بهار زندگي
بهار زندگي
بهار زندگي
دوران جواني، همان دوران قوت و کمال نيرومندي است و تا هر زمان که توانمندي انسان تداوم داشته باشد، جوان خواهد بود.
نکته ي ظريفي که در اين جا قابل تأمل است، اين که اسلام، در چهارده قرن پيش به جامعه ي بشر، عرضه کرده است.
او (مؤمن) را چنان مي بيني که کسالت از وي دور، و نشاط او هميشگي است.
روزي امام صادق عليه السلام از شخصي به نام سليمان بن جعفر پرسيد که «فتي» نزد شما کيست؟» گفت: ما به جوان ، «فتي» مي گوييم.
امام صادق عليه السلام فرمود: اما عملت ان اصحاب الکهف کانوا کلهم کهولا فسماهم الله فتيه بايمانهم؟ يا سليمان ! من امن بالله و اتقي فهوا الفتي.
مگر نمي داني که اصحاب کهف، همگي ميان سال بودند اما خداوند به سبب ايمانشان، آنان را «فتيه (جوانان)» ناميد؟ اي سليمان! هر که به خدا ايمان آورد و تقوا پيشه کند، جوان (واقعي) است».
انسانهاي شايسته، در دوران پيري، به رغم ناتواني قواي جسماني، به قوت انديشه و شادابي جان آنها افزوده مي شود و همان گونه که در کلام علي عليه السلام آمده است:
اذا شاب العاقل شب عقله.
خردمند، چون پير شود، عقلش جوان مي گردد.
نمونه ي روشن اين گونه سالخوردگان در عصر حاضر، امام خميني (قدس سره) است که با انديشه ي جوان و جان نيرومند وشاداب خود، نه تنها جوانان ايران، بلکه جوانان مسلمان را در سطح جهان به خود جذب کرد.
همانا، دل جوان، مانند زمين خالي است که هر چه در آن افکنده شود، آن را مي پذيرد.
پيامبر خدا صلي الله عليه و اله : اوصيکم بالشبان خيرا فانهم ارق اقئده ان الله بعثني بشيراً و نذيراً فحالفني الشبان و خالفني الشيوخ.
شما را نسبت به جوانان به نيکي سفارش مي کنم ؛ چرا که آنان، دلهاي رقيق تري دارند. به راستي که خداوند، مرا نويد بخش و بيم دهنده برانگيخت. آن هنگام، جوانان با من هم پيمان شدند. درحالي که پيران به مخالفت با من برخاستند.
امام صادق عليه السلام: عليک بالاحداث؛ فانهم اسرع الي کل خير.
جوانان را درياب، که آنان به سوي هر نيکي اي پرشتاب ترند.
به گفته امام علي عليه السلام: ما من حرکه الا و انت محتاج فيها الي معرفه.
(هيچ حرکتي نيست، مگر اين که در آن به آگاهي نيازمندي.)
اما جوانان عزيز بايد توجه داشته باشند که مهم ترين معرفتي که آنان را در مسير کمال انساني و بهره گيري از بهار جواني ياري مي دهيد، خودشناسي است.
اين معرفت، جوانان را از خطر بيماري احساس بي هويتي - که در عصر حاضر، نسل جوان را در سطح جهان جداً تهديد ميکند - ، رهايي مي بخشد.
زيانبارترين جهل، آن است که جوان، خود را نشناسد و احساس بي هويتي کند. اين ناداني، زمينه را براي انواع انحرافات و فسادها فراهم مي سازد. در مقابل، خودشناسي، سودمندترين و سازنده ترين معرفتي است که انسان را به قله ي تکامل مي رساند.
رسد آدمي به جايي که به جز خدا نبيند
بنگر که تا چه حد است مکان آدميت
طيران مرغ ديدي تو ز پايبند شهوت
به در آي تا ببيني طيران آدميت
نکته ي مهم اين است که همه مي توانند اين پيوند را با خداوند متعال برقرار کنند؛ اما جوانان بهتر از ديگران مي توانند به او نزديک شوند.
