داشته باشد ، به نحوی که استخوانهای شکسته بافت نرم و رگهای خونی را بریده و داخل آن فرورفته باشد ، ممکن است استفاده از شیوه گلوگاه ها ی سرخرگی منجر به خونریزی بیشتر شود .یازده گلوگاه سرخرگی در هر طرف بدن وجود دارد .

ولی تنها دو نقطه ، یکی در ران و دیگری در قسمت بالای دست برای مراقبتهای فوری در زمین ورزش مفید اند ، گلوگاه سرخرگ بازویی برای مهار خونریزی انبوه اندام فوقانی و گلوگاه سرخرگ ران برای مهار خون ریزی از اندام تحتانی مورد استفاده قرار می گیرد .

در صورتی که کوشش شما برای مهار خونریزی از اندام فوقانی با استفاده از روش فشار مستقیم و روش فشار غیر مستقیم و بالا بردن عضو موفقیت آمیز نبود ، مراحل زیر را انجام دهید.

۱-فشار مستقیم را بر روی عضو حفظ کنیدواندام فوقانی ورزشکار مصدوم را طوری حرکت دهید که از پهلوی وی به طرف خارج امتداد یابد .

در صورت امکان ، اندام را آنقدر از بدن دور کنید تا بین دست و قفسه سینه زاویه ۹۰ درجه ایجاد شود ، در صورتی که کف دست ورزشکار به سمت بالا باشد نتیجه بیشتری عاید می شود .

۲- شیاری راکه در طول سطح داخلی بازو ، درست زیر عضله دو سر قرار دارد ، پیذا کنید و انگشتان خود را در این شیار قرار دهید .

۳- براین شیار فشار مداوم و محکمی وارد کنید تا خونریزی متوقف شود . در صورتی که فشار ، درست بکار رود ، نبض سرخرگ زند زبرین در عضو مجروح لمس نمی شود .

معالجه خون ریزی داخلی

خونریزی داخلی ممکن است از چیزی در حد یک کوفتگی تا حد یک مسأله تحدید کنندهزندگی تغییر کند . برخی از خونریزیهای داخلی ، مشکل تشخیص داده می شود و احتیاج به آزمونهای اختصاصی در یک مرکز پزشکی دارند .

ولی در اغلب موارد می توانید با در نظر گرفتن ماهیت صدمه و علائم ( چیزهایی که بیمر یا مصدوم می گوید ) و نشانه های ( چیزهاییکه پزشک در می یابد ) مشخص ، نسبت به خون ریزی داخلی مشکوک شوید .

هرگاه موارد زیر را تشخیص داده اید ، باید چنین فرض کنید که خون ریزی شدید داخلی در فرد اتفاق افتاده است :

- شکستگی احتمالی در لگن

- شکستگی احتمالی در ران

- شکستگی احتمالی در بازو

- زخمهایی که به داخل سینه شکم یا لگن باز شده است

- کوفتگی وسیع در گردن

- شکستگی احتمالی در جمجمه و یا وجود زخمهایی که به داخل سر باز شده باشند

- سختی و تشنج موضعی (اسپاسم) در عضلات شکم و یا وجود حساسیت شکمی

- کوفتگی وسیع در سینه یا احتما ل وجود شکستگی چندین دنده

- وجود خون ، مایعات شفاف یا مایعات خون آلود در گوش و بینی

- بروز خون یا استفراغ خونی در ورزشکار مصدوم

- خونریزی از راست روده یا مبهل

- ورزشکار وجود خون را در ادرارخود گزارش دهد .

در صوتی که ورزشکار آسیب دیده خون ریزی شدید داخلی داشته باشد ، احتمالاً برخی از نشانه ها و علائم مشکوک ( در همین فصل مورد بحث قرار گرفته است )وجود دارد .

بخاطر داشته باشید که ممکن است هیچ یک از این علائم و نشانه ها در مراحل اولیه خونریزی داخلی نداشته باشند . اگر سازو کار ( مکانیسم ) یا ماهیت صدمه را بتوان با خونریزی دخلی ارتباط داد ، چنین فرض کنید که خونریزی داخلی اتفاق افتاده است .

اعمال مراقبت موثر برای خونریزی داخلی در زمین ورزش نیازمند تجهیزات و شیوه هایی است که در دسترس شما قرار ندارند . هر گاه به خون ریزی داخلی مشکوک بودید باید اعمال زیر را انجام دهید :
۱) از یک نفر بخواهید که گروه اعزام شبکه (خ.ا.پ ) را آگاه کند.

