مترجم: امین حسین پور
منبع:راسخون
 

چه کسی تصور می‌کرد پرندگانی که در هوا پرواز می‌کنند و خزندگانی که روی زمین می‌خزند اجداد مشترکی داشته باشند؟ همه ما می‌دانیم که خزندگان و پرندگان قسمتی از جهان جانوران هستند. اما تعداد زیادی از ما با این نظریه آشنا نیستیم که می‌گوید پرندگان از خزندگان تکامل یافته‌اند که باعث شده است دارای برخی ویژگی‌های مشابه باشند. پرندگان و خزندگان که زادگان دایناسور‌ها در نظر گرفته می‌شوند دارای برخی خصوصیات مشترک هستند.
در سال 1868 بود که زیست شناس توماس هاکسلی این نظریه را ارائه کرد که بین پرندگان امروزی و دایناسورها ارتباط وجود دارد. این خط فکری جدیدی بین دیرینه شناسان به وجود آورد زیرا، تحلیل فسیل‌های خاص مهر تأییدی بر نظریه هاکسلی بود. او مطالعه‌ای روی ساختار اسکلتی یک دایناسور تروپود و آرکئوپتریکس لیتوگرافیکا انجام داد که اولین گونه پرنده بود. او توانست نشان دهد که آرکئوپتریکس ویژگی‌های مشتری با دایناسور تروپود دارد که مهم‌ترین آن وجود پَرها بود.
مانند تمام اکتشافات، این نظریه نیز دارای برخی نقایص است. دانشمندانی هستند که بر این باورند پرندگان از آرچوسورها تکامل یافته‌اند که زادگان امروزی آن‌ها کروکدیل‌ها هستند. تشابهات بین پرندگان و خزندگان نتیجه تکامل همگراست که ارگانیسم‌های متفاوت ساختارهای آناتومیک مشابه در خود ایجاد می‌کنند. ولی، با کشف فسیل‌های تروپود دارای پَر، نظریه هاکسلی بیشتر مورد اقبال قرار گرفت. تشابهات اشاره شده در اینجا مطابق با این نظریه هستند.

تشابهات بین پرندگان و خزندگان

تخم گذار: پرندگان همانطور که می‌دانیم تخم گذار هستند. خزندگان نیز تخم گذار هستند. در واقع، پوسته تخم آمنیوتیک در هر دو گونه مشابه است.
فلس: اگرچه بدن پرندگان با پَر پوشیده شده است اما در پاهای خود فلس دارند. چنگال‌ها و پنجه‌های آن‌ها نیز فلس دارند. فلس در خزندگان کارکرد‌های مختلفی دارد که برای بقاء آن‌ها حیاتی است. فلس در پرندگان و خزندگان هر دو از بتا کراتین ساخته شده است که باعث استحکام بیشتر می‌شود.
ساختار اسکلتی: مهره استخوان پس‌سری که در قاعده جمجمه قرار دارد و گردن را به بدن متصل می‌کند در خزندگان نیز وجود دارد. در مورد پرندگان، این مهره استخوان به آن‌ها اجازه می‌دهد تا گردن خود را به اندازه 270 درجه بچرخانند. پنج استخوانی که فک را شکل می‌دهند و استخوان گوش میانی نیز در هر دو گونه وجود دارد. ساختار سلول‌های خونی هسته دار نیز ویژگی مشترک دیگری بین پرندگان و خزندگان است.
نژاد: پرندگان از دایناسور‌های تروپود در دوره ژوراسیک تکامل یافته‌اند. گفته می‌شود پرندگان بازمانده انقراض کرتاسه-پالوژن هستند. دایناسور‌های تروپود خزندگانی با پاهای سه انگشتی بودند، آن‌ها روی تخم‌های خود می‌خوابیدند و استخوان‌های توخالی داشتند. شواهدی که نژاد مشترک پرندگان و خزندگان را نشان می‌دهند به طور قابل ملاحظه‌ای قطعی هستند.
زیست شناسی تکاملی علوم متفاوتی است که هرگز از شگفت زده کردن ما دست برنمی‌دارد. با کشف شواهد بیشتر درباره خزندگان، دانشمندان تلاش خواهند کرد که پرسش‌های مختلف درباره ارگانیسم‌های مختلف و اینکه چطور به شکل امروزی درآمده‌اند جواب دهند. اینکه راز تکامل پرندگان آشکار می‌شود یا خیر باید منتظر ماند و دید.