پيک تغذيه

سلامت جنين و تغذيه ي مادر

تغذيه ي سالم و مفيد دوره ي بارداري اهميت بالايي دارد، اما نه بدان معنا که بايد بيشتر خورد و حجم غذا را افزايش داد، بلکه بايد توجه به نوع مواد مصرفي داشت. نياز روزانه مادر به 300 کالري بيشتر به خصوص در اواخر بارداري، که رشد جنتين سريع تر مي شود را بايد جدي تر گرفت .اين ميزان کالري از طريق مواد غذايي مناسب تأمين مي شود. به رابطه ي مواد مصرفي مادر و سلامت جنين او توجه شود! براي مثال مصرف کلسيم به رشد و استحکام استخوان هاي جنين کمک مي کند. تأثير برخي مواد مقوي و داراي ويتامين و املاح را مشاهده کنيد:
پروتيين به منظور رشد سلولي و توليد خون مورد نياز است و منابع آن گوشت، ماهي، سفيده تخم مرغ، لوبيا و کره است.
هيدرات کربن براي تأمين انرژي روزانه لازم است و در نان، گندم، سيب زميني، ماکاروني، ميوه ها و سبزيجات وجود دارد.
کلسيم به منظور استحکام دندان و استخوان و عملکرد اعصاب و انقباضات عضله اي مورد نياز است، که در شير، پنير، ماست، اسفناج و ماهي سالمون وجود دارد.
آهن به منظور ساخت سلول هاي خون و جلوگيري از کم خوني لازم مي باشد، و در گوشت قرمز، اسفناج، فرآورده هاي غني شده با آهن، گندم کامل و برشتوک يافت مي شود.
ويتامين «آ» براي سلامت پوست و ديد خوب و کافي و رشد استخوان ها لازم است. هويج، برگ هاي سبز تيره ي سبزي ها و سيب زميني حاوي آن است.
ويتامين «ث» براي سلامت لثه، دندان، استخوان و کمک به جذب آهن مورد نياز است، و در مرکبات ، بروکلي و گوجه فرنگي وجود دارد.
ويتامين «ب6» براي تشکيل گلبول هاي قرمز خون، استفاده ي مؤثر از پروتيين، چربي و هيدرات کربن مورد نياز است، که در موز، گندم کامل و برشتوک يافت مي شود.
ويتامين « ب12» در تشکيل گلبول هاي قرمز خون و تنظيم و سلامت سيستم عصبي نقش دارد و در ماهي، مرغ و شير موجود مي باشد (گياه خواراني که از لبنيات استفاده نمي کنند، نياز به ويتامين «ب12» بيشتري دارند).
ويتامين «د» به منظور سلامت استخوان و دندان و کمک به جذب کلسيم لازم است. شير، برشتوک و نان حاوي آن است.
اسيدفوليک در توليد خون و پروتيين و عملکرد مؤثر آنزيمي نقش دارد و در برگ هاي سبز سبزيجات، لوبيا، نخود و بادام وجود دارد.
چربي در ذخيره انرژي بدن نقش دارد و در گوشت، لبنيات، بادام درختي و زميني، کره، مارگارين و روغن هاي گياهي موجود است.
تحقيقات اخير نشان مي دهد که فوليک اسيد به جلوگيري از نقايض نخاعي و ستون فقرات نيز کمک مي کند.
هوس غذايي خانم هاي باردار چنانچه نسبت به مواد غذايي بي خطر بدن خود و جنين باشد، اشکال ندارد، اما خوردن مواد غير خوراکي خطرناک است، و بايد در اين مورد با پزشک مشورت شود.
از مصرف غذاهاي مصرفي فاسد به شدت پرهيز شود. نکات ذيل را به خاطر بسپاريد:
پنير مانده و غيرقابل استفاده حالت نرمي دارد.
از مصرف شير و آب ميوه هاي غيرپاستوريزه و غير بسته بندي خودداري کنيد.
از مصرف تخم مرغ خام بپرهيزيد .
انواع گوشت و ماهي بايد کاملاً پخته باشد و هيچ قسمتي از آن خام نباشد.
قسمت مياني غذاهاي سرخ کردني نيز بايد کاملاً پخته شود .
نياز بدن به امگا 3، مصرف ماهي را در دروه ي بارداري جدي تر مي کند و به رشد سيستم عصبي جنين کمک مي نمايد. مصرف انواع ماهي هاي تازه مفيد است، اما در اين دوره از مصرف ماهي حاوي جيوه زياد پرهيز شود؛ همچنين استفاده انواع کنسروها و تن ماهي را کنار بگذاريد؛ زيرا وجود جيوه در اين قوطي ها به مادر و جنين آسيب مي رساند. (1)