۲) راه هوای ورزطشکار را باز کرده ، نبض وی را معاینه کنید .

۳) ورزشکار را در حالت استراحت قرار داده و تقویت روحیه کنید .

۴) معالجه برای شوک را آغاز کنید.

۵) لباسهای محدود کننده را شل کنید .

۶) از خوراندن هر ماده ای به ورزشکار خود داری کنید و آماده بروز استفراغ باشید .

۷) در موقعیت مناسب شکستگیها را آتل بندی کنید .

۸) تا زمانی که گروه کمکی شبکه ( خ.ا.پ)به محل حادثه برسد ، پیوسته مواظب ورزشکار مصدوم باشید .

شوک

یکی از جدی ترین عوارض هر صدمه یا بیماریها بروز شوک است . جراحت اصطلاحی است که به مفهوم صدمه و کلیه عوارضی که از آن ناشی می شود به کار می رود .

صدمه ممکن است ،ناشی از سانحه یک عمل تهاجمی یا نتیجه ناخوشی باشد واکنش بدن نسبت به جراحت ، شوک است . در بیشتر موارد علت پیشرفت شوک آن است که دستگاه قلبی وعروقی نمی تواند خون کافی به تمام بافتهای حیاتی بدن برساند .

شوک هنگامی به وقوع می پیوندد که عمل خون رسانی ( جریان خون رسانی از میان مویرگها ) به خوبی انجام نمی گیرد .

مثالی از شوک ، واکنش بدن از دست رفتن سریع خون است . هنگامی که خون از بدن خارج می گرددقلب نیز برای به گردش در آوردن خون در اندامهای حیاتی مرتباً تند و تند تر می زند . این کار موجب از دست رفتن خون بیشتر می گردد که نوبه خود قلب را وادار می کند باز هم سریعتر بزند . این فر آیند ممکن است آن قدر ادامه یابد که به مرگ فرد منجرمی شود.
 

در صورت وجود شوک ، لااقل یکی از موارد زیر اتفاق افتاده است :

- قلب نتوانسته است به عنوان یک تلمبه خوب عمل کند و قادر نیست که بیش از این خون را به مقدار کافی تلمبه کند .

- رگهای خونی منبسط شده اند ( افزایش قطر ) تا جایی که ظرفیت دستگاه گردش خون بیش از آن است که مقدار خون موجود بتواند آن را پر نمایید. (از قبیل مواردی که نخاع صدمه دیده است یا اعتصاب کنترل کننده قطررگهای خونی عمل خود را از دست داده اند.)

- مایعات کافی (مثلاً در نتیجه خونریزی وسیع ) برای گردش دربدن وجود ندارند.

- مشکلات تنفسی منجر به ناکافی بودن مقدار اکسیژن موجود در گردش خون برای کل بدن شده است . عوامل بسیاری می توانند باعث پیشرفت شوک های باشند که به واسطه از دست رفتن خون ، صدمه به نخاع یا عصب بو جود می آیند در حالت اخیر کنترلی که بر روی قطر رگها ی خونی وجود دارد یا از دست می رود ، و یا یک واکنش حساسیتی شدید به سرعت بر قلب و قطر رگها ی خونی تأ ثیر می گذارد .

برخی از افراد در نتیجه عوارض مر بو ط به شکستگی ها و سایر صدمات با انبساط خفیف تر ، به حالت شوک دچار می شود بنابراین ، برای شما بسیار مهم است که یاد بگیرید چگونه شوک را بطور موثری درمان کنید.یافته های پزشک ( نشانه ها ) و یافته های بیمار ( علائم ) در شوک ممکن است به آهستگی یا به سرعت پیشرفت کند.

گاه ممکن است ورزشکار در مراحل اولیه هیچ نشانه ای نداشته باشد یا نشانه های تشخیص داده شده خفیف باشد ، چنانکه گویی بدن می کوشد شوک را جبرات کند .

کلیه نشانه ها و علائم شوک معمولاً در یک مورد خاص به وجود نمی آیند. قبل از اینکه یاد بگیریم چگونه علائم شوک در حال پیشرفت به و قوع می پیوندد ، شما باید کلیه علائم ونشانه های احتمالی را که در طی ارزیابی ممکن است تشخیص داده شوند ، در نظر بگیرید .
 

