مترجم: محمد علی آصفی پور
منبع:راسخون
 

دریای مدیترانه بدنه‌ای از آب است که تقریبا به طور کامل توسط خشکی احاطه شده است. این دریا بین سه قاره قرار دارد: اروپا از شمال، آسیا از شرق و آفریقا از جنوب. این دریا بیش از 2500 مایل (4000 کیلومتر) از جبل الطارق تا سرزمینهای اشغالی فلسطین کشیده شده است. دریای مدیترانه از طریق یک تنگۀ به پهنای 14 کیلومتر که در آن اروپا و آفریقا با یکدیگر تلاقی می کنند، به اقیانوس اطلس متصل می شود. کانال سوئز آن را به دریای سرخ و تنگه بوسفور به دریای سیاه وصل میکند.
دریای مدیترانه مساحتی بالغ بر 2.5 میلیون کیلومتر مربع (950000 مایل مربع) دارد. این دریا به جزایر و شبه جزیره‌هایی تقسیم شده است. دریای اژه بین یونان و ترکیه است، دریای آدریاتیک بین ایتالیا و شبه جزیره بالکان قرار دارد و دریای تیرونی بین ایتالیا و جزایر غربی آن است.
خط ساحلی مدیترانه از بسیاری از خلیج ها و ورودی ها تشکیل شده است. سه شبه جزیره بزرگ ایبرین، ایتالیایی و بالکانی به دریای مدیترانه می رسند. در میان بزرگترین جزایر مدیترانه، سیسیل، کورسیا، ساردینیا و کرت هستند.
منطقه مدیترانه اغلب گهواره تمدن نامیده می شود، زیرا بسیاری از فرهنگ ها و تمدن های اولیه در امتداد ساحل آن توسعه یافتند.

نقشه دریای مدیترانه

زمین شناسی

دریای مدیترانه از طریق حرکت صفحات زمین شکل گرفت. وقتی که زمین های باستانی پنگاا حدود 250 میلیون سال پیش از بین رفت، یک اقیانوس بزرگ، تتیس، در اطراف وسط آن تکامل یافت. این اقیانوس تا شمال تا کوه های آلپ و تا شرق تا کوه های اورال گسترش یافت. هنگامی که آفریقا و اروپا شروع به حرکت به سمت یکدیگر کردند، این اقیانوس کوچکتر شد. دریای مدیترانه چیزی است که از این اقیانوس باستانی بزرگ باقی مانده است.
زمین شناسان معتقدند که در چند میلیون سال گذشته دریای مدیترانه چندین بار خشک شده است؛ چرا که تنگه جبل الطارق بسته شده و دوباره باز شده است و اجازه داده است آب از آتلانتیک به جریان افتد.
امروزه کل منطقه مدیترانه هنوز بسیار فعال است. زمین لرزه به طور منظم به بالکان، ایتالیا و ترکیه میرسد. آتشفشان های منطقه، برای مثال کوه اتنا و استرومبولی، در میان فعال ترین آتشفشانها در اروپا هستند. کوه وسوویوس به علت فوران معروف خود در سال 79 میلادی مشهور شد که شهر رومی پمپی را به کلی از بین برد.

آب و هوا

منطقه مدیترانه دارای آب و هوای خاصی است که در سایر نقاط جهان مانند آفریقای جنوبی و یا جنوب شرقی استرالیا یافت می شود. تابستان بسیار گرم و خشک است و تقریبا بدون باران، در حالی که زمستان معتدل و بارانی است.

آب مدیترانه

دریای مدیترانه عمق متوسط 1500 متر یا بیش از 5000 فوت دارد.
پو، نیل، رون و اِبرو بزرگترین رودخانه ها هستند که به این دریا می ریزند. آنها همه دلتا هایی را ایجاد می کنند، زیرا هیچ جریانی وجود ندارد که آب را با خود ببرد. کشندها در اقیانوس اطلس بسیار قوی نیستند. اختلاف ارتفاع بین جزر و مد فقط حدود 0.5 متر است.
به دلیل آب و هوای گرم آن، آب زیادی تبخیر می شود و در مقایسه با اّب سایر اقیانوسها دریا دارای غلظت بالایی از نمک است به ویژه در قسمت شرقی که دمای آب نیز بالاتر است.

