درمان بیماری‌های پوستی

بدبویی بدن

برای رفع بدبویی بدن یا بدبویی جای به خصوصی از بدن باید پوست خشک نارنج، سعد کوهی، صندل، مرزنجوش و برگ مورد را به نسبت مساوی نرم بسایید، بعد با روغن گل مخلوط کنید و بمالید.
* عصاره‌ی شیرین بیان، مورد، عفض، بسباسه، گل محمدی، میوه‌ی کاج، مقل ازرق و گل پر را به نسبت مساوی نرم بسایید، بعد با سرکه مخلوط کنید و بمالید.
*سنبل خطایی، مشک، مرمکی، توتیا، صندل، مردارسنگ، سلیخه، زاج سبز و گل محمدی را به نسبت مساوی با مقدار کمی کافور درهم بسایید، بعد با گلاب مخلوط کرده و بمالید.
*اول مقداری مصطکی رومی را در گلاب حل کنید، بعد سوسن، مرزنجوش، برگ درخت سیب و نعناع خشک را به نسبت مساوی نرم بسایید، سپس با گلاب مخلوط کنید و بر بدن بمالید.  

حساسیت دست‌ها

اگر دست‌هایتان به مواد شوینده یا گرد و غبار یا مواد اسیدی یا از تماس با مواد پلاستیکی و غیره حساس شده است، باید 5 گرم پودر کتیرا را با 50 گرم گلیسیرین مخلوط کنید و شب‌ها به دست‌ها مالش دهید و بخوابید.
*کمی پودر گوگرد زرد را با مقداری روغن جامد مخلوط کنید و شب‌ها بر دست‌ها مالش دهید و بخوابید.
*پنج گرم گل نیلوفر را با 10 گرم گل بنفشه مخلوط کرده، بسایید و با 5 گرم پودر کتیرا ترکیب کنید، بعد محتوی مغز یک عدد ساق گاو را با 20 گرم پیه مرغ آب کرده و 5 گرم موم عسل، روی آتش گرم کنید، سپس داروهای کوبیده شده را در آن مخلوط کرده و شب‌ها هنگام خواب مقداری از آن را به دست‌ها مالش دهید و بخوابید.
در ضمن در این مواقع باید دست‌ها را از تماس با گردوغبار و مواد شوینده و اسیدی و حتی از تماس با آب پرهیز دهید و هرگاه مجبور به تماس شدید، باید از دستکش استفاده کنید و چون دستکش پلاستیکی خود ایجاد حساسیت می‌کند، ابتدا یک جفت دستکش نخی در دست کرده، سپس روی آن از دستکش پلاستیکی استفاده کنید.
*گل نیلوفر و کتیرا از هرکدام 5 گرم و گل بنفشه 10 گرم، همه را نرم بسایید، بعد 5 گرم موم، 20 گرم پیه مرغ آب کرده و مغز یک عدد ساق گاو را روی آتش ملایم مخلوط کنید. سپس داروها را با پیه و موم و مغز ساق گاو ترکیب کرده و روزی سه مرتبه، کمی از آن را بمالید و خوب ماساژ دهید.

دستی که ظریف و علیل است:

برای درمان دست‌هایی که ظریف و علیل شده‌اند و به هر چیزی حساسیت نشان می‌دهند، باید هر بار 50 گرم برگ ازگیل را در یک لیتر آب به مدت 15 دقیقه دم کنید و با آب صاف کرده‌ی آن دست‌ها را شستشو دهید.

بیماری‌های قارچی پوست

دانشمندان موفق شده‌اند که از بین 100/000 قارچ مختلف، متجاوز از 50 نوع بیماری‌زای آن را شناسایی کنند. از بین این 50 نوع قارچ بیماری‌زا و عفونت‌آور شناخته شده، تقریباً 20 نوع آن‌ها باعث عفونت‌های گسترش یابنده شده و 20 نوع دیگر موجب عفونت‌های پوستی می‌شوند و بالاخره این که 12 نوع از انواع شناخته شده‌ی قارچ پاتوژنیکی موجب بیماری‌های زیرپوستی می‌شوند.

قارچ‌ها به بدن سالم حمله نمی‌کنند:

همه‌ی عفونت‌ها تابع قاعده‌ی علت و معلول هستند. اگر از سلامتی مطلوبی برخوردار نباشیم به آسانی مغلوب مخمرها و قارچ‌ها می‌شویم و بدین ترتیب بدن ما محل استقرار ارگانیسم‌های موذی می‌شود.  

حساسیت پوستی:

برای درمان حساسیت پوستی، روغن مورد و سرکه و یا مغاث و سرکه را که در پیه آب کرده‌ی مرغ حل شده باشد و کمی موم، کتیرا و صبر زرد که با آن آمیخته شده باشد و یا مازو و هلیله‌ی زرد کوبیده شده با سرکه و یا سدر و گل خطمی را بر بدن بمالید.

پسوریازیس (1)