علائم شوک ( یافته های بیمار ) ممکن است شامل مشخصات زیر باشد :

- بیقراری ، اضطراب ، ترس ، تحریک پذیرییا تهاجم

- حالت تهوع (بلا استفراغ یا بدون استفراغ)

- سستس

- تشنگی

- گیجی
 

نشانه های شوک ( یافته های پزشک ) ممکن است شامل موارد زیر باشد :

- بیقراری

- تغییراتی در میزان آگاهی

- تنفس سریع و سطحی

- نبض سریع و تند

- پوست سرد ، مرطوب و رنگ پریده

- آبی یا خاکستری شدن رنگ صورت یا تغییر رنگ زبان ، لبها یا بستر ناخن‌ها
- مردمکهای متسع و چشمهای کدر

از آنجایی که شوک پیشرونده است ، باید آنرا به عنوان یک فرآیند پویا (دینامیک )در نظر گرفت که در طی آن وضعیت شخص رو به وخامت می رود .
 

در طی پیشرفت شوک شما باید مراقبت تغییرات زیر باشید :

- تند شدن شمار نبض ( کوشش اولیه ای است از سوی بدن ، می کوشد از دست رفتن خون ،از دست رفتن مایع یا گردش خون ناکافی را جبران نماید . )

-پس از فشردن انگشتانتان بر روی ناخن انگشتان فرد ، رنگ ناخن در عرض دو ثانیه
( زمانی که به آن باز گشت مویرگی می گویند )طبیعی نمی شود

-تند شدن شمار تنفس

- بیقراری ، اضطراب، ترس یا تحریک پذیری( شخص دچار حالت تهاجمی می شود ).

- تغییرات رنگ پوست ، و سرد بودن پوست در لمس

- شکایت فرد از تشنگی ، تهوع یا سستی .

- نبض تند و ضعیف ، تنفس ضعیف و پر زحمت

- فرد قادر به تشخیص موقعیت خود نمی باشد ، از خواب آلودگی شکایت داشته یا اینکه بیهوش می شود .

- ایست تنفسی و سپس ایست قلبی بوجود می آید .

-بدن ورزشکار زیر ۳۵ سال و خصوصاً بدن کودکان و نوجوانان ممکن است بتواند فرآیند جبرا ن را به خوبی انجام داده و پیشرفت شوک را متوقف نماید.

فرآیند جبران نمی تواند چندان دوام بیاورد و پس از این که این فرآیند از پا در آمد ، وضع بیمار به سرعت رو به زوال می رود .

همواره در مواردی که ورزشکار دچار خونریزی متوسط تا شدید ، آسبیهای احتمالی نخاع ، آسبهای عمده( از قبیل استخوان ران ) صدمات متعدد یا بیهوشی می شود، چنین فرض کنید که فرد مبتلا به شوک خواهد شد .
 

معالجه شوک

مراقبتهای اساسی برای شوک شامل موارد زیر است

۱) از یک نفر بخواهید که گروخ اعزام شبکه (خ.ا.پ.) را مطلع کند

۲) ورزشکار را در حالت استراحت و درازکش قرار دهید

۳) مطمئن شوید که راه هوای ورزشکار باز است

۴) کلیه خون ریزیهای شدید خارجی را مهار کنید

۵) شکستگیهای عمده را آتل بندی کنید

۶) در اولین فرصت ممکن ، بدن ورزشکار را بپوشانید . در صورت ممکن یک پتو در زیر ورزشکار آسیب دیده و یک پتو بر روی ورزشکار آسیب دیده پهن کنید .سر ورزشکار را بپوشانید .اجازه ندهید که ورزشکار سرش را بالا بیاورد زیرا این کار وضع اورا بدتر می کند

۷) ورزشکار آسیب دیده را در وضع مناسب قرار دهید . در صورتی که آسیبی در ناحیه نخاع یا لگن یا اندام تحتانی وجود ندارد ، ورزشکار را به پشت بخوابانید و پاهای وی را ۲۵ تا ۳۰ سانتیمتر بالا بیاورید چنانچه در صورت آسیبهایی انجام این کار مقدور نیست ، از آن صرف نظر کرده و ورزشکار را به شکم بخابانید .

