با زباله های هسته ای چه می کنید?

نويسنده:امیر حکیمی



سایت‌های دفن زباله نیروگاه بوشهر آماده است .

پسمانده‌ها و زباله‌های هسته‌ای نیروگاه اتمی بوشهر براساس برنامه‌های مدون، مطابق استانداردهای جهانی و معیارهای ایمنی دفن می‌شوند. سوخت مصرف شده سالانه تمام راكتورهای جهان را می‌توان درون یك ساختمان دوطبقه‌ای كه در محوطه یك زمین بسكتبال ساخته شده جای داد.
در حال حاضر یكی از مهمترین نگرانی های موجود در میان مردم عادی چگونگی دفن زباله‌های اتمی است. همواره ناشناخته بودن پدیده‌ای جدید علمی در هر كشوری موجب می‌شود فضای علمی و عملی با شایعات بیالاید و موجب رشد نگرانی در میان مردم شود. گرچه هنوز در ایران نیروگاه اتمی با مقیاس اقتصادی راه‌اندازی شده و به طبع زباله‌ای نیز برای دفن وجود ندارد، اما كارشناسان نیروگاه بوشهر تمامی پیش‌بینی‌های لازم را برای دفن پسمانده‌ها كرده‌اند. به‌طوری كه كارشناس پسمانداری معاونت نیروگاه‌های سازمان انرژی اتمی ضمن اعلام استاندارد بودن دفن زباله‌های اتمی نیروگاه بوشهر در آینده می‌گوید: «چون نیروگاه اتمی بوشهر هنوز سوخت مصرف نكرده، زباله‌ای برجا نگذاشته است اما شرایط ایمنی كامل برای مراحل راه‌اندازی تدوین شده است.
زهرا صابونی می‌افزاید: زباله‌های هسته ای در این نیروگاه به سطوح كم، متوسط و زیاد مطابق استانداردهای كشور روسیه طبقه‌بندی شده و هركدام مراحل لازم و ایمن خود را تا دفن می‌گذرانند.
او اطمینان می‌دهد كه در آینده تمامی زباله‌ها از نظر ایمنی و محیط‌زیست بررسی و كنترل می‌شوند و جای نگرانی نیست. قسمتی از آب استفاده شده در نیروگاه اتمی بوشهر هم كه دوباره به دریا باز می‌گردد تحت كنترل تمام موازین بهداشتی خواهد بود.

سایت‌های دفن زباله نیز مطابق با استانداردهای

نظام ایمنی طراحی و پیش‌بینی شده كه پسمانده‌های حد متوسط در این سایت نگهداری می‌شوند.

هدیه طبیعت پاكیزه
جادوی نیروی هسته‌ای آن است كه می‌توان از یك مشت عنصر اورانیوم كه با غلظت‌های بسیار بالا در زیرزمین یافت می‌شود، مقدار زیادی نیرو به‌دست آورد. پسمانده‌های هسته‌ای نیز همین ارزش را به میزان كمتری دارند و می‌توان آن را با اطمینان و بدون خطر با ذخیره كردن در زمین به كره زمین باز گرداند.
از آنجا كه این مقدار عظیم انرژی تنها پسمانده محدودی را كه قابل كنترل نیز هست برجا می‌گذارد، اورانیوم را هدیه طبیعت برای توسعه پاكیزه اقتصادی می‌نامند. در عوض ضایعات ناشی از سوخت‌های فسیلی زیاد و غیرقابل كنترل است و نمی‌توان آن را نگهداری كرد بلكه باید ضایعات سوخت‌های فسیلی را در محیط رها كرد.
براساس سیاست‌های كنونی، سوخت‌های فسیلی و نیروی هسته‌ای براساس اصول متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. یعنی دولت‌ها كه به دلیل تأمین «نیروی ارزان» از سوی مردم تحت فشار هستند، از محیط زیست به‌عنوان زباله‌دانی برای ضایعات سوخت‌های فسیلی استفاده می‌كنند. در عین حال در بیشتر كشورها هزینه نیروی هسته‌ای در بردارنده سهمی است كه برای نگهداری و نابودی دایمی و بدون خطر پسمانده‌های آن كنار گذاشته می‌شود.