پسوریازیس یکی از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی است. این بیماری به علت افزایش غیرعادی و سریع در تولید سلول‌های پوست روی می‌دهد که منتهی به ضخیم شدن، جدا شدن و پوسته پوسته شدن سطح آن می‌شود. این پوسته‌ها معمولاً روی پوست سر یا در سطح خارجی آرنج‌ها، زانوها، ناحیه‌ی کمری، خاجی و به طور کلی در محل‌هایی که تحت برخورد و ضربه قرار داشته‌اند، بروز کرده و جلب توجه می‌کند. البته سایر نقاط بدن هم از این عارضه مصون نیستند و حتی گاهی تمام نقاط بدن مبتلا می‌شوند. سطح پوست در نواحی مبتلا دارای لکه‌هایی از ضایعات یا پلاک‌ها به اندازه‌های کوچک و بزرگ به رنگ قرمز روشن و اندکی برجسته هستند که پوسته‌های نقره‌ای یا خاکستری، روی آن‌ها متراکم شده‌اند. به عبارت دیگر پسوریازیس در پوست تولید ضایعاتی را می‌کند که حدود یا مرز آن‌ها مشخص بوده و به رنگ قرمز یا صورتی هستند که پوسته‌های نقره‌ای رنگ، به صورت کپه یا توده روی نواحی مبتلا قرار دارند. اگر پوسته‌ها آشکار نباشند، می‌توان با خراش دادن روی ضایعات رنگ نقره‌ای پوسته‌ها را آشکار کرد.
خراشیدن این ضایعات موجب جدا شدن پوسته‌های سطحی شده و اجازه می‌دهد که هوا و نور بین آن‌ها نفوذ کند و باعث مشخص شدن رنگشان شود. خراشیدن بیشتر یا خراش عمیق‌تر موجب جدا شدن لایه‌ی پوسته‌دار از رو پوست می‌شود که رنگ زیر آن‌ها قرمز مخملی است، در حقیقت همان نقاط خون‌ریزی و مویرگ‌های آسیب دیده در آن‌ها می‌باشند. مبتلایان پسوریازیس با داشتن ضایعات خفیف غالباً با رفتن به نواحی گرمسیری یا نیمه گرمسیری تا زمانی که به محل اصلی زندگی خود که بدون آفتاب است باز گردند کاملاً عاری از ضایعه می‌شوند. ذکر این مطلب نیز لازم است: بیمارانی که دارای پسوریازیس منتشر هستند به علت وسعت ضایعات اگر در معرض گرما و رطوبت زیاد قرار گیرند احتمال دارد در نتیجه‌ی تعریق و لیچ افتادگی، پوستشان بدتر شود. در پسوریازیس سرعت تولید سلول‌های پوست و هم چنین سرعت شاخی شدن آن‌ها به طور غیرطبیعی بسیار زیاد می‌شود. سلول‌ها در نواحی مبتلا یا در پلاک‌ها فقط در مدت 3 تا 4 روز از لایه‌ی زاینده به مرحله‌ی شاخی و به روپوست می‌رسند. در حقیقت در این بیماری سرعت تولید و ریزش سلول‌های پوست به هفت برابر یا بیشتر از معمول افزایش می‌یابد. شدت پسوریازیس متفاوت بوده و در درجات مختلفی وجود دارد که عبارتند از: فرم‌های ملایم، تا فرم‌های کم‌یابی که خیلی شدید بوده و تمام بدن مبتلا می‌شود. ضایعات پسوریازیس در پوست سر مانند ضایعات در سایر نواحی بدن به صورت کاملاً محدود و با مرزهای مشخص در مجاورت پوست سالم مشخص می‌شوند.
چون پوسته‌ها معمولاً به وسیله‌ی موهای سر مخفی می‌مانند لذا این پوسته‌ها روی ضایعات موجود در پوست سر جمع می‌شوند که در این صورت می‌توان آن‌ها را با لمس کردن تشخیص داد. باید دانست که یک نوع بیماری پوستی دیگر به نام درماتیت سبورئیک یا بیماری التهابی پوست همراه با پوسته‌های چرب مایل به زرد در پوست سر وجود دارد که ممکن است با پسوریازیس اشتباه شود. تفاوت این دو نوع بیماری پوسته‌دار در پوست سر با یکدیگر این است که در درماتیت سبورئیک برخلاف پسوریازیس قرمزی پوست و پوسته‌ها به صورت منتشر و بدون مرز مشخص در سر وجود داشته و از حاشیه‌ی موها تجاوز نمی‌کنند. علاوه بر آن در درماتیت سبورئیک برخلاف پسوریازیس پوسته‌ها به صورت توده یا کپه در نمی‌آیند. معمولاً هریک از این دو بیماری با خارش پوست همراه هستند.
باید دانست پسوریازیس از یک کلمه‌ی یونانی گرفته شده که معنی آن خارش است. خارش در این بیماری خیلی متغیر بوده و معمولاً خفیف است ولی در نقاط زخم شده، هم چنین در نواحی چین‌دار از بدن شدت خارش ممکن است خیلی زیاد باشد. پسوریازیس حتی ممکن است باعث نقطه نقطه شدن سطح ناخن‌ها شبیه سطح انگشتانه‌ی خیاطی شود. علاوه بر آن پسوریازیس ممکن است باعث ضخیم شدن صفحه‌‌ی ناخن‌ها، تغییر رنگ، تغییر شکل و باعث شکنندگی و جدا شدن ناخن‌ها از بستر خود شود. در هر حال نقطه نقطه شدن مشخص ناخن‌ها قویاً دلالت بر پسوریازیس دارد.
پسوریازیس ممکن است با آرتریت یا بیماری مفصلی همراه باشد که مشخصات آن مشابه و نزدیک به بیماری مفصلی شبه روماتیسمی است. در این بیماری هر مفصلی ممکن است گرفتار شود اما بیشتر و به طور اصلی مفاصل انگشتان دست و ستون فقرات در ناحیه‌ی کمر مبتلا می‌شوند. برخلاف آرتریت روماتوئید در پسوریازیس مفاصل بین انگشتی انتهایی گرفتار می‌شوند و تقریباً همیشه تغییرات ناخن در این انگشتان دیده می‌شود.
عوامل شناخته شده‌ای که در تولید پسوریازیس می‌توانند مؤثر باشند، عبارتند از: وراثت، عفونت، تحریک یا صدمه به موضع، استرس، هورمون‌ها، داروها و آب و هوا که این نوع عوامل به نام عوامل مساعدکننده خوانده می‌شوند.
پسوریازیس یک بیماری التهابی حاد و یا مزمن پوست است که بروز آن بر پایه‌ی استعداد ژنتیکی یا ارثی قرار دارد. عامل دیگری که ممکن است در شروع پسوریازیس اثر داشته باشد عفونت است. عفونت لوزه استرپتوکوکی علت برانگیزاننده‌ی 50% از موارد حاد پسوریازیس با طرح قطره‌ای منتشر در بدن کودکان و جوانان است. در بیماران مبتلا به پسوریازیس مزمن ممکن است عفونت استرپتوکوکی در قسمت فوقانی دستگاه تنفس موجب تشدید بیماری شود. فاصله‌ی زمانی بین وجود عفونت استرپتوکوکی در قسمت فوقانی دستگاه تنفس و شروع پسوریازیس یا تشدید آن 10 تا 14 روز است.
پسوریازیس در محل زخم‌ها، محل صدمات، محل واکسیناسیون و در محل سایر آزارهای پوستی ایجاد می‌شود. اگرچه ضایعات پسوریازیس در هر محلی می‌توانند ظاهر شوند ولی در شکل معمولی آن بیشتر در سطوح خارجی اندام‌ها مثل آرنج‌ها، زانوها، سر و ناحیه‌ی خاجی- کمری و به طور کلی در محل‌هایی که تحت ضربات گوناگون قرار دارند ایجاد می‌شوند. در مورد پسوریازیس در پوست سر احتمالاً آزارهای پوستی ناشی از شانه زدن یا برس زدن می‌تواند عامل مستعد کننده‌ برای بروز آن باشد. نور خورشید روی پسوریازیس تأثیر خوبی دارد. شاید به دلیل تأثیر نور خورشید است که بسیاری از بیماران در تابستان وضعیت بیماری‌شان بهتر و در زمستان بدتر می‌شود. بنابراین محروم شدن از نور خورشید می‌تواند در تولید و شدت این بیماری نقش داشته باشد. به طور کلی پسوریازیس برحسب فصول مختلف شدت و ضعف نشان می‌دهد.
بیشتر بیماران در ماه‌های تابستان بهبودی می‌یابند. مبتلایان پسوریازیس با داشتن ضایعات خفیف غالباً با رفتن به نواحی گرمسیری یا نیمه گرمسیری تا زمانی که به محل اصلی زندگی خود که بدون آفتاب است باز گردند کاملاً عاری از ضایعه می‌شوند. ذکر این مطلب نیز لازم است: بیمارانی که دارای پسوریازیس منتشر هستند به علت وسعت ضایعات اگر در معرض گرما و رطوبت زیاد قرار گیرند احتمال دارد در نتیجه‌ی تعریق و لیچ افتادگی، پوستشان بدتر شود. به نظر می‌رسد که آب و هوای صحرایی یا خارج از شهرها در بهبودی پسوریازیس مؤثر و مطلوب باشد. برعکس آب و هوای مرطوب و بدون آفتاب بر شدت بیماری می‌افزاید. استرس یا فشارهای عصبی بدون شک روی جریان پسوریازیس مؤثر است، زیرا عودهای این بیماری و یا توسعه‌ی ضایعات آن در اثر ضربه‌های روحی و هیجانات ناراحت کننده فراوان دیده می‌شود. هم چنین در بعضی از بیماران وجود تاریخچه‌ِ استرس و ارتباط نزدیک آن با بروز پسوریازیس قابل توجه است.  

پسوریازیس پوسچولر:

این حالت نادر اما بالقوه یک نوع تهدید کننده‌ی حیات می‌باشد که اصولاً بالغین را مبتلا می‌کند. این وضعیت ممکن است به طور ناگهانی با علایم زیر ظاهر شود:
*تاول‌های کوچک و پر از عفونت که بر روی کف دست‌ها و پاها ایجاد می‌شوند.
*نواحی وسیعی از پوست، قرمز، ملتهب و شدیداً حساس می‌شوند.
*ضخیم شدن و پوسته‌ریزی نسبی نواحی ملتهب.
در انواع شدیدتر، پسوریازیس پوسچولر کل بدن را درگیر می‌کند.

پسوریازیس معکوس:

افراد مسن معمولاً دچار این نوع از پسوریازیس می‌شوند، که در آن به جای گرفتاری وسیع بدن، نواحی بزرگ، مرطوب و قرمز بر روی چین‌های پوستی به وجود می‌آیند. بثورات اغلب کشاله‌ی ران، پوست زیر پستان‌ها و بعضی اوقات زیر بغل‌ها را گرفتار می‌کنند. پسوریازیس معکوس با درمان برطرف می‌شود اما ممکن است مجدداً عود کند.
حدود یک نفر از 10 فرد مبتلا به یکی از انواع پسوریازیس دچار نوعی از آرتریت (التهاب مفصل) می‌شود که معمولاً‌ مفاصل انگشتان یا زانو درگیر می‌شوند. در پسوریازیس پوسچولر از دست رفتن تعداد بسیار زیادی از سلول‌های سطح پوست ممکن است منجر به دهیدراسیون (از دست رفتن آب بدن)، نارسایی کلیه، عفونت و تب شدید شود. در صورت عدم درمان، چنین وضعیتی تهدید کننده‌ی حیات می‌باشد.