در مواردی که شوک و مشکلات تنفسی هردو وجود دارد و در عین حال راه هوا پاک است ، قرار دادن ورزشکار در حالت نیمه نشسته قابل قبول است ( اندکی سینه ، شانه ، کردن و سر را بلند کنید ). این کار را هنگامی می توان انجام داد که احتمال آسیبهای نخاع ، گردن یا سینه یا شکم نباشد .

۸)هیچ نوع خوردنی و یا آشامیدنی به ورزشکار ندهید و برای بروز استفراغ آماده باشید

۹) به ورزشکار روحیه بدهید

۱۰) دست کم هر پنج دقیقه یک بار نبض و تنفس وی را برسی کنید و تا هنگام رسیدن کمک پزشکی در کنار ورزشکار مصدوم بمانید .

ضعف

ضعف ، شکل ملایم و خود بخود تصحیح شونده شوک است که معمولاً با ترس، فشار روحی (استرس ) یا بحران عاطفی همراه است . همچنین ممکن است که این وسیله هشداری برای مشکلات جدی تری از قبیل از دست رفتن مایعات یا مشکلات پزشکی تشخیص داده نشده باشد .

هرگز ضعف را مشکل کوچکی در نظر نگیرید ، خصوصاً در مواردی که هیچ مشکل عاطفی واضحی که باعث آن شود ، وجود نداشته باشد .

ورزشکار را در حالت استراحت قرار دهید و از یک پرستار ، پزشک یا کمک یار پزشکی بخواهید تا فشار خون وی را برسی کند . همچنین اطمینان حاصل کنید که بدن ورزشکار را از حیث هرگونه آسیب که ممکن است در حین افتادن ایجاد شده باشد ، برسی کرده اند اصرار کنید که هرچه زودتر ورزشکار را ببنید

و تا هنگامی که پزشک اورا ندیده است نباید در هیچ رویداد ورزشی شرکت کند ، و یا با وسایل نقلیه متوری رانندگی کند .

هنگامی که گمان می کنید فردی نزدیک به ضعف کردن است ، شاید بتوانید پاره ای کارهای پیشگیرانه یا اقدامات حفاظتی در قبال آسیب دیده گی را اجرا کنید . اگر ورزشکار آسیب ندیده است ، اورا نشانده و سرش را بین زانوان قرار دهید .

مطمئن شوید که در این وضع می توانید از افتادن ورزشکار جلوگیری کنید . چنانچه احتمال صدماتی وجود دارد ، یا نفس کشیدن ورززشکار با دشواری همراه است یا مشکلات شناخته شده قبلی دارد ، از این روش استفاده نکنید ، در عوض از ورزشکار بخواهید که راحت به پشت بخوابد .

صدمات بافتهای نرم :

اصول مراقبت از زخم

بافتهای نرم بدن عبارتند از :
پوست ، رگهای خونی ، اعصاب ، ماهیچه ها و وترها ( زردپی ها) ، رباطها (پیوندها) ، غدد و آستر و و پوشش اعضا .

بافتهای سخت عبارتند از :
استخوانها ، دندانها و غضروفها . بیشتر زخمهایی که در نتیجه ورزش در بافتها ی نرم بوجود می آید مربوط به پوست است .

پوست از لحاظ اندازهبزرگترین عضو بدن است ،. پوست ،بدن را محافظت کرده و به عنوان سدی در برابر موجودات زنده بیماری زا عمل می کند و ساختمانهای زیرین را از تماس مستقیم با محیط حفظ می کند .

همچنین پوست با کمک لایه چربی زیرین خود در حکم یک جاذب ضربه بوده و بایک عمل شبهه باشتکی بدن را در مقابل نیروی نالشی از ضربات حفاظت می کند پوست دو لایه عمدن دارد که عبارتند از روپوست ( اپی درم ) و پوست حقیقی ( درم ) و یک لایه سومی نیز به نام زیر پوست وجود دارد که اغلب همراه با پوست مورد بحث قرار می گیرد .
 

صدمات بافتهای نرم

صدمات بافتهای نرم ساختارهایی که دستگاه های بدن ، یعنی اعضا و غدد را می سازند از بافتهای نرم تشکیل شده اند . بیشتر آسیبهایی که براین ساختارها وارد می آیند جزئی هستند وتشخیص آنها مشکل است ، زیرا هیج نشانه خارجی ندارند و در مرحله آغازین عارضه ، به آهستگی پیش می روند .

