مترجم: سهیلا حاجی‏زاده
منبع:راسخون
 

با کمک تست گلوکز ادرار می‌توانید میزان سطوح گلوکز موجود در ادرار را مورد بررسی قرار دهید. به طور نرمال، ادرار نباید حاوی گلوکز باشد. حضور گلوکز در ادرار نشان می دهد که سطح قند خون بالاست.
وجود گلوکز در ادرار گلیکوزوریا نامیده می‌شود. در شرایط نرمال، هیچ گلوکزی در خون وجود ندارد. کلیه‌ها تضمین می‌کنند که کل محتوای گلوکز به عقب فیلتر شده و به درون جریان خون فرستاده می‌شود. هنگامی‌که سطوح گلوکز در خون بالا باشد و این وضعیت درمان نگردد، مانند شرایطی‌که در طول دیابت مشاهده می‌شود، گلوکز در ادرار مشاهده می‌شود. گلیکوزوریا کلیوی و مصرف بیش از حد کربوهیدرات‌ها نیز به وجود گلوکز در ادرار کمک می‌کند. علاوه بر این، گلیکوزوریا کلیوی در طول دوران بارداری نیز منجر به سطوح غیر نرمال گلوکز بالا در ادرار در طول بارداری می‌گردد.

سطوح گلوکز

اکثر کربوهیدرات‌های موجود در رژیم غذایی در بدن به گلوکز تبدیل می‌شوند. این گلوکز موجود در خون به منظور ارائه‌ی انرژی برای عملکردهای مختلف بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. انسولین هورمونی بوده که سطح گلوکز موجود در خون را تنظیم می‌کند. در طول زمان‌هایی که سطوح گلوکز خون بالاست، غده‌ی پانکرای انسولین ترشح کرده و سطح گلوکز در خون را پایین می‌آورد. عمدتا، در صبح، سطح قند خون پایین بوده و بعد از هر وعده‌ی غذایی این سطح افزایش پیدا می‌کند.
دو قرائت گلوکز وجود دارد: ناشتا و بعد از وعده‌ی غذایی. برای قرائت ناشتا باید تا 8 تا 10ساعت قبل از انجام این آزمایش هیچ غذایی مصرف نشود و قرائت بعد از وعده‌ی غذایی نیز باید 2 تا 3 ساعت بعد از هر وعده غذایی آزمایش صورت گیرد. برخی مواقع ممکن است از بیمار خواسته شود تا محلول قندی مصرف کرده و این آزمایش بعد از یک ساعت صورت گیرد. سطح گلوکز ناشتا باید بین 70 و 126 میلی‌گرم باشد. علاوه بر این، برای بعد از وعده‌ی غذایی قرائت قند خون باید بین 140 و 180 میلی‌گرم باشد. هر عددی بالاتر از اعداد ذکر شده به عنوان قند خون بالا نامیده شده و چنین فردی مبتلا به دیابت می‌باشد. سطوح پایین‌تر از حد ذکر شده‌ی گلوکز خون، قند خون پایین نامیده می‌شود.
در ادرار، هیچ نشانه‌ای از گلوکز نباید مشاهده شود. حتی در صورتی‌که گلوکز در ادرار وجود داشته باشد هم این محدوده نباید در حد صفر تا 15 میلی‌گرم بیشتر باشد. تنها در صورتی‌که گلوکز بیش از حد در خون وجود داشته باشد و کلیه‌ها نیز نتوانند گلوکز اضافی را جذب کنند، می‌تواند مقداری از آن به ادرار نفوذ کند. این نقطه به عنوان حد آستانه‌ی کلیوی گلوکز نامیده می‌شود. وجود گلوکز در ادرار می‌تواند به دلایلی مانند گلیکوزوریا کلیوی، دیابت شیرین، دیابت قند خون و مصرف بیش از حد کربوهیدرات‌ها باشد.

سطوح گلوکز در آزمایش ادرار

سطح گلوکز در ادرار توسط آزمایش نقطه‌ای تعیین می‌گردد، که این آزمایش به ما می‌گوید که آیا گلوکز در ادرار وجود دارد یا خیر. این آزمایش شامل یک میله‌ی اندازه گیری و یک پد حساس به رنگ می‌‌باشد که به مواد شیمیایی خاصی که با گلوکز واکنش می‌دهند، آغشته شده است. هنگامی که ادرار در تماس با پد حساس به رنگ همراه با میله قرار می‌گیرد، در صورتی‌که گلوکز در ادرار وجود داشته باشد، پد تغییر رنگ می‌دهد. علاوه بر این، سایه و رنگ نیز غلظت گلوکز در ادرار را نشان می‌دهند.
نوارهای تست نیز وجود دارد که هنگامی‌که در نمونه‌ی ادرار غوطه ور می‌شود، در حضور گلوکز تغییر رنگ می‌دهند، زمانی‌که تست آزمایش قند خون، سطوح غیر عادی خون در ادرار را نشان دهد، باید بررسی‌های بیشتر در این زمینه صورت گیرد. با این‌حال، برای افرادی با گلیکوزوریای کلیوی پایین، تفسیر آزمایشات ادرار دشوار می‌باشد.
افراد مبتلا به دیابت باید این آزمایشات را به صورت منظم انجام دهند. آن‌ها در طی مراجعات خود به پزشک باید آزمایشات مختلفی در این رابطه انجام داده تا از سلامت خود اطمینان حاصل کنند. بزرگترین ابهام درباره‌ی این آزمایشات ادرار برای گلوکز خون در ادرار این است که آن‌ها سطوح گلوکز پایین در ادرار را نشان نمی‌دهند، بلکه تنها هنگامی‌که سطوح قند ادرار بالاست، سیگنال‌هایی را می‌فرستند. علاوه بر این، برخی داروهای خاص نیز می‌تواند با نتایج آزمایش تداخل داشته باشد.
در طول دوران بارداری، برخی از زنان گلوکز را در ادرار خود مشاهده می‌کنند. این گلوکز معمولا بعد از هفته‌ی بیستم بارداری مشاهده شده و به عنوان دیابت بارداری شناخته می‌شود. حدود یک ششم زنان باردار در طی این دوران گلوکز را در خون خود مشاهده می‌کنند. این اتفاق به واسطه‌ی تغییرات در سیستم تصفیه‌ی کلیوی در طول دوران بارداری رخ می‌دهد.
انجام آزمایشات گلوکز ادرار به منظور بررسی سطوح گلوکز موجود در ادرار روشی بسیار آسان و ارزان قیمت می‌باشد. کیت‌های آزمایشی در این زمینه به راحتی موجود بوده و این کیت‌ها می‌توانند به منظور تست سطوح بالای گلوکز در خانه مورد استفاده قرار گیرند.