پتریازیس ورسیکالر:

پتریازیس ورسیکالر که کچلی ورسیکالر هم نامیده می‌شود، یک بیماری پوستی پچی است که توسط قارچی که در فولیکول‌های موی بدن زندگی می‌کند ایجاد می‌شود. در حالت معمول قارچ علامتی ایجاد نمی‌کند، اما در شرایط گرم و مرطوب زمانی که پوست مرطوب می‌شود قارچ رشد کرده و در لایه‌ی خارجی پوست تکثیر می‌شود. اگر پوست چرب باشد احتمال بیشتری وجود دارد تا قارچ به سطح پوست پخش شود. عفونت در مردان به ویژه در سنین زیر 50 سال شایع‌تر است.

علایم آن:

تنها علامت بیماری، ظهور پچ‌های بدون درد و تغییر رنگ یافته روی پوست است. معمولاً ناحیه‌ی فوقانی تنه، شامل: گردن، قفسه‌ی سینه، شانه‌ها و پشت درگیر می‌شوند. پچ‌ها به صورت زیر هستند:
*اندازه‌ی متغیر، گرد و مسطح با حدود و حاشیه‌ی کاملاً مشخص.
*با رنگ قهوه‌ای مایل به صورتی، روی پوست رنگ پریده دیده می‌شوند که اگر پوست اطراف برنزه شود واضح‌تر می‌گردند. روی پوست تیره پچ‌ها رنگ پریده می‌باشند. در بعضی افراد نواحی مبتلا شده به رنگی با سطح تیره ولی رنگدانه‌دار مشاهده می‌شوند.
در صورت عدم درمان ممکن است پچ‌ها پخش شده و برای مدت نامحدودی باقی بمانند.

درمان:

پزشک احتمالاً می‌تواند پتریازیس ورسیکالر را با توجه به حضور پچ‌ها تشخیص دهد. بعضی اوقات تراشیدن پوست ممکن است جهت تأیید حضور قارچ به کار رود. درمان معمولاً شامل شستشوی مرتب ناحیه‌ی مبتلا با یک شامپوی حاوی سلنیوم سولفاید و یک داروی ضدقارچ می‌باشد. با درمان کامل معمولاً عفونت در عرض 2 تا 3 هفته از بین می‌رود، اما ممکن است هفته‌ها وقت صرف شود تا پوستتان به رنگ طبیعی باز گردد. در صورتی که فراموش کنید پچی از پوست مبتلا را بشویید عفونت عود خواهد کرد.

خون مردگی زیر پوست

خون مردگی، یک ناحیه‌ی تغییر رنگ یافته در پوست است که در اثر خون‌ریزی در بافت‌های زیرین ایجاد می‌شود. اگر عروق خونی موجود در زیر پوست در اثر ضربه یا افتادن آسیب ببینند، ممکن است خون به بافت‌های اطراف نشت کند. این خون‌ریزی داخلی حتی اگر در یک عضله‌ی عمقی هم رخ دهد، نهایتاً در سطح پوست به صورت پچ‌های سیاه یا آبی نمایان خواهد شد که خون مردگی نام دارد. در یک دوره‌ی زمانی چند روزه، پس از آسیب، سلول‌های قرمز در خون نشت یافته، تخریب شده و خون مردگی‌ها تدریجاً رنگشان تغییر می‌کنند و به سبز، قهوه‌ای روشن یا زرد تبدیل می‌شوند. این تغییر رنگ به طور معمول در عرض یک هفته به طور کامل ناپدید می‌شود. پس از وارد شدن آسیب، شما می‌توانید خون‌ریزی زیر پوستی را با اعمال فشار محکم و استفاده از کیسه‌ی یخ کاهش دهید. این اعمال فشار باید حداقل 5 دقیقه تداوم یابند. در کودکان و افراد مسن خون‌مردگی آسان‌تر از بالغین جوان و میان سال رخ می‌دهد. اگر در هر سنی خون‌مردگی شدید بدون هیچ علت واضحی رخ دهد باید با پزشک مشورت کنید، زیرا این حالت ممکن است علامتی از یک اختلال خون‌ریزی دهنده مثل بیماری فون ویلبراند باشد. خون‌مردگی پوستی که در اثر ضربه، سقطه و غیره به وجود می‌آید و به صورت سبز یا قهوه‌ای یا سیاه رنگ، قسمتی از پوست را فرا می‌گیرد و در زیر پوست باقی می‌ماند را می‌توان به طریق مختلف درمان کرد.
برای درمان آن می‌توانید برگ تازه‌ی رازیانه یا برگ‌های نعنای تازه یا برگ ترب تازه را بکوبید و روی آن ضماد کنید.
*کمی زرنیخ را با مقداری اوشق مخلوط کرده و روی آن بمالید.
*هر صبح، ظهر و شب، موضع را با الکل 90 درجه خوب مالش دهید، بعد سیب‌زمینی پخته شده‌ی کوبیده شده را روی عضو ببندید و این کار را تا سه روز انجام دهید و پس از سه روز در صورتی که هنوز آثار مانده باشد موضع را با روغن سبز یا روغن خاکستری چرب کنید.
*صبر زرد، گِل ارمنی و کندر تلخ را نرم بسایید و با کمی سرکه مخلوط کنید و روزی سه مرتبه بر موضع بمالید.
*به مدت 24 ساعت دایماً موضع را در ظرف آب بسیار گرم قرار دهید و ملایم مالش داده و این کار را آن قدر ادامه دهید تا آب آن خنک شود، بعد از آب بیرون آورده و خشک کنید، سپس روی آن ضماد گل گذاشته و ببندید و این کار را سه روز تکرار کنید.

ورم صورت

برای درمان ورم صورت باید مقداری آرد نخود و گِل ارمنی را با ماست بی‌نمک مخلوط کنید و شب‌ها هنگام خواب بر صورت بمالید، بعد دستمال نازکی را روی آن ببندید و بخوابید.

غده‌های زیر پوستی

برای درمان غده‌هایی که زیر پوست ایجاد می‌شوند باید روزی سه مرتبه جعفری تازه را بکوبید و بر آن ضماد کنید و آن قدر ادامه دهید تا کاملاً محو شود.

صاف کردن منافذ پوست

برای صاف کردن منافذ پوست یا برطرف کردن سوراخ‌های سطح پوست صورت باید شب‌ها مقداری آرد نخود و گِل ارمنی را با ماست بدون نمک مخلوط کنید و بمالید و دستمال نازکی روی آن ببندید و بخوابید.
*تخم خربزه و پوست لیموترش را نرم بسایید، بعد با سدر نرم، آرد جو، آرد باقالا و آرد نخود، همه را به نسبت مساوی مخلوط کنید و شب‌ها مقداری از آن را با شیر گرم خمیر کرده و بر پوست صورت بمالید و بخوابید و صبح آن‌ها را به وسیله‌ی پنبه و گلاب از چهره پاک کنید و یا این کار را روزها انجام دهید و پس از مدتی که روی پوست ماند، با گلاب و به وسیله‌ی پنبه یا دستمال کاغذی آن‌ها را از صورت پاک کنید (هرگاه داروها روی صورت خشک شد مرتب آن‌ها را با کمی شیر مرطوب و حفظ کنید).  

چین و چروک پوست

پوست شما از بافت‌های بسیار متنوعی ساخته شده است، شامل: رگ‌های خونی، عصب‌ها، ریشه‌های مو، سلول‌های چربی و دو لایه از یاخته‌های پوستی یعنی غشای میانی و جلد پوست، که همه‌ی آن‌ها را آب و بافت‌های ارتباط دهنده احاطه کرده‌‌اند. این بافت‌های ارتباطی بیشتر از کلاژن که یک مایع شبیه ژلاتین است تشکیل می‌شوند. کلاژن، پروتئینی است که به خوبی می‌تواند آب را در خود حفظ کند و پوست را نرم و لطیف و مرطوب نگه دارد و در عین حال به پوست شما امکان می‌دهد که هنگام باز و بسته شدن اندام‌های بدن در شرایط گوناگون قابلیت انعطاف مناسبی داشته باشد.
سلول‌های نزدیک به کلاژن، آن را تولید و بازسازی می‌کنند، یعنی خود کلاژن از سلول درست می‌شود، ولی حالت این بافتِ ارتباط دهنده، تحت نظارت (DNA) قرار دارد. وقتی سن افراد افزایش می‌یابد، کلاژن آن‌ها در اثر فراگردگلای کیشن با تغییراتی روبرو می‌گردد و از نرمش و انعطاف آن کاسته می‌شود. در این شرایط وقتی کلاژن منبسط یا منقبض می‌شود به حالت نخست بر نمی‌گردد و در نتیجه خطوطی ایجاد می‌شوند که وقتی این خطوط ادامه‌دار شد چروک روی پوست شکل می‌گیرد.

