مترجم: سهیلا حاجی‏زاده
منبع:راسخون
 

سرطان مغز که به عنوان تومور مغزی نیز نامیده می‌شود، رشد غیر نرمال سلول‌ها در مغز و برخی بخش‌های ستون فقرات می‌باشد. این نوع سرطان در طی چندین مرحله توسعه می‌یابد. در این‌جا، به مرحله 4 سرطان مغز که از جمله خطرناک‌ترین مراحل به شمار می‌روند، اشاره می‌کنیم.
سرطان اشاره به رشد غیر طبیعی و کنترل نشده‌ی سلول‌های آسیب دیده در بدن انسان دارد. این رشد غیر طبیعی سلول‌های آسیب دیده باعث ایجاد توده‌ها و تومورهایی در بدن انسان می‌گردد. در سرطان، این تومورهای بدخیم باعث مختل کردن عملکرد دستگاه عصبی، سیستم گوارش و گردش خون می‌گردند. علاوه بر این، این تومورها هورمون‌های ناخواسته‌ای را ترشح کرده که عملکرد مناسب بدن را تغییر می‌دهند. در مجموع 5 مرحله سرطان وجود دارد که بر اساس رشد سلول درون بدن انسان طبقه بندی شده است. هر مرحله از سرطان مغز علائم متفاوتی را نشان می‌دهد. مرحله 4 از سرطان مغز خطرناک‌ترین و مرگبارترین مراحل این بیماری به شمار می‌روند.

انواع سرطان مغز

نوع تومور

منشاء سلول و عملکرد آن‌ها

Astrocytoma Infiltrative

استروسیت‌ها سلول‌های ستاره‌ای شکل در مغز و ستون فقرات می‌باشد. آن‌ها سلول‌های گلیالی بوده که جزء سلول‌های غیر عصبی به شمار رفته و مواد غذایی را در بدن نگه داشته و سیگنال‌هایی را درون سیستم عصبی حمل می‌کنند.

Pilocytic Astrocytoma

آستروسیت‌ها

اولیگودندروگلیوما  

الیگودندروسیت ها، عایق بندی فیبر عصبی را در سیستم عصبی مرکزی ارائه می‌دهند.

اولیگودندروگلیوما   مخلوط

هر دوی سلول‌های الیگودندروسیت ها و آستروسیت‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

گلیوبلاستوم مولتی فرم  

آستروسیت‌ها و دیگر انواع سلول‌های مغز

اپاندیموم  

اپاندیموم  ها سلول‌هایی هستند که غشایی را تشکیل داده که در راستای با حفره‌های مغز و کانال مرکزی ستون فقرات قرار دارند.

مدولو بلاستوم

سلول‌های عصبی اصلی

مننژیوما  

مننژیوم   غشایی بوده که مغز را از فشار وارد کردن به جمجمه محافظت می‌کند.