با این وجود ، هرگاه که نشانه های آسیب عضوی یا غدهای وجود داشت و به علت آسیب ( یک ضربه پرقدرت و شدید و یاشکستگی استخوانهایی مثل دنده ، چنبری ، جمجمه یا لگن ) احتمال وجود صدمه اعضای داخلی را پیش بینی کردید ، لازم است که در این موارد به پزشک مراجعه و توسط وی معالجه شوند . هیج معالجه موثری در زمین ورزش برای این نوع آسیبها وجود ندارد .

هرگز جملاتی از قبیل : (از این بابت نگران نباشید ) یا ( احتمالاً مبتلا به ضرب دیدگی کلیه شده اید ) یا ( با یک بسته یخ خوب خواهید شد) را بکار نبرید. پزشکان ، آسیبهای داخلی را حدس نمی زنند ، اما حتما ً خواستار معاینه بیمار ند وآزمونهای لازم را برای وی انجام می دهند .

ورزشکاری که احتمالاً دچار آسیب اعضای داخلی شده است باید نزد پزشک برود . در صورتی که به وجود صدمات داخلی مظنون هستید ، درمان شوک را برای ورزشکار آغاز و شبکه «خ.ا.پ» را آگاه کنید .


بسیاری از صدمات بافتهای نرم در دسته بندی زخمهای بسته قرار می گیرند . بجز کوفتگیها ، در مورد دیگر زخمهای بسته درمان اختصاصی ناچیزی را در زمین ورزش می توان انجام داد .معمولاً مداخلهپزشک ارزشیابی صحیح آسیب و معمول داشتن معالجات لازم ، ضروری است .در زخمهای بسته هیچ شکافی بین محل صده و محیط خارج وجود ندارد .

این صدمات حتی در مواردی که در داخل پوست اتفاق افتاده و از سطح پوست قابل رویت است ، جزو صدمات داخلی بحساب می آید بیشتر زخمهای بسته در اثر برخورد اشیای کند و یا در اثر زمین خوردگی های جزئی به وجود می آیند .


ابتدا باید شدت صدمه را مورد ارزیابی قرار داد. مهمترین عامل در این بین سازو کار آسیب است .

وقتی ورزشکاری از روی وسیله بلند ژیمناستیکی می افتد و یا به شدت با یک قطعه اسباب تصادم می کند ممکن است تنها نشانه آسیب ، یک کوفتگی کوچک باشد . ضربه های ناشی از چوب ، چوگان ویا توپ در بازیهای نظیر بیسبال ، لاکروس و گلف ممکن است در ظاهر امر صدمه ای بیش از یک کوفتگی ایجاد نکند .

حال آنکه در پشت این سانحه به ظاهر ساده ، صدمات جدی تری نهفته است .

بنابراین ورزشکار باید به دقت معاینه شود تا علائم و نشانه های آسیبهای احتمالی دیگر بدست آیند . شما می توانید کوفتگی خفیف را معالجه کنید ، به شرط آن که تشنج (اسپاسم ) عضلانی وجود نداشته یا گزرا باشد ، سختی عضلانی وجود نداشته یا خیلی اندک باشد وبالاخره نیروی کوچکی موجب بروز صدمه شده باشد .

کوفتگی معمولاً درد دارد اما آزمون حساسیت نقطه ای نباید تولید درد فوق العاده شدید کند. از مشخصات دیگر کوفتگیهای خفیف آن است که محل آسیب دیده بتواند حرکت عادی خودش را داشته باشد .

در صورتی که ورزش کار برای چند دقیقه یا بیشتر مبتلا به درد متوسط تا شدید ، حساسیت نقطه ای ، سفتی ، بی حرکتی عضو یا تشنج عظلانی باشد ، باید اورا برای سایر صدمات مورد معاینه قرار داد.

بخش آسیب دیده را ساکن یا بی حرکت کنید و اطمینان یابید که ورزشکار تحت مراقبت پزشکی قرار می گیرد . همچنین در صورتی که تورم و تغییر رنگ محل صدمه به سرعت اتفاق افتاده ، انجام همین اقدامات لازم است ، چون در ایت کوفتگی ها ممکن است استخوانهای زیر بافت آسیب دیده نیز دچار کوفتگی شده باشند .

گاهی بدون استفاده از اشعه x تشخیص کوفتگیها ی جدی از شکستگی های غیر جابجا شونده مشکل است .معمولاً کوفتگیهای کوچک خفیف احتیاج به هیچ گونه مراقبت ویژه ای ندارند .