چین و چروک پوست‌های معمولی:

برای برطرف کردن درهم رفتگی یا چین و چروک پوست صورت در صورتی که پوست معمولی باشد (نه چرب و نه خشک)، ضمن پرهیز از مصرف دخانیات، کرم‌های زیبایی، تحریکات شبانه و پرهیز از شستشو با آب گرم یا آب آهک‌دار و هم چنین پرهیز از آفتاب و سوز و باد، برای رفع چین و چروک باید آب هویج و گرمک زیاد مصرف کنید، هم چنین می‌توانید سفیده‌ی تخم مرغ را خوب بهم بزنید تا کف کند، بعد آب صاف کرده‌ی توت فرنگی تازه را گرفته و با آن مخلوط کنید و باز به هم بزنید و قبل از ظهر آن را به وسیله‌ی پنبه روی صورت بمالید و پس از 1 ساعت، 15 گرم جوش شیرین را در یک لیتر آب حل کرده و با آن صورت را بشویید و شب‌ها هنگام خواب آب توت‌فرنگی تازه را بگیرید و بر صورت بمالید و صبح آب جعفری تازه را بگیرید و با آن صورت را بشویید و این عمل را چند روزی تکرار کنید.
*هر روز نصف قاشق سوپ‌خوری رازیانه را نرم کرده و در ظرفی از آب بریزید و بجوشانید و صورت را با آن بخور دهید.
*هر شب بر پوست صورت آب هویج بمالید.
*هر روز 1 مثقال صمغ عربی را در آب هویج مخلوط کرده و به صورت بمالید و پس از 15 دقیقه آن را با اب نیم گرم بشویید.
*هر بار سیب‌زمینی خام را ریز رنده کنید یا بکوبید، سپس با کمی لعاب اسپرزه و یا لعاب قدومه مخلوط کرده و به صورت بمالید و پس از یک ربع ساعت بشویید.
*هر روز یک پیاز را چهار قسمت کنید و با سه فنجان آب بجوشانید، آن قدر بجوشد که یک فنجان از آب آن باقی بماند و صبح ناشتا بنوشید.
*هر روز پوست را با آب لیموی رقیق بشویید.
*سیب‌زمینی پخته را با شیر مخلوط کنید، بعد نرم بکوبید و به صورت بمالید و پس از 15 دقیقه بشویید.
*هر بار مقداری انگور له شده را در روغن زیتون بجوشانید، بعد صاف کرده و ضماد کنید.
*ترب کوبیده را با عسل مخلوط کرده و بر آن‌ها ضماد کنید و بعد از 15 دقیقه آن را بشویید.
*پوست گرمک را هر روزه در الکل خیس کنید، بعد آبش را گرفته و به صورت بمالید.
*پوست خیارهای بزرگ را بکنید و بر صورت بگذارید و پس از 1 ساعت بردارید، بعد با کرم و یا گلیسیرین چرب کرده و چند روز این کار را تکرار کنید.
*پس از شستن و خشک کردن صورت، پوست فلفل دلمه‌ای بزرگ را بدون تخم بر صورت پهن کنید و پس از 1 ساعت، صورت را پاک کرده و با کرم و یا گلیسیرین چرب کنید.
*یک کیلو جو پوست کنده را خیس کنید و بکوبید، بعد 10 عدد تخم مرغ را با آن مخلوط کرده و مجدداً بکوبید و آن را زیاد نرم کنید،‌ سپس کمی شاخ آهوی ساییده شده را با آن ترکیب کرده، سپس در پارچه‌ی نازکی بریزید و شیره‌ی آن را بگیرید،‌بعد 12 عدد پیاز نرگس را بکوبید و با شیره‌ها مخلوط کنید، آنگاه مقداری از آن را بر صورت بمالید و پس از 1 ساعت، صورت را بشویید و مدتی هر روز این کار را ادامه دهید.
*آب توت‌فرنگی را هر روز روی صورت بمالید و پس از 20 دقیقه با گلاب آن را بشویید.
*چین و چروک پوست‌های خشک: برای برطرف کردن درهم رفتگی یا چین و چروک پوست صورت (در صورتی که پوست خشک باشد)، باید روزی یک مرتبه، یک قاشق روغن زیتون را با زرده‌ی تخم مرغ خوب مخلوط کنید و به صورت بمالید و استراحت کنید و پس از 1 ساعت صورت را بشویید.
*هر روز سفیده‌ی تخم مرغ را آن قدر به هم بزنید تا هم چون برف سفید شود، بعد مقداری لعاب اسپرزه را با آن مخلوط کنید و بر صورت بمالید و استراحت کنید و پس از 15 تا 20 دقیقه صورت را بشویید.  

چین و چروک پوست‌های چرب:

برای برطرف کردن درهم رفتگی یا چین و چروک پوست صورت (در صورتی که پوست چرب باشد)،‌ باید خاک رس یا خاک چینی یا گل سرشور (گل شیراز) را کاملاً نرم کنید، بعد با گلاب یا آب بهار نارنج یا آب مریم گلی مخلوط کرده تا به صورت ماست در آید و شب‌ها بر صورت بمالید و بخوابید و صبح صورت را بشویید.

چین و چروک صورت پیران:

برای برطرف کردن درهم رفتگی یا چین و چروک پوست صورت افراد مسن، ضمن پرهیز از دخانیات، تحریکات شبانه، بی‌خوابی شبانه، حرص و جوش، ناراحتی و عصبانیت و پرهیز از آفتاب، سوز و باد و شستشو با آب گرم یا آب آهک‌دار؛ باید هر روزه 10 گرم سریش را در آب نیم گرم حل کنید، بعد چند قطره ادکلن به آن بیفزایید و به صورت بمالید و استراحت کنید و پس از 15 یا 20 دقیقه صورت را بشویید.

پیری پوست

اگر پوست صورت درهم رفته و حالت پیری و فرسودگی به خود گرفته است، برای رفع آن باید در فصل گرمک، از گرمک و آب گرمک زیاد استفاده کنید و از مصرف دخانیات، آفتاب، سوز و باد، سرما و تحریکات شبانه، بی‌خوابی شب و شستشو با آب خیلی گرم و آب آهک‌دار و صابون‌های قلیایی پرهیز کنید. و اگر مبتلا نشده‌اید در صورتی که به دستور فوق عمل کنید چهره‌تان پیر و فرسوده و درهم برهم نخواهد شد.

پیش گیری از سیاه شدن پوست

برای پیش‌گیری از سیاه شدن پوست در آفتاب، بهترین و سالم‌ترین و بی‌دردسرترین راه، گذاشتن کلاه بر سر یا استفاده از نقاب یا سایه‌بان است.
هم چنین می‌توانید نشاسته و صمغ عربی را نرم بسایید و با لعاب به دانه، لعاب اسپرزه و سفیده‌ی تخم مرغ مخلوط کنید و بمالید و بعد از تمام شدن آفتاب، صورت را با آب گرم بشویید.

ترک خوردگی پوست

برای رفع ترک خوردگی پوست باید موم روغن انگور یا روغن بادام یا کنجد یا پیه آب کرده‌ی مرغ و یا پیه آب کرده‌ی مرغابی را هر شب بر آن مالش دهید.
*سیاه دانه را بکوبید و با عسل مخلوط کنید و هر روز مقداری از آن را میل فرموده و همان قسمت ترک‌دار را با آب پیاز کمپرس کنید و یا آب پیاز را شب‌ها هنگام خواب روی آن بمالید.

ترک‌های عمیق پوست:

برای رفع ترک‌های عمیق پوست باید هر روز یک تا سه مرتبه، برگ‌های جعفری تازه را بکوبید و روی آن ضماد کنید.
*ده گرم مردارسنگ ساییده شده را با یک فنجان روغن زیتون مخلوط کنید و بجوشانید و ترک‌ها را با آب شلغم یا آب چغندر بشویید، بعد آن روغن را روی موضع بمالید.