پسمانده‌های تمدن جدید

تمدن جدید مقادیر متنابهی پسمان صنعتی تولید می كند كه باید تحت كنترل و یا نابود شوند. در میان این پسمان‌ها، پسمان‌های هسته‌ای - كه تعداد آنها در مقایسه با سایر زباله‌ها بسیار ناچیز است – قابل كنترل هستند. در حالی كه پسمانده‌های اتمی مورد بمباران تبلیغاتی و خبری قرار گرفته، در حال حاضر با روش‌های جدید 90 درصد پسمانده‌های هسته‌ای قابل بازیافت است و تنها 10 درصد آن غیرقابل مصرف و البته قابل كنترل است. در عوض زباله‌های شیمیایی هزاران بار از نظر حجمی بیشترند، می‌توانند برای همیشه سمی باقی بمانند و مسأله نابودی آنها بسیار دشوار است. این در حالی است كه بنابر تحقیقات انجمن جهانی هسته‌ای (WNA) پسمان‌های هسته‌ای غیرنظامی در صورتی كه به‌طور مؤثر و مفید مورد حفاظت قرار گیرند، هیچ‌گاه برای انسان و محیط‌زیست زیبانبار نخواهند بود.
پسمان‌های هسته‌ای كه به شدت رادیو اكتیو هستند، نیاز به انبار كردن طولانی با طراحی مناسب دارند تا شدت رادیو اكتیویته آنها به سطوح طبیعی تنزل كند. به هر حال سوخت مصرف شده سالانه تمام راكتورهای جهان را می‌توان درون یك ساختمان دوطبقه‌ای كه در محوطه یك زمین بسكتبال ساخته شده، جای داد.

زلزله هم خطرساز نیست

آیا در پهنه جغرافیایی اماكنی هست كه بتواند پسمان‌های هسته‌ای را بدون خطر برای كره زمین، در خود حفظ و قرنطینه كند؟
چنانچه تردیدی در این مورد وجود دارد، كافی است به یادآوریم میلیون‌ها سال است، تریلیون تریلیون لیتر از گاز طبیعی در زیر زمین و در یك جای ثابت قرار دارد. در مقایسه با این حجم، مقدار پسمان هسته‌ای كه نیاز به انبارشدن دایمی دارد بسیار ناچیز است.
دیگر اینكه این پسمان‌ها مایع و فرار نیستند بلكه به صورت سرامیك‌های پایدار دفن می‌شوند.
طبیعت نمونه خوبی از «انبار كردن» پسمان‌های هسته‌ای را دراختیار ما قرار داده است. حدود دو میلیارد سال پیش در جایی كه اكنون كشور آفریقایی گابن قرار دارد، ذخایر طبیعی و غنی اورانیوم موجب شد تا فعالیت‌های خود به‌خودی از واكنش‌های عظیم هسته‌ای ایجاد شود. از آن زمان با وجود بارش هزاران ساله باران‌های استوایی و وجود سفره‌های آب زیرزمینی «پسمان» حاوی رادیو اكتیویته ناشی از «راكتورهای طبیعی» تنها كمتر از 10 متر جابجا شده است.
دانشمندان هسته‌ای، زمین شناسان و مهندسان، طرح‌های مفصلی برای انبار كردن بدون خطر و زیرزمینی پسمان‌های هسته‌ای ارائه كرده‌اند.
یك سازه زمین‌شناختی پایدار با حصارهای بسیار مطمئن ساخته می‌شود.
لایه‌های اضافی حفاظتی آن از «حصارهای متعدد مهندسی‌ساز» تشكیل شده است كه سرامیك سوخت و كانتینرهای بزرگ را با طول عمر زیاد در خود جای می‌دهد. این مخازن زیر زمینی با این تضمین كه تشعشع زیانبار حتی براثر زلزله‌های شدید یا گذشت زمان نیز به سطح زمین نفوذ نكند، طراحی شده‌اند.
در صورتی كه فناوری‌های جدید راه‌هایی را برای استفاده مجدد از مواد یا تسریع زوال رادیواكتیویته ارائه دهند، پسمان‌های هسته‌ای را نیز می‌توان بازیافت كرد.
منبع: bionuclear.mihanblog.com