غیره

دیگر سلول‌ها در مغز و ستون فقرات

مراحل سرطان مغز

مراحل سرطان مغز میزان گسترش این بیماری را تعیین می‌کند. مراحل تشخیص داده شده‌ی سرطان به درمان مناسب این بیماری توسط پزشک کمک می‌کند. این مراحل به ارزیابی و پیش بینی مناسب بیماری کمک می‌کند. در مرحله‌ی 4 سرطان مغز، سلول‌های سرطانی به سرعت تکثیر یافته و می‌توانند دیگر اندام‌های نزدیک را نیز تحت تاثیر قرار دهند. همچنین، سلول‌های سرطانی می‌توانند تقسیم شده و از طریق سیستم لنفاوی و جریان خون به دیگر بخش‌های بدن انتقال می‌یابند. پیشرفت سرطان از مغز به بخش‌های دیگر بدن متاستاز نامیده می‌شود. مرحله بندی در سرطان مغز شامل 5 مرحله بوده که در زیر بیان شده است:
مرحله‌ی صفر: این مرحله کارسینوما در محل نامیده شده که بدین معنی است که سرطان تنها در لایه‌هایی از سلول‌های خاصی که تحت تاثیر هستند، توسعه می‌یابند.
مرحله‌ی 1: مرحله‌ی 1 سرطان نمی‌تواند زیر میکروسکوپ مشاهده شود و در این مرحله رشد سلول‌های سرطانی مشابه رشد سلول‌های طبیعی می‌باشد. این مرحله، اولین مرحله از سرطان بوده که می‌تواند به صورت موفقیت آمیزی درمان شود. سرطان در مرحله‌ی اول توسط عمل جراحی درمان می‌گردد.
مرحله‌ی 2: در این مرحله سلول‌های آسیب دیده با نرخ قابل توجهی شروع به رشد می‌کنند. در طی این مرحله سرطان می‌تواند درمان گردد. با این‌حال، در این مرحله احتمال عود مجدد بیماری حتی بعد از درمان آن نیز بسیار بالاست.
مرحله‌ی 3: در این مرحله از سرطان مغز، سلول‌ها با سرعت بسیار بالایی رشد می‌کنند. سرطان مغز در این مرحله نیز می‌تواند به بافت‌های دیگر غیر از مغز انتشار یابد.
مرحله‌ی 4: مرحله‌ی 4 سرطان مغز ترسناک‌ترین مرحله‌ی این بیماری می‌باشد. در این مرحله، سرطان به بخش‌های دیگر بدن گسترش می‌یابد و این مرحله متاستاز نامیده می‌شود. احتمال درمان سرطان در این مرحله بسیار پایین می‌باشد.

علائم مرحله‌ی 4

علائم مرحله‌ی 4 سرطان مغز یا تومور مغزی وابسته به مکان تومور مغزی می‌باشد. برخی از علائم این مرحله به شرح زیر می‌باشد:
تشنج، سردرد غیر معمول یا مکرر، استفراغ، حالت تهوع، تغییرات وزن، تغییر در رفتار، از دست دادن حافظه، مشکلات شنوایی، مشکلات در دید، سرما خوردگی، ضعف و بی‌حالی در بازوها و پاها، عدم هماهنگی اندام‌های بدن

آزمایشات و معاینه‌ی سرطان مغز

آزمایشات و بررسی‌های انجام شده توسط پزشک به منظور تعیین این‌که آیا مرحله‌ی 4 سرطان شروع شده یا خیر، به شرح زیر می‌باشد:

تحقیقات فیزیکی

در این مرحله پزشک توسط جمع آوری اطلاعات از علائمی که بیمار از آن‌ها رنج می‌برد، بیمار را معاینه می‌کند. معمولا، در صورتی‌که تومور مضر قبلا در مغز توسعه یافته باشد، این احتمال به میزان بیشتری وجود دارد که بیمار وارد مرحله‌ی 4 سرطان شده باشد.

آزمایشات و بررسی

آزمایشاتی که به منظور تعیین مرحله‌ی مغز استخوان انجام می‌شود، شامل سی تی اسکن و اسکن ام آر آی و اسکن PET می‌باشد.
بیوپسی آزمایشی بوده شامل برداشتن بافت مغز و مشاهده‌ی آن زیر میکروسکوپ می‌باشد.
جراحی
در بسیاری موارد آزمایشات جراحی به منظور تعیین مرحله‌ی سرطان و اثر سرطان بر گره‌های لنفاوی انجام می‌شود.

درمان

مرحله‌ی 4 سرطان مغز با یک یا ترکیبی از موارد زیر تیمار می‌گردد:
شیمی درمانی، پرتو درمانی، درمان بیولوژیک، جراحی، هورمون درمانی
برخی مواقع، درمان ممکن است دارای برخی عوارض جانبی بر روی بدن انسان باشد. مرحله‌ی چهار سرطان مغز در اکثر موارد نمی‌تواند درمان شود و کشنده می‌باشد. تنها روش افزایش طول عمر در این مرحله حفظ جنبه‌های مثبت زندگی و داشتن روحیه‌ی قوی برای زنده ماندن می‌باشد. شایان ذکر است که علم پزشکی هنوز هم به مرحله‌ای نرسیده که بتواند روش‌های درمانی قاطعی را برای برخی بیماری‌ها کشف کند.