ترک خوردگی دست‌ها:

برای رفع حساسیت و ترک‌خوردگی دست‌ها باید دست‌ها را از تماس با انواع صابون، شامپو و موادهای شوینده، هم چنین گرد و غبار، و گرد گچ، آهک، سیمان و غیره پرهیز دهید، حتی پرهیز کنید از شستشو با آب، تماس با مواد پلاستیکی و دستکش پلاستیکی. اگر خواستید از دستکش پلاستیکی استفاده کنید، اول دستکش نخی در دست کرده، بعد دستکش پلاستیکی را روی آن بکشید و نیز از خوردن تخم‌مرغ، گوجه‌فرنگی، رب‌گوجه، بادمجان، انواع فلفل، غذاهای سرخ کرده، پیاز داغ و شیرینی‌های قنادی پرهیز کنید.
به عنوان درمان باید کتیرا و گل خطمی از هرکدام 5 گرم را بسیار نرم بسایید، بعد با 20 گرم مغز تخم کدوی ساییده شده مخلوط کنید، سپس مغز ساق گاو و روغن بادام شیرین از هرکدام 10 گرم، پیه آب کرده‌ی مرغ 25 گرم و موم عسل 5 گرم، همه را مخلوط روی آتش ملایم گرم کنید و پس از آب شدن، داروهای ساییده شده را با آن‌ها مخلوط کرده و در جای خنک نگه‌داری کنید، هر شب هنگام خوابیدن مقداری از آن را به دست‌ها مالش دهید و صبح با آب جوشانده‌ی مخلوط گل بنفشه، گل خطمی، آویشن شیرازی و گل پنیرک بشویید.
*گل نیلوفر و کتیرا از هرکدام 5 گرم و گل بنفشه 10 گرم، همه را بسیار نرم بسایید، بعد با 20 گرم مغز تخم کدوی خام ساییده شده مخلوط کنید، سپس مغز یک عدد ساق گاو را با 20 گرم پیه مرغ آب کرده و 5 گرم موم عسل روی آتش ملایم گرم کنید، پس از گرم شدن داروهای ساییده شده را در آن مخلوط کرده و در جایی خنک نگه داری کنید و هر شب هنگام خوابیدن مقداری از آن را بر دست‌ها مالش دهید.
*ده گرم کتیرای ساییده شده را با 100 گرم گلیسیرین مخلوط کنید و شب‌ها هنگام خواب بر دست‌ها مالش دهید.
*پیه آب کرده‌ی مرغ را با روغن کنجد ترکیب کنید و شب‌ها هنگام خواب بمالید.
*لعاب به‌دانه، موم عسل، روغن گل و پیه آب کرده‌ی مرغ را با هم مخلوط کنید و روی آتش بگذارید و بعد گل زوفا، کتیرا و نشاسته را نرم بسایید و با آن‌ها ترکیب کنید و در جای خنک نگه‌داری نمایید و هر شب هنگام خوابیدن بر دست‌ها مالش دهید.
*شب‌ها آب پیاز خام را بر دست‌ها بمالید و بخوابید و یا روزی سه مرتبه دست‌ها را حدود 15 تا 30 دقیقه در آب پیاز نگه دارید.
*شب‌ها هنگام خوابیدن روغن بادام یا روغن کنجد یا روغن ذرت یا روغن کرچک یا روغن زیره و یا روغن هسته‌ی هلو و یا مغز ساق گاو را روی دست‌ها مالش دهید.
*روغن بادام را با روغن کاکائو روی آتش ملایم مخلوط کنید و شب‌ها بر دست‌ها مالش دهید.

سوزش کف دست یا پا

برای رفع سوزش کف دست‌ها یا کف پاها باید حنا، اسپرزه، شاه تره، برگ درخت بید، تخم گشنیز و به دانه را به نسبت مساوی نرم ساییده و شب‌ها مقداری از آن را خمیر کنید و کف دست‌ها یا پاها ببندید و بخوابید.

ترک‌خوردگی دست‌ها همراه با سوزش:

برای درمان ترک‌های دست که سوزش هم داشته باشند، باید مقداری مازو را نرم بسایید، بعد با پیه آب کرده‌ی بز و مغز ساق گاو مخلوط کنید و شب‌ها هنگام خواب بر دست‌ها مالش دهید.
*مردار سنگ ساییده را با مغز ساق گاو، روغن بنفشه و روغن بادام مخلوط کنید و شب‌ها هنگام خواب بر دست‌ها مالش دهید.

ترک‌های پوست از سرمازدگی:

اگر ترک‌های پوست در اثر سرمازدگی باشند، باید آن‌ها را با آب گرم چغندر پخته یا آب گرم شلغم پخته شستشو دهید.
شلغم پخته را خوب له کنید و به صورت ضماد روزی سه مرتبه روی موضع گذارید.
*روزی سه مرتبه موضع را با آب پیاز کمپرس کنید.
*شب، هنگام خواب، سیب‌زمینی خام را ریز رنده کرده و روی موضع ضماد کنید.
*شب هنگام خواب، شنبلیله‌ی تازه را بکوبید و بر آن ضماد کنید.
*انجیر تازه را بکوبید و با مقداری موم در روغن زیتون گرم کرده و حل کنید و بر موضع ضماد گذارید.
*هر بار 60 گرم پوست ساقه‌های جوان بلوط خشک را در یک لیتر آب سرد حدود 12 دقیقه بجوشانید و پس از سرد شدن، موضع را با آب آن شستشو دهید.
*شصت گرم نشاسته‌ی سیب‌زمینی را در یک لیوان آب سرد حل کنید، بعد جداگانه نیم لیتر آب جوش تهیه کرده و کم کم نشاسته‌های حل شده را در آن بریزید و مداوم به هم بزنید، سپس به مدت 2 دقیقه هم بجوشانید و پس از سرد شدن، هر بار مقداری از آن را روی ترک‌ها ضماد کنید.

ترک‌خوردگی پوست شکم:

برای رفع ترک‌خوردگی‌های جدارشکن باید رازیانه‌ی ساییده شده را با آب جو خمیر کرده و بر آن ضماد کنید.

ترک لب‌ها:

ترک و قاچ لب عموماً در اثر حرارت جگر ایجاد می‌شود و در صورتی که این بیماری به وجود آمده است باید مبردات زیاد میل کنید تا حرارت جگر فروکش کرده و ترک لب بهبود یابد. هم چنین خوردن آش جو، آش عدس، آش آب غوره، آش تمرهندی، آش آب نارنج و آش برگ چغندر و گشنیز در بهبودی بیماری بسیار کمک خواهد کرد.
مقداری سغز را در پیه آب کرده‌ی بز و روغن گل مخلوط کنید و بمالید.
*روزی دو تا سه مرتبه روی آن موم روغن انگور بمالید.
*روزی یک یا دو مرتبه با وازلین بوریکه موضع را چرب کنید.
*گلیسیرین را روزی سه مرتبه به محل ترک‌خوردگی لب بمالید.
*پیه بز را گرم کرده و بر لب بمالید.
*پماد سولفی نیلامید را بر لب بمالید.
*روغن حیوانی یا روغن نباتی و یا کره را با موم به اندازه‌ی مساوی روی آتش مخلوط کنید تا با هم کاملاً ترکیب شوند، بعد قدری سفیدآب روح بر آن بپاشید و مجدداً به هم بزنید تا آن هم خوب مخلوط شود و پس از سرد شدن، هر روز بر لب بمالید.
*پماد اکسیددوزنگ 10% را روزی سه مرتبه بر لب بمالید.