مصرف سير؛ راه درمان فشار خون

مصرف سير موجب انبساط سرخرگ ها و کاهش فشار خون بالا و سبب انبساط سرخرگ ها و حمايت در برابر بيماري هاي قلبي عروقي مي گردد.
نتايج يک تحقيق جدي منتشر شده در دانشگاه آلاباما در بيرمينگهام نشان مي دهد که اين اثر حمايتي وابسته به مقدار سولفيد هيدروژن H2S توليد شده از ترکيبات سير مداخله کننده با سلول هاي قرمز خون است. محققان اين دانشگاه دريافتند که اين تداخل باعث آزاد شدن H2S به وسيله ي سلول هاي قرمز خون شده، که اين امر موجب انبساط عروقي خوني مي گردد و اولين گام در کاهش فشار خون و دستيابي به اثرات حمايتي سير در برابر بيماري هاي قلبي به حساب مي آيد. (2)

مقدار لازم مصرف جگر به منظور تأمين آهن بدن

جگر يکي از غني ترين منابع گوشت و حاوي آهن زياد است، اما به علت که مجل تجمع سموم بدن حيوان مي باشد؛ (ارگان دفع سموم بدن) حداکثر مقدار مصرف در هفته يک بار و به ميزان 150 گرم توصيه مي شود.
دکتر انصاري، متخصص تغذيه اظهار داشت: آهن يکي از عناصر کمياب و داراي نقش بسيار حياتي براي بدن است که معمولاً در بدن به صورت سريع الجذب، يا سخت جذب وجود دارد.
سريع الجذب در مواد غذايي؛ همچون: انواع گوشت ها (مرغ و ماهي و گوشت ساير پرندگان و نيز گوشت غده اي يا شکمي مانند: دل، قلوه، جگر و زبان) وجود دارد.
ديگر همچنين تخم مرغ، حبوبات، دانه کامل غلات و سبزي هاي غده اي نيز حاوي آهن هستند، اما آهن موجود در آهن هستند، اما آهن موجود در آن ها از نوع سخت جذب است، که براي تسهيل جذب آهن آن ها مي شود.
اين متخصص تغذيه توصيه کرد: سبزي ها و ميوه ها به علت داشتن ويتامين «ث» و تسهيل جذب آهن در کنار مصرف حبوبات و تخم مرغ و غذاهايي که حاوي آهن دير جذب است، مصرف شود و از مواد غذايي که جذب آهن را به تأخير مي اندازد؛ نظير نوشابه و چاي خودداري گردد. (3)

تأثير «هل» در درمان سرماخوردگي و تسکين دردهاي روماتيسم

«هل» معالج سرماخوردگي بوده و براي تسکين دردهاي روماتيسمي مفيد است.
همچنين تقويت کننده قلب و بدن و مقوي سيستم هضم مي باشد. «هل» زخم هاي دهان را برطرف مي کند و براي خوشبو کردن دهان مؤثر است . اين ماده ي معطر اشتهاآور بوده و تب را کاهش مي دهد و برطرف کننده ترشي معده و ضد مسمويت است. براي رفع بيماري هاي چشم و تسکين گوش درد نيز مفيد است. مصرف زياد «هل» براي روده ها مضر است. (4)

