پروفسور محمد قلی شمس





ایران صدا: پروفسور محمد قلی شمس فرزند دکتر یحیی شمس ملقب به لسان الحکماء، در شهر تهران چشم به جهان گشود و در دامان خانواده‌ ای اصیل و تحصیل کرده پرورش یافت. پروفسور شمس اولین عمل قرنیه در ایران را انجام داد و پدر علم چشم پزشکی نام گرفت. پروفسور شمس و همکارانش در سال 1326 هجری شمسی انجمن چشم پزشکی ایران را به طور رسمی دائر کردند ...
پروفسور محمد قلی شمس از دوران کودکی به حرفه مقدس پزشکی عشق می ورزید و صبح‌ های جمعه پدر را هنگام ملاقات بیماران همراهی می‌ کرد .
وی در سال 1923 میلادی عازم فرانسه شد و در دانشکده پزشکی نظامی شهر لیون پذیرفته شد و ضمن ادامه تحصیل در رشته پزشکی به درجه افسری نیز نایل شد.
در سال 1927 دوره اول اگرگاسیون را آغاز کرد و در سال 1929 موفق به گذراندن دوره دوم کنکور اگرگاسیون شد. سپس در بیمارستان وال دوگراس پاریس که یک بیمارستان آموزشی بود مشغول به کار شد و پس از گذشت یک سال به تدریس پرداخت. پس از آن برای معالجه بیماران به ایران دعوت شد.
نخستین اقدام پروفسور شمس در ایران ، دستور برپایی بخش چشم پزشکی ارتش در خیابان حافظ نزدیک چهارراه عزیزخان و سپس راه اندازی بخش چشم پزشکی مدارس در قسمتی از ساختمان مدرسه دارالفنون بود .
ایشان ضمن بر پاداشتن این مراکز ، مسافرتی به جنوب ایران کرد . در این سفر مشاهده کرد در برخی از شهرهای جنوبی ایران نظیر شوشتر و دزفول بیماری تراخم بخش وسیعی از جمعیت این مناطق را نابینا کرده است ، بنابراین پروفسور از انجمن چشم پزشکی جهانی تقاضای تعدادی پزشک کرد . پس از آن با کمک پزشکان اتریشی و ایرانی جهت مداوای بیماران اقدام کرد و با تلاش تیم پزشکی مذکور بیماری تراخم در مناطق جنوبی ایران تقریبا ریشه کن شد .
پروفسور شمس و همکارانش در سال 1326 هجری شمسی انجمن چشم پزشکی ایران را به طور رسمی دائر کردند . در سال 1333 انجمن چشم پزشکی ایران رسما عضویت انجمن بین المللی چشم پزشکی پذیرفته شد .
با راه اندازی بیمارستان فارابی شامل دو درمانگاه ، 1 اطاق عمل و 25 عدد تخت ، تدریس و اعمال جراحی برای آموزش دانشجویان در این بیمارستان انجام می ‌شد .
در سال 1347 مجله انجمن چشم پزشکی ایران به مدیریت و صاحب امتیازی پروفسور شمس برای اولین بار در ایران تأسیس شد . این نشریه هر سه ماه یکبار انتشار می ‌یافت . پس از انقلاب اسلامی نیز مجله چشم پزشکی ایران با مسوولیت ایشان منتشر می‌ شد .
این دانشمند و محقق بزرگ ایرانی در طول حیات پربار خود تعداد بسیاری متخصص چشم پزشکی را که بعدها در هیات علمی دانشکده پزشکی و یا در موسسات مختلف چشم پزشکی مشغول به کار شدند آموزش داده و در عین حال از مطالعات علمی خویش نیز غافل نبود .
از مهمترین فعالیت‌ های پروفسور می ‌توان به پیوند قرنیه که اولین بار در سال 1313 در بیمارستان فارابی در شهر تهران انجام شد اشاره کرد .
همچنین پیوند صلبیه و پیوند توأم صلبیه و قرنیه ، درمان تراخم چشم با روش دیاترموکواگولاسیون درمان فشار شریان شبکیه با روش افتالمودینامومتری از دیگر افتخارات ایشان است .
سرانجام پروفسور محمد قلی شمس پس از شصت و پنج سال تحقیق ، پژوهش و خدمت به مردم در بیست و سوم شهریور ماه سال 1375 در سن 92 سالگی چشم از جهان فروبست ...
منبع: http://www.iranseda.ir
/خ