ترک پاشنه‌ی پا:

ترک‌هایی به صورت طولی در قسمت خارجی پاشنه‌ی پا ایجاد می‌شوند، در صورتی که این ترک‌ها عمیق شوند با سوزش و درد همراه خواهند بود. معمولاً این بیماری در اثر کندی کار کلیه و کبد و در اثر کثافات خون یا در اثر کثافات و گردوغبار و خاک و یا از سنگینی معده و هم چنین پوشیدن کفش‌های نامناسب یا راه رفتن روی موکت و یا فرش‌های ماشینی ایجاد می‌شود. لذا در صورتی که مبتلا شده‌اید باید به طور شبانه روز از جوراب نخی استفاده کنید که پایتان با گردوخاک یا الیاف پلاستیکی تماس پیدا نکند و نیز از مواد شوینده‌ی اسیدی مانند: صابون شامپو و غیره استفاده نکنید و همیشه قبل از خارج شدن از حمام حتماً کف پاها را سنگ پا بکشید.
برای درمان آن باید شب‌ها هنگام خوابیدن پیه‌های داخل انار که بین دانه‌های انار قرار دارند و به پوست چسبیده‌اند را بکوبید و بر آن موضع ضماد کنید.
شب‌ها هنگام خوابیدن مقداری گل‌های انار یا گلنار فارسی را بپزید و بر موضع ضماد کنید.

خارج کردن اشیای فرو رفته در پوست

استخوان یا تیغ ماهی یا تیغ گل رُز یا خار یا چوب و غیره که در پوست فرو رفته باشد و سر آن قابل دید نباشد تا بتوان آن را بیرون کشید، برای خارج ساختن آن گل محمدی تازه را بکوبید و روی آن ضماد کنید.
*گوشت خرچنگ را بر آن ضماد کنید.
*روی آن یک قطعه سغز بگذارید.
*سنگدان خروس را تا گرم است و یا اگر از کشتار مدتی گذشته است، آن را گرم کنید و روی آن بگذارید و ببندید.
*ریشه‌ی نی را نرم بسایید و با کمی عسل مخلوط کرده و ضماد کنید.
*برگ تازه‌ی کاهوی را بکوبید و روی آن ضماد کنید.
*یک قطعه دنبه‌ی گوسفند را روی آن ببندید.

خارج کردن اشیاء فلزی از زیر پوست:

سوزن یا سیم ظرفشویی یا پلیسه‌ی فلز یا شیء فلزی دیگری که در پوست فرو رفته باشد و نتوان آن را بیرون کشید، برای خارج کردن آن باید واشر پلاستیکی را به طوری که سوراخ وسط آن مقابل شی فرو رفته قرار گیرد، روی موضع گذارده، بعد یک قطعه آهن‌ربای قوی روی آن بگذارید و روی آن موضع را طوری ببندید که واشر و آهن‌ربا از جای خود حرکت نکنند و بگذارید مدتی بماند، بعد باز کنید و اگر سر آن مشاهده شد با پنس یا وسیله‌ای دیگر آن را خارج سازید.

کک و مک

کک و مک عبارت است از اختلاف در عمل رنگ‌سازی سلول‌ها. برای این که این موضوع کاملاً روشن شود، توضیح می‌دهم که پوست ما از دو طبقه ساخته شده: طبقه‌ی زنده به نام (درم)‌و طبقه‌ی نیمه زنده و مرده به نام (اپیدرم) که طبقه‌ی اپیدرم خود از دو طبقه ساخته شده: یکی طبقه‌ی شاخی سطحی که از سلول‌های پهن و مرده ساخته شده و زیر آن طبقه‌ای است به نام طبقه‌ی (مالپیقی) که تعداد زیادی سلول‌های رنگ‌ساز در آن وجود دارند، این سلول‌های رنگ‌ساز که (ملانوبلاست) نام دارند، کارشان ساختن رنگ‌دانه یعنی ملانین است و ملانین یک ماده‌ی رنگی است که با رنگ‌برهای عادی رنگ خود را از دست نمی‌دهد، فقط بر اثر اکسیداسیون‌های شدید بی‌رنگ می‌شود. چیزهایی که باعث زیاد شدن و پر رنگ‌تر شدن کک و مک می‌شوند، عبارتند از: تابش نور خورشید و خوردن غذاهای محرک، مانند: فلفل، بادمجان، گوجه فرنگی، مغز گاو و گوسفند، غذاهای سرخ کرده، خوراکی‌های رنگ‌دار (جوهردار)، چربی‌جات، غذاهای حیوانی، جویدن آدامس، سرکه، تخم مرغ، پسته، کشمش، خرما و چیزهایی که در بهبودی آن مؤثر هستند و باید زیاد مصرف شوند، عبارتند از: آب لیمو، آش تمرهندی، آش زرشک، آش جو، آش عدس، آش چغندر، آش آب غوره، ریحان و خیار. رنگ، دانه‌های ملانین تیره است. دانه‌های ملانینی خیلی کم و در اشخاص سبزه بسیار زیاد هستند و در حال حاضر سلول‌های رنگ‌ساز پس از ساختن دانه‌های ملانین آن را به سلول‌های بالاتر می‌دهند و درون این سلول مملو از رنگ‌دانه می‌شود.
تعداد ملانین‌های سلول‌های پوست تیره زیادتر و در اشخاصی که پوست گندم‌گون دارند به طور متوسط و در سفیدپوست‌ها این رنگ دانه‌ها خیلی کمتر وجود دارد.
بنابراین تفاوت سفیدپوست با سیاه پوست در همین رنگ‌دانه‌ها و زیادی و کمی آن‌ها و سلول‌های پوست است و چنان چه دارویی ساخته شود که بتواند رنگ دانه‌های ملانین را از بین ببرد به آسانی می‌توان سیاه‌پوست را سفیدپوست کرد، (آمریکایی‌ها اخیراً چنین دارویی را کشف کرده‌اند که فعلاً در مرحله‌ی آزمایش است)، اما چنان چه تعداد این رنگ‌دانه‌ها در سلول‌ها به یک اندازه نباشند و در یک سلولی زیادتر و در سلول دیگر کمتر باشند، باعث می‌شود که رنگ پوست یکنواخت نبوده، بعضی نقاط تیره‌تر و بعضی نقاط روشن‌تر شود و در نتیجه کک و مک ظاهر می‌شود. بنابراین کک و مک عبارت است از تجمع دانه‌های رنگی ملانین در یک نقطه.

پیش گیری از کک و مک:

کک و مک را می‌توان با رعایت بعضی از نکات بهداشتی از بین برد یا آن که نگذاشت اصلاً ظاهر شود. باید دانست که این بیماری در نزد بعضی افراد ارثی است و تمام افراد خانواده به آن دچار هستند، ولی در نزد بعضی افراد نیز ارثی نبوده و اکتسابی می‌باشد، راجع به پیش‌گیری از بروز آن به طوری که آزمایش شده، چنان چه اشخاص سفیدپوست در ایام بلوغ مواد حیوانی کمتر بخورند و از صرف غذاهای محرک پرهیز کنند کمتر ممکن است به کک و مک دچار شوند. خوردن چربی زیاد در سنین بلوغ باعث پیدایش کک و مک می‌شود، با این که این عقیده هنوز به صورت قطعی درنیامده است ولی باز هم می‌توان راجع به صحت آن تحقیق بیشتری کرد، اما آن چه که مسلم است کسانی که غذاهای گیاهی و نباتی می‌خورند کمتر به کک و مک دچار می‌شوند.
اما برای جلوگیری از کک و مک پرهیز از آفتاب مؤثر است زیرا اشعه‌ی ماوراء بنفش باعث می‌شود که سلول‌های ملانوبلاست رنگ‌دانه‌های بیشتری بسازند و در نتیجه طی مدت کوتاهی لکه‌های کک و مک سراسر بدن را فراگیرند.