در صورتی که کوفتگی با عمل عضو تداخل کند ، می توان آنرا با استفاده از اصول چهار گانه RICE درمان کرد :
۱) ( REST ) استراحت : برای پیشگیری از آسیب بیشتر و تسریع بهبودی .

۲) (ICE ) یخ : جهت مهار تورم از طریق انقباض رگهای خونی در ناحیه آسیب دیده و نیز کاهش درد .

۳) ( COMPRESSION ) فشار : به منظور کاهس ش جریان خون در زیر ناحیه آسیب دیده و مهار تورم .

۴) ( Eievation ) بالا بردن عضو : جهت استفاده از نیروی ثقل برای باز گرداندن خونئاز محل آسیب به سوی قلب و فشار خون .

از این روش در مواردی که ورزشکار سابقه بیماری گردش خون یا نشانگان رینود ( انقباض در سرخرگهای اندامها که گردش خون را در آنه کاهش دهد ) دارد یا در صورتی که ناحیه آسیب دیده قبلاً دچار سرما زدگی شدن باشد ) نباید استفاده کرد.

در افرادی که مبتلا به نشانگان رینود هستند ، قرارگرفتن در معرض سرما ، گردش خون انگشتان دست و پارا دچار محدودیت می کند این وضعیت را نیز همانند سابقه مشکلات گردش خون باید در سوابق طبی ورزشکار جستجو کرد در صورتی که به هیچ نوع شکستگی مشکوک نیستند ، عضو صدمه دیده را بالا بگیرید تا به مهار تورم کمک کرده باشد
 

همچون اصول چهار گانه فوق را در موارد زیر نباید بکار گرفت :

-در صورتی که علائم و نشانه های شکستگی یا در رفتگی وجود دارد .
(هرگز عضوی را که احتمال دارد شکسته باشد تازمانی که به نحو صحیحی آتل بندی نشده است بالا نگیرید )

-در مواردی که زخمهای باز و در عین حال شدید در محل کوفتگی ، ناحیه نزدیک به آن یا هر جای دیر از آن اندام وجود دارد .

- در صورتی که صدمه در سر ، صورت یا گردن باشد ( از سر ما می توان استفاده کرد ولی فشار را هرگز نمی توان به کاربرد

- هنگامی که می دانید پس از بروز آسیب، احتمالاورزشکار تا مدتی در یک محیط سرد قرار خواهد داشت .


در یک زخم باز ، معمولا سطح پوست آسیب دیده ، از طرغ خارج پاره شده است . در عین حال ، در مواردی هم که پوست از داخل و به وسیله لبه تیز استخوان شکسته پاره شود ، زخم ِ باز تولید شده . صدمات باز در چهار دسته عمده قرار می گیرد .


خراشیدگی و پوست مال شدن سادهء بشره را ساییدگیمی گویند که به عنوان مثال می توان از ساییدگی آرنج و بازوزانو که خیلی هم شایع هستند نام برد .

در این نوع صدمات ، آسیب دیده گی بافت جدی نیست ودر اغلب موارد خونریزی قابل تشخیص نبوده و به خونریزی از مویرگهای کوچک محدود است . نگرانی عمده در این مورد آلودگی و عفونت است .


بریدگی نوعی جراحت است که به داخل پوست رسوخ می کند . اشیا ء تیز ایجاد بریدگی صاف با لبه های مستقیممی کنند ، در حالی که بریدگی ناشی از اشیایی که لبه کند یا ناهمور دارند دندانه اره ای است .

به همین ترتیب اصابت اشیای دارای لبهء ضخیم نیز می توانذد ایجاد بریدگی دندان اره ای نماید . بریدگیهای صاف را چاک و بریدگی های دندان اره ای ر پاره گی می گویند. نگرانی عمده در این نوع آسیب خونریزی و آلودگی است که می تواند منجر به عفونت شود .


آسیب های سوراخ کننده باید قاعدتاً در بیسبال ویا مسابقات میدانی بوجود می آید ، که در ان شیء وارد کننده آسیب ، مستقیما، از داخل پوست عبور می کند ، کلیه بافتهایی که در مسیر حرکت شیء قرار دارند آسیب می بینند .

سوراخ شدگی در اثر اشیای تیز یا نوک دار از قبیل میخ ، میخ طویله یا تراشه های چوب بوجود می آید و با آسیب دیدگی رگهای خونی همراه بوده و سطحی یا عمیق است .