امام خميني (قدس سره) در وصيت نامه ي اخلاقي خود، خطاب به فرزند عزيز و بزرگوارش، در اين باره مي فرمايد،
عزيزم ! از جواني به اندازه اي که باقي است ، استفاده کن که در پيري همه چيز از دست مي رود. حتي توجه به آخرت و خداي تعالي. از مکايد بزرگ شيطان و نفس اماره آن است که جوانان را وعده ي صلاح و اصلاح در زمان پيري مي دهد تا جواني با غفلت از دست برود، و به پيران، وعده ي طول عمر مي دهد و تا لحظه آخر با وعده هاي پوچ، انسان را از ذکر خدا و اخلاص براي او باز مي دارد تا مرگ برسد، و در آن حال، ايمان را اگر تا آن وقت نگرفته باشد، مي گيرد. پس در جواني که قدرت بيشتري داري به مجاهدت برخيز و از غير دوست - جل و علا بگريز، و پيوند خود را هر چه بيشتر - اگر پيوند داري - محکم تر کن؛ و اگر خداي نخواسته نداري، تحصيل کن و در تقويتش همت گمار، که هيچ موجودي جز او - جل و علا - سزاوار پيوند نيست. و پيوند با اولياي او، اگر براي پيوند به او نباشد، حيله ي شيطاني است که از هر طريق، سد راه حق کند.
المرء علي دين خليله ، فلينظر احدکم من يخالل. آدمي بر آيين دوست صميمي خويش است ، پس هر يک از شما بنگرد با چه کسي دوستي صميمانه دارد.
چه بسا جواناني در اثر همنشيني سعادتمند شده اند، و چه بسا جواناني که همنشين، آنان را بدبخت کرده است.
بنابراين آنچه در تبيين ارزشهاي اخلاقي و عملي ملاحظه مي شود، برجسته ترين ارزش هايي است که برا ي شکوفايي جوانان ، ضروري است.
(حکمت نامه ي جوان - اثر استاد محمدي ري شهري)
منبع: ويژه نامه ارمغان بهار محمدي ويژه نوروز 85
/س
نکته ي ظريفي که در اين جا قابل تأمل است، اين که اسلام، در چهارده قرن پيش به جامعه ي بشر، عرضه کرده است.
رمز تداوم جواني جوان
او (مؤمن) را چنان مي بيني که کسالت از وي دور، و نشاط او هميشگي است.
روزي امام صادق عليه السلام از شخصي به نام سليمان بن جعفر پرسيد که «فتي» نزد شما کيست؟» گفت: ما به جوان ، «فتي» مي گوييم.
امام صادق عليه السلام فرمود: اما عملت ان اصحاب الکهف کانوا کلهم کهولا فسماهم الله فتيه بايمانهم؟ يا سليمان ! من امن بالله و اتقي فهوا الفتي.
مگر نمي داني که اصحاب کهف، همگي ميان سال بودند اما خداوند به سبب ايمانشان، آنان را «فتيه (جوانان)» ناميد؟ اي سليمان! هر که به خدا ايمان آورد و تقوا پيشه کند، جوان (واقعي) است».
انسانهاي شايسته، در دوران پيري، به رغم ناتواني قواي جسماني، به قوت انديشه و شادابي جان آنها افزوده مي شود و همان گونه که در کلام علي عليه السلام آمده است:
اذا شاب العاقل شب عقله.
خردمند، چون پير شود، عقلش جوان مي گردد.
نمونه ي روشن اين گونه سالخوردگان در عصر حاضر، امام خميني (قدس سره) است که با انديشه ي جوان و جان نيرومند وشاداب خود، نه تنها جوانان ايران، بلکه جوانان مسلمان را در سطح جهان به خود جذب کرد.
رهنمودهاي اسلامي درباره جوانان
همانا، دل جوان، مانند زمين خالي است که هر چه در آن افکنده شود، آن را مي پذيرد.
پيامبر خدا صلي الله عليه و اله : اوصيکم بالشبان خيرا فانهم ارق اقئده ان الله بعثني بشيراً و نذيراً فحالفني الشبان و خالفني الشيوخ.