درمان کک و مک:

این رنگ دانه‌های نقطه‌ای شکل که در سطح بدن کمتر و در صورت یا دست‌ها بیشتر مشاهده می‌شوند، ملانین یا رنگ‌دانه‌ی پوست هستند که آن را نمله نیز می‌گویند، آن‌ها که سطحی هستند و تازه شروع شده باشند به درمان جواب مثبت می‌دهند، اما آن‌ها که کهنه و در عمق پوست نشسته‌اند مقاوم‌تر هستند. چیزهایی که باعث زیاد شدن و پر رنگ‌تر شدن آن‌ها می‌شوند، عبارتند از: تابش نور خورشید و خوردن غذاهای محرک، مانند: فلفل، بادمجان، گوجه فرنگی، مغز گاو و گوسفند، غذاهای سرخ کرده، خوراکی‌های رنگ‌دار (جوهردار)، چربی‌جات، غذاهای حیوانی، جویدن آدامس، سرکه، تخم مرغ، پسته، کشمش، خرما و چیزهایی که در بهبودی آن مؤثر هستند و باید زیاد مصرف شوند، عبارتند از: آب لیمو، آش تمرهندی، آش زرشک، آش جو، آش عدس، آش چغندر، آش آب غوره، ریحان و خیار.
راجع به درمان کک و مک راه‌های گوناگونی وجود دارند. درمان مهم‌تر و اساسی‌تر با هورمون‌هایی است که به تازگی به کار بسته شده، عصاره‌ی غدد مترشحه‌ی داخلی نیز درمان کک و مک اثر خوبی دارند. بعضی مواد مانند: اسید سیتریک و محلول آب اکسیژنه، سولفات دو زنگ، آب آلبالوی وحشی، املاح کنین، املاح روی و املاح منگنز در درمان لکه‌ها اثر خوبی دارند. افراد کک و مک‌دار لازم است همیشه قبل از خروج از منزل، صورت خود را با یک پماد کنین‌دار چرب کنند. زیرا هر چه از آفتاب بگریزند باز امکان دارد که نور خورشید به صورت آن‌ها بتابد. ولی چنان چه صورت‌شان با املاح گنه گنه آغشته شده باشد اثر سوءی روی پوست نخواهد گذاشت، شستشوی صورت با آب لیموی تازه که خودتان گرفته باشید، در کم رنگ کردن کک و مک اثر خوبی دارد.
کمپرس پوست صورت با محلول گرم اکسیژنه و یا محلول کلرات دوپطاس 10% اثر خوبی دارد. البته باید در درمان کک و مک استقامت داشت و مدت بسیار زیادی به معالجه و درمان آن ادامه داد، زیرا درمان این بیماری اقلاً 8 تا 9 ماه ادامه دارد و نیز به دستورات زیر باید عمل کرد تا نتیجه‌ی مطلوبی عاید شود.
برای درمان کک و مک باید مشک طرامشیع را نرم بسایید و در کمی سرکه مخلوط کنید و روزی سه مرتبه بمالید.
*کف دریا را نرم بسایید و در سرکه یا آب لیمو خمیر کنید و اقلاً تا 40 روز، روزی یک تا سه بار به صورت بمالید، نافع است.
*محلول اسیدبوریک 10% را به پنبه آغشته و پوست صورت را با آن ماساژ دهید.
*زرده‌ی تخم مرغ را با روغن زیتون روزی سه بار به صورت بمالید، بهبود می‌یابد.
*برنج پخته را 1 تا 4 روز، همه روزه، صبح و شب به صورت بمالید و پوست صورت را کاملاً ماساژ دهید.
*پوست خیار تازه یا پوست هندوانه‌ی تازه را بر روی صورت بیندازید، نافع است.
*جوهر لیمو (اسید سیتریک) را نرم ساییده، بعد در آب جوش بریزید و به صورت بمالید. این عمل را روزی پنج بار، صبح، قبل از ظهر، ظهر و عصر و موقع خواب تکرار کنید.
*اکسید دو زنگ 2 گرم، رزرسین 2 گرم، اسید سالسیلیک 4 گرم، پرپستی پلان 2 گرم، گلاب 10 گرم و روغن بادام شیرین 50 گرم، همه را مخلوط کرده، روزی سه بار به صورت بمالید تا تمام شود، آنگاه کک و مک مرتفع خواهد شد.
*انجیر تازه را که از درخت بکنید، یک شیره‌ی سفیدی از دُم آن بیرون می‌زند که به شیره‌ی انجیر مشهور است، آن را هر روز به صورت بمالید، نافع است.
*هر روز مامیران را با عسل یا سرکه مخلوط کرده و به صورت بمالید.
*هر روز مخلوط خولنجان کوبیده را با روغن زیتون بمالید.
*روزی سه بار گل خطمی ساییده شده را با ماست ترش آن قدر به صورت بمالید که خودش خشک شود و پس از آن با آب لیمو بشویید تا ماست‌ها تمیز شوند.
*شش مثقال کندش ساییده را با آب لیمو مخلوط کنید و هر شب بمالید.
*شاخ و برگ سماق را بجوشانید و هر شب به صورت مرهم بر آن ضماد کنید.
*هر شب بوره‌ی ارمنی را با گوشت خربزه مخلوط کرده و بر آن ضماد کنید.
*هر شب مغز تخم خربزه‌ی کوبیده را با موز مخلوط کنید و روی آن بمالید.
*شب‌ها سرکه را ضماد کنید و یا ترب کوبیده را با عسل مخلوط کنید و روی آن بگذارید و یا آب ترب را با عسل روی آن بمالید.
*زرده‌ی تخم مرغ را با روغن زیتون روزی سه بار به صورت بمالید، بهبود می‌یابد.
*هر شب آب ترب را با سرکه و کندر مخلوط کنید و به صورت بمالید.
*هر شب اسفناج کوبیده را با روغن زیتون مخلوط کرده، روی صورت اندازید و صبح بشویید.
*ریشه‌ی سوسن را بجوشانید و با آب آن صورت را بشویید.
*اول صورت را با صابون بشویید و خشک کنید و بعد گوجه‌فرنگی را ورقه ورقه کرده و روی صورت بچسبانید و پس از یک ساعت استراحت، با آب صورت را بشویید و چند روز این کار را انجام دهید.
*هر روز آب لیمو بخورید و هر شب گل زردچوبه را روی آن بمالید.
*ریشه‌ی سوسن را بجوشانید و با آب آن روزی دوبار صورت را بشویید.
*شب‌ها پس از شستن صورت با صابون و خشک کردن آن، آب تمشک تازه را بگیرید و به صورت بمالید.
*شب‌ها پنیر را با آب ژلاتین یا آب پاچه‌ی گوسفند مخلوط کنید، بعد کمی نشادر بر آن بپاشید و روی صورت بمالید، کک و مک را از بین می‌برد.
*هر شب تخم شاهی کوبیده را با زرده‌ی تخم‌مرغ نیم بند مخلوط کرده و بر آن ضماد کنید و صبح بشویید.
*هر روز پوست گرمک را به صورت بمالید و یک ربع صبر کنید تا خشک شود.
*مغز بادام تلخ را با سرکه مخلوط کرده و شب‌ها بر آن ضماد کنید.
*هر شب آرد نخود را بر آن ضماد کنید.
*عصاره‌ی تخم تره را روی آن ضماد گذارید و این کار را هر شب تکرار کنید.
*هر شب پوست تازه‌ی پرتقال یا نارنگی یا نارنج یا این که آب ماست را به صورت بمالید.
*برات دوسود، عرق نارنج و گلاب را با هم مخلوط کرده و هر شب بمالید.
*سفیدآب روح، اسید سالسیلیک و رزسین را با گلاب حل کنید و روزی یک بار بمالید.
*شب‌ها انزروت و مغز بادام تلخ را بکوبید. بعد با آب اشنان مخلوط کرده و محل را بشویید، سپس اوشق را در سرکه حل کنید و روی آن‌ها بمالید و بخوابید.
*گِل ارمنی را در روغن بادام شیرین حل کنید و شب‌ها روی پوست بمالید.
*کف دریای ساییده را با نشادر در سرکه و آب لیمو حل کنید و هر شب به صورت بمالید.
*کمی زرنیخ سرخ، گِل ارمنی و تخم کلم، همه را نرم کوبیده، بعد با لعاب شنبلیله مخلوط کنید و هر روز روی آن‌ها بمالید.
*اوشق، افسنطین، ریشه‌ی اریسا، باقلا، نخود، شنبلیله، کف دریا، تخم نیلوفر، مسطکی، کندر، تخم کلم، سیاه‌دانه، تخم شبدر، تخم کتان، گِل ارمنی و گوگرد زرد، همه‌ی این داروها را با هم بسایید و با سرکه مخلوط کنید و هر شب به صورت بمالید و یا تعدادی از آن‌ها را با آب کرفس یا آب شنبلیله یا آب گل بنفشه مخلوط کنید و بمالید و صبح‌ها صورت را با آب گرم شستشو دهید.
*گل خطمی را نرم بسایید و با ماست ترش خمیر کنید و روزی سه مرتبه بر آن بمالید و آن قدر مالش دهید تا خودش خشک شده و از صورت جدا شود، سپس با مقداری آب لیمو صورت را بشویید و این کار را تا نتیجه‌ی کامل ادامه دهید.
*گلنار فارسی و کف دریا را بسیار نرم بسایید و با مقداری آب لیمو مخلوط کنید و صبح، ظهر و شب بر کک و مک‌ها بمالید.