ادعاي کذب در تبليغ وسايل افزايش قد

يک عضو هيأت علمي دانشگاه ايران صحت تأثير انواع روش هاي افزايش قد را تکذيب کرد و گفت: انواع روش هاي افزايش قد که به تازگي بسيار هم در مجلات و نشريات تبليغ مي شود، دروغ بوده و اين ادعا هيچ گونه پايه و اساس پزشکي و علمي ندارد.
علي ترکمان عضو هيأت علمي دانشگاه و «متخصص ارتوپدي و فوق تخصصي ارتروسکوپي زانو و مفصل شانه به روند رشد استخواني به شکل طبيعي در دختران و پسران اشاره کرد و گفت: سلول هاي استخواني دختران تا سن 16 سالگي شکل مي گيرد و صفحه هاي رشد؛ شامل سلول هاي رشد در همين سن بسته مي شود و اين روند در پسران تا سن 18 سالگي ادامه دارد. در واقع تنها تا اين سن رشد قد در افراد صورت مي گيرد. (5)

نکاتي ارزشمند درباره اهميت ويتامين «د» و نورخورشيد

کمبود ويتامين «د» يکي از بزرگترين مشکلات است و بسياري از افراد از کمبود ويتامين «د» به عنوان يک ماده غذايي دوم در بدنشان آگاه نيستند.
به گزارش سرويس بهداشت و درمان ايسنا؛ گرچه کمبود اين ويتامين توجه جامعه پزشکي را نيز به خود جلب کرده، اما آزمايش درباره تشخيص کمبود ويتامين «د» مثل آزمايش کلسترول يا آزمايش هاي ديگر، چندان مؤثر نيست؛ زير داوري گران قيمتي براي جبران کمبود ويتامين «د» وجود ندارد. بنابراين آگاه سازي مردم در اين زمينه تأثير بيشتري دارد.
از آن جا که ويتامين «د» بعضي از هورمون ها ي موفق کليدي، رشد سلول ها و توليد آنزيم ها را کنترلي مي کند، يکي از بخش هاي ضروري دستگاه داخلي است و عملکرد ژنتيکي ديگري نيز دارد. بر اساس مطالعاتي که روي ميزان مرگ و مير ناشي از سرطان در آمريکا انجام شد، 80 تا 90 درصد مردم اين کشور مبتلا به کمبود ويتامين «د» هستند. در مقايسه، مردم هاوايي و افرادي که ساکن مناطق روستايي جنوب شرقي اين کشور هستند و از بيشترين تابش اشعه فرابنفش «ب» نور خورشيد بهره مي برند. از نظر ويتامين «د» در وضعيت عالي قرار دارند .
فهرست بيماري هاي مربوط به ويتامين «د» طولاني و در حال افزايش است. بيماري هاي استخوان، نرمي استخوان، پوکي استخوان و راشيتيسم از جمله بيماري هاي شايع در اثر کمبود ويتامين «د» هستند.
نقش ويتامين «د» تسهيل کردن جذب ويتامين «د» موجود در مواد غذايي و کمک به سوخت و ساز کلسيم در بدن است. دردهاي عضلاني و ضعف، يکي ديگر از اين بيماري هاست . حدود 16 نوع سرطان وجود دارد که ويتامين «د» در پيشگيري از آن ها بسيار مؤثر است.
بيماري هاي ديگر ناشي از کمبود ويتامين عبارت است از: ام اس، ديابت مليتوس نوع اول، آرتريت روماتيسمي مفاصل و ناراحتي هاي قلبي .
غير از نور خورشيد به عنوان منبع کسب اين ويتامين، اشعه فرابنفش «ب» مصنوعي و مکمل ها، از جمله راه حل هاي کاربردي ديگر براي تأمين اين ويتامين هستند.
ماهي بهترين منبع غذايي «د» به لحاظ کيفي و قابليت جذب است. ماهي آزاد، ساردين، حشينه (از خانواده کليکا) بسيار عالي هستند. براي آن که ويتامين «د» بيشتري از ماهي به دست آوريم ، بايد پوست و چربي زير پوست اطراف باله ها و دم آن را مصرف کنيم. (6)