کاتانیا، سیسیل با کوه Etna در پس زمینه - BenAveling
اقتصاد
مدیترانه هر ساله میلیون ها گردشگر را جذب می کند. حدود یک سوم گردشگری جهانی در اینجا اتفاق می افتد. اسپانیا، ایتالیا، یونان و ترکیه بخشی از درآمد سالانه خود را به گردشگری اختصاص می دهند.
اگر چه ماه های تابستان بسیار خشک است، کشاورزی نقش مهمی در منطقه ایفا می کند. زیتون، پرتقال و انگور رشد داده میشود. مدیترانه مهمترین منطقه تولید انگور در جهان است. به غیر از این کشاورزان دیگر محصولات کشاورزی، به خصوص گندم و جو، تولید می کنند. بخش کوچکی از جمعیت ساحلی پول خود را با ماهیگیری به دست می آورند.
به تازگی، گاز طبیعی و نفت در دریای اژه کشف شده است و باعث ایجاد اختلاف بین یونان و ترکیه شده است.

تاریخ

فرهنگ های باستانی در یونان، مصر و رم و فنیقیه در کنار ساحل منطقه مدیترانه توسعه یافت. مردم این تمدن ها نه تنها با دیگران معامله می کردند، بلکه به دریاهای آرام رفتند تا سرزمین های خود را از طریق جنگ گسترش دهند.
برای صدها سال دریای مدیترانه مسیر اصلی آبی بود. مسلمانان بخش بزرگی از دریای مدیترانه را در ابتدای قرون وسطی کنترل میکردند. چندین قرن بعد، ونیز و فلورانس به مراکز اصلی تجاری جهان تبدیل شدند. با این حال، زمانی که واسکودا گاما در عصر اکتشافات به اطراف آفریقا رفت، مسیر تجاری از طریق مدیترانه به آسیا اهمیت کمتری پیدا کرد. این امر زمانی تغییر کرد که کانال سوئز در سال 1869 افتتاح شد. اروپایی ها مسیر تجاری جدیدی را از طریق دریای سرخ به مستعمره های آسیایی خود به دست آورده بودند.

مشکلات محیطی در منطقه مدیترانه

مشکلات محیطی چالش بزرگی برای آینده منطقه مدیترانه است.
تغییر آب و هوا و گرمایش جهانی می تواند سطح دریای مدیترانه را تا 60 سانتیمتر افزایش دهد و به این ترتیب قسمتهایی از دلتای نیل یا شهر ونیز را غرق کند.
آلودگی در امتداد سواحل دریای مدیترانه گسترش یافته است؛ چرا که گردشگری هر ساله هزاران تن فاضلاب را به دریا سرازیر می کند.
اگر چه اقتصاد بسیاری از مناطق ساحلی و جزایر کوچک مدیترانه به گردشگری به عنوان منبع اصلی درآمد بستگی دارد، اما گردشگری حیات حیوانی را نیز از ساحل رانده است. لاک پشت های دریایی در معرض خطر انقراض هستند چرا که گردشگران مکان های تخم گذاری آنها را از بین می برند.
مدیترانه یکی از شلوغ ترین راه های حمل و نقل در جهان است. نفت از طریق تانکرهای خاورمیانه به بندرهای ایتالیا و فرانسه حمل می شود. نشتی مخازن و شستشوی کانتینرها با آب دریا به آلودگی آب مدیترانه کمک می کند. برخی کشتی ها فلزات سنگین و سایر مواد سمی را حمل می کنند.
صید بیش از حد ماهی نیز مشکلی در منطقه مدیترانه است. بیش از 60 درصد از تمام گونه های ماهی در معرض خطر مرگ قرار دارند.
اخیرا کشورهای اطراف منطقه مدیترانه در تلاش برای حفاظت از منطقه در تکاپو هستند.

آلودگی خط ساحلی مدیترانه