مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون
 

پودر دانه کاکائو دارای چندین کاربرد است. کمی از پودر کاکائو به هنگام پخت کیک، می‌تواند طعم قوی شکلات را به آن ببخشد. از پودر کاکائو مخلوط شده با شیر و نیز همزده شده، شیر شکلاتی خوشمزه‌ای بدست می‌آید. اما محتوای تغذیه‌ای این ماده تشکیل دهنده چه می‌باشد؟ در این مقاله تجزیه و تحلیلی از میزان کالری موجود در پودر کاکائو را فراهم ساخته‌ایم.
هنگامی که صحبت از دانه کاکائو می‌شود، به فکر محصولی معروف از آن تحت عنوان شکلات می‌افتیم. اما به منظور تشکیل یک تکه شکلات، دانه کاکائو بایستی تحت برخی آماده سازی‌ها و پخت قرار گیرد. دانه کاکوئو را به مدت چندین روز به منظور تخمیر رها کرده و سپس خشک، برشته و پرس یا فشرده سازی می‌کنند. خمیر یا مایه غلیظی از آن شکل گرفته که سپس به حالت مایع پالوده یا تصفیه می‌شود. این شهد شکلات است. هنگامی که شهد تحت پرس قرار گیرد، تشکیل توده‌ای کیکی را داده که بدون هیچ گونه چربی می‌باشد. چربی گرفته شده از آن کره کاکائو نامیده شده و به شکل خمیر یا مایه غلیظی می‌باشد. کیک یا تکه فشرده شده آنگاه به قطعاتی شکسته شده و به طور کامل آسیاب شده تا پودری خشک تحت عنوان پودر کاکائو حاصل شود.
انواع پودر کاکائو
پودر کاکائو با توجه به تکنیکهای فرآوری می‌تواند از دو نوع باشد:
• هنگامی که پودر دانه بو داده شده به طور مستقیم مورد استفاده قرار گیرد، طعم و مزه آن بیشتر ترش و تلخ با احساس خامی خواهد داشت. این پودر طبیعی کاکائو بوده که به دلیل طعم قوی ویژه و رنگ تیره خود شناخته شده است.
• پودر کاکائو قلیایی شده (اسامی دیگر آن پودر کاکائو تیره یا داچ پروسسد می‌باشد) (Dutch-processed cocoa powder) را با قلیا عمل می‌آورند؛ بطوریکه یا دانه‌ها پیش از پردازش و یا پرس با یک محلول پتاسیم شسته می‌شوند و یا به کیک پودر پرس شده یک قلیا زده می‌شود. نتیجه آن یک پودر شیرین و روشن‌تر خواهد بود.
پودر کاکائو قلیایی شده به راحتی با سایر مواد اولیه مخلوط شده و طعمی ملایم‌تر، با تلخی کمتر نسبت به کاکائو طبیعی خواهد داشت. پودر کاکائو می‌تواند به شدت «قلیایی شده» تا پودر تیره‌تری مانند پودر کاکائو سیاه را شکل دهد.
کاربردهای پودر کاکائو
مورد مصرف پودر کاکائو چه می‌تواند باشد؟ به منظور برخورداری از طعم قوی شکلاتی در یک کیک یا کلوچه، پودر کاکائو طبیعی را به آن بیافزایید. خواص اسیدی آن اثری مخمری بر روی مایه گذاشته و موجب می‌شود مخلوط در اثر گرما پف نماید. آن را اغلب با جوش شیرین مورد استفاده قرار می‌دهند. کاکائو تیره چندان اسیدی نبوده از اینرو بایستی به کیک خود بیکینگ پودر زده شود تا مایه پف نماید. به دلیل چنین اثرات متفاوتی، فرد بایستی به دقت همان نوع پودر کاکائو را که در دستور پخت آمده است استفاده نماید. پودر کاکائو شیرین شده را با انواع تیره و طبیعی اشتباه نگیرید. این نوع پودر با شکر و یا وانیل شیرین شده تا طعمی شیرین‌تر به کیک ببخشد. از آن اغلب به عنوان پودر جهت تهیه نوشیدنی‌های شکلاتی مانند شکلات داغ و یا شیر شکلاتی استفاده می‌کنند.
مقدار کالری موجود در پودر کاکائو
کاکائو دارای فوائد سلامتی بخش است اما آیا پودر کاکائو برای سلامت مفید می‌باشد؟ مقایسه جدول کالریهای موجود در پودر کاکائو، انواع شیرین شده و شیرین نشده و مارکهای تجاری مختلف به تجزیه و تحلیل ارزش غذایی آن کمک خواهد کرد.

نوع

میزان هر وعده

کالری

چربی

قند

پودر کاکائو شیرین نشده تیره با نشان تجاری والرونا (Valrhona )

40 گرم

130

8 گرم

2 گرم

کاکائو (صبحانه) تیره

1 قاشق غذاخوری

29

42ر1 گرم

09ر0 گرم

کاکائو شیرین نشده طبیعی با نشان هرشی (Hershey )

1 قاشق غذاخوری

10

5ر0 گرم

0 گرم

پودر کاکائو شیرین نشده

1 قاشق غذاخوری

12

74ر0 گرم

09ر0 گرم

میکس شکلات شیری کلاسیک سوئیس میس (Swiss Miss )

28 گرم

120

2 گرم

18 گرم

کاکائو نِسِل تول هاوس (Nestle Toll House )

1 تکه

15

5ر0 گرم

0 گرم


از مقایسه ارزش کالری زایی می‌توان دریافت که کالریهای موجود در پودر کاکائو طبیعی شیرین نشده در حداقل میزان خود است. از آنجا که اکثر دستورات پخت به 1 تا 2 قاشق غذاخوری از این ماده تشکیل دهنده نیاز دارند، ضرری در استفاده از چنین پودر کاکائویی متوجه فرد نمی‌شود. کاکائو قلیایی شده یا کاکائو تیره که بر روی آن فرآوری بیشتری صورت گرفته تا به شکل شیرین درآید، از ارزش کالری بالاتری برخوردار است اما این میزان به طور نگران کننده‌ای بالا نمی‌باشد. پودر کاکائو از محتوای قند و چربی پایینی برخوردار است. به علاوه حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان و فیتواسترول می‌باشد. آنتی اکسیدانها سیستم قلبی عروقی را تقویت ساخته در حالی که فیتواسترولها به کاهش اثرات کلسترول در بدن کمک می‌کنند.
نتیجه آنکه کالریهای موجود در پودر کاکائو بسیار کم بوده و مانع از تلاش شما برای کاهش وزن نخواهد شد. خطر واقعی از نظر کالری و قند در نوشیدنی‌های مخلوط کاکائو و یا پودر شیرین شده کاکائو جهت تهیه شکلات داغ است. این نوع پودر کاکائو بیش از پیش مورد پردازش و یا فرآوری قرار گرفته و دارای مقدار قابل توجهی قند است بنابراین مصرف نوشیدنیهای مخلوط کاکائو را محدود ساخته و شکر اضافی به آنها نیافزایید.