شلغم خام بهترين جايگزين انسولين

به گزارش سرويس بهداشت و درمان ايسنا، شلغم داراي ويتامين «ث»، «ب» ، «آ» و عناصري مانند: فسفر، کلسيم، گوگرد، منيزيم و يد، نشاسته، پروتيين و سلولز است ؛ به همين دليل باعث ايجاد نيرو در انسان مي شود.
مصرف آن براي مبتلايان به بيماري قند مفيد است و خام آن مي تواند به عنوان انسولين گياهي مصرف شود.
شلغم از بيماري جذام جلوگيري مي کند و علت داشتن خاصيت ميکروب کشي و ضد ويروسي در پيشگيري و معالجه سرماخوردگي مفيد بوده و خلط آور است. (7)

مرکبات حاوي ويتامين «ث» را با چاقوي تيز برش دهيد

دکتر «محمدرضا وفا» متخصص تغذيه و رژيم درماني و استاد دانشگاه علوم پزشکي ايران گفت: به علت حساسيت بالاي ويتامين «ث» به عواملي مثل نور و اکسيداسيون، بهتر است هنگام مصرف ميوه هاي حاوي اين ويتامين، آن ها را با چاقوي تيز برش دهيد؛ چرا که برش با چاقو هاي کند باعث ايجاد تروما يا همان ضربه به بافت ميوه ها مي شود و در نتيجه ويتامين «ث» موجود در آن مدت زمان بيشتري را در معرض هوا و مواد اکسيد کننده قرار گرفته و ارزش اصلي غذايي خود را از دست بدهد.
همچنين آب ميوه هاي حاوي پرتقال و ليموشيرين و نارنگي نيز بايد زودتر مصرف شود؛ چرا که ماندن آن ها در معرض نور و هوا باعث تجزيه اين ويتامين و از دست رفتن مواد غذايي آن مي شود.
ويتامين «ث» علاوه بر تقويت سيستم ايمني، براي استحکام دندان ها و رسوب املاح در استخوان و پيشگيري از آب مرواريد نيز مؤثر است. (8)

تأثير شير تازه شتر عربي براي درمان ايدز

دانشمندان تأکيد مي کنند در خون و بافت هاي شترهاي تيره عربي به ويژه شترهاي که يک کوهان دارند، مواد دفاعي کوچکي وجود دارد که از رشته هاي کوچک اسيدهاي آمينه تشکيل شده است و اين مواد دفاعي فقط در شترهاي عربي وجود دارد. اين مواد دفاعي فقط در شترهاي عربي وجود دارد. اين مواد دفاعي مي تواند ويروس ايدز را از بين ببرد؛ زيرا داراي پروتيين هاي مورد استفاده در دستگاه ايمني بدن است. به گزارش شبکه تلويزيوني العالم نتايج اين تحقيق علمي در نشريه ساينس چاپ آمريکا منتشر شد. (9)

خداحافظ سيب زميني!