شما را نسبت به جوانان به نيکي سفارش مي کنم ؛ چرا که آنان، دلهاي رقيق تري دارند. به راستي که خداوند، مرا نويد بخش و بيم دهنده برانگيخت. آن هنگام، جوانان با من هم پيمان شدند. درحالي که پيران به مخالفت با من برخاستند.
امام صادق عليه السلام: عليک بالاحداث؛ فانهم اسرع الي کل خير.
جوانان را درياب، که آنان به سوي هر نيکي اي پرشتاب ترند.
مقدمات بهره گيري از فرصت جواني
الف) معرفت
به گفته امام علي عليه السلام: ما من حرکه الا و انت محتاج فيها الي معرفه.
(هيچ حرکتي نيست، مگر اين که در آن به آگاهي نيازمندي.)
اما جوانان عزيز بايد توجه داشته باشند که مهم ترين معرفتي که آنان را در مسير کمال انساني و بهره گيري از بهار جواني ياري مي دهيد، خودشناسي است.
اين معرفت، جوانان را از خطر بيماري احساس بي هويتي - که در عصر حاضر، نسل جوان را در سطح جهان جداً تهديد ميکند - ، رهايي مي بخشد.
زيانبارترين جهل، آن است که جوان، خود را نشناسد و احساس بي هويتي کند. اين ناداني، زمينه را براي انواع انحرافات و فسادها فراهم مي سازد. در مقابل، خودشناسي، سودمندترين و سازنده ترين معرفتي است که انسان را به قله ي تکامل مي رساند.
رسد آدمي به جايي که به جز خدا نبيند
بنگر که تا چه حد است مکان آدميت
طيران مرغ ديدي تو ز پايبند شهوت
به در آي تا ببيني طيران آدميت
ب) خود باوري
ج) پيوند با خدا
نکته ي مهم اين است که همه مي توانند اين پيوند را با خداوند متعال برقرار کنند؛ اما جوانان بهتر از ديگران مي توانند به او نزديک شوند.
امام خميني (قدس سره) در وصيت نامه ي اخلاقي خود، خطاب به فرزند عزيز و بزرگوارش، در اين باره مي فرمايد،
عزيزم ! از جواني به اندازه اي که باقي است ، استفاده کن که در پيري همه چيز از دست مي رود. حتي توجه به آخرت و خداي تعالي. از مکايد بزرگ شيطان و نفس اماره آن است که جوانان را وعده ي صلاح و اصلاح در زمان پيري مي دهد تا جواني با غفلت از دست برود، و به پيران، وعده ي طول عمر مي دهد و تا لحظه آخر با وعده هاي پوچ، انسان را از ذکر خدا و اخلاص براي او باز مي دارد تا مرگ برسد، و در آن حال، ايمان را اگر تا آن وقت نگرفته باشد، مي گيرد. پس در جواني که قدرت بيشتري داري به مجاهدت برخيز و از غير دوست - جل و علا بگريز، و پيوند خود را هر چه بيشتر - اگر پيوند داري - محکم تر کن؛ و اگر خداي نخواسته نداري، تحصيل کن و در تقويتش همت گمار، که هيچ موجودي جز او - جل و علا - سزاوار پيوند نيست. و پيوند با اولياي او، اگر براي پيوند به او نباشد، حيله ي شيطاني است که از هر طريق، سد راه حق کند.
د) همنشين شايسته
المرء علي دين خليله ، فلينظر احدکم من يخالل. آدمي بر آيين دوست صميمي خويش است ، پس هر يک از شما بنگرد با چه کسي دوستي صميمانه دارد.
چه بسا جواناني در اثر همنشيني سعادتمند شده اند، و چه بسا جواناني که همنشين، آنان را بدبخت کرده است.
هـ ) تقويت بدن و لذايذ مشروع
و ) ارزشهاي اخلاقي وعملي
بنابراين آنچه در تبيين ارزشهاي اخلاقي و عملي ملاحظه مي شود، برجسته ترين ارزش هايي است که برا ي شکوفايي جوانان ، ضروري است.
(حکمت نامه ي جوان - اثر استاد محمدي ري شهري)
منبع: ويژه نامه ارمغان بهار محمدي ويژه نوروز 85
/س
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}