اگر جسمن آسیب رسان از میان بدن عبور کند ( محل ورود و خروج جسم شخص باشد ) به آن زخم سوراخ شده می گویند .

مهمترین نگرانی در این حالت از خونریزی ، آسیب به اعضای دالخلی و احتمال عفونت است . خونریزی داخلی ممکن است وجود نداشته یا جزئی باشد.


این نوع صدمه هنگامی بوجود می آید که یک ضربه بزرگ ، تکه ای از بافت را قطع می کند .واژه قطع زمانی بکار می رود که تکه ای از بافت به طور ناقص یا کامل از بدن کنده می شود مثلاً هنگامی که یک دندان از حفره خود بیرون کشیده شود به آن یک دندان قطع شده می گویند .

عمده ترین نگرانی در این حالت خونریزی ، آلودگی و کندی التیام بافتی به علت آسیب دیده گی زیاد است . قطع شدگی های شدید ممکن است منجر به بد شکلی یا عدم حرکت عضو شود .

مراقبت از زخمهای باز

از هرگونه تماس با خون یا مایعات بدن ورزشکار اجتناب کنید . برای ارزیابی یا معالجه این صدمات از دستکشهای لاتکس با لاستیکی سترون و بدون منفذ استفاده شود . به خاطر داشته باشید که باید به نحو صحیحی از کلیه دستکش‌ها ،پانسمان و باندهای آلوده دوری کنید .

کلیه سطوح آلوده را با استفاده از محلول یک ماده سفید کننده در آب با نسبت یک به ده گند ردایی کرد . برای شستن دستها از محلول پاک کننده ۳ درصد نانو کسینول -۹ استفاده کنید
 

هنگام معالجه اغلب زخمها ی باز باید کارهای زیر را انجام دهید :

۱) محل زخم را لخت کنید . اگر سازو کار آسیب مبین یک زخم جزئی است و خونریزی هم وسیع نیست ، می توان برای مشاهده محل زخم لباسهارا در آورد . چنانچه احتمال زخم بزرگتری همراه با سایر صمات وجود دارد و یا خون ریزی شدید است ، لباسها را به شیوه معمول در نیاورید ، زیرا ممکن است صدمات موجود را بدتر کند .

در عوض لباسهارا بالا زده یا با استفاده از قیچی یا تیغهء بخیه ، آن را ببرید .

۲) سطح زخم را تمیز کنید. خراشیدگیها ، ساییدگیها یا بریدگیها را می توان پیش از پانسمان تمیز کرد . ولی در صورتی که زخم موجود ، بریدگی عمیق ، سوراخ شدگی و یا قطع شدگی است سعی نکنید که زخم را تمیز کنید یا ذراتی را که به داخل آن فرورفته است بیرون آورید .

در این نوع زخم ، فقط ذرات خارجی را از سطح زخم بر دارید و کار تمیز کردن کامل را برعهده پزشک بگذارید .

۳) خونریزی را مهار کنید . در صورتی که خون ریزی وسیع یا شدید است ، مهار خونریزی به هرکار دیگری تقدم دارد

۴) پانسمان کنید . از یک پانسمان سترون (استریل) که کاملاً زخم را بپوشاند استفاده کنید و چنانچه زخم موجود کوچک و جزئی است ، استفاده از باند کافی خواهد بود .

۵) روی پانسمان را باند پیچی کنید .

۶) روحیه ورزشکار را تقویت کنید . برخی از مردم خصوصاً کودکان ، در طی معالجه و بعد از آن احتیاج به معالجه دارد.

تمیز کردن زخم شما می توانید سطح خراشیدگی‌ها ، ساییدگی‌ها ، و بریدگی‌های کوچک و سطحی را به شرط آنکه خونریزی قابل توجهی نداشته باشد ، تمیز کنید .

سطح زخم را با صابون ملایم و آب شستشو دهید .برای تمیز کردن زخم از صابونهای ضد باکتری یا ضد بو استفاده نکنید؛زیرا این صابونها مواد شیمیایی دارند که ممکن است در بافت‌هایی که در معرض آن قرار می گیرند ایجاد حساسیت می کنند .

صابون‌های مایع تجارتی برای تمیز کردن زخمهای معمولی در دسترس قرار دارند . در صورت لزوم می توانید زخم را با استفا ده از محلول نمکی سترون یا پروکسید هیدروژن ۳ درصد ، تمیز کنید .