تحقيقات جديد نشان داد که با توجه به آلودگي اتمسفر زمين سيب زميني تا پايان قرص حاضر ديگر ارزش غذايي نخواهد داشت .
به گزارش فارس به نقل از پايگاه اينترنتي LiveXcience ، مکس تاوب از محققان دانشگاه جنوب غربي تگزاس که بيش از 200 مورد آزمايش را با همکاري ساير محققان انجام داده است، معتقد است که افزايش ميزان دي اکسيد کربن اتمسفر زمين بر اثر استفاده از سوخت هاي فسيلي، باعث کاهش ارزش غذايي بسياري از محصولات کشاورزي کليدي و مهم خواهد شد.
اين تحقيق متمرکز بر تأثير افزايش ميزان گازهاي گلخانه اي بر ميزان پروتيين ، جو، برنج، گندم، لوبيا سبز، و سيب زميني به عنوان محصولات کليدي براي تغذيه انسان بود که به ويژه در کشورهاي فقيرتر، مردم براي تأمين پروتيين مورد نياز متکي به اين محصولات هستند .
تحقيقات تاوب نشان داد که افزايش سطح دي اکسيد کربن جو زمين باعث کاهش 14 درصدي پروتيين سيب زميني مي شود. اين کاهش در دانه جو 15 درصد و در گندم و برنج تقريباً 10 درصد است. لوبيا سبز کم ترين ميزان کاهش پروتيين را با 1/4 درصد نشان داد.
تاوب گفت: « اين يکي ديگر از عواقب تغييرات آب و هوايي زمين بر روي انسان است». (10)
رابطه ي مصرف کم تر ميوه با افزايش احتمال ابتلا به آسم در نوجوانان
ريه نوجواناني، که کمترين ميزان مصرف ميوه و به ويژه ويتامين «ث» را دارند، ضعيف تر از ريه افراد ديگر است و بيشتر مستعد ابتلا به آسم مي باشند. به گزارش سرويس بهداشت و درمان خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) منطقه آذربايجاني شرقي، تحقيقات نشان مي دهد، که احتمال ابتلا به آسم و مشکلات تنفسي مانند خس خس سينه در نوجواناني که ميوه و سبزي کمتري مي خورند و ميزان اسيدهاي امگا 3 کمتري دريافت مي کنند، بيشتر است. اسيدهاي چرب امگا 3 نقش حفاظتي دارد. ماهي ، مهم ترين منبع امگا 3 است، که معمولاً غذاي مورد علاقه نوجوانان نمي باشد. همچنين امگا 3 در روغن گردو و برخي سبزيجات سبز رنگ نيز يافت مي شود. (11)

تأثير ورزش در آب بر کاهش درد مزمن

هلث دي: ورزش منظم در آب گرم، درد مزمن را کاهش مي دهد. به گفته محققان اسپانيايي، انجام حرکات ورزشي به شکل منظم در استخرآب گرم به کم شدن درد مبتلايان به فيبر و ميالژياي دردناک کمک مي کند. علائم فيبر و مياليژيا شامل: درد مزمن و حاد و گرفتگي عضلات، ليگامان ها و تاندون ها، درد ناحيه گردن و شانه، مشکلات خواب، اضطراب و افسردگي است. زنان، 90 درصد مبتلايان به فيبر و ميالژيا - که علت يا درمان مشخصي هم ندارد - را تشکيل مي دهند. درمان هاي رايج با مصرف مسکن، ورزش، تمدد اعصاب و مصرف داروهاي ضد افسردگي با دوز کم ممکن است. به گفته محققان، ورزش در آب به صورت طولاني مدت، براي کاهش درد و بهبود کيفيت زندگي زنان مبتلا مؤثر است. (12)

پي نوشت :

1. روزنامه کيهان، 3 / 10 / 1386.
2.روزنامه اطلاعات، ضميمه، 2 / 11 / 1386
3. روزنامه جمهوري اسلامي، 16 / 10 / 1386.
4. روزنامه جمهوري اسلامي 14 / 11 / 1386.
5. روزنامه جمهوري اسلامي14 / 11 / 1386.
6. روزنامه جمهوري اسلامي، 14 / 11 / 1386.
7. روزنامه جمهوري اسلامي، 23 / 10 / 1386.
8. روزنامه جمهوري اسلامي، 23 / 10 / 1386.
9.روزنامه کيهان ، 24 / 11 / 1386
10. روزنامه کيهان، 24 / 11 / 1386.
11. روزنامه جمهوري اسلامي، 4 / 11 / 1386.
12. روزنامه جام جم، 7 / 12 / 1386.

منبع:مجله نامه ي جامعه شماره 44 - 43
/س