امر به معروف و نهي از منكر در شريعت اسلامي

پرسش 1. بعضي از شرايط امر به معروف و نهي از منكر را بيان فرماييد.
آمر به معروف و ناهي از منكر، معروف و منكر را بشناسد؛ احتمال تأثير بدهد؛ بداند كه شخص معصيت‌كار بنا دارد معصيت خود را تكرار كند و امر و نهي مفسده نداشته باشد.
پرسش 2. در مواردي كه اصل دين در خطر است، آيا امر به معروف باز هم موكول به عدم ضرر به اشخاص است؟
اگر معروف يا منكر از اموري باشد كه شارع مقدس به آن اهميت زيادي مي‌دهد، مثل اصول دين و مذهب مجرد ضرر، موجب واجب نبودن نمي‌شود و در صورت نياز بذل جان و مال واجب مي‌شود.
پرسش 3. آيا وظيفه‌‌ي آمر به معروف و نهي از منكر فقط گفتاري است؟
خير؛ يكي از مراتب، گفتار نرم و متين و مرحله‌ي بعد، سخن گفتن تند و خشن است و مراتب ديگر آن، رو ترش كردن و اعراض، ضرب و جرح و هدم و تخريب است. البته در تمام مواردي كه نياز به تصرف در اموال ديگران و يا ضرب و جرح باشد، نياز به اجازه‌ي از مجتهد جامع الشرايط دارد و در حكومت اسلامي موكول به اجازه‌ي مسئولين امر است.
پرسش 4. اگر در ماشين، راننده نوار موسيقي مطرب گذاشت، وظيفه چيست؟
چنان‌چه احتمال تأثير مي‌دهيد، نهي از منكر نماييد و اگر احتمال تأثير نمي‌دهيد، نهي از منكر ساقط است؛ خودتان گوش نكنيد. سماع غير عمدي اشكال ندارد بلكه استماع حرام است.
البته ‌چنان‌چه اطلاع به مسئولين امر موجب جلوگيري از تكرار گناه مي‌گردد، اطلاع به مسئولين هم از مصاديق نهي از منكر است.
پرسش 5. با كساني كه به بهانه‌ي عمل بعضي نهادها و ادارات، اقدام به عمل خلاف مي‌كنند، چگونه برخورد نماييم؟
اگر شخص معتقد به مباح بودن فعل حرامي باشد، در اين صورت نهي از منكر ساقط مي‌گردد. بلي از جهت تنبيه غافل و ارشاد جاهل، تذكر و ارشاد لازم است.
منبع: فصلنامه ی صباح
/س