پینه و میخچه

پینه یا میخچه نواحی ضخیم شده‌ی پوست بر روی دست‌ها و پاها هستند که در نتیجه‌ی فشار یا اصطکاک به وجود می‌آیند.
پنبه یا میخچه در کارگرانی که با دست کار می‌کنند، دوندگان و موزیک‌دانان شایع‌تر است.
اگر فشار یا اصطکاک به طور طولانی مدت بر روی یک ناحیه‌ی کوچک از دست یا پا وجود داشته باشد، ممکن است یک پچ پوستی سفت و ضخیم جهت حفاظت از بافت‌های زیرین ایجاد شود که پینه نام دارد. پنبه‌ها معمولاً بدون درد هستند. پینه‌ها معمولاً بر روی دستان افرادی همچون موزیک‌دانان به دلیل اصطکاک ایجاد می‌شوند. کف پاها ممکن است در نتیجه‌ی فشار غیر یکنواخت وزن بدن در طی راه رفتن پینه‌دار شود. میخچه‌ها پچ‌هایی از پوست ضخیم شده‌اند که بر روی انگشتان پا به وجود می‌آیند و آن‌ها معمولاً به علت پوشیدن کفش‌هایی که خیلی تنگ هستند ایجاد می‌شوند. پچ‌ها دارای یک مرکز سفت و روشن بوده و گاهی می‌توانند دردناک و پایدار هم باشند.
در صورتی که دارای پینه هستید می‌توانید مقداری از پوست سفت شده را با مرطوب کردن ناحیه‌ی مبتلا در آب گرم به مدت 10 دقیقه و سپس مالیدن آن توسط سنگ پا به آرامی بردارید، قبل از خارج شدن از هر حمام می‌توان این کار را انجام داد. استفاده‌ی منظم از کرم‌های مرطوب کننده ممکن است به حفظ نرمی پوست کمک کند. در صورت امکان از اعمال فشار بر روی ناحیه‌ی مبتلا خودداری کنید تا به بهبود و عدم عود پینه کمک شود. جلوگیری از ایجاد پینه‌هایی که در کف پا ایجاد می‌شوند مشکل است. اما استفاده از کفش‌هایی نرم و راحت و با اندازه‌ی مناسب ممکن است تا حدودی کمک کننده باشد. جهت کاهش فشار روی میخچه‌ها کفش‌هایی بپوشید که روی انگشتان‌تان فشاری اعمال نکنند و از بالشتک‌های میخچه (حلقه‌های اسفنجی کوچکی که در بازار موجود است) استفاده کنید. پزشک ممکن است اندازه‌ی ناحیه‌ی ضخیم شده را با بریدن آن توسط چاقوی جراحی کاهش دهد. این کار معمولاً طی چندین جلسه انجام می‌شود. به محض حذف منبع فشار، پینه‌ها و میخچه‌ها نباید عود کنند. پینه‌ها و میخچه‌ها ممکن است عفونی و زخمی شوند، به ویژه در افراد مبتلا به مرض قند، در صورت عفونی یا زخمی شدن آن‌ها سعی در خوددرمانی ضایعات نکنید بلکه حتماً به پزشک مراجعه نمایید.
برای برطرف کردن پینه‌ی پا یا دست می‌توانید هر شب هنگام خواب روی آن روغن برگ ترب بمالید.
*شب‌ها هنگام خوابیدن برگ و پوست سبز گردو که جوشیده شده است را روی آن بمالید.
*هر شب هنگام خواب روی آن یک قطعه پنیر بگذارید و آن را ببندید.
*هر روز برگ درخت گردوی تازه یا برگ درخت انجیر تازه و یا میوه‌ی انجیر کال را از درخت بکنید و شیره‌ی آن را بر پینه بمالید.
*یک روز روی آن کمی جوهر نمک یا کمی تیزاب بزنید و کمی صبر کنید تا خشک شود و چند بار پشت سر هم این کار را تکرار کنید تا آن مواد به انتهای پینه برسد، بعد پینه را با آب بشویید. چند روز بعد خشک و برطرف خواهد شد.

رویاندن گوشت به پوست

پس از بهبودی زخم برای رویاندن گوشت به پوست، روی آن عسل مرغوب بمالید و هر روز از سنجد یا پودر سنجد استفاده کنید یا سنجد را به طور سالم بخورید یا پودر سنجد را با شیر و عسل مخلوط کرده، میل فرمایید.

پورپورا (2)

پورپورا گروهی از اختلالات هستند که در آن‌ها نقاط بنفش متمایل به قرمز بر روی پوست ظاهر می‌شوند. در وضعیت‌هایی که تحت عنوان پورپورا خوانده می‌شوند، نقاط بنفش متمایل به قرمز یا تغییر رنگ‌هایی مانند خون‌مردگی بر روی پوست ظاهر می‌شوند. این نقاط یا خون‌مردگی‌ها نقاط پورپوریک نام دارند که در نتیجه‌ی خون‌ریزی زیرپوستی در نواحی کوچک به وجود می‌آیند و ممکن است حاصل تخریب عروق خونی یا یک حالت غیرطبیعی در خون باشند. ظاهر نقاط متغیر است. اثر آن‌ها می‌تواند از اندازه‌ی سر سوزن تا حدود 1 سانتی متر تغییر کند. برخلاف بسیاری از راش‌های قرمز رنگ دیگر، نقاط پورپوریک در نتیجه‌ی فشار، کم‌رنگ نمی‌شوند. این نقاط به خودی خود بی‌خطراند اما پورپورا گاهی علامتی از یک اختلال زمینه‌ای بالقوه است.
شایع‌ترین نوع پورپورا، پورپورای پیری است که اصولاً در افراد مسن ایجاد می‌شود. این وضعیت منجر به ایجاد خون‌مردگی‌های تیره به طور مشخص بر پشت دست‌ها و ساعدها و روی ران‌ها می‌شود. پورپورای پیری در نتیجه‌ی ضعیف شدن بافت‌های حمایت‌کننده‌ی عروق خونی زیرپوستی است و چون در اثر کهولت این عروق ضعیف شده‌اند مستعد آسیب و خون‌ریزی می‌گردند.
نقاط پورپوریک خیلی کوچک که پتشی نامیده می‌شوند اغلب به علت کاهش تعداد پلاکت‌ها سلول‌هایی که به لخته شدن خون کمک می‌کنند می‌باشند. کمبود پلاکت می‌تواند با تعداد زیادی از اختلالات مغز استخوان، مثل لوسمی یا اختلالات خودایمنی همراه باشد. هم چنین ممکن است این وضعیت در نتیجه‌ی عارضه‌ی جانبی بعضی داروها مثل داروهای مدر یا آنتی بیوتیک‌ها به وجود آید. پورپورای پیری معمولاً از روی ظاهر خون‌مردگی مانند نقاط تشخیص داده می‌شود، این وضعیت بی‌خطر بوده و نیاز به هیچ درمانی ندارد. این نقاط به تدریج کم‌رنگ می‌شوند اما احتمال عود وجود دارد. نقاط پورپوریک با اندازه‌ی قابل مشاهده‌ای ممکن است علامتی از عفونت خونی باکتریایی جدی (سیتی سمی)‌باشد. در بعضی افراد این عفونت ممکن است به دلیل یک نوع باکتری به نام مننگوکوک که می‌تواند منجر به مننژیت تهدید کننده‌ی حیات شود باشد. اگر پورپورا همراه با تب ظاهر شود، حتماً به طور اورژانسی به یک مرکز پزشکی مراجعه کنید.

پورپورلی: (3)

نوع ناشایعی از پورپورا است که در کودکی به علت التهاب عروق خونی کوچک ایجاد می‌شود. نقاطی که در این وضعیت ظاهر می‌شوند مشابه سایر اشکال پورپورا نبوده بلکه به صورت توده‌هایی برآمده و کوچک هستند.

پی‌نوشت‌ها:

1.Psoriasis
2.Purpura
3.Henoch-Schonlein

منبع مقاله :
حاجی شریفی، احمد، (1395)، دائرةالمعارف گیاه درمانی ایران، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